Katalog

CUMHURİ 16 tkincikânun 1930 Nazilli Fabrikasının ( Şehir ve Memleket Haberleri ) inşaatı süratle ilerliyor Çinle ticaret Telefon şebekesin Rıhtım parası llk kısım înşaab birkaç aya kadar bitecek clan fab Sefaret Müsteşarı dün rikanın memleketine gitti 1 Çin elçiliği müsteşan Wang Pun Son dün sabah Ankaradan Istanbula gelerek Semplon ekspresile ve Moskova yolile 'Sne gitmiştir. Wang Pun Son dün kendisile görüşen i. ,r muharririmize demiştir ki: " << Bir senedenberi Ankarada elçilik .^ıs etmiş bulunuyoruz. Bu müddet zar1 fmdaki işler hakkında hükumetimle te maslarda bulunmak üzere Nankine gidiyorum. Bilhassa Türkiye ile Çin ara Jinda imzalanacak olan ticaret mukavelesi hakkında şahsî görüşmelerde bulunmak isüyorum. Türkiye ile Çin arasındaki Sömer Bdnk taticarî münasebatın inkişaf edebileceğine rahndan Na • kani bulunuyorum. Bir yil zarfmda Türzillide yapttnl' kiyeden çok müsaid intıbalar edindim. makta olan Nazilli Pamuklu Menmcat fabrikası bittiği Burada gördüklerimi Çinde herkese anlatmayı kendime vazife biliyorum. zaman ba şekli alacaktır Beş yıllık endüstri programımıza uy uzaklıktadır. Fabrikanm su ihtiyacı ye Çindeki işlerimi bitirdikten sonra tekrinde açılmış olan arteziyen kuyularından rar Ankarava döneceğim.» gun olarak Nazillide yapılmakta olan ve geçen 24 eylulde temeli atılmış bulunan temin edilmektedir. MÜTEFERRİK Kayseri kombinası, gibi makineleri bez fabrikasının inşaat işleri azamî bir süratle ilerlemektedir. Fabrikanm birin Rusyadan gelecek olan ve projeleri de Bern elçimiz ci kısım inşaah olan memur evleri, müdi Rusyada Türkstroy mühendisleri tara Bern elçisi Cemal Hüsnü dün sabah riyet binası, kantin ve depolannm yapı fından hazırlanmış olan Nazilli bez fab Ankaradan şehrimize gelmiştir. Yann lan çok ilerlemiştir ve birkaç ay içinde rikası 29,500 iğ ve 768 tezgâhla çalışa Hariciye Vekilile birlikte Cenevreye gibitecektir. Demiryolu iltisak hath ikmal cak, münavebe suretile iki ekiple 2400 decektir. işçi kullanacak ve senede 2 milyon kilo edilmiştir. Bahk sahşlan înşaahn ikinci kısmmı teşkil eden asıl pamuk harcıyarak 20 milyon metro veya 1,800,000 kilo pamuklu bez yapacakIki gündür havalann balık rutmaga îabrika binası da ihale edilmiş ve müteahhidler yapı yerine giderek işe başla tır. Fabrikanm yapacağı bezler kaliko, müsaid gitmemesi yüzünden lstanbul Bamışlardır. Bu ikinci kısım inşaat ta 1937 madapalan, basma, saten, kaliko bas lıkhanesinde bilhassa harice bolca çıkarılan torik çift başına yedi kuruş birden «enesi başında bitmiş bulunacakhr. Bir ma, flânel, flânel bunttur. Nazilli fabrikası metro hesabile, Kay fırlamışsa da limanimızda bulunan biryandan yapı işleri ilerlerken, bir yandan da makine montajma başlanacak ve seri kombinasının üçte ikisi nisbetinde^ kaç Yunan motörünün doluvermesi yü montaj işi inşaatla müvazî olarak ilerli pamuklu çıkaracaktır. Ereğlide kurul zünden birdenbire 15 kuruşa düşmüştür. makta olan ve Malatyada kurulacak olan Orkinoz akmı eıkisi gibi çok olmamakla yecektir. Fabrika Nazilli şehrinin kenanna, a fabrikalar da işlemeğe başlaymca mem beraber dün gene bir miktar çıkmış, ve §ağı Nazillinin yanmda yapılmaktadır. leketin bütün pamuklu ihtiyacı içeriden hemen hepsi Italyan kumusyonculan tarafmdan satın almmıştır. Menderes nehrine bir buçuk kilometro temin edilebilecektir. Siyasî icmal de islahat Tesisat ve mükâleme ücretleri îndirilecek lstanbul telefonunun devletleştirilmesi hakkmdaki kanun projesile beraber bir de lstanbul telefon şebekesinin ıslahı projesi yapılmıştır. Bayındırlık Bakanlığmda bulunan bu projenin tatbikatı için Isveçten getirilmesi düşünülen mütehassısla bir anlaşma yapılmıştır. Bu mütehassıs gelinciye kadar şehir şebekesine dokunulmıyacak ve tevsi işi ondan »onra başlıyacaktır. Telefon idaresince hazırlanan projeye göre şehir dahilinde yeniden telefon al mak işi gerek tesisat masrafı, gerek mükâleme ücreti dahil 65 lira 60 kuruşa indirilmiştir. Bu altmış kuruş azaltılmış rehber ücretidir. Rehber ücretinin büs bütün kaldırılması da muhtemeldir. Fazla mükâleme ücretleri beş kuruşa indirilmiştir. Birinci yıldan sonra gelen yıllar için her aboneden 25 lira alma caktır. Mükâleme ücretleri beş kuruşa indirilmektedir. Umumî mükâlemeler için umumî merkez bulunduranlar azamî 7,5 kuruş alabileceklerdir. Bunun beş kuruşunu idareye vermeğe mecburdurlar. Avrupanın orta ve cenubu şarkisindeki Yeni gemilerden alınmasiyasî hareketler 8i doğru bulunmuyor Liman ve Rıhhm idaresi haricden satın alman vapurlardan bir defaya mahsus olmak üzere ton başına bir nhtım parası istemektedir. Rıhtım ücreti ancak nhtımlara çıkanlan eşya ve saireden alındığına göre haricden gelen vapurlardan böyle bir ücret istenmesine akıl erdirile memektedir. Haricden vapur alan armatorlar bu resimden şikâyet ederek alâkadar makamlara müracaat ermişlerdir. Armatorlar şu iddiada bulunmaktadır: « Dışandan satın aldığımız vapur Iardan neye müstenid olursa olsun ton başına bir nhtım parası istenmesi mana sızdır. Çünkü biz vapurlan nhtıma çı karmıyoruz. Hükumet böyle haricden alınan vapurlardan gümrük resmi almadığma göre nhtım parası neden isteniyor? Vapurlanmız her nhtıma yanaştıkça ve hatta nhtımı olmıyan meselâ Kavak, Haliç sahilleri gibi yerlere mal çıkardıkça her sefer bir nhtım ücreti veriyoruz. Ve mal çıkardığımız yerin nhtımı yok tur, diye itiraz etmiyoruz. Fakat satın aldığımız vapurlann antrepoya girecek mal olmadıklanna göre bir defaya mahsus olmak üzere aynca bir nhtvn resmine tâbi tutulmasma akıl erdiremiyoruz.» alkanlarda ve Orta Avrupac!$ mühim siyasî hareket ve teşeb^ büsler yürümeye başladı. H a • beş meselesi ve Akdeniz gerginliği A T • rupanm ortasında ve cenubu şarkisindö de tesirler yaptığından buralardaki devletler, gerek kendi vaziyetlerini, gerek mensub bulunduklan zümrelerin ve blok* lann atisini düşünmek mecburiyetinda kalmışlardır. Bu meyanda Yunanistan, Bükreş elçisi vasıtasile Romanya Hari « ciye Nezaretine müracaat ederek Akdenizde mahallî ihtilâflar çıkması ihtimali karşısmda Balkan Antantı blokuna dahil devletlerin müşterek bir siyasî vaziyet almalan için Antant konseyinin toplanmasını istiyeceğini bildirmiştir. l Nakil ücretleri beher 100 metro için Bu şikâyet alâkadarlarca tetkik edil on liraya ve yüz metrodan sonrası beher mektedir. elü metroluk kısım için dörder liraya indirilmiştir. ŞEHİR İŞLERİ ((D)) grupu Altıncı büyük sergisini Ankarada açıyor Memleketin kültür havasında yepyeni bir hareket uyandıran ve sık sık sergi açmak prensipile şimdiye kadar kısa bir müddet içinde bize beş güzel sergi veren «D» grupunun şubatın birinci günü Ankarada altıncı sergisini açacağmı haber aldık. Ankara Sergi evinde açılacak bu sergide yüz elliyi mütecaviz resim ve heykel teşhir olunacak ve sergi on gün müddetle açık bulunacaktır. «D» grupu ayni zamanda sergilerinden duhuliye almamak usulünü de kendisi için prensip yapmıştır. Gerek Pariste, gerekse Moskovada ve Anadolunun muhtehf şehirlerinde bulunan «D» grupu azalarının da eserlerile iştirak ettiği bu büyük sergi «D» grupunun bugüne kadar yaptığı hizmetlere ilâve edilmiş yeni bir enerjisidir. Halic vapurlarınm tamiri Halic vapurlannm çoğunun senelik havuzlanma zamanlan gelmiş, hatta geçmiştir. Deniz Ticaret müdürlüğü bu vapurlann ya Ayvansaraydaki eski şirkete aid tezgâhlarda, yahud da Kasımpaşadaki havuzlarda derhal tamir ettirilme sıni, aksi takdirde vapurların seferlerine müsaade edilmiyeceğini kat'î surette bildirmiştir. Faal kadrodan çıkanlan dört vapur bugünlerde tamire alınacak, bunlar çıktıktan sonra işletmeye alınarak diğerle rinin sıra ile tamirleri yapılacaktır. Be lediye şimdilik 6 vapuru tamir ettirecektir. Tamir masrafı için bugünlerde işletme heyeti emrine tahsisat verilmesi bek lenmektedir. Efgan Hariciye Nazırı Misafirimiz bu akşam gîdiyor Gayrimübadillerin şikâyeti Misafir Naztr dün mtizeleri geziyor ve m&ze defterine hattra yazıyor Muhterem misafirimiz Efgan Hariciye Nazın Serdar Feyz Mohammed Han, dün sabah îstanbulda otomobille bir gezinti yapmışlardır. Öğleyin, Kâbil Elçimiz Memdud Şevket, Tokatliyan otelinidc misafirimiz şerefine bir ziyafet vermiştir. Ziyafetten sonra Feyz Mohammed Han Mülkiye müzesini ve Ayasofyayı gezmiştir. Ierini çektirmiş ve atölyede gördüğü fo toğrafileri ve son usulde renkli agrandis manlan görerek pek ziyade takdir bu yurmuş, Foto Süreyyayı ve biraderi Zekiyi böyle nefis resimler yaptıklanndan dolayı tebrik etmiştir. Serdar dün geceki konsere gitti Serdar Feyz Muhammed Han dün gece lstanbul Konservatuannın Saray sinemasında verdiği orkestra konserine Muhterem misafirimiz bugîin de bazı gitmiştir. fabrikalanmızı ziyaret ederek akşam eksKardeş milletin D15 İşleri Bakanı presile Viyanaya gidecektir. Türk musikişinaslarınm garb musikisin Nazır resim çektirdi de gösterdikleri muvaffakiyetten dolayı Efgan Hariciye Nazın, dün Foto Sü Konservatuar Müdürii Yusuf Ziyayı reyyaya giderek muhtelif pozlarda resim tebrik etmiştir. GayrimüHadiIIer yeniden şikâyete başlamışlardır. Bunlardan biri alâkadar makamlara müracaatle şunlan söylemiş tir: « Bonolanmı aldım. Biri yüzde iki, diğeri binde 3/4 olmak üzere para al mam lâzım geliyordu. Binde 3/4 ü al dım. Yüzde iki için tahsisat yok, dediler. Halbuki bizim bu işlerimizi çeviren komisyondaki birçok memurlara munta zaman ve her ay mühim bir yekun tutan aylrk veriliyor. Asıl istihkak «ahibleri ise para alamıyor. İstihkak sahiblerine para veremiyen komisyonun memur kullanmasına lüzum olmadıgı gibi kendi mevcudiyetine de lüzum yoktur. Bu aç bir ev sahibinin kendisi durur Serginin açılma günü grup azalarin ken evinde çalıştırdıklannın karnını do dan biri de bir konferans verecek ve her yurmasma bencer.» taraftan bu konferansı radyo ile dinle Fazla alınan faizler mek te mümkün olabilecektir. Son zamanlarda yapılan kontrol ne ticesinde, faizle para veren müesseselerKÜLTÜR tŞLERl den 58 inin, yüzde 12 den fazla faiz aldıkları anlaşılmıştır. Faiz kanununa naYazı kursu zaran, kanunun tesbit ettiği miktardan Randıman birliğini temin maksadile fazla olarak faiz alan müesseselerin *J lstanbul 44 üncü ilk okulda açılan ve dıklan bu faizlerin hususî muhasebeler mektebden bir muallimin iştirakile yapı tarafından istirdad edilmesi icab etmek lan yazı kursunun ikinci dersi ilk tedrisat tedir. Buna binaen Belediye, husuşî mu enspektörlerinden ve resim. elişi müte hasebe namma bu 58 müessesenin almış hassıslanndan Şinasi tarafından veril • olduklan faizleri istirdad eylemiştir. Bu miştir. faizlerin yüzde 75 i hususî muhasebeye Iki hafta daha sürecek olan bu kursta kalacak, yüzde 25 i de, bir ay zarfında şimdiye kadar kitab yazısı büyük harf müracaat edıldiği takdirde borclulara i lerile gene kitab yazısı küçük harfler ade edilecektir. gösterilmiştir. Bundan sonra el yazısı küçük ve büyük harflerin yazılmasma ge kurs bittikten sonra enspektörler Kızılay 500 çocuğu daha çilecek,mmtakalannda harflerin tatbikı ikendi himayesine aldı şile aynca meşgul olacaklardır. Kızılay idare heyeti dün mümessil General Alinin başkanlığı altmda bir top lantı yapmış ve ilkmekteblerde yemek verilmekte olan 2000 çocuğa 500 daha i lâvesi takarrür etmiştir. Toplantı niha yetinde başkan AIi himaye heyetinin tam randıman verecek vaziyete henüz geldî ğini, bunu müteakıb toplantılarda 2500 rakamma 10001500 daha ilâve edebi leceklerini söylemiştir. Çöp arabaları değişiyor Belediye çöpleri daha sıhhî bir surette toplatmak için mevcud çöp arabalarını değiştirmeğe karar vermiştir. Yeni ara balar fıçı şeklinde olacak ve ortasında bir deliği bulunacaktır. Çöpler, bu delikten doldurulacaktır. 2 cankurtarân otomobili daha alınacak Cankurtarân otomobilinden fevkalâ de istifade edildiği ve mevcud bir tek otomobilin de ihtiyaca kifayet etmediği anlaşıldığmdan yeniden iki cankurtarân otomobili alınması için bu seneki bütçe iIe tahsisat istenilmiştir. Balkan Antantı konseyinin reisi şimdî M. Titulesko olduğundan Yunanistan bu teşebbüsünden tabiî evvelâ Romanya Hariciye Nezaretini haberdar etmiştir. M. Titulesko verdiği cevabda, Roman * yanın bir Akdeniz devleti olmamasından dolayı memleketinin yüksek menafiine ve iktısadiyatına dokunacak bir işte ilk teşebbüsü yapamıyacağını bildirmiştir. Bu vaziyet karşısmda M. Tituleskonun 9 şubata kadar devam edecek olan riyaset müddeti zarfında Balkan Antantı toplanamıyacakbr. Fakat o tarihten sonra Yunanistanın talebini tekrar ve bunda ısrar edeceği şüphesizdir. Italyanm, Ingiliz donanmasına taarruzu ihtimali karşısmda Ingilterenin kendisine yardım edip etmiyecekleri hakkında sorduğu suale Balkan Antantı devletleri müspet cevab vermişlerdir. Bununla beraber Akdenizde çıkacak herhangi bir harbde Yunanistanın, coğrafî ve sevkulceyş cihetinden gayet mühim olan mevkii itibarile harb harekâtının tam ortasında kalacağını düşünerek Balkan blokunun deniz tarafından mahfuz ve adeta gayrikabili taarruz olan diğer azalanna mü racaat ederek kendisine ne derecede yardım edeceklerini öğrenmek istemiştir. Dikkate şayan bir tesadüf eseri ola rak Yunanistan, Romanya Hariciye Nezareti nezdinde bu teşebbüsü yaparken Romanya Kralı da Yugoslavya Kral Naibini ziyaret etmiştir. Şüphesiz bu ziyaret dahi Akdenizdeki vaziyetle aîâkadardır. Deniz tarafından mahfuz bulunan Romanya ile Yugoslavya, askerî vaziyetleri bir olmasından dolayı siyasî vaziyetlerini dahi birleştirmek istiyorlar. Bugünlerde Avusturyada Habsburk hanedanınm tekrar hükümdarlık mevkiine gelmesi için dahilde ve haricde yapılan teşebbüslerin artması ve Avusturya Başvekılinin ayni mesele ile alâkadar olarak Çekoslovakyaya bir seyahat yap * mağa hazırlanması Romanya ile YugosIavyayı daha ziyade yakınlaştırmaktadır. Malumdur ki gerek Yugoslavya, gerek Romanya, Almanyanm Orta Avrupaya sarkması ve hatta Avusturyaya inmesi tehlıkesinden ziyade Habsburglann, Avusturyanın yahud Macaristanm, yahud her ikisinin birden başına gelmeleri ihti * maline ehemmiyet veriyorlar. Çekoslo * vakya ise coğrafî mevkii dolayısile Al « her ikisinin birden başına gelmesi ihti maline karsı daha hassas davranıyor. Bu meselede Fransanın politikası Çekoslo vakyanmkine benziyor. Italyanm Orta Avrupadaki mevkiinin sarsılması üzerine Alman tehlikesinin ehemmiyeti Küçük Antantm nazarında bir kat daha azalmıştır. Binaenaleyh bugün Küçük Antantın kendi içinde ve Fransaya karşı vaziyetinde tam bir ahenk yoktur. Bunun için bu devletlerdn bir kısmı arasmda lngiliz politikasına doğru temayül artmışhr. Bu • günkü teşebbüslerin ve hareketlerin ea mühim manası şudur: Muhtelif zümreler politikalarına, yeni ahvale karşı nasıl istikamet vereceklerini düsünüyorlar. MUHARREM FEYZİ TOCAY{ 100 zabıta memuru alınıyor Halihazır Belediye zabıtası kadrosundaki memurlarla, zabıtai belediye tali matnamesinin, noktası noktasma tatbikı mümkün olmadıgı anlaşıldığından yeni sene bütçesile zabıta kadrosuna yüz memur ilâve edilmesi istenilmiştir. Bu taleb Şehir meclisince kabul edildiği takdirde, esnafı hakkile kontrol edebilmek için, alınacak memurlardan bir kısmı sivil olarak istihdam edilecektir. KURUMLARDA Çengelköyde bakılan yavrular Mezarlıklarımızı ne vakit ve nasıl düzelteceğiz? (Başmakaleden devam) birşey değildir. Bilâkis pek iyi birşeydir. Adına tarih dediğimiz nesnenin millî şeklide esasen budur. Istanbulu misal diye alarak bütün Türkiyede mezarlıklan nasıl düzeltmelidir? Şimdi yapıldığı gibi bir takım mezarhklan kendi hallerinde bırakıp adına asrî denilen yepyeni mezarlıklar çıkarmalı, mezarlık olarak bırakacaklarımızı da etraflanna sağlam duvarlar çekmekten başlıyarak düzeltmeliyiz. Karacaahmed mezarlığını tanzim etmek için bunun etrafını duvarlarla çevirdikten sonra içerisini en itinalı bir park güzelliğile düzeltmek asla zor birşey değildir. Başlıbaşına büyük bir kasaba büyüklüğündeki bu mezarlık umumî bir tasfiyeye tâbi tutulunca 'adı sanı belli olmadığı için bir kalemde ortadan kaldırılacak mezarlardan dolayı yandan fazlası boş olarak önümüze ç:kar. Aile mezarlığı olarak herkese ancak muayyen bir nisbette yer bırakılabilir, ve her ölü bir mezarı ilelebed işgal etmeğe haklı değildir. Nihayet on sene sonra ölü daha muhtasar bir yere geçerek eski yerini yeni geleceklere bırakmalıdır. Bu suretle düzeltilecek Karacaahmed mezarlığı mevcudlarına yenilerinin ilâvesile Istanbulun en temiz ve en güzel parkmı teşkil eder. Böyle etrafı duvarla çevrili mezarlık parklan mahsus surette yapılmış evlerinde oturacak bekci ailelerin idare ve nezaretine tevdi edilecektir. Karacaahmed parkını belki üç dört parçaya taksim etmek ve üç dört bekçi aileye tevdi etmek lâzım gelecektir. Edirnekapısı böyle, Eyüb mezarlığı böyle ve her yerde küçük büyük her mezarlık böyle 0lacaktır. Mezarl'klara insandan başka mahliük giremez, ve onlar da sadece ziyaret için Bahçivanların yeni seçiml Dün Umum Bahçıvan, Çiçekçi Te Sebzeci Esnafı cemiyeti seçimi yenilen miştir. Ticaret Odası Esnaf jubesi mu • rakıblarmdan Mümtazın huzurunda (a bahleyin saat 9 dan akşam 16 ya kadar rey atılmış ve sandık açılarak reyler sayılmıştır. Vaktin gecikmesi yüzünden tasnif baska bir güne bırakılmıştır. girebıhrler. Şımdi olduğu gibi mezarlıklann birer hayvan yaylağı olmasma veya kendilerini bilmez bir takım alçak seviyeli insanlann, hatta hırsızların, uğursuzların randevu yerleri olmasma imkân bırakılmaz. Mezarlıkların tanzimi bahsinde tahsisat yok, para nerede? gibi işbilmezlerin biricik mazereti olan sözlerini nakarat olarak karşımıza dikmesinler. Mezarlıkların istedıği masraflan ölüler hesabına diriler verirler. Mesele Istanbula mahsus değildir. En küçük ücra köyüne varıncıya kadar bütıin Türkiye bu iste ayni ihtıyac Italyaya 100 sandık afyon gönderdik Afyon ve Uyuşturucu Maddeler In * hisarile Italya hükumeti arasında yapı •* lan bir anlaşma ile Italyanm afyon ih i tiyacını tamamen bizden alacağını yaz^ mıştık. Bu cümleden olarak dün ttalya* ya ilk parti olarak 100 sandık içinde 7000 kilo afyon gönderilmiştir. Yakmda birkaç yüz sandık daha gönderilecektir. Cumhuriyet Himaye eadert yavrularaan bir grup ÇengelkSy 28 incl ilk okul, yoksul çocukları koruma birliği halkın göster dıği şefkat ve hayirseverlik sayesinde okulda mevcud yoksul talebenin yetmiş ıkısıne kitab, defter, kalem temin ettiği ve yirmisine erkek elbisesi ve on beşine ayakkabı ve çorab ve ellisine fa nilâ, yirmisine don ve gömlek tevzi etmek suretile giydirmeğe muvaffak ol • duğu gibi her gün elli talebeye sıcak yemek vermektedir. Mevcud fakir talebenin cümlesine yemek yedirmek için faaliyetini artırmağa karar vermiştir. Çengelköy hal kının ve Koruma Birliği üyelerinin gös terdiği şefkat ve faaliyet şükrana lâ yıktır. Nfifhası 5 Kuruştnr şeraiti' J Tfirkiye 1ÇJD Hariç içio 1700 Kr. 1450 600 yoktur Senelik 1400 Kr. Altı aylık 7S0 Üç aylık 400 Bir aylık 150 lamaluldür. YUNUS NAD1