Katalog

Hayat Ansiklopedisi 47 > nci cüzü çıktı Onuncu sene: No. 3474 u m h u ri * • „ .„ Hayat Ansiklopedis! mektepleri Nasıl olmalıdır? OB Dui naul demisti bilmiyo • ruz, fakat onun sözleri arasında şöyle bir fikir bulunacağı • m zannediyoruz: «. Nazarî olarak haztrlanmıs bir maarifi köylere tatbik etmeğe çalış • mak yerine, maarifi köye mtıbak et • tirmek daha muvafıktır. Meselâ kısın aahilde; yazın yaylada oturan göçe be koylü kısmma göçebe bir maarif lâzunda.» Göçebe maariften maksat, koylü nSn peşine takdıms, adeta yakasma yapışmıs bir maarif demek olacafpnı söylemeğe bacet bile yoktur. Eğer maarifin insanlan yükseltmesi mukar» rerse köyle beraber göçüp konan maarifin o köyü zamanla behemehal yükselteceğme ve belki bir yerde oturta • rak yükselteceeine inanmak icap eder. Buna benzer bir fikirdir ki bizi köy • lere mahsu» ve ber köyün ihtiyacma mulabik bir maarif »istemi aramağa sevketmisti. Toprak isinde çnlısarak disile tırnağile ondan hayat ve mai • şet ç&aran köylüye bu isini kolaylaş • tnacak ve iyiiestirecek bir maarif lâ zım olduğu neticesine de iste bu yolla vanrnstık. Derken etraftan: Siznı söylediklerinizin hepsi «üxel ama mevcut ilk tedrisat mualüm» leri maaşiannı muntazaman alama • tnaktan çok mıutarip bulonayoriar. Diyen bir vaveylâdır koptu. Zaten ttilivorduk ama bu vesile iîe daha fazla öğrenmis olduk ki bakikaten öyle îmiş. Hutusî idarelerin bütçelerindeki tnuvazenesizlik ilkmektep hocalan • nm nzun möddet para almamalan teklinde bir uhrapla Hergün birax daba fena olarak sürüklenip gidiyormus. Bütün devlet memurlannın maaslan nı yarau muntazam değü, baRa pe şin verdiren Cumhuriyet hükumetinin Hkmektep hocalarma ak bu vaziyet karstsmda herkesten nyade tabrap iduymakta olacağmda biıim süphemi* yoktur. Bu mesele radikal bir tedbirle halledumendir, ve elbette kal de edilecektir. Surası mukarrerdir ki bu cihet halledildikten sonra da bizce hâlâ halledilmemiş diğer bir cihet kalacakttr: Köy maarifinin kendisi!.. Eğer meselenin bu safhasmı halledemezsek halletmis olacağunu diğer safhanra kat'î ve kanaat verici bir hal sureti sayılabileceği hususunda süpheleri • miz daima kuvvetli kalacakbr. Doğrusunu isterseniz musuisî idarelerde ilk önümüze çıkan imkânlardan îstifade ederek açtığınuz mekteplerin birçoğu, esasmda çok metholunacak gaytretler mahsulü olmatanna rağ • men, daha ziyade temelsiz süsler kabilinden olmustur. tlmin her şekli iyi olmakla beraber köylünün içinde yuzdüsü Oıtiyaçlara cevap vermiyen bilgilerm daha ziyade sSs mabryetinde tcalacağı herkesçe pek kolav takdir olımabflecek bir î*tir. Kövlunün esld bicim ankovaıundan aiabildiği bal va«atisi 23 okkadan ibarettir. Hem ne zorluklarla, ne ziyanlarla. Halbuki ve* Bİ osul bir anltovanmdan havret olu • nacak kolavhklarla ve btr tek an zi • yan etmeksizm 1015 okka bal almak mümkundor. Köylüve ba mmeti ge Itrmîven maarifin nisbî kıymeti kücük ka'maktan daha zarurî ne olabilh*? ' Ba an ve bal misalmi