Katalog

Bütün dünya zehirli gaz harbine karşı hazırlanıyor Kaç türlü zehirli gaz vardır, tesirleri nedir, nasıl olurlar? Son zamanlarda zehirli gazlere karşı korunma careleri ve gaz mas. keleri için gazetelerde sık sık neş riyata tesadüf edilmektedir. Müte • hassıs kimselerden ve membalar dan ahnmadığı içm halka bu tnevzu üzermde verilen malumatın kıs. men vanlıs oldtığu görülmektedir. Almanyada gaz maskeleri yapan büyük bir fabrikanm tstanbul vekili bize zehirli gazlerden korunma u sulleri hakkmda uzun boylu izahat vermiştir. Halk için faydaln olan bu izahatı aynen neşrediyoruz: « Bir tehlikeye maruz kalan kimse kendisini neye karşı ve nasıl müdafaa edeceğini bilmelidir. Yani karsısındaki tehlikeyi iyice öğren melidir. Zehirli gazlere gelince evvelâ şunu nazarı itibara almak lâzımdır: Insan biri akciğerinden, diğeri de cildinden olmak üzere iki şekilde teneffüs eder. Akcığeri zehirli gazlerden koruma, teneffüs koruma cu hazı ile yapılır. Cildin korunmasma gelince bunun için hususî elbiseler vardır. Alelâde zehirli gaz denilen maddeIer, yalnız gaz değildir. Zehirli sun'î sisler de vardır. Sun'î sislerin en çoğu gözle görülebilir. Asıl zehirli gazin mevcudiyetini ise beş hissimiz • den hiç birile anlayamayız. Zehirli gazlerin nevileri şunlar • dır: 1 Boğucu gazler 2 Tahriş edici gazler 3 Yakıcı gazler 4 Uyutucu gazler Boğucu gazler, kanın içındeld müvellidülhumuzayı bertaraf etmekte ve insanı boğmaktadır. Tahriş edici gazler insanın burnundaki ve boğazındaki guddeleri tahriş ederek ve gözlerini yaşartarak tesirini yapmaktadir. Boğaz insanı mütemadiyen öksürtmekte ve göz lerini yaşartmaktadtr. ö,v , Yakıcî gazlere gelince, bunlar te. mas etriği cildi derhal yakmaktadır. Bundan başka teneffüs borulann dan da geçerek vücu* dahilmdeki uzuvlan da harap ©tmektedir. Uyutucu gazler, kaıut kanşarak beyne gitmekte ve insanı derhal uyutmaktadır. Boğucu ve tahriş edici gazlere karşi ya maske ile ve yahut sığınak (gizlenecek yer) denilen yerlerle koruma tedbirleri alınmaktadır. Yakıcı maddelere karşı cilt ve vü cudü muhafaza için maske ve hu susî elbiseler kullamlmaktadır. Gazlerin en berbadı budur. tnsanın nefes borulannı gazlerden korumak için filtreli gaz maskesi, teneffüs devir daim cihazı ve taze hava verici cihazlar kullanılır. Taze hava verici cihazlarla gaz dolu bir mahalle girmek mümkündür. Temiz hava bu cihaza merbut uzun bir horhımun yardımile dışandan alı nır. Filtreli maakeler başa gaz ve ha. va geçmiyecek surette takılır. Bunlann gözlükleri kınlmıyan cam dandır. Filtrelerine gelince bunlar kimyevî maddelerle doldurulmuş birer kutu şeklindedir. Bunlar maskenin ağız kısmına vidalamr. Te neffüs esnasında zehirli hava bu filtrenin içmden geçerek gazler temizlenh*. Yalnız temiz hava ciğer lere geçer. Ciğerlerden çıkması lânm gelen pis hava gene bu filtre . lerin, içmden dısan çıkar. Bu hava ayrıca bir huruç süpapile de dısan defedilebilir. Devir daim teneffüs cihazlarmın hariçteki hava ile hiçbir alâkalan yoktur. Bunun parçalan bir hava torbası, bir potas kartusu, bir de müvellidürhumuza şîsesinden ibarettir. Böyle bir cihaz takıldığı zaman akciğerden çtkan hava potas kartuşundan geçerek temizlenir, hava tor . basına gider. Müvellidülhumuza şişesi de bu torbaya otomatik olarak lâztm olan müvellidülhumuza mik • tanm ilâveeder. Bu temizlenmiş yeni hava tekrar akciğere gider. Bu suretle de teneffüs devatn eder. Sığınaklara gelince: Bunlar, hariçten içeriye hava giremiyecek bir surette yapilmıştır. Zehirli gazlere karşı halkı korumak için faal bir teşkilât lâzımdır. Bu teskilâtta halk iki kısma aynl malıdır. Bunun bir kısmı aktif, diğer kısmı da pasif olacaktır. Birinci kısma dahil olanlar vaziyeti idare ve tanzim edecek olan polisler, itfa. iye efradı, doktorlar, sıhhiye me murlan, tamirat müfrezeleri (elektrik, su ve sah*e tesisatmın tamiri için) v temizleme müfrezeleridir. •Cumhmiyet* Birincilik müsabakaları yapılıyor Denizcilikten başka hepsi Galatasarayın B takımı da, hayli kuvvetli bir Ankarada olacak takım olan Şişliyi 2 0 mağlup etti Ankara 19 (A.A.) Büyük bayram münasebetile denîzeiUkten başka bütün spoHarm Türkiye birinci lik mfisabakalan Ankarada olacaktn*. Müsabakalar bayramm 3cmci ve oçancti günleri yapılacakbr. Mfisabakalara 46 güreşçi, 20 ea krknci, 105 atlet ve 120 futbolcu >ştirak edecektir. Eskrfan ve güreş müsabakalan »por salonunda olacaktır. Gelecek sporculann yatmasına tstiklâl, Inkılâp, Cumhuriyet ve Mimar Kemalettin mektepleri tahsis edilmiş ve beş yüz yataklik yer hazırlanmışbr. Dünkü maçta, Beşiktaş Galatasarayı 31 yendi Kılıç birinciliği Halit Nuri Bey tarafından kazanıldi' Galatasaray kalesi önând* neyecantt btr an Beşiktaş Galatasaray birinci tefcnnlan, lik maçlanndan evvel ikinci hususî karsılaşmalannı da dün yap . blar. Maçın neticesi 31 Galatasaray aleyhine oldu. Halbuki müsabaka seyrine göre ikişer sayı ile ve beraberlikle pekâlâ brtebflirdi. Böyle olmadı ve Galatasaray takımı en çok n*uhacfmlermin beceriksizliği yü zünden bir maç daha kaybetmiş oldu. Beşiktaş tam kadrosile oynuyordu. Galatasaray takımına gelince, Nihat yoktu ve takıma şöyle bir tertip verilmisti: Avni Lâtfi, Tevfik Suavi, Rasih, Faaal Necdet, Musüh, Adnan, Salâhattin, Süleyman. Bundan evvelki karşılasmanm 21 neticelenmesi bu ikmci maç için mühim bir alâka ve merak toplamıs, stat dolmuştu. Galatasaray B . S= taknnlan . <M i nm macı bittikten sonra büyük maça başlandı. Birinci devre umumî vaziyeti itiba • rile Galatasaray aleyhine neticelendi. Beşiktaş hasfan sonuna kadar hâkim ve rahattı. tlk sayısını ilk dakikalarda Esrefm korner vurusundan çıkardı. Top ekseriyetle Galstasarav sahasmda do lasıyor, fakat San Kırmızı müdafaa iyi ve hesaplı oynadığı için sayı, hücum nisbetini dolduraımyordu. Besiktas tazyîkı Galatasaray oyunculannı geri oy namağa icbar ettiği içm de müdafaa nm uzun vuruslan kı«a bir müddet sonra tekrar geri geliyordu. Beşiktaş, ikinci sayısını devre sonuna doğru gene Esrefin bir korner vuru sundan istifade ederek kazandı, devre bitti. bflâkts rakibmden daha ostün bir maç yapmağa muvaffak oldu. Müsavi şartlarla başlıyan maç yavaş yavaş B ^ şiktaş sahasma kıtikal ediyor, hücum itibarile fa9dyeti Galatasaray kendi !