Katalog

Hayat Ansiklopedisi üncü cüzü çıktı 33 Onuncu sene: Nq. 3258 u m h u r ı yet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresi: Cumhurfyet. trtanbul Posta kutusu: lstanbul, No 246 Telefon: Ba$muharrtr: 223M. Tahrir mödurü: 23236, tdare müdüru: 22365, Matbaa: 20472 Hayat Ansiklopedisi Büvük bir kütöphaneyi bfr arada evinize geliren en faydalı eserdir. Hsr evde bir tane bulunmak lâzımdır. Cumartesi 3 Haziran 933 Tıp Fakültesinin naklinde acele edilmemelidir • r ı « w ı ı ı L J Yeni tarifede Değişen resimler Bunun için bir kararname hazırlanıyor Gümrükler ithalât tarifesinde yeni kanuna merbut cetvelle ithalât maddelerinde üd cepheden değişSclik yapümıs • hr. Bu cephelerden biri resimleri yuk seltilen diğeri de resimleri indirilen maddelere aittir. Yükseltflen resimler memleketin is • tihsal ve sanayiini koruma gayesile yapıhnıstır. Bu resimler bazı sartlara da tâbi tutulmaktadır. Meselâ fabrikalarm ihtiyacı için getirtilecek nutddelerâen tenzilâth bir resim ahnacaktır. Yeni kammun beşinci maddesile gösterilen fazla gümrük almacak mevaddın resimlerini, hükumet sanayi müessesatmm koruma derecelerine göre mdirip çıkar • tacaktır. tthal edilecek mevadda ait rusumun tayinmi hükumet bir kararname ile ilân edecektir. Kararname tktısat Vekâletinde haznlanmaktadtr, bugün Vekiller Heyetmden çıkmas» muhtemeldir. Gümrük resmi artınlnus olan maddelerîn ekserisi hakkmda ihtikâra mâni olmak uzere eski tarifenin tatbik edilecegi an • lafilmaktadır. Boğazlar meselesi Rusya, gayriaskerî mıntakanm ilgası hakkındaki teklifimizi kabul etti Murahhasımız Cemal Hüsnü Bey, bütün silâh fabrikalarınm beynelmilel bale ifrağ edilmesini istedi melerinin askerî ahkâmını ilga eden 96 mcı maddesinde Lozan muahedenamesmin zikredilmediğin<, halbuki ajrni prensibe tevfikan Lozan muahedena mesinin ilgası zarurî olduğunu söyle • misttr. Cemal Hüsnü Bey, Boğazlar hakkmda Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüstü Bay tarafmdan izah edüen talebimizin mü zakeresinm projenin ikinci kıraatine bırakıldığını hahrlatarak bu maddeve Lozan muahedenamesinin Boğazlar ve askerî mmtaka!ar hakkmdski ahkâmınm ilgasma dair kayit konulması lâzım geldiğini ilâve etmiştir. Boğazlar hakkındaki tekllfimiö kabul eden M. Litvlnof Cenevre 2 Dün tngfliz projesinin son kısmı müzakere edilirken murahhanmız Cemal Hüsnü Bey söz almıs ve mühhn bir nutuk irat etmiştir. Cemal Hüsnü Bey projenin, su)h muah«denaCemal Hüsnü Bey: «Projeye bu yolda bir kayit konulması en basit hak ve adalet kaidesi icabıdır.» diyerek bir tadil tekliR vermiştir. Cemal Hüsnü Bevden sonra Rus Hariciye Komiseri M. Litvinof söz alarak Türkiyenin talebini Rusyanm kabul ettiğini söylemjstir. tngiliz projesinin bvinci müzakere" si bugün bitmistir. Konferans salı gunu silâh ve mühimntat imali meselesmi mözakere edecektir. Fransız heyeti bu meselenin ayn bir kısım ol»rak tngiliz projesme üâvesi için bh teklif vermiştir. Si'âh fabrikalan hakkmda konferansts iki tez vardır. Bfrincisi Fransızlarm teklifidfr. Fransızlar hususî silâh fabrika • larının iigasım teklif ediyorlar. Ikincî teklif Türk heyeti murahhasasmmdır. Murahhaslannuz bütün silâh fabrikalan» nm beynelmilel hale ifrağ edUmesini teklif etmişlerdir. Konferans salı günü bu iki teklifi müzakere edecek, si'âh ve mühimmat fabrikalarmm kontrolu hakkmda bir karar verecektir. Konferansm temmuzun üçune kadar tatiline karar verümistir. Salı gânün • den sonra mesaisme nihayet verecek • tir. uı~»r>«>o^i ^ ^ . a , » » m ın Fakültenin olduğu yerde kalması iddiaları da çok kuvvetli delillere istinat etmektedir. Yal nız nakü için yapılacak masraflarla Fakül tenin binbir ihtiyacı bertaraf edilebilir. Vazi yetin bir daha ve ciddî surette tetkiki lâzımdır. Nakilnde toöcal edflmemesl lftzam geleri Tıp Takulterinm. Haydarpaşadâki mükenunel blnan Anlrera 1 (Başmunarrhimizden) hatta hamammm yeniden yapıhnası buendilerine karsı çok hürroet bes gün için bSyük bir külfet teşkil edece lediğimiz muhterem hocalar ğine şüphe yoktur. tstanbulda buna benbizi mazur görsünler, gene zer bina bulmak mümkün olmadığı gibi şu Tıp Fakültesmin nakli meselea üze • bulunacak bina ile mevcut hastanelerin rinde konuşacağız. Mesele hayli eski • matluba muvafık ve tedrisata raüsait bir dir, ve naklin lehinde aleyhinde olanlar hale vaz'ı da çok zamana ve paraya vardır. NakQ yapıhnakla mesleğe çok mütevakkıfar. hizmet edilmiş olacağmı (ddia edenle • 5: Mevcot malzemenm nakli hayli rin kuvvetli delillerini biliyoruz. Buna paraya mütevakkıf olmakla beraber az mukabil Fakültenin şimdi olduğu yerde çok ziyanı da mucip olacakhr. kalması müreccah olduğunu iddia eden6: Askerî ktsm bu îşte bühassa dülerin daha az kuvvetli delillere istinat etşünülecek müstakil bir mevzudur. Buna mediklerini bir daha tebarüz ettirraeği d« aynca yer buhnak lâzım. mukaddes bir civdan vazifesi saymak7: Fakü'te hastanelerinm kapanmatayiz. Tıp tahsilinin daha fazla hasta n takdirmde Üsküdar ve Kad&öy ta • görmekle tekemmül edeeeği muhakkak raflan haDanm nerelere taşmaeaklan olan teririyat kısmmı acaba Fakfllteyi da düşimulmeğe değer. Buna mukabil <î>~'! JJ* ıaadc muhafaza edereklemin etmek kabO m U v ? Bn «hetm e' «asb ve ciddî surette bir daha tetkik olunmasmı rica ederiz. Fakültenin 450 yataklı kendi hastanesi vardır. Yanıbasmda intanî hasta» lıklar müessesesi vardır. Gene yanıba şmda askerî hastane ile biraz ileride Zeynep Kâmil hastanesi vardır. Bunların mecmuunu Fakültenin envine vererek 1500 yatak temm etmek eldedir. Fakültenin deniz kismmda bir iskele ihdas etmek ve Seyrisefain vapurlarmı oraya uğratmakla ortadaki mesafe far•kını tamamen kaldırmak mümkündür diye düşünmüş ve bunu arzetmiştik. Nakil için ihtiyar olunacak masraflarla mevcut Fakükenin binbir ihtiyacmt bertaraf etmek imkânı vardır. En son kararda tabiî en muvafık bulunan su ret ihtiyar olunacaksa da nakil yerine Fakülteyi olduğu yerde btrakmanm dahi tekrar esaslı surette tetkik olunması asla beyhude bir zahmet ohnıyacağı kanaatinde bulunuyoruz. Meselenin tekrar ve ehemmiyetle tetkikini rica eden bu satırlarda Fakülte tıin naklinde istical edümemesini istiyen fikirlere tercüman oluyoruz. Maksadımız hertarafm mütalealannm öğrenilip dinlenOmiş olması bahsinde mümkünae hiçbir noksana mahal vermemiş ol • maktan ibarettir. Nakil fikrine muanz olan muhterem bir doktorumuzun üeri sürdüğü esbabı mucibeyi soyle bulâsa edebiüyoriB: 1: 341 senesinde Fakültenin nakü meselesmde almıms olan acele bir kararm o zaman vermiş olduğu neticeleri şimdi bütün e*raf ve teferruatne habrlamak lâzımdır. O zaman nakil iyi netice vermemişti. Talebe alb ay kadar perişan bir vaziyette kalmıs ve nihayet Büyük Millet Meclisi kararile tekrar Haydarpaşaya dönülmüştü. 2 : O zamanld iadeyi müteafcîp ar tık Haydarpaşada yerleşmeğe karar ve> ribnş olduğundan iki yüz bin liraya yakm bir masraf ihtiyarile Fakülteye koca bir hastane paviyonu ilâve edflmiş, diğer tesisat ve paviyonlar da ıslah o • lunmuştu. 3 : Fakülteyi yükseltecek müderrislerdir. Müderrisler hastanelerine bağ • landdcca hasta adedinin daima artacagma şüphe yoktnr. Eski ve yeni vazi • yetlerde biraz dikkatle bn hakikati açık görmek kabüdir. Muhakkak her hasta iyi baküan ve iyi anlıyan yere koşar. Ortada bir de meccanfluc olunca bu vaziyetm ne kadar fazla inkisaf edebüeceği kolay anlaşıhr. 4: Tıp Fakültesî denflen büyük bina bir Alman profesörünün nezareti altmda bn is için yapdıms olarak bu itibarla her ihtiyaca cevap vermekte ve ba k&dar senedenberi işlenerek daha mükemmel bir hale gelmk olduğu görül • mektedjr. Ufak bir tesrîhhanesinin ve Anadolodan sîmendiferle gelen hasta • Iarm Fakülte hastanelerine yatmalarmdaki kolaylık ihmal olunamaz. 8: Fakülte Reisi Tevfik Recep Bey 26 mayu tarihli Cumhuriyetteki beyanahnda talebe için istifade edilecek yatak adedinin 600 adedine çıkanlacağnu ve 450 yatağm Fakültede mevcut olduğumi söylüyor. Bu netice Zeyneo Kâmil ve Emrazı intaniye hastanelerile Haydarpaşa tarafmda temin olunamaz mı? Hususile Fakükenin yanıbasmdaki askerî hastanesinm 500 yatağından da istifade olunamaz mı ve bu suretle yatak adedi 1000 den fazlaya çjkarılmış olmaz nv? Tenevvü meselesine gelmce kndretli mtitehassıslarile ve iyi balamile şöhret kazanms bir Fakülte hastanesine her taraftan kosulacağmda sfiphe caiz midir, ve bu hal emsalile sabit değil mi • dir? 9: 341 de tramvay yokluğundan sikâyet edilmisti. Şimdi tramvay var. Ayn bir iskele fle Seyrisefain vapurlanm «eratmak ta kabil. 10: tstanbul hastanelermin dağınık vaziyetlerme mukabil Haydarpasanm bir hastaneler mahaüesi sayılmak caiz olan vaziyeti gözöniîne almacak bir rüçhan sebebi olsa g«l»ktir. 11: Nakil ve ıslaha sarfedilecek paralarla Haydarpaşada birkaç hastane paviyonu daha vucude getirmek mSmkundür, ve ısatanbul herhalde bu pavfyonlara muhtaçtar da. tşte bir defa daha nakil yerine ipka fikrinm istinat ettiği delilleri nakil ve ifade etmis oluyoruz. Maksadumz Darnlfnnunumuzun ıslahı harekctlerinde isabetli kararlar almmıs ohnan için her meselenin her tarafmm iyi tetkik ve mütalea edümesine delâlettir. YUNUS NADÎ Bazı rerimler Yeni gümrük tarifesinde ipekve mahlut ipek mensucatının 100 kilosuna 7200 lira, taze çiçek ve kökleri için 125, ta biî çivit için 155 kopya kâğıdı için 32 buçuk, kartonlu kâğıt içm 87 buçuk lira, ham lületası için 75 lira resim tesbit edilmistir. Esnaf cemiyetleri Arasmda tesanüt Dün umumî bir toplantı yapıldı Bilumum esn t ' cemiyetleri heyeti idare ve azalan • nm bir arada gorüşüp tanısarak meslekî hasbıhal • lerde bulumnala • nm temm et mek üzere esnaf cemiyetleri mura kabe bürosunun davetfle Beyoğ lunda Bursa so kagrada Musiki San'atkârlan Ce Basmurakıp Kadri B miyeti binasmda dün Sğleden sonra untumî bir toplantı yaoılmıştır. Bu toplantıya «ehrimizde bulunan bStun es • naf eemiyetlerinin reisleri, umumî kâ tipleri ve heyeti idare azalanndan mütesekkil olmak üzere iki yiz kisi işti • rak etmiştir. Toplantıda güzel bir konser veril dikten sonra esnaf cemivetleri basmurakıbı Kadri Bey, umumî toplantılann esnaf icm faydalarmı anlatarak, şeh • rimizdeki esnaf eemiyetlertne mensup bütün heyeti idare reis ve azalannın şimdilik ayda bh defa yapilmakta o lan bn içthnalara îstîrak etmeleri temennîsmde buluıuııuşlur. Müteakıben Bü • yuk Millet Meclismce tetkik edllmekte olan esnaf kanonunım ana hatlan ve bu kanunun cemiyetlere temm edeceği büyük faydalar hakkmda izahat ver miştir. Kadri Beyden sonra, birleşik cemîyetler bürosu hukuk müşaviri avukat Ehüoğlu Zeki Bey tarafmdan «esnaf lığm tarihçesi» mevzuu Szerinden bir konferans verilmiştir. Zeki Bey, beşer tarihinde esnafhğm ne suretle doğmus, ve ne gibi safhalar gecirmiş olduğunu, muhtelif iş bolümlermin, ne suretle teessüs ettiğini, her devredeki esnaf derlan anlatümif, Türklerin bugüne kadar lar anlasıhms, Türklerin bugüne kadar vucude getirdikleri esnaf teşekküUerini, kâhyalan, ağalan sandıklan ve sair an'aneleri hakkmda izahat vermiştir. MSteakıben gedik meselesinin tari hî mahiyeti hakkmda münakaşalı hasbıhaller yapıhnı; ve başmurakıp Kadri Bey faydah malumat vermiştir. Yunanistanda Siyasî mücadele M. Papanastasiu hüku« mete hücym ediyor Fener 20 galip geldi Fakat Galatasaray da güzel ve canlı bir oyım oynayarak düzelmeğe başladığını gösterdi Arma 2 (Hu•usi) Muhalefet fırkalann • dan amele ve çiftçi lideri M. Papanastasiu gazetecilere beyanatta bulunarak Selânik meb'us intihabatının hükumetçe nizam • siz yapılan feshmden dolavı büyük bir şi detle hükumeti Muhalefet reislertnden muahaze eyle M. Papanastasiu miştir. M. Papanastasiuya göre hiç bV kanunî esbaba müstenit olmıyarak intihabı feshetmekle hükumet büyük bir mes'uliyete girmiştir. Intihap mahkemesi fesih kararının hayreti mucip olacak bir şekilde olduğunu herkes te tasdik etmektedir. Senenin en hararetli maçlarından biMeclisin tekrar açılışmda muhalif ri olan Galatasaray Fener müsabaIer bu meseleyr mevzuu bahsederek kası dün kalabalık bir seyirci kütlesi hükumeti şid'detle takbih edecek • önünde oynandı ve müsabakayı FenerIer dir. M. Papanastasiu yeni Selânik inbahçe iki sıfır kazandı. Galatasaray tatihabınâa muhaliflerin kazanaca kımının, ezelî rakibinin önünde mağlup ğından emin olduğunu söylemistir. olduğunu bu suretle haber verirken, güzel ve canlı bir oyun oynadığını, bilJeneral Kondilisin vaziyeti fena hassa ilk devrenin mühhn bir kısmmda Atina 2 (Hususî) Selânikten hâkim olduğunu da kaydetmek lâzımdır geien haberlere göre Jeneral Kon Galatasaray, dün birçoklannın tahmindilisin mevk?i sarsılmıs ve fırkası da lerini altüst edecek kadar bir kudret inhilâl vaziyetine düşmüştiir. Bu fırgöstermiştir. tlk karşılaşmada Fenerka efradından bir çokları Venizelos bahçeye 5 1 gibi büyük bir farkla fırkasına intisap etmektedirler. mağlup olan san kırmızılılar, dün bi ..,...^.Î heyeeanlı Bir an Vefa Süleymaniye 0 0 a berabere kaldılar Bulgaristanda komitacı cinayetleri çoğaldı Sofya 2 Son günlerde komiteciler isi azıttiiar. Dün Bojmof sminde Mihailof tar?ftarlarından birisi sokak orta • smda öldürüldü. Vak'a söyle oldu: Mihailof taraftarlanndan ve Solon kardesleri cemiyetinin reisi Bojinof aksam altıda dükkânmdan çıktmş, tvaylah caddesindeki evine gitmek üzere yola koyulmuştur. Bojmofun elinde yiyecek paketleri vardır. Ağır, ağır sokakları geçen Bojinofun tam evine 100 metre kala yanına ansızm bir adam yaklaşmıs, beynine ve sırtına doğru sekiz el ateş etmiştir. Bojinof on adım kadar koşmuş, ilerdeki elektrik dheğine tutunmuş: « Ölüyorum, ölüyorum», diye bir kaç defa bağırdıktan sonra yere yıkıhvermiştir. Katil, Hiristobotef meydanına doğru kaçmuisa da iki polis taraftndan yaka lanrmştır. Katilin adı, Stoyan Antonof Tiskoftur. Kendisi dahilî Makedonya ihtilâl teşkilâtına mensuptur ve Protegoroflarin emri üzerine cinayeti >apmıştır. Katil cürmünü itiraf etmiştir. raz da şanssızlığın kurbanı olmuştur, İlk devrede ellerine geçen mühim fır sat lan hüsnü istimal edebilmiş olsa Iardı, Fenerbahçeden evvel gol yapa cakW, belki de oyunun umumî seyrini değiştirebileceklerdi. Galatasaray buna muvaffak oîama • yınca, Fenerbahçe fırsatlardan nasıl istifade edildiğini, rakibine bilfifl göstermiş, ayni oyuncu ayni şekilde iki tane gol yaparak galip gelmistir. Şunu da kaydetmek icap eder kî, Fenerbahre ikinci devrede galibiyeti hakedecejf kadar yüksek bir oyun oynamıstır. Takunlar sahaya şu şekilde çıktnışlardır: Fenerbahçe: Hüsamettin Fazıl, Yaşar Esat, F'ıkret, Cevat Niyazi, Muzah fer. Zeki, Reşat, Şaban. Galatasaray: Avni Tevfik, Mitat Suavij Nihat, Suphi Celâl, Refii, N*od**t Faztt, Rebii. Müsabakayı tstanbulspordan Kemal Halim Bey idare etmiştir. En kıymetli ve en düriist hakemlerhnizden biri o • lan Kemal HaKm Bey, ciddî ve mühim bir müsabakanm nasıl bir intizam V B J sükunetle ve nasıl bir dürüstî fle idare (Mabadi 6 mct ııın MMiııınıııuıııtnıiHiııiııııııuııiMimıımınınıiHuııııiMiHiıiMiıııııııımııııınııııııııııııııııımmnıınııııınninıiıııımnıiMiıııtınınıınınıihiı Kâzım Paşa geliyor Millet Meclisi Reisi Kâzım Paşa bu sabah refikasile btrlikte şehri mize gelecektir. Kâzım Paşanın refikalan hanımefendi buradan Karlsbada gidecek ve MeclU Reisi 9 haziranda Ankaraya donerek Meclisin yaz tatiline kadar yapacağı içtimalara riyaset edecektir . Delileri takim meselesi Dr. Cevat Zekâi Bey «Hocam Mazhar Osman Bin cevabmda bir dediği ötekini tutmuyor» diyor 17 mayıs tarihli nüshamızda, Bakı'rköy hastanesi muallimlerinden doktor Cevat Zekâi Beyin delilik hakkındaki fikirlerini izah eden bir yazx vardı. Akliye mütehassıst birçok ictimaî, fıtrî ve sıhhi sebepler tesirile deliliğin artmakta olduğunu, bu nisbetin medeniyet derecesile muvazi olarak yakseldiğini söylüyor ve miicadeie tedbirlerî arasmda deli ve • yarıdelilerin hadım edilmesi kanaatinde bulunuyordu. Bakvrköy hastanesi sertabibi maruf akliyecimiz Mazhar Osman Bey de ayni meüzu etrafında bir refikimize beyanatta bulunmuştu. Hastanenin şefi ile arkadaşı arasmda bazı fikir ayrılıkları olacak krl Cevat Ze Yunanistan, Bulgaristanı protesto etti Âtina 2 (Hususî) Yunanistanın Sofya sefiri Bulgar komitacılannm hudut mmtakasındaki faaliyetlerini ve Yunan toprağina taarruzlannı Bulgaristan Hariciye Nezareti nezdmde siddetle protesto etmiştir. Yunan sefiri Bulgar hükumetinin aksi iddialarını cerheden bir de no* ta vermiftır, ' Dünkii spor faaliyeti Dün Bebekte Rober Kollej • de yapılan büyük atletizm mü sabakalarına ve Sipahi Ocağındaki atlı müsabakalara dair tafsilât ve resimler 5 inci sahife • mizdedir. 'r Mazhar Osman B Dr. Cevat ZcKal B. kâi Bey dün bize bir mektup yollı • (Lutfen sahifevl çevirhtiz)