simdiki ma • arîf yapamaz mı?... Hayir, yaoamaz. Maasmı muntazam almıyan iücmek • teo hocast deŞîl, bötün vüksek teskilâtile Maarif Vekâleti dahi koyde eslci kovandan yeni kovana peçmek in • kılâbmi yapamaz. Ve bunda mazurdur. Çünku maarifimizm knrulusu bu • na yapmağa musait değildir. Sistem daha zîyade nazaridir ve enfüsidir. Halbuki bîDıassa kövde biz daha zi yade amelî ve afakî bir maarif iste riı. Tarla nasıl surülurae ve tohum ne çesit ekilirse daha iyi mahsul alınır? Sebzeler nasıl yetîstirflmelidir? Mev • valarm mevcutlarnun ıslahı ve yenile rmin ilâvesi hangi asullerle temin olu* nabflir? tnsan icm gıda nelerdir? Hayvanlann gıdasmda faraza yoncanm toevkii ne olabilir? Köylü sütünü ken'disine en faydah olacak hangi sekülerde hangi isfa'halelere tâbi tutmalıdır? Suyun ve ormanm tabiatteki ve insan nayatı Ozerindeld tesirleri ne gibi seylerdir?... Bir sürü meseUler ki bizim mektep diye köye götüreceğima mü•Mesenîn cevaplarmı köylüye verecegi zâhirde pek basit, fakat hakikatte »ek ehemmiyetli ve oldukça da en » »in muammalardır. Bütün bunlar köy maarifi diye önSmuzde henüz el bfle turülmemif bir mevzu bulundu • YUNVS NADİ Mabadi 3 üncü sahifede İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraî ve mektup adresl: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul, NO 246 Telefon: Başpıuharrir: 22366. Tahrtr müdurü: 23236, îdare müdürü: 22365. Matbaa: 2047» Cuma 5 Kânunusani 1934 Büyük bir küiphaReyi Ur arada evhize gelireı M faydalı eserdir. Her evde bir tane bnlmmak lâzımdır. Iktısadî program için alınacak bütün tedbirler normaldir Ankara 4 (Telefonla) tktısadi I ara 4 (Telefonla) tlctisarii program münasebetile bu programın malî menabiinin neler olacağı hakkında İstanbulda çıkan şayialar için tktı sat Vekili Celâl Beyle göriistüm. Celâl Bey, iktısadî programın malî esaslarüe Heyeti Vekilece müzakere ve kabulunden evvel bu hususta malumat veremiyeceğini söyledikten sonra mev zuu bahis şayialan sureti kat'iye • de tekzip ederek d"edi ki: « Bütün tedbirlerimiz normaldir. Anormal tedbirlere tevessül etmeği düşünmedik. Tasavvur ettiğimiz tedbirler arasmda vaziyeti haEirayı bozacaklar olmadığı gibi bundan sonrası için de olmıyacaktır. Memleket dahilinde kurulacak $anayi müesseseleri için hususî ser mayeye de pay bırakılmıstır.> Hava hücumlarına karşı Şehirlerde sığınaklar, gaz odaları yapılacak Yeniden yapılacak fabrika. değirmen ve gazhane gibi mebani yerin altmda inşa edilecek Bundan bir müddet evvel hu kumetçe Beledi yelere mühbn bi> tamhn gönderil • miş ve tayyareler gunün en mbhim harp silâhı oldu ğundan bunlann atacaklan bombaIarla zehirli gazlerden tahaffuz için açık sehirlerd* muhafaza tertîbatı ahnması ve bu arada tarihî mahzenlerden de istifade edilmes. bildirilmişti. tstanbul Bele diyesi bu tamim Müanda açılan tergide teşhir olanan stfınaittı ev modellerinden birinin içi üzerine yaptığı [Sığınüacak yerin tavant kum torbalarile tahktm editdiği gîbl