Katalog

Cnmhuriyet 27 Kânunosanî CH SULTAH Yazan: M. TURHAN istanbul borsası kapanış liatiarı 261933 NUKUT Londra New York 720 213 26 Jb Cem, yeni tahta çıkan bîr padişah inşirahile göğsünü şişiriyordu! Gülbahar'ın oğlu senden bü yük. Buna ne diyeceksra? Babamın beni ona tercih ettiğini söyliyeceğim. Zaten elirode vesika da var: Babam onun insanlıktan çıkmış bir afyon budalası olduğırou yazryorl Kimlerle daıuşacaksm, kimlere güveneceksin, yanına kimleri alacaksın? Şair Sahidi, musabîp sadi, Haydar, kapıcıbaşı Sinan, îmatn Nasubi, defterdar Ahmet, «ofu Hiiseyin, Celal Bey, Şir Mert Ağa. Sofu Sadi Bey, çaşnigirbası Ayas, lalam Ya yup, Frenk Süleyman. Bunların her biri bir kale, hatta bir ülke defer! Çiçek Hatun, bbaz düşündü: Şu saydığin adamlarm çoğru soz ehli, saz ehYu Bilgilerine diyecek yok ama ordu yürütmeğe güçleri yeter mi, şüpheli. Gülbahar'ın oğHIe savaşa girince lâlan Yakup'tan başkasi meydanda at oynatamaz. Fakat dünya hali bu, ona bir zarar erisirse a*kerini kfmin eline vereceksin? Şimdiden düşün de ikinci bir basbuğ bul, yanında yedek dursun! Gedîk Nasuh var. Fena değil, o da yavuz dovü »ünde, tam savas eridir. Lâkin lâlan kadar »ana sadik mı, bilmiyorum. Sadakat kolay temin olunur, sadık olmıyanlar da gene kolaylıkla giderilir. Sen benden iyi bilirsm ama Gedik Nasuh'a pek bel baplama. Lâlan Yakub'u da hoş tutmaktan geri kalma. Sözünü unutmam, îkisini de idare ederim. Frenk Süleyman'a sakın inanma. O kendini beğenir, herkesten başka tiirlü «förür, başka türlü düşünür. Miimkiin ki seni yanlış yola götürsün. Bu sözünü de kalağima kiipe edeceğrm, Frenk Süleyman'm öğütî^rini dmlemiyeceîjim. Ali Beyi^ujnