Katalog

•26 Birincikânnn9?4 ınsan once Maymun muidi? Yazan* Hfiseyin Rahmi Gürpınar 80 İsneyn üçü telâşla yetişirler. Salebci Arnavud bu ölü hayvanı nalçalı koca kunduralarının altında ezmek için üzerine yürürken Ali Şeref birden yakasına yapışır. Arnavudu bir dirsekle iki metro öteye savurarak: Ne yapıyorsun mori? Babayiğitliğini ölmüş hayvanın iizerinde mi deneyeceksin ? Salebci yumruğunu kaldırır, yan yan yaklaşarak Ali Şerefe betelemek ister.. Yediği ikinci muşta ile daha uzağa savrulur. Bu yumrukçile boy ölçülüne miyeceğini anhyan Şaban hiddetten şikâyete geçerek: Benim saleb takımı paralan kim verecek? Bu maymun kire mid attı, kırdı.. Ali Şeref Maymun senin saleb takımını kırmak için kiremid atmamıştır. Mademki hayvan damdan kiremid atıyordu. Takımlannla beraber sokağa ne sokuluyor sun? O hayvandır, yaptığını bilmez, sen insansın. Onun zaranndan kendini, fincanlarını sakınmayı bileceksin.. Arnavudu susturduktan sonra Ali Şeref henüz namlusu tüten meşhur mahalle avcısı Tahire dönerek: Bu çelimsiz hayvancağıza nişan almak tabiidir ki size Afrikada aslan öldürmek derecesinde bir şeref kazandıramaz. Avcısınız, fakat nenin avcısı? Nişan sahanız mahalle hududundan öteye git miyorsa günde belki birkaç serçe, daha mühimmi bir iki karga, talihiniz bu avlara da müsait olmazsa damda gezinen komşunun kedisi, sokağı boylıyan bir serseri köpek size pekâlâ bir av eğlencesi olabilir.. Tahir, Ali Şerefe dik dik bakarak: Tahkir ediyorsunuz... Ben tahkir etmiyorum.. Suiistimal ettiğiniz avcılığınızdan bahsediyorum.. (Yerde yatan maymunun ölüsünü göstererek) bakınız avcıhk meharetinizi üzerin de denediğiniz şu zavallı kurbanınıza bakınız.. Bununla mesleğinize yeni bir şeref ilâve etmiş mi oluyorsunuz? Tahir Vur dediler, vurdum. Mahalleyi bir haydudun şerrinden kurtardım.. Ali Şeref Haydudluk ancak insanlığa izafe olunabilen kötü bir vasıftır. Onun tazammun ettiği insanî ihtiraslar hayvanlarda bulunamaz.. Öldürmek için bir hay dud arayor idiseniz yanılmışsınız. Dağa çıkmah, yol kesenlerden birini vurmalıydınız. lArkası var] Utanbul BeltAuıeU Tepebaşinda Bir ses Bunu telef etmek kedi köpek öldürmeğe benzemez.. Bu başka iklimlerin mahluku, epeyce bir para mukabilinde alınmıştır. Adeta insan diyetine yakın birşeydir. Sonra, öldürene ödetirler. Bir se« Kaç zamandır iki üç mahalle halkı bu hayvanm yüzünden elâman çağırıyor. Halkın uğradığı zararı kim ödiyecek? Onu sağ tutup sahibine teslim edelim de gene kaçırsın, gene başımız bu derde uğrasın. O bizden diyet istemezden önce biz ondan çok zarar ve ziyan dava edeceğiz.. Her muzır mahluku öldürmelidir. Sokakta kurulan bu jüri halk mahkemesi maymunun idamı hakkında rey toplar. Ekseriyet hasıl olur. Şimdi katlin şekli hususundaki karara geçilir. Bir ses Avcı Tahire haber gönderelim. Çiftesini alsın gelsin.. Diğer sesler: Muvafık... Muvafık... Yok mu ayağına çabuk bir çocuk?.. Mahmud adında esmer, kılık • sızca bir çocuk ortaya çıkarak: Ben koşanm ben.. Evi biliyor musun? Biliyorum. Akdann üstünde.. Hah işte orada Tahir evde ise söyle çiftesini alsın hemen gelsin... Mahmud başyukan sokağa saldırır. Bedbaht Baronun talihsiz liği eseri olarak Tahir evinde bulunur. Çiftesini kapar gelir.. Hakikî bir idam seyrine hazırlanır gibi halk adeta heyecan halindedir. Mahkuma acıyorlar mı? Bu, merhametten ziyade temaşa merakından gelen garib bir histir. tnsan idrmîannda hükmün icrası anında mahkumun affi haberi gelse bu seyirden mahrum kalanların ne hisse düşeceklerini tasrihe lüzum var mı? Halk açılır. Tahir ortaya alınır. Birçok parmaklar ona ağacın ta tepesinde, hayatınm son dakikalarmı yaşadığından habersiz, serbest oturan idam mahkumunu işaret ederler.. Bu sokak müddeiumumileri idamı mucib sebebleri bir bir sayarlar. Zavallı Baron birkaç mahallenin emniyet ve rahatını kaçıran ele, avuca sığmaz nev'ine göre müthiş bir haydud gibi tasvir olunur.. Her ağızdan başka türlü birer ilâm okunduktan sonra Tahir çiftesini ağaca diker, nişan ahr.. oommmm.. Hayvan kanlar içinde bir külçe gibi yüksekten yere düşer.. Ta mam o esnada Ali Şeref, Vahid, Bir infilâk oldu, iki kişi yaralandı EKin saat 16 da Eyübde Bahariyede asfalt fabrikası önünde bulunan ve tamir edilmekte olan zaçyağı fıçılarından birisi patlamıs, be yaz Ruslardan Fresko ve çırak Ahmed oğlu Hayri ağır surette yara lanmıslardır. Yarahlar derhal hastaneye kaldınlmışlardır. Haydan gelib huya giden RADYO bir devletin hazineleri! Bu aksanıki program J Dün Yusuf Kemal Osmanlı ekonomisini ve yavaş yavaş nasıl iflâsa gittiğini îzah etti IBaf tarafı birtnd sahitede] tarafı vardır. O devirlerde fühıhat 1»tanbula hesabsiz servetler yığdı, fakat bazinelerin almadığı ba servetler kısa zamanda yikdip gHtL Çnnkü bunlar ticaret ve sanayile değfl, ganimet olarak geliyordo. Çoğu da padi sahm, kısmen vükelâ ve vuze • ranin eline geçiyordu. Bunlar ne reden geldise oraya gith'ler. Memle kette kalmadılar. Bu esekliğin feci neticelerinden biri de asil unsuru birir • mek olmuştur. Yalnız uüfus bitmemişttr, nüfusla beraber onlartn kazandığı şeyler de bitmistir. Sanayi ve ticaret geri gitmistir.» Yusuf Kemal Osmanlı ulusa ekono • misinm başka uluslarla ekonomik »iyasete hîc ehemmiyet vermediğini de anlattı. 16 nci asırda Amerikanin kesfi'e tspanvanm zen^inleşmesinin doğurdu • ğu neticeyi hulasa etti ve Merkautîl^t devrin hususiyetlerini, ve kişi ekonomisinin tarifini yaparak ticaret muvaze nesi fikirlerinin doguşunu gösterdi ve soyle dedi: « Osmanhlarda başka'arı gibi dışanya mal satarak ireriye para getir mek görülmemiştir. Bir reisülküttabm Polonya sefirine söyledi^i «biz ticarete ehemmiyet vermeyiz, devîeti aliyenin nazarında ticaretin ehemmiyeti yok tur» sozü maruftur.» Yusuf Kemal, üçüncü Selime veriien Tatarcikzade Abdullah MIla lâyiha sinda Merkautilist fikirierin flk defa bulundugunu ve Avrupadan mücevhe rat, Rusyadan kurk ve Hindden baha • rat gelmesinin men'i istendiğini ve menedildiğini ilâve etti 1805 senelerinde verilmis beratlari ortaya koyan Yusuf Kemal: « ^ Bunlar başka tarihlerin hiçbir safhasinda görülmiyen zincirlerdir. tsmi de kapitülâsyonlardır. llk defa 1060 tarihinde Venediğe verilmiştir. Selim Misıri zaptettği zaman vaktile Mısirin hükümdanmn kabul ettigi kapitülâs • yonlan kabul etmiştir. llk kapitülâs yonlardan birini de kan«ıî en zayıf zamanlarda Fransızlara vermiştir» demiştir. Hatib bundan sonra Osmanlılar za manindakî gümrük ve Hcati kapitiilâsyonlan anlattı Meşrutiyete kadar böyle gelindiğmi söyliyen Yusuf Kemal maşrutiyitle bilhassa Büyük Harbe girilince Osmanlı hükumetinin kapitülâsyonları kaldir magı tecriibe ettiğini söyliyerek bu devrin gümrük tarifesindeki hususiyetî gözönüne koydu. Düyunu umumiyenin de nasıl meydana geldiğini anlattı. O zamanki istikraz hastalığinm mahiyetini de izah ederek sözlerine şöyle nihayet verdi: « Devlet iflâs etti ve bu idare kuruldu. Devlet içinde devlet!» tSTANBUL: 1 18 fransızca ders 18,30 Jimnastifc:' Sellm Sırn 19 plâk, hafif muslkl 19,30 dünya haberleri . 