•• hine çeviriyordu. Fakat ne yaak lâ n*> feslenen, oyun hevesi artan Galataaa raylılar henüz muhacim hatlanna beb« Ienen ruhu vermeğe muvaffak olama • mışlardı. Bilhassa sol açığm Bevirtaf kalesi hnasmdan ortaladıgı toplar or» taya gelince büyük bir beceriksizlik % çinde bocalamaga başlıyor. Sağ iele of ta muhacim hiç muvaffak olamtyorlafy birisi Hidalsiz hızmdan, diğeri koama* mak ve topu ayakta durdurmak yüıA»> den mütemadiyen kaybediyorlardı. Galatasarayhlar faik oynnlarİM rağmen tek sayılanm ancak devre ortasmda bir frildkten çdcarmağa ânkftil buldular. Necdetin yirmi dört pas çngisi üzerinden çektiği hesaplı bîr ş3t kale önümm kalabalıklıgmaraimenBe. şiktas kalesine girdi. Bu dakikadan itfbaren oyunun blrdenbire hızlandığı ve ateslendiği gS rüldü. Bir tarafm bir sayı daha eıka* rarak berabere kalmak istemesi, diğev tarafm böyle bir vaziyete düsmek is » tememesi son yirmi dakikanm sert ve siddetli bir müeadele icmde geçmesiul mucip oldu. Bu mücadeleyi kırkmcı dakikada ücüncü bir sayı çıkarmak suretile Beşiktaş takımı kazandı ve orta ya konan kupayı aldı. Dün takımda, ayağı ağrıdığı için bw lunmıyan Nihat ta olsaydı neticenm Galatasaray için bundan daha iyi olacağı muhakkaktı. Her halde iki takı mm şampiyona maçlan bu sefer çok heyecanh olacaktır. Diğer kısma dahil olan sivil ahali doğrudan doğruya sığınaklara iltica ederek kendilerini koruyacaklardır. Halbuki diğerleri her zaman zehirli gazlere maruz . bulunacaklanndan bunlara en iyi filtreli maskeler ve hususî koruma elbiseleri verilme • lidir. yalnız hafîf filtreli maıke Bütün vücudü korumak için gaz elbiten giyen nhhıye teşkuatı daha yüksek bir tazyik vücude getirir, kapalı odada bulunmasi muhtemel menfezlerden zehirli gazlerin girmesine de mâni olur. Bu gibi sığınaklara girecek msan adedine göre büyük veya küçük filtreler konulmalidır. Bu hususi fihrelerm fiati ise kücüklüğüne v» büyüklüğüne göre 150 lîradan 1000 liraya kadardır. Bir gaz taarruzu haber verilir v»rilmez alâkadar memurlar mevz9«u rini alırlar. Halk ta ya maske giyer, yahut sığınaklara iltica eder. Avrupada birçok evlerin bodrumlarmd* o civarda oturan ahali için sığınak lar yapıltnışhr. Bu evierin tavan aralarında bırlunan bütün eski eşyalar yangın tehlikesime karşı cıkartv lır. Tavan arasmdaki ahsap kısım . lar ateşe karsı mukavim bir madde ile boyanır. Buralarda nöbet bekliyecek olan kimse için kum torba lanndan bir gizlenme yeri yapılır. Nöbetçi atılacak bombalarla cıkması muhtemel yangınları yanindaki kum ve su ile «öndürmeğe çalışır. Herkes sığmaklara girer. Nakil va sıtaları, itfaiye ve sıhhiye teşkilâ . hnın serbestce gecebilmesi için so • kağın yalnız bir tarafinda toplanır. Bu gibi tertibat hakkında polis tarafından evvelce icap eden talhnaf verilir. Bir gaz taarruzundan sonra temizleme müfrezeleri faaliyete geçer. Kireçkaymağı ile gazlerin bulun . duğu yerleri temizlerler. Ondan sonra sığınaklardan çıkmak işareti verilir. Eğer ortada yakıcı gazler kalmıs ise elle, hatta ayakkabı ile dokunmak tehlikelidir. Derhal yakar. Hava taarruzlarında tabiye yan . gın bombalarile yangın çıkardıktan ve halkı