Katalog

Bayramda çocuğunuza vereceğinu en kıymetli hediye Hayat Ansiklopeclisi dir. Bir idefa bize sorunuz. umhuriy 3483 ÎSTANBUL CAĞALOÛLU Telgraî ve mektup adresl: Cumhurlyet, İstanbıü Posta icutüsu: îstanbul, No. 246 Telefon: Başmuharrîr: 22366. Tahrlr müdürü: 23236, îdare müdürü: 22365. Matbaa: 20473 jŞekerlerinizi Hacı Beklr ALINIZ! den PaZdF 14 KânUf1US3l1İ 1934 Dananın kuyruğu Kopacak mı ? Viyana: 10 ikincikântm illetler Cemiyetinin uygun suz talihinden bahsetm«k Utiyoruz. Biiyük Faşist meclisi şhndiki şeklile Miüetler Cemiyetine bağh kalmakta devam etmenin manası olmryacağına karar vermiş olduğu gibi M. Musolini dahi ayni tezi açık ileri sürmekten hâli kalmamaktadır. Yani böyle gıderse günün birinde ttalyanm da Milletler Cemiyetini terkedip gideceğinden korkulabilir. İngiltere ile Fransa ve onlarla beraber diğer birçok orta ve küçük devletler Cemiyeti tutmakta ısrar ediyorlar. Ancak Italyan iddiasına göre Almanyanın, Rusvanm, Japonyanm ve Şimaiî Amerika Birleşik Cumhurîyetlerinîn dahil bulunmıyaca ğı bir Milletler Cemiyetinin varlığile yokluğu müsavidir. Eğer ttalya dahî günün birinde Milletler Cemiyetini terketmek fikrinde cîddî ve musır ise Cemiyet yeni bir buhranın arifesinde ve hatta içinde sayılmak caizdir. Ancak tngiltere Hariciye Nazin M. Con Simonun Romayı ziyaretinden sonra vaziyette hissolunacak bir deği • çiklik husule geldi: Evvelâ Silâhlan Azaltma konferansinı tehdk eden yıkılmanm önüne gedlmesine ve bu işin haUinden sonra Milletler Cemiyetinde yapılacak ıslahata bakılmastna karar verildiği anlaşılıyor. Dünden bugüne asıl ümitleri takviye etmek üzere be • liren yeni hâdise ise tngilterenin si lâhları azaltma işinde temm olunacak umumî bir mukaveleden sonra bu mukaveleye muhalif hareket ede • ceklere cezaî muameleler tatbikına iştirak etmeğe temayül etmesi ihtimalidir. Eğer tngilte re bu hareket tarzına muvafakat ederse Silâhları Azaltma konferansile Milletler Cemiyetinin maruz bulunduğu fena akıbetten kurtulacağına şüphe yoktur. Dananm kuyruğunu kopmak tan kurtaracak bellibaşlı çare hiç süphesiz buradadır. "^ Sizim gordüğümüze göre şimdiki ahval ve serait içinde Avrupanın «a • yıflığı da, kuvveti de tngilterenin ha reket tarzına tâbi bulımmaktadır. Şimdiye kadar tngiltere Avrupa karesine ait işlere bir dereceye kadar alâkadar olarak daha ilerisine gitmekten çekin di. Son zamanlarda Lokarno muahe desinin bile bir pamukipliğine bağlı olduğu göriildü. Avrupa işlerine İngiltere karışmazsa vaziyet başka türlii • dür, karış:rsa başka türlii. Eğer tngiltere isterse Avrupa karesinde sulh gelişi giizel ihlâl edüemez. Çünkü tngiltere terazinin hangi kefesine girse çok ağır basacak bir kuvvettir. İngiliz milleti doğrudan doğruya tngilterenin hayat ve menfaatini alâka • dar etmiyen işlerden dolayi İngiltere • nin yüzde beş on nisbetinde bir ihti • mal ile de olsa harp ihtimallerini ta sıyacak taahhütlerden uzak kalmasıra istiyor. Avrupada zuhur edecek her hangi yeni bir kanşıklık tngiltereyi alâkadar etmez olur mu? Bugün dünyanın neresinde olursa olsun azçok bu yük bir mikyasla zuhur edecek bir harpten herkesin azçok müteessir olacağinda süphe yoktur. tngilizler di • yorlar ki: Harp olmasın. Bunu bütün sa mimiyetimizle isteriz. Fakat mutlaka harp olmasın diye tngilterenin mes'uliyetini niçin şimdiden Avrupa karesinin talihine kanşhrahm. Nihayet olacağı varsa varsın harp olsun. Bunun tngiliz menfaatlerine nekadar muvafık veya muhalif cereyan ettiğini sonra görii • rüz, ve ona göre hareket ederiz. Daha doğrusu tngilizler simdiye kadar böyle diyorlardı. Eğer tngiltere bu hattı hareketi değiştirmez ve sul hun bekasında doğrudan doğruya faal bir rol almazsa ne Silâhları Azaltma konferansını kurtarmak mümkün olur, ne de Milletler Cemiyetini. O zaman herkes kendi başuıın çaresine bakma ğı en kestirme yol bileceği cihetle da • ha müstakır bir vaziyeti artık yeni yeni harplerin neticelerinden beklemek Iâ zun gelecekrtir. Avrupada vaziyetler öyle yürümüştür ki işin artık şakaya tahammülü yoktur. Hakikaten yeni harplerden fersahlarla değil, yalnız kanşlarla ayn bulunuyoruz. Eğer müstacel çaresi bulunmazsa Avrupada yenî bir harbin müthiş bir tarraka ile pat laması ay, gün işidir. Hissiyat o kadar gerilmiştir. M. Musolini kimse hazır değildir diye çabuk bir harbe inanım yor. Yeni bir harbe herkesin hazır ol dıiğunu b:z temin edebiliriz. Eksik iikler varsa onlar sonra ikmal oluna bilir. thtirastan, korkudan ve ıshrap tan gözleri kararmıs milletlerin hazır lığı düsünmeğe vakKleri bile yoktur, ' YUNUS NADÎ Mabadi 2 inci tahifede Iktısat Vekilimizin tetkikatı Celâl Bey dün Ankaraya döndü, yarın Ankaradan Izmire hareket edecek Vekil Bey dün Ticaret ve Ticareti Bahriye mekteplerini gezdi, sanayi erbabile görüştü, madencilerin verdikleri ziyafette bulundu Şehrimizde iktısadî programın tatbikı hazırlıklarile meşgul olan tktısat Vekili Celâl Bey dün sabah saat on birde Yüksek Ticaret mektebini ziyaret etmiştir. Vekil Bey mektebi gezmiş, bil hassa lisan derslerinde buluınmustur. Celâl Bey, derslerde talebenin vazi yetini yakından tetkik ve takip et miş, biraz zay.f bulduğu lisan ders lerine daha ziyade ehemmiyet ve • rilmesi lüzumuna işaret ettikten sonra bunun için lâzım gelen ecnebi profesörleri getirtileceğini, mektepte yalnız nazarî derslerle iktifa e dilmiyerek ilmî ve iktısadî neşriyatla da uğraşılmasmı söylemiş, mek tebin müdürüne birçok sualler so rarak izahai almıştır. Bunu müteakıp mektebin mual limler mecliri Vekil Beyin iştirakile toplanmıştır. Bu içtimada, mektepte yapılması icap eden ıslahat meselesi görüşülmüş, müessesenin ihtiyacları Vekil Beye anlatılmıstır. Celâl Bey, profesörl»rin isteklerini ehemtniyetle nazan itibara alacağını, bunlarla Ankarada mesgul olacağını, yeni iktısadî programın tatbikında mekte • bin yetiştireceği gençlere mühim vazifeler verileceğini, bu itibarla mektepten daha fazla faaliyet beklen diğini bildrrmiş ve bazı direktifler vermiştir. Celâl Bey mektepte bir buçuk saat kadar kalmırttr.. •*t*~'^*^»'•* .«mvypri. Mühim ve faydalı bir karar Yiyecek fiatleri her hafta ilân edilecek Yeni ölçülerden istifadeye kalkışan esnafla mücadele için dün mühim bir içtima yapıldı tktısat Vekilimiz Celâl Beyefendi madencilerin ziyafetinde madetî müesseselerinin mümetsillerüe birlikte Sadrettin Enver Bey kısa bir nutuk irat ederek demiştir ki: < ttmet Paşa hükumetinin kıy • metli tktısat Vekili Celâl Beyefendiye muhtelif vesilelerle bize gösterdikleri büyük yardımlar dolayisile çok te sekkür ederiz. Vekil Beyefendi, simdiye kadar bize rehber oldunuz. Bundan