Katalog

Hayat Ansiklopedisi 46 ncı cüzü çıktı NO. u umhuriyet .... o4ll ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adred: Cumhuriyet, Istanbul Posta tutvusn: tstanbul, NO. 2 « Telefon: Başmuharrir: 22366, Tahrlr müdürü: 23236, îdare müdürü: 22365, Matbaa: 30473 Hayat Ansiklopedisi Biyik bir kötüphaneyi bir arada evhıize getiren M faydah oıordir. Her evde bir Salı 2 Kânunusani 1934 tane bıtanmak lâzımdır. Litvinof Yoldaşın Ehemmiyetli Beyanatı aha sekiz on gün evvel Tür • kiye Büyük Millet Meclisinde mütecavizi tarif eden muabede münasebetile yiiksek meziyetleri hiirmet ve muhabbetle aıulan Savyet • Ier Hariciye Komiseri Litvinof Yol daşın ahiren Moskovada lcra Komıtesi içtimaEKİaki beyanatmı da evvelki günkü nüshamızda aynen neşrettik. Türkiye Büyük Millet Meclisinde Litvinof Yoldaşm ve dost Savyetler ittihadmın kıymet ve ehemmiyetini tebvüz ettiren dost telâkki hakikaten tamamen mııtabık o)arak ittifakla tecelli etmif bir tezahjküü Rus Türk dostluğu nun eb^uniyeti üzerinde urar eden raüstalâlv^'îr meb'us arkadasunızdı. Bunun deîaîet ettiği mana şudur ki Türkiyede Rüs dostluğu bütün memlekctin pek iyi takdir ettiği millî bir »iyaset olmusfar. Nitekim bu hakikata Vorosi • lof Yoldaşın reisüğî altında metnle ketimize gelen komşu memleket heyetine karşı gösterilmiş olan samimî te • zahürlerde de sahit olmuştuk. Litvinof Yoldaş bu yakın bâdiseyi mütehassis bir lisanla tekrar ederek Cumhuriyetimizin onuncu yıldönümü şenliklerine tesa • düf eden bu ziyarete sahsan Utirak e • deınemiş olmasım pek samimî bir hüzün ve hasretle yadetmistir. Yeni Rusyayı miüetler arası haya • tmdaki dostluğumuz hasebüe sevdiği • miz gibi bu komşu memleketin müm • taz Hariciye Komisermi şahsan tanı • mış ve takdir elmiş ofanak hasebile kendismi TOrkiyeyi ziyarete geJmiş olan Vorosilof heyeti arasmda görmek biz Türkler icin ayn bir zevk olurdu. Fakat ne çare ki o zaman pek mühim »neseleler Litvinof Yoldası uzun bir dünya seyahatine cıkanmşh Biz kendi sini bu çok mühim seyahatmde mu • vaffakiyet temeraıflerile takip ediyor duk Komşumuz tarafından temin o • hman her mtrvaffakiyetin bizi de meranun edeceği muhakkak bulunmau kanaatite Rus Türk munasebatmm candan samîmi'iği işte bu kadar ileridir, ve zaten dünya mflVflerine nümune teskil edecek kuvvetteki müstesna me* zivetî de îste bilhassa buradadır. Nt • tekim Litvinof Yoldaş dahi son beyanabnda bilhassa bu noktayı sarih ve samimî tezabür ettinnîstir. Filhakika Litvinof Yoldaş tcra Komitesi önündeki son beyanahnda milletler arası meselelerinin hepsine te • mas etmiştir Bu üstadane tahlile Türk Rus dostluğunun pek parlak bir dibace teşkil etmif olmasndan biz Türklerin pek ziyade mütehassis olmuş olduğumuzu söylemekle sadece haki • katj ifade etmiş oluruz. Litvinof Yol daş memleketimizden ve idaremizden hayranlıkla ve memnunlukla bah setmiş, adeta işte millet dediğin boyle olur demeğe kadar ileri gitmiştir. Hd komşu memleketin dostiuğunu tebarüz ettirmeğe matuf olduğu müddetçe bu sözlerin her iki memleket hakkmda ayni kuvvetle varit cJan hakikatlerden ibaret bulunduğumı teyit ederiz. Litvinof Yoldas asla mübalağa etmiş de • ğfldir. Hakikat bodur. Savyetler ittihadı ile Türkiye Cum • huriyeb" insanlığm manasında aşın bir anlayışla sulhun ehemmiyet ve lüzumvnu takdir ederek hayata doçdular, ve fazla olarak komşuluğun da verdiğî bir yakmlıkla hayatta elele veren bir