muayyen bir nokt&da topladıktna sonra gaz bombalannı atmaktan ibarettir. Son zamanlarda Avrupanın her tarafında zehirli gazlere karşı hal • km iştirakile korunma tecrübelen yapılmaktadır. Bu tecrübelerin ek tserisinde birçok kimselerin muay. yen zaman zarfında hazırlanmadığı görülmektedir. Onun için tecrübe lere daima devam edilmektedir. Yalnız filim göstermek, konferans vermek kâfi değildir. Cünkü hakiki taarruzlarda halkın daima paniğe uğraması ihtimali vardır. Onun içm fihreli maskenin kullanılması ve sığınaklara girip çıkma usulleri sık sık tecrübe edilmelidir.> fc r Birinci devre \ efa Kamkapı kalaBanden Halit Nuri Bey Halk gaz maskesini giyerek sığnağa gidiyor ler verilir. Çünkü bu kısmm ekse . riyeti siğınaklarda kalacaklardır. Sivil halk için her memleketJte hususî bir (ahali maskesi) yapılmış tır. Bu maskelerin hususî bir fil . treleri vardır. Bu maskenin fiati takriben 10, filtrenin fiati de 2,5 lira dır. Bir gaz taarruzu haber verildiği zaman sivil ahali hususî sığınaklara gider. Yakınlarda sığmak bulamı yanlar da tnaskelerini takarlar. Sığınaklar iki türlü yapılır. Bir tanesinin hariçteki hava ile hiçbir teması yoktur. Diğeri hariçten temiz hava almaktadır. Sığınaklara gir meden evvel bir başka oda vardır. Birinci kapıdan buraya girilir. Bu • radan da asıl mahalle geçilir. Maksat ahali girerken asıl sığınağa gaz kaçmamasıdır. Birinci odada bulu . nan bir memur intizamı temin eder. Burada yıkanacak su, sabun, sargi, pamuk ve saire vardiT. Taarruz esnasmda buralara kaçanlann elbi • selerinde yakıcı gazler görülürse burada hetnen soydurulur, temizlettirilir. Asıl sığınağa ondan sonra girilir. Sığınaklarda saklanacak olan in. sanlarm her birine üç metro mikâbı hava isabet ediyorsa hariçten içeri temiz hava almağa lüzum yoktur. Adam basına bu kadar hava düş • mediği takdirde hariçten içeriye temiz hava sevkedilmelidir. Çünkü bir insana teneffüs için dakikada tak riben 15 litre, saatte de 800 litre temiz hava lâzımdır. Vücut teneffüs esnasında aldı . ğı havadan takriben yüzde 4 ilâ yüz. de 5 müvellidülhumuza çeker. Akciğerden çıkan havaya ise takriben yüzde 4 asitkarbonik karışmaktadır. Sonra akcîğerden çıkan havanın derecesi takriben 3236 arasındadır. Demek oluyor ki sığınakta bulunan hava bîr taraftan müvellidülhumuza kaybediyor, diğer taraftan asitkarbonik ilâfesi suretile bozuluyor. Te. neffüsten husule gelen hararetle de ısınıyor ve rütubetleniyor. Havanın içinde yüzde 2 asitkarbonik bulunursa teneffüs jrüçleşir. Bu miktar yüzde dördü bulunca nefes darlftğı başlar. Sıcak, rütubetli hava da insanı terletir. Bu sebeplerle sığmağın için. deki havayı yenilestirmek, yan! bîr filtreden geçirmek suretile dısan dan hava almak lâzımdır. Bir hava sığmağın içinde havayı nesimiden lstanbul eskrim kılıç birinciliği müsabakası evvelki gün yapılmış ve bu müsabakanın birincHiğini Ve fa • Kumkapı kulübünden Halit Nuri Bey kazanmıstır. Halit Nuri Bey Cumhuriyetin kitap kısmı müret • tiplerinden olup ayni zamanda mü • mükemmel bir yüzücüdür de. Cumhuriyetin bu seneki mukavemet yüz . mesinde iyi derece almıstı. Halk Nu ri Bey, Ankarada yapılacak Türk • kiye eskrim şampiyonluğu müsabakalarında kılıç şampiyonu olarak tstanbulu temsil edecektir.Arkada şımıza muvaffakiyeti temenni ede . nz. İkinci devre Daha fena bir vaziyete düsecefi tahmin edilen Galatasarav bu devrede Galatasaray B Şişli Bundan evvel yapılan Galatasaray BŞişli macını, Galatasarayhlar güzel bir ovundan sonra 2 . 