sonra da yardımlannızi esirgetniyeceğinizi Mabadi 3 ürtcü tahifede katlıyan otelinde Türkiye Madenci ler Birliği tarafından şerefine verilen öğle yemeği ziyafetine gitmistir. Bu ziyafette, Celâl Beyden maada 16 maden müesesesinin mümessilleri, tetkik seyahatlerinde Vekil Be ye refakat eden tzmir meb'usn Osmaoztde H«v<l> B^y. h«wr bjjU^y^. muşlardır. Yemeğin sonlanna doğru Madenciler Birliğinin zîyafetl tktısat Vekilimiz, müteakıben To Madenciler Birliği kâtibi umumisi tstanbul ticaret müdürlüğü, ha vayici zaruriye fiatlerini her hafta tesbît ederek halka bildirmeğe ka • rar vermiştir. Bu suretle yeni ölçülerin tatbîkı üzerine ihtikâra saptıkIan görülen bir kısım esnafın tesbiti kolaylaşacaktır. Dahiliye Vekâleti bir malı değerinden fazlaya satmak için yeni ölçülerin tatbikmı vesile ittihaz eden esnafın tıpkı bir hırsız gibi takip edilmesini tamioı etmisti. Ancak halkın da tabiî hakkını kuvvetle arayabilmesi için aldığı malın hakikî fiatini bümesi lâzımdır. Ticaret müdürlüğünün hazırlamağa başladığı cetveller, halka ihtiyacı olan malların fiatlerini bildirecektir. Dün ticaret müdürü Muh&in Beyin nezdinde esnaf murakıpları ve kab Ticaret Müdiriyetinde dün yapüan içtimadan bir inttba zimallar cemiyeti reisinm iştirakile bir içtima aktolunmus, «ebzeye ve meyvaya ait listelerin esası tesbit edilmiştir. Bugün ve yarın yapılacak ictimalarda da bakakliye mevaddı, süt, et ve sair mevaddın evsaf ve cin* lermi gösteren cetveller İMzrrlana caktır. Bu mevaddın fiatleri tstanbol Ticaret Odasından, zahire borsann • dan, ait oldukları esnaf cemiyetle • rmden ve hayvan borsasından alınacak; fakat aynca da sıkı bir kon • troldan geçecektir. Cetvellerde yalnız perakertde fi • atler bulunacaktır. Bu suretle halk bu listelerdeki fiatleri nazan itibara alarak fazla istiyenler hakkrada derhal şikâyete geçebilecektir. , Ali Rana Beyin beyanatı Tütiin Limited şirtcetinin nizamriamesi hazırlanıyor, yakmda 8 kuruşluk sjçaralar çıkanlacak ; Şehrimizde bulunan İnhisarlar ve Gümrükler Vekili Ali Rana Bey tnhisarlara ait muhtelif meseleler hakkında şu beyanatta bulun • muştur: « Yakında teskil edilecek olan Tütün Limitet sirketinin nizamnamesini ve 1934 senesi bütçesini hazırlamak üzere tstanbula geldim. Bu münasebetle burada birkaç gün kaldıktan sonra Ankaraya döne ceğim. Halen Ankarada inşa edilmekte olan İnhisarlar umum mü • dürlüğü binası ikmal edildikten sonra derhal nakil başhyacaktır.» tnhisarlar Umum müdürü Hüsnü Bey d'e sîgara ve müskirat satışları hakkında demiştir ki: « Halen Amerikaya müskirat ihraç edilmemektedir. Bundan bir müddet evvel Amerikadan bazı firmalar bizden fîat istediler. Biz de verdik. Sonra Amerika hükumeti şarap ithalâtmı kontenjana tâbi tuttu. Vaki olan müracaatler üzerine mart nihayetine kadar Ame • rikaya 8000 galon Türk şarabı ithaline müsaade edildi. Yakında Amerikaya şarap ihracma başlıyacağımızı ümit ediyoruz. Danimarka Dolandırıcı Staviskiyi Tevfik Rüştü Bey ziyareFransız polisi mi öldürdü? tine ehemmiyet verıliyor Bükreş seyahati Meclisi meb'usan önünde nümayiş yapatilar hükumete ve meclise karşı «katiller» diye haykırdılar Fransada Sta viski rezaleti ki • yametler kopar makta devam e diyor. Meseîe bir kabine meselesi oldu. Şotan kabtnesi az kaldı, düşecekti. Adliye Nazın istifaya mecbur kaldı. Bunun sebebi bu nazmn vaktile Staviskiyi tavsiye edecek beyanatta bulunmasıd'.r. Bükreş 13 (A, A.) Romanya hâdiseleri üzerine teahhur etmiş o lan Küdik ltiiâf konferansmm îç tima tarihini tesbit etmek üzere M. Titiılesko Küçük ttilâf Hariciye Nazırlarile tems»!» girmistir. Küçük ttilâf H». riciye Nazırlan Hariciye Veldlimiz Tevfik Rüştü Bey ör.ümüzdekî nn hafta sonunda Belfrratta toplanm»lan muhtemeidir. Bu içtimadan sonra Bükreşe birçok mühim zivaretîer yaoılacakhr. Evvelâ, Bulgar Kralı ile Başvekili M. Musanofun sonradan L«bistan Hariciye Nazın M. Beck Pe T;ikiye Ha riciye Vekili Tevfik Rüştü Beyin ziya İnhİMCtrlar ve Gümrükler Vekili Ali Rana Bey ya az miktarda şarap sattık. Bu • nun devam edeceğini ümitediyoru* Sigara satışlarına gelince: Yakında tstanbulda ve bütün şehirlerde 8 kuruşluk «igaralar satı ^ lığa çıkarılacaktır.» Milyonlar dolandırıcıst Staviskinin içinden ağar Halk ve gazeyaralı olarak çtkanîdığt ev teler hâlâ derin Bu esnada polisler ile gençler arasuıbir heyecan içindedirler. Bu meyanda kanlı müsademeler olmustur. Bir da binlerce kişi tarafmdan Fransız polis komiseri yaralanmıştır. Parlâmeclisine karsı bir nümayiş yapıl mentoya hücum eden bu gençler mış, bu nümayiş birçok kimselerin «katiller ve hırsızlar» diye bağır • yaralanması, 700 kişinin tevkifi ile mışlardır. neticelenmişlir. Bu gençlerin hükumete ve raeb'u*Nümayiş günü parlâmento bina • lara «katiller» diye bağırmalarmın sına müntehi yollar sıkı kordon al • sebebi Staviskinin yüksek hükumet tına alınmış, polis otomobilleri mit ralyözler ile mücehhez olduğu hal adamlarile olan münasebatını gizlede sokaklarda mühim noktalan tut mek için onu tevkife gelen memur lar vasıtasile ve bir kursunla öldürmuslar, buna rağmen beç yüz genç cepheden ve diğerleri yandan meclisi tülmüs olduğu iddiasıdır. Mabadi S inci $ahif*de meb^tsan binasma yiirümüflerdir. flllUHllUIU llllUlllllllII|lllllllllltltIllllllUllltlHIMIİIIIItlHIIIIIIllltnilllllllHMnntllllllMMUItISIItttlllltiMtn»IIIHlM«»IİMIUIIIIimitlllliill»nMW| Kibrit f iatleri 'T ((Cumhuriyet)) in hediyeleri Küçük kutular 1,5, büyük Karilerimize vereceğimiz hediyeleri bugünden itiler 2 kıırusa satılacak aren tevzie baslıvoruz. liste 5 nci sahifemizdedir] Ankara 13(A. A.) Dolar vasatileri esas ol mak üzere yapı lan kibrit çirke ti rnukavelesi mu cibince mezkur Daranın sukutu üzerine kibrit fi»tlerinde tenzi lât yaoılmasi 15zım gelmekte o' duğundan M»1" ye Vekâletini tesebbüsile ya pılan anlasmalar Mabadi laliye VehlUMustafa AbdülhaHh B. bvjyisnlerde nihaî 2 inci sahifedm Başmuharririmize . :* ^ amellyat yapıldı .Tedavi için geçen hafta Viyahaya git i miş olan Başmuharririmiz Yunus Nadi Beye düri bir ameliyat yapümışur. Memnuniyetle haber aldığımıza görs ameliyat muvaffakiyetle neticelenmiş tir. Başmuharririmize seri bir afîyet temenni ederiz. I Ttauiskinin dolandırdığı birçok eşya ve mücevherlere tahfr olan kartsı (sağda) ve ktzı (solda) Karilerimize takdim ettiğimiz hediyeler den bir kısmı: Radyo' Telefonken, Satie elektirk levazımt, E'•' fe'm Pertev tuvaîet ' " iakımlart' " ' • r vKarilerimizm gön•derdikleri numa raların tasnifi bit miş ve hediye . a.lanlar ayrılmıştır. tlk listeyi bugün beşinci sahifemiz de neşrediyoruz. Yarın listelerin nesrine devam edileeektir.