teüdkatta tsUn ve duvarlar da zehirli gazlerin içeri gir bulda bu işin te bütün kapuar mini mîlyonlara memesi için tazyik eâılmiş ktttkla kavlanmx§Ur Ayni tamanmütevakkıf oldu • da dıtandan gelecek havaya mukavemet için vantilâtâr terğunu görmüstür. tıbatı da mevcuttur.'i Belediyelerden şu isler istenOmek • Belediye bütçesi halen buna müsait olmamakla beraber sehrin yeni plânının tedir: 1 Düsman istikbal harbinde şehir tanziminde bu işin nazari dikkate alınler üzerine tayyareler vasıtasile tahrip masını ve' bilhassa fabrika insaatında bunlann tayyare taarruzlanna karsı mu edici ve yangtn çıkancı bombalar atacakbr. Bunlardan muhafaza için şim hafazalan hususunun simdiden düsü ' Mabadi 3 üncü sahifede v nülmesi lâzım gelmektedir. Celâl B. iktısadî program vesilesile çıkanlan şayialan tekzip ediyor Program cnmartesi günü kesbi kat'iyet edecek Ankara 4 (Telefonla) Heyeti Vekile bugün toplanmamıştır. Cumartesi günü toplanacaktır. Bu içtimada iktısadî programın kesbi kat'iyet etmesi muhtemeldir. Heyet azan hareketten evve! 'Avrupaya S0 talebe gönderîlecek Ankara 4 (Telefonla) Iktısaidî program kesbi kat'iyet edince bu programın sanayi kısmınm tatbikı ıçm mevcut fen adamlarının adedi ni çoğaltmak lâzım geldiğinden yük«ek mühendis teknisyen yetiştirmek üzere Avrupaya 50 talebe izam edilecektir. Bundan baska fabrikalara mü tebassıs ve ustabası yetiştirmek için kurslar açılacaktır. Bunlann İstanbul ve îzmirde açılması muhte • meldir. Tetkikat yapmak için Avrupaya bir heyet gitti Heyet azaları tesis edilecek kok, şişe fabrikaları ile demir sanayii için muhtelif memleketlerdeki fabrikaları «rezecekler Elyevm Vekiller Heyetinde tetkik edilmekte olan iktısadî programa dahil olan kömür sanayii için Av • rupada tetkikatta bulunmak üzere teşkil edilen heyet dün aksamki ekspresle Parise hareket etmiştir. Heyet, Zonguldak meb'usu Ragıp, ts Bankası umumî müdür vekili Muammer, tktısat Vekâleti maadin umumî müdürü Bekir Vehbi, kömür bavzasındaki Türkiş sirketi müdürü Esat Beylerden müırekkeptir. Heyete iki maden mühendisi de alınmıstır. Muammer Bey, heyetin meşgul olacağı isler hakkında dün bir muharririmize asağıdaki izahatı ver mistir: « Bu sene zarfında memleke timizde büyük bir sömikok fabrikası vücude getirilecektir. Bundan bas • ka gene 1934 te bir sişe fabrikası tesis edilecektir. Fakat henüz yeri kararlaştırılmamıştır. Heyetimiz, bu fabrikalar için Fransa, Belçika ve Almanyada tetkikatta bulunacaktır. İcap ederse İngiltereye de gid'eceğiz. Seyahatimizm bir ay kadar devam etmesi muhtemeldir. Seyahat sırf tetkik maksadüedir. Sanayi gruplarile müzakere mev • zuu bahis değildir. Mütehassıs veya makine getirtilmesi hakkında bir karar yoktur. Sömikok fabrikası, memleketin bütün kok ihtiyacını temin edece • ğinden kok için harice döviz ver • meğe lüzum kalmıyacaktır. Is Bankasmm simdilik bunlardan başka fabrika yapması hususund'a mukarrer birşeyi yoktur. Bu cihet büyük Mabadi 3 üncü sahifede Hey eti mahsusa kararları I Başvekâletin bir tebliği Ankara 4 (A.A.) Basvekâ • letten tebliğ olunmuştur: Heyeti Vekile müzakereleri hakkında «Milli yet» gazetesinde görülen nesriyat Başvekâletin veya Heyeti Vekilenin bir tebligine istinat etmemektedir. Bunlann birçoğu tahminlerden ibarettir. Heyeti Vekilede henüz mutalea edilen projeler hakkında «Milliyet» gazetesinin ne vasıta ile malumat aldığı meçhuldür. Efkân umumiyeye bu izahat, «Milliyet» gazetesinin Basvekâletle hiçbir münasebeti olmadığmı beyan etmek için verilmistir. Haklarındaki Heyeti Mahsusa kararları Devlet Şurasınca tasdik edilenler Ankara 4 (Telefonla) Aşağıda isimleri yazılı zevat hakmdaki Heyeti Mahsusa kararları Devlet Surası Mülkiye dairesince tasdik edilmistir: Eski jandarma umum kumandanı Ali Kemal Pasa, tstanbul eski tereke memuru Abdullah, sabık sıhhiye umum müdürü Abdullah Cevdet, Sultaniye müftisi Abdullah Hilmi, ts • tanbul kadastro tahrir reisi Abdullah Münip, Karacabey polis memurlanndan Abdullah Turan, Antepli Abdülkadir Behçet, eski piyade mülâzimlerinden Ahmet, Dörtyol Ziraat Bankası eski reisi Hacı Ahmet, Bursa seyyar sıhhiye eski memuru Ahmet Celâlettin, Bandırma hastaneler hesap memuru Ahmet Faik, Tarsus belediyesi eski azalarmdan avukat Ahmet Kemalettin, Adapazannda avukat Ahmet Mithat, Dahiliye Na zırlarından avukat Ahmet Reşit, ağır topçu binbasısı Ali, eski hariciye müstesarı Ali thsan, Afyonkarahi ııııııııııııııııııııııııı Olüm vak'alarına ait tahkikat derinleştiriliyor Vatandaş, senin Şişlideki Etfal hastanesine götürii • len bir çocuğun kabul edilmemesi yüzünden öldüğü hakkında gazetemize vaki ihbar ve bu husustaki neşriyatı mız üzerine yapüan tahkikatın neti cesini dünkü nüshamızda yazmıstık. Dün aldığumz malumata göre, tah kikatın derinlestirilmesine lüzum gö rülmüs ve sıhhiye müfettisi Bürhanet tin Bey dün de geç vakte kadar bu mesele ile mesgul olmuştur. Binaena • leyh bir gazetenîn îddia ettiği gibi mesele kapanmış değildir. ölen çocuğun babası 20 kânunuevvelde, hastaneye müracaat edildiğini, Sıhhive müdürü Ali R'za Bev ise bastanm 18 kânunu evvelde geldiğini söylemislerdi. Res • mî kayitlere nazaran, müracaat 19 kânunuevvelde yapılmıştır. Vak'a gecesi, hastanede nöbetçi olan doktor N : hal Hanınun vazifesini vekaleten asistan Saim Beyin deruhde ettiği te<bit edilmistir. O gece çocu • ğu evvelâ Saim Bey muayene etmiş, fakat hastalısfi ihtısası haricinde göre rek keyfiyetten çocuk hastalıklan mü • tehassısı Şemsettin Beyi haberdar eylemistir. Bunun üzerine o gece uykudan u yandmlarak hastaya bakan Sem*»ttin Bey, dün kendisfle pörüşen bir mu harririmize demistir ki: Bakır yolu refah yoludur himmeEtfal hastanesindeki hâdise kapanmış değildir, tinle hat eylulde Erganiye varacaktırî Vekâlet başmüfettişi de tahkikata başladı Ergani Bakı*yolu tahvilleri B tertibinin safaşı bir hafta sonra hitam bulacakhr. Hal krmız, memle • keti zengin ede cek olan bu yolun inşası için çıka nlan tahvill«ne pek ziyade rağ bet göstermek tedSr. B tertibı tahvillerin dörtt te üçü satdmıs Nazmi Nuri Bey br. Geri kalan bir milyon liralık tahMabadi 3 üncü sahifede sar hesap memur muavini Ali Os • man, tüfekçi ustası Ali Rıza, Mani*a belediyesi eski reislerinden Arif Hik< met, Adapazarı belediyesi eski re islerinden Zeki, Netnlizade Besitn Beyler, oepratör Cemil Paşa, eıki kaymakamlardan Etem, o n u n mesaha memurlarından Faik, İstanbul polis müdiriyetî memurlarından Hüs< nü Cemil, tzmitte tabur imamı Ha > san Fehmi, Fatih kütüpanesi hafızı kütübü Hasan halit, Manisa eski varidat kâtibi Hasan Hulki, kolağası mütekaidi Hasan Kâraü, tstanbul eski komiser muavmlerinden Hasan Tahsin, İpsala belediyesi eski aza sından Hasan, Balıkesirde müte kait binbaşı Hüseyin Hüsnü, topçu miralaylığından mütekait Hüseyin Tayfur, Kirklareli eski eytam mü dürü İbrahim Agâh, mülga Şurayı Devlet reislerinden tbrahim Etem, tstanbul ticaret mektebi mezunla nndan tbrahim Etem, tçel eski polU Mabadi 3 üncü sahifedı ,„„ ıııııııııııııııııııuııııııııınıııınııııın ııııııınınııımııiHiıııuııııııııııtııınnııaııııııııımmınııniııınnınnııııımıl Bir aşkın hikâyesi \rtist M. Papas, güzel ve genç musevi kızile Atinaya nasıl kaçtıklarını anlatıyor Geçen sene tstanbulun zengin bir musevi ailesinin kızile Atinaya kaçan Yunan sahne artiatlerinden M. Papasın sehrimize geldiğini dün yaz mıstık. O zaman Türk ve Yunan matbuatının uzun uzadıya mesgul olduklan bu mesele hakkında dün M. Paoasla görüstük. Bu meraklı vak'amn kahramanı, sorduğumuz suallere cevap vere rek hâdiseyi bize »öyle anlattı: « Ge«*en sene burada temsiller verivorduk. Bir akşam tiyatroda tan< dıklarımdan birisi bana Mel. Şor'u takdim etti. Mel. Şor beni sahnede çolf iyi bulduğunu söyledi. Ben o gün biraz me<?uldüm. Ayrıldık. Bir iki gün sonra Maksimde bir reveyyon gecesi bu genç ve güzel musevi kızile tek rar karsılastık. Bana gayet iyi muamele etti ve alıstı. Ondan sonra artik sık sık bulusuyorduk. Ben de bu küçiik ve gÜTel kıza Vıissiz kalamıyordum. Sevmeğe baslamıstım. Çünkü giizeldi, gencti. tyi tahsili vardı. Tiyatrova çok fazla meraklı görünüyordu. Trupumuz tstanbulda 40 gün kadar k?ldı. Artık buradan aynlma günle • rimiz yaklaşmısh. Bir akşamdn MeL Yılbaşı hediyelerimiz Yılbaşı hediyelerimiz için a ziz karilerimizden gelen on binlerle numaranın tasnifine de • vam edilmektedir. Numaraların tasnifi biter bitmez hediyeleri miz Tayyare piyangosunun resmî listesi üzerinden tevzi ve i simler gazetemizle ilân edile Sıhhiye Müdürü Ali Rtza Bey « Çocuğun yanmda yalnız an • nesi değil, babası da beraber bulu • nuyordu. Esasen gündüz boğaz has • tahklan mütehassıs tarafından has • taya bakılmıs ve teshis konulmustu. Difteri değildi. Kendisinde âcil tedaMabadi S inci sahifede M. Papat ile Mel. Şorvtn Atina gazetelerinde çıkmif bir retmi Şorla gene buluftuk. Benden aynla mıyacağtm ve benimle beraber Atinaya gideceğini söyledi. Meseîe çok Mabadi S inci sahifed*