0 kazandılar. Umumî spor konoresi Ankara 19 (A.A.) Türkiye tdman Cemiyetleri tttif akı umumî kongresi bu ayın yirmi besinde toplana cak ve Cumhuriyet Bayramından önce işrni bitirecekrtir. Kongrede nizatnnamede bazı mühim tadilât icra edilmesi muhte • meldir. Kongre ilk içtimaını spor salonunda vapacak, müteakıp top lantısı da Himayeietfal salonunda olacaktır. Fenerbahçe, A d a p a z a r ı takımını 1 2 0 yendi Bursa 20 (A.A.) Türkiye futbol birincilikleri Bursa gruou müsabakala. nna bugün saat birde Bursamn yeni sta. dında başlandı. Stat, 5 . 6 bini tecavüz eden kesif bir kalabalıkla hmcahmç dolmustu. Halk arasmda Bursa valisi, merkez kumandanı ve birçok giizide şah . siye^ler bulunuyordu. Müsabakalardan bir gün evvel çe. kilen kur'a mucibince grup müsabaka. lanna iştirak eden lstanbul şampiyonu Fenerbahçe, Kocaeli samoiyonu, Adapazan Genc'er B'VljŞîle Bursa sampi yonu, San'atkâr?n Gücü, Canakkale ld. man Yurdu ile karsılasıyordu. İlk maçı, Bursa'ılarla Çanakkaleli . ler yaotılar. H»'"ÎTI. 'ederasyon mü . Büyük resmi geçitte sporcular Ankara 19 (A.A.) Büyük geçit resmine otuz denizci olmak üzere beş yüzden fazla sporcu ve kulüp mu rahhaslan iştirak edecektir. Sporculanmız spor elbiselerile iştirak edecek ve güreşçilerle eskrimciler hususî spor elbiseleri giyeceklerdir. Şirket baricindeki armatörler dön Ankaraya gitfiler Vapurculuk Anonim Şirketme dahil olmıyan armaörlerden Yelkencizade Lutfi ve Paşabahçeli Musrtafa Cemal Beyler şirketin bugün mevcut vaTİyet ve şartlar dahilinde teşek külüne karşı olaö ttfrazlannı hükumet nezdinde takip ve mtaç etmek maksadile Ankaraya gitmişlercFir. Bir iki gün evvel Ankaradan sehrimize gelen lstanbul deniz ticaret müdürü Müfit Necdet Bey de vapurcuların her iki taraf mümessllierini davet ederek Iktısat Vekâletinin şirketin bütün armatörlerin iştirakile vücude gelmesi hakkındaki arzu ve karannı kendilerme tebliğ etmiş ve beraberce çalışnıaları hususunda tavassutta bulunmuştur. Vapurculardan ekalliyeti temsil eden armatörler itirazlannın ileri'de tetkiki kaydile şirkete girmeğe muvafakat etmişlerdir. Fakat diğer taraf, tesçilden sonra şirket haricin de kalan arncatörlerin ancak tezyidi sermaye suretile şirkefte girmelerine nza gösterebileceklerini bunlann müessis sıfatım haiz olmıyacaklan gibi idare meclisine de giremiyeceklerini ileri sürmüşlerdir. , Tenis maçları tstanbul tenis birincilikleri dün saat 14,30 da Fenerbahçe kortla rında yapılmıştır. Davete icabet etmiyenler, hükmen mağlup addedil mişlerdir. Neticede, çift final roaçını Suat ile Sedat, Davit ile Jirasa karşı 2/6, 6/2, 6/3, 5/7, 6/1 kazanmış lardrr. Teklerde: Davk, Orham 6/0, 6/1, Sedat, Krıfi 6/1, 6/3, Suat Davidi 6/3, 6/2, yenmişlerdir. Pazara Sedat He Jiras oynıyacak ve bunlann galibi, Suat ile karşıla şacaktır. Bu suretle tek şampiyonluğu meydana çıkacaktır. mpss^i Kemal Rifat Beydi. Ovı n. * * • denb're cok seri bir cereyanla basladı. Her ik' takım, vaziveti, kendi leb'ne çevirecek sayıvı yapabilm^k için bütün e. nerîismi sarfediyordu. Maamafih, Ça. nakkaleHİArîn d^ha mü^essnH ve ahenkli hücumlar vaDtıklan ve Bursa mü da'sasım mü'^'ii vaziyet'ere soktuklan görülüvordu. Ni+ekim, ye*ünci daki kada gür»l bir hücumî=* Hk sayılanm vaDtıV'. F?V^ıt ka"(?*»d'1en bu ^ayıdan sonra Bursa tak'mntin canlandiğı ve iki dakikn «onra da berabfrî'&i tem'n tlk ceyrek saatten sonra iki takım ta. mamen gevsemis bulunuyordu. Her iki takım n da bücumlan zevksiz oluyor, müdifaası mütereddit oynuyordu. Ma. anvüh, birinci devrenm mhayetme doğ. ru Çanakkaleliierin anî bir parîayıs • la bir gol daha yaptık'annı ve devreyi 2 . 1 galİD bitirdiklenni görüyoruz. tkinci devre Hasiadıçı zaman, Bur . salılar tamamile canh oynuyorlardı. Maamafih, ilk bes dakika içinde iki güzel sütlerinin kale direğine çarparak geri dönmesi, talihsiz bir oyun oynadıklanm ' gösteriyordu. Çanakkalelilerin bir hücumu esna sında 14 üncii dakikada BursaMar bir ftrikik cezasını hak ettiler. Canakkale AnkaraBalıkesir telefonu Ankara 20 Ankaradan Balıkesire çekilmekte olan otomatik telefon hattı dün Balıkesire varmıştır. Hat balikesirden sonra Izmire varacak ve bu suretle Ankara • tzmir, tzmir tstanbul otomatik telefon muhaveresi kabil olacaktır. mühaciminin vuruşu Bursa kalesînin 8u nünde bir pana'k yapü. Top dakikalarca tehlikeH vaziyetierde ayaktan ayağa do» lastı ve en nihayet Bursa kalesi tehli . keyi atlattı. Bu vaziyetten sonra Bursalılar, cidden güzel bir oyona başla • dılar ve üstüste dört gol yaparak maçi, 5 . 2 galibiyetle bitirdaer. Fenerbahçe ve Adapazarı Gençler. birliği maçmdan evvel sahada bir me» rasim yapıldı. Askerî mızucamn çaldığî tstiklâl marşı, ayakta dmlendi. Ve kendi mmtakasmm bayrağmı taşıyan sporcular, soorcu gençKğimn şerefi namma bağırdılar. Sıra Bursa halkmın beklediği büvüfc maca gelm»ti. Evvelâ FenerbahçeKler halkm alkif. lan arasında sahaya çıkular. Bunu Kocaeli şampiyonu takip etti. Fenerliler maca yetisemıyen Cevattan mahrum bir halde su suretle sıralanmışlardı: Hüsamettin . Yasar, Fazıl Esat, Fkret, Ziva Niyazi, Muzaffer, Zeki, Re^at, Şaban. Macı gene Kemal Rifat Bey idare e. diyordu. Fenerliler, ovuna cok güzel basladılar. Oyunun daha ilk dakikastn. dan itibaren merkezî sıkletmi Kocaeli samDİyonunun nısıf sahasına naklettiği görülüvordu. Çok güzel paslarla mütemadî bir Hücum vaziyeti idame eden Fe nerbahcel'lerin karşısmda paniğe uğ ramamak için Adapazarh genclerin sayani takdir bir enerji sarfeftiği görülüvordu. Bu genç sDorcuIar her yere atı» lıvorlar, toDU ayaktan ayağa dolastı . ran Fener hatlarmı durdurmak içm uğraşıvorlardı. Dördüncü dakikada Fenerliler 3k gol baziyetmi elde ettiler. Zekmht 12 pastan bir şütü kale direğini yalıyarak avuta gitti. Biraz sonra Muzaffer, kaleye topla beraber girerken Gençler B liğinin kalecisi fevkalâde bir kvr tarış yaptı. Bu muvaffakiyetittm teLutfen aahifeyi çeoirimz