dostlukla yürümeğe kovuldular Evvelki sene tsmet Pasanm Rusyada, bu sene Voroşflofun Türkiyede dedikleri ve şimdi Litvinof Yoldaşın tekrar etmekte olduğu gibi iki komşu mîlletin bu samimî dostluğu hergün daha ziyade iyîlikle înkisaf ede ede bugün hakika • ten bütün imannra nümune teşkil e • decek bir yükseklik derecesme çıkmış bulonmaktadır Biz komşumuz Savyetler Rusvasmm bü"ük bir memleket ve millet olduğunu biliriz Burası zaten bütün dünvanm böyle bildiği birsevdir. Litvinof Yoldaşın son bevanatinda bizden bahsetmrk için (Büvük Türkiye Cumlmriveti) diyisîni dostlukta ve fakârlık ve sulhu ilHzamda sam'mi • Kk gibi belb*b«^ı hasletierimize hürmet manasında telâklri ettik. Beyhude bir tevazu icin Litvinof Yoldası tekzio e decek biz degilîz. Filhakika biz TurkIer htkîkaten o hasietlerle ve eger onlar me»iyetse o meziyetl~rle mecbul Dir mflletiz. Komşumuz Rusyayı ayni halde görmektan sonsuz menrmuniyet duygularile mütehassis olduğumuzu söylemeğe hacet bile yoktur. Açık söyIenebflir ki Rusya ile Türkiye küreiarzın bu koşesmde bu kadar yiiksek ciddiyet ve samimtyete müstenk vartık • Siyaset sahnesinde yeni bir ses Avusturyada hukuk müsavatı istiyor M. Dolfus «bu meselede Avusturya ve Almanya muvazi bi. şekilde yürüyorlar» diyor Viyana 1 (A. A.) Başve kil Dolfus, âün akşam bütün memlekete radyo ile neşredi len bir nutuk söyledi. Başvekil ev • velâ 1933 sene sinde malî, iktı sadî ve siyasî vaziyetin inkişafını bildirdi ve dedi ki: « Millî sosyalistler, hüku • metle marksist muhalefetin a rasında çıkacak bir ihtilâfın kuvvet istimalile devlet işlerine iştirak etmeleri Türk muallimi faziletin timsaUdir Dün bir makam dan aldıgımız btezkerede şöyle de niliyordu: «Tekirdağı Orta melctebinde muallün Salâhattin Bey 1 tarafından yapüan pek çirkin hareket I hakkında son gün • lerde vaki olan neş' riyat yavaş yavaş testrinin hudutlan nı aşarak on binlere varan ta..<>iı ve laymetli muallimlerimiz hakkmda umuımm tereddüt ve suinazarmı davet edecek endişeleri mucip ol •**ifctM'1"' Kabahatlileri ve fenalan hnpalarken iyilerin de bundan mü i'eessir olmamalannı temin etmek, yerinde bir dikkat ve teyakkuz o lur. Î1A...» Bu tezkere münasebetile iki mü • hun noktaya temas etmekten ken dimizi menedemiyoruz. Evvelâ, gazetemiz, bu hâdise hakkında, diger bazı refiklerimizoı yapbklan gibi, güriiltülü bir şekil de nesriyat yapmamış ve cuma gu • nündenberi malumu olduğu halde, ancak dün, bu meseleden kısaca bahsetmiştir. Binaenaleyh Cumhu riyet yukardd tezkere 0e istenilen dikkat ve teyakkuzu, hiçbîr ihtara hacet kalmadan göstermistir. Sonra, herhangi bir muallimin kusur ve kabahatini, bütün muallimlerunize teşmil etmek Türk matbuatmm ve halkmn akhndan bile geçmez, Türk muallimleri, faz3etli, fera • gatkâr, namuslu insanlardu. Onlar, bütün hayatlannı, azamî fedakârlıkla o ulvî ve kutsî tedris ve terbiye vazifelermi ifaya hasretmişlerdir. Aralanndan bir günahkâr çıkmast, fedakâr mullimlerimizin temiz naıiyeJerini asla lekeliyemez. Biz, muallimlerinuzın ~râzılefkârugııe îftîhar ederiz. Burada biz derken büHfaı milteti kastediyoruz. Gazetecileri, mühim bir nokta üzerinde dikkat ve teyakkuza davet eden o tezkere üzerine muallimle • rimizin herhangi bir şaibeden mü • nezzeh, fazilet ve feragatin timsali insanlar olduklannı en yüksek sesi mizle bağvmayı bir vazife bildik. Yılbaşının en talihli insanları 500,000 lirayı kazana yeni