19,40 plâk orkestrası . 20 İnhlsarlar Bakanlı&ı namına konfe rans 20,30 balalayka orkestrası ve koro heyetl tarafından şan 21.20 Ajans ve borsalar 21.30 radyo orkestrsı 22 radyo caz ve tango OTkestra*^ VtYANA: 17,05 askerl bando . 19.15 noel faclalan19,40 konser: Bethovenin eserlerl 20 40 komedl: Ebedi gençllk 22,40 akşam haberleri 22,50 eskl revü parçalan 23.50 haberler ve spor 24,50 dans muslklst BERLİN: 18,05 futbol maçı 18 45 gramofon 19,05 kukla temsillerl 19.45 musiklye ai<3 musahabe ve konser 20,45 spor haberleri 21,05 ştutgarttan nakll. 22,05 Frankfurttan nakü . 23.05 haberîer . 23 25 buz üzerinde Hokey maçı nakli 23,35 Bres lavdan nakll. BUDAPESTE: 18 05 operadan naklen: «Puppenfee> lslmli balet 18,50 musahabe 19 20 keman konseri 20 sen sözler 20.30 şarkılı oyun . 22,40 haberler 23 gramofon 23.40 Çingene musikisi 24,20 salon musikisl. BÜKREŞ: 12 gramofon 13 revü rnusikisl 18 hîfif musikl . 19,15 şarkılı crkestra konseri20 konferans 21 Johann Strauss gecesl: Bükreş operasının artistleri tarafından 22 musahabe . 22,15 Str?uss konserinln devamı 23 haberler 23,25 kafe konser havaları. Esrarcı yakalandı Aenköyünde Yusuf Mehmed adında birisinin sokakta gezerken garib garib hareketlerde bulunduğu polisin gözünden kaçmamıs ve üzerinde arama yapıhnca iki gram esrar bulunmuştur. Konferans Yarın saat tam 14,5 ta Saray sineması yanında «Galatasaraylılar kulübünde» açılacak olan «D> grubu resim sergisinde Peyami Safa «yeni resim» hakkında bir konferans verecektir. «D> Grubu gerek konferansa, gerek resim sergisine bütün lise ve ortamekteb talebelerile, Üniversite gençliğini sureti mahsusada davet etmektedir. Sergi ve konferans parasızdır . V EFAT Mülga Hariciye Nezareti umuru siyasiye müdürü umumili?in den mütekaid Bay Hasun dü çar olduğu hastalıktan kurtula mıyarak dün vefat etmiştir. Cenaze merasimi 28 kânunuevrel cuma günü BeyoŞlunda Sakıza ğacında Sent Mari kiÜsesinde saat 11 de icra edilecektir. HİNT ESRARI Vahşet diyanmn dehşetli sırlannı sıze öğreteeektir !... Turkçe sözlü bir harika filmi Türk artistlerinin yaptıklan Türkiyede sözlü Türkçe E L H A M RA Şen Mülâzım ve CLAUDETTE COLBER1 SİNEMASINDA MORiCE CHEVALiER Nil RAMON Şarkısı AYSEL ( Bataklı Damın Kızı) büyük bir film NOVARROsözlü MYRNA birdtrı v* iki tilm LOY Kransızca Muhterem mttdavimlerine takdim edeceği pek sevimli Bu akşam S U M E R Sinemasında KAFESTE Şen v e şuh sarışın yıldız tlâveten : F O X A N N Y D i ğ e r s a h n e a r k a d a ş l a r ı : RENE ^ AŞK Neşeli, musikili ve Fransızca sözlü ve şarkılı komedinin ilk iraesi münasebetile verilecek GALA MÜSAMEKESi için yerlerinizi aldınnız. Baf rollerde t ^ ^ ^ ^ O N D R A VE A N D R E BERLEY T e l e f o n : 42851 dediği LEFEVRE Gaziantebin 13 üncü kurtuluş yılı \Bag tarafı birind saMfede] Türk jpicü, 13 sene evvel bugün yenklen doğdu.» Diyerek hazır bulunanları kah raman Anteb sehitlerinin ruhu için bb dakika ayakta durmağa davet etmiştir. Bundan sonra kürsüye gelen Hukuk Fakültesinden Antepli Hüse yin Remzi Gazi Anteb müdafaasının özlü bir tarihçesîni yapmış ve düşmanların «teslim olun, beyaz bay rak çekin> diye göndardikleri ültimatoma cevaben: «Antepte bir Türk sağ bulandukça teslim olmayız» denilerek kaleye beyaz bayrak yerine nasıl sanh bayragın çekildiğini anlatmıstır. Uçüncü olarak söz alan kimyager Antepli Kudret duygularını tesirli bir lisanla anlatmıstır. Bu sırada toplantıya 5 dakika ara verilmiş ve hazır bulunanlara Antebin güzel mahsulü Anteb fıstığı dağıtılmıstır. Merasimin ikincî kısmına Tıbbı Adlî müdür muavini doktor Fahri Canın bir musahabesile başlanmış tır. Fahri Can harb hatıralarmı canlandırmıştır. En son olarak kürsüye gelen Hukuk mezunlarından An • tebli Ever Sadık Anteb için yazdıği bir îiiri okunımıs ve bundan sonra da Gazi Anteb kahramanlarının bir kumınm fedakârlıklarım anlatmış, Karayılan Mehmedin Sarımsak te • pesindeki kahramanca saldırışla rını naklettikten sonra Fransız or • dularmı, Kertil yolunda (18) kisilik bir avuç kahramanla saatlerce durduran, toplara ağır makinelitüfeklere sungii ile koşan ve nihayet «ehid olan Antebin öz evlâdı Şahinin celâdetini canlandırmıştır. Gazi Anteb savaslarında çok fe4akârane çalısmış olan Nuri Ertürk Çavus ta kisa ve canlı sözler sö/ • JehirTujaîrosu Şehır ve piyes kısmı Bu akşam saat 20 de ^ J U R N A L Bütün dünya matbuaünın müttefikan " İşte Hakiki Bir Şaheser senenin en nefis, en hissî ve en güzel filmi Hamlet 5 perde Yazan . W. Şeksper Tercüme eden: Ertuğrul Muhsin Eski Fransız 5«h;rTujaîroxu Tiyatrosunda VE MELEK Biletlerinizi bu Bugün matinelerde son defa olarak A Ş K L A R Sinemasında B ü A*l sabah saat 10 dan itibaren aldırabilirsiniz Telefon: 40868 P H Deli Dolu lıııi operet 6 perde Yazan: bkretn Keşit Besteleyen Cetna! Reşit Bu akşam saat 20 de ÇARDAŞ Fürstin Yarill akşam TÜRK Sinemasında I OZAN OPERETİ (h ski Siireyya ) Şef Muhlis Sabohcıttin Şehzadebaşı FERAH TİYATROSUNDA FAHRİ GÜLuÜRÜK İSMML DCMBÜLLÜ Dikkafc Bu gece Filtn yildızi Muhlisin kızı Melek AYŞE operetinde Ayşeyi oymyacaktır BIRAKIN SEViŞELiM | Frsosızca sözlü Etnsaisîz bir aktör oldugunu bir kere daha isbat eden Bir muhteşem aşk ve musiki şaheseri : I EONUND L OW E OPERA KANTATRiSi Viyana, Berlin ve Amerika opera • Iannda çalışmış muganniye birkaç müptediye ve sahne derecesini kesbetmek istiyenlere teganni dersi verir. Terbiye edilmiş seslerin trkâmülünü musiki ve dramatik hususî rollere hazırlar. Duetto, terzett ve cnsetnble etüdlerini temin eder. Tedrisat türkçe, fransızca ve almancadır. Cumadan gayri hrrgiin saat 10 dan 13 e kadar Taksim Meşeliks. 4, eski Rum kabristan. Çıracı apart. 1 kat. Tel: 41154. llk filminde en vükstk 50 reti kazanan: Güzeller güzeli ANN SOTHERN Hollıwudun üç büyük yıidızı l M'RUM JORDAN BLTTY FLRl^ESS TALA BİRFLL tarafından temsil edilen bir mustesna opereL Avrupada dtllerde dolaşan ( UN RCVK A DKUX ) çaıkısını bu fiimde duyacak ve ögreneceksiniz Üskiidar HÂLE sinemasında Bfiyttk Katerina Mümessıli L)wĞLAS FAİRBANKS llâveten : Dünya haberlen lemistir. Merasimden sonra büyüklere saygı telgraflan çekilmistiır. Dün gece saat 20 de de Hüseyin Remzi (Antebin kurtuluşu) hakkında radyoda da bir konferans vertnistir. T VA S R G i L i S i Z E E V I P E K ^ ^ ^ sinemasında dün harikah bir muvaffakiyet kazanmış ve bu muszzam süperfilmi ^ ^ ^ ^ METRO • GOLU\VYıN . MAYER filmi ^ ^ ^ ^ gör^ meğe koşan binlecre kışiyi memnun etmek için progran harici seanslar ilâve edılmiştır. FıLmlerin Harikası