zenginlerle mülâkai Talihliler arasında, kazanacaklannı evvelden keşfettjklerini ve rüyada gördüklerini aöyliyenler var Avustttrya Bafvekili M. Dolfut mesoî oâannda ne sebep olaca yalistlerin mücadelesi, Avusturya ğını zannediyorlardı. Halbuki bu nın istiklâline karşı bir hücum şekiştiraki haklı gösterecek miktarda lini aldı. O zaman Avusturyalılar, hiç te değillerdi. Hükumet sü • bir Avusturya fırkası mevcut oldukunet ve kat'iyetle bu iştiraki red ğunu anladılar.» dedince memlekette sistematik bir şekilde teşkil edilmiş tethişçi bir Başvekil bundan sonra 1933 se propagandaya başladılar. Millî sosMabadi 2 inci »ahifede BOyOk ikramiyenin onda Yılbafi tayya re piyangosunun 500 bin hnlit büyük ikramiyesimn onda bir parça» tüccar ve müteahhit Fridman Efendinin Beyoğlun daki apartena • nmda hizmetçilik eden Rutn kızt Matmazel Katma ile ayni apartımanda çalnan Ahnan murebbiye FrS layn Meta Gahr»sm müstereken aldıklan bilete çıkmıştar. Yılbaşı geicesl Matmazel Katma nisanlısı şekerci ustası tlya Ef. üe »>n«Tmhlp olanlardaa Çatdea Maarif mnwm Abidin B. Alman murebbiye Adliye yangın yerindeki bir kasa dün açıldı Bunun içindeki altın, gümüş ve kâğıt paralaria dosya ve evrak olduğu gibi bulundu Sof ya mukabirimiz varmı, yokmu? Muhabirimiz Memduh Talât Beyi Bulgar sefiri da tanır Dün csjlctn kasadaki para ve »enetler taftntrken lcra dairel* rine ait kasalı nn açılması v« yangın esnasın da yanan c^Iac» ya ait cesed'r meydana çıka • nlması için yapılacak hafriyet hususunda evvel emîrde tehlikc li duvarlarm y kılmasma k«ra verilmişti. Fa kat kasalarır bulunduğu yer 1er gözönüne ge thilerek duvar nasadaki mallann hepsi çuvcdiara yerleştirildJ* ların yıkılmasıten sonra bir araya toplanmış bir halde m beklemege lüzum olmadığı anlaşıl1er celbolunmuş ve saat bir buçuktan dört buçuğa kadar devam eden mifbr. üç saatlik mütemadi bir çalışma Dün müddeiumumî Kenan, Beleneticesinde icra kasalarından biri diye makine ve sanayi şubesi mü • açılmıştır. Bu kaianm içinde beş dürü Şefik, icra hâkimi Refik, müdyüz yirmi beş kuruş altın, yedi yüz deiumumî nauavinlerinden Salim, yetmiş yedi kuruş gümüş ve bin icra memuru Mustafa Hilmi, muhayedi yüz lira nikel ve bronz para sebeci Ismet ve veznedar Rüştü ile icraya bırakılmış bir kısım emaBeylerden mürekkep bir heyet yanMabadi 2 inci »ahifede gın yerinde ise baslamıstır. ÇilingirGazetemizm 26 kânunuevvel 933 tarihli nüshasında tstanbul" Bulgar sefaretinin bir mektu • bunu neşretmi*tik. Bulgar sefareti, bu mektupta, M. Muşano • fun Sobranyad'a irat ettiği nut kun Sofya mu habirimiz tara > ^Fya muhabtrlm z fmdan bize bil Memduh. Talât Bey dirilen kısmmı mevzuu bahsederek, gazetemizin Sofyada mubabiri ol raadığmı iddia ediyordu. Bulgar se (Mabadi 4 üncu sahifede) Meta ise apartunanda uyurken büyük îkramiyenin kendilerine çıktıgı haber veribniştir. barda bulunduk Tiifanlınle müşterek ddıkları bilete büynk ikramiyt lan ssada ve Frölyn çtkan şekerci tlya iş başında motevazı okuı yeni zengm, keadisine karşı gösterilen bu hararetli ve iyi mu•melelerden mahçup oknuş gibidir. Matmazel Katina dün bir muharririmize şunlan söylemiştir: « Ben Tatavlftda kolacılık edea fakir ailemi geçindvmek kan üç senedenberi çabftyordum. tkramiyenin bir kısmüe alleme bir ev alacagnn ve 8 lünciye kadar rahat yaşamalanm te • min edeceğim. Şkndiye kadar para • sızlık yüzünden evlenememiştîm. Kü • çüklük arkadaşun olan nişanlun da fakirdir. Fakat benim için, bazı parah Mabadi S inci »ahifede Genç bizmetçi tozla nisanlısı, bunu çılgınca bir sevinçle karşılamışlar ve barda sabahlıyarak mütemadiyen ^»m' panya açfarmışlardr. Sonra hizmet ettiği eve dönen Matmazel Katina, bu ailenin rica ve ısran üzerine evleninciye kadar kendilerinden ayrılmamağa karar vermiştir. Evvelki geceye kadar bizmetçi olan Rum kızı şimdi bu ailenin adeta bir misafiri vaziyetine geçmiştir. Fakat çok • Etfal hastanesindeki hademenin ifadesi Hasta bir çocuğun hastaneye kabul edilmemesi yüzünden ölmesi hakkında tahkikat yapıbyor Şişlideki Etfal hastanesine Meci diye köyünden götürülen hasta bir çocuğun nöbetçi hekimi tarafından kabul edilmemesi yüzünden öldü • ğünü yazmıstık. Sıhhat V^kâleti başmüfettişi Fuat Bey, neşriyatımıza çok ehemmiyet vererek derhal meseleye vazıyet etmiş ve hâdisenin tahkikatma sıhhiye müfettişi Bürhanettin Bey memur edilmiştir. Bürhanettin Bey evvelki gün tahkikata başlıyarak ölen kizcağızın ailesi ile hastane baştabfbinîn ma lumatına müracaat etmiştir. Müteakıben ifadeleri alınan hastane hekimleri, kendi nöbetleri es nasında böyle bir hâdise olmadığım iddia etmişlerdir. Halbuki, hastanede gece bekçiliği yapan bir hademe on beş gün kadar evvel, böyle bir muamele cereyan ettiğini hatıladığını tahkikat esnasında bildirmiştir. Bu ihbar üzerine meselenin hangi nöbetci hekimin zamanmda olduğunu tesbit için ölen kızın babası ile nöbet vazifesini ifa eden bemiklerin muvacehe edilmesi karar!aştırılm>ştır. Sıhhiye müdürü Ali Rıza Bey dün Demir fabrikası Safranboluda büyük bir fabrika • yapılacak Zonguldak Vüâyeti dahilindeki Filyos • Karabük hattı güzergâhmda bir demir fabrikası kurulması tktısat Ve kâletkıce düşünülmekte idi. Bu fab • rikanin yerini taym etmek üzere An karadan bir Almem mütehassısla bir Türk mühendisi Filyosa gönderiîmisler, Mabadi 4 BncS »ahifede UllllllllIIIIIIltllHnilllllillltlllHlltl MIIIIlIllllIIIlllltllHlllllllTlllMlllllllINlllllllllltlltllltllllltMIIIIIIlIllllllUllllIIIIIIHIIIIItllllllllMIIllllIllIlltliII larîle dünya sulhunun iki kuvvetli te meltaşmı teşkil ediyorlar. Litvinof Yoldas tcra Komitesi ictimaındaki beyanahnda dünyanın harp ve sulha ait meselelerini en açık görüs lerfle olduğu gibi ifade etmiştir. Söz beliğ olmak için mutlaka parlak ha • yalli tabirlere ihtiyaç göstermiyor Hakikati olduğu gibi söylemekteki belâ gatin kelime oyunundan daha kuvvetli olduğunu Litvinof Yoldastn söz'erinde bir daha görtnüs olduk. MUtecavizin tarifinde muvaffak olan Litvinof Yoldas zahirde sulha müştak gibi göründügü halde hakikatte henüz doğru yclu bu Iamamış olan dünyaya Rus Türk dostluğunun samimî ve sıcak emniyetini taklit olunacak bir misal olarak gösteri yor. Kendisini bütün bu samimî söz • lerinde kayitsiz ve şartsız olarak teyit eder, ve hakikatte bu kadar büyük o lan dostluğumuzu bu vesile ile de kalplerimizin bütün heyecanlarile selâm larız YVNUS NADt Etfal hattanesi bashekimi Bürhanettin Bey bir muharrirhnize demiştir ki: « Tahkikat devam ediyor. H«' : nüz neticelenmediği için kimin mes'uj tutulacağını şimdiden kestirmek imkânsızdır. Hastane başhekiminîn bu meseleden malunvatı olmadığı aıüaşılmıştır. Tahkikat bittikten sonra evrak Vekâlet inzıbat komisyomma gönderilecek ve icap eden kanuni muamele yapılacaktir.» r Türkiye ve Fransa M. Heryonun yeni bir makalesi Bugiin S inci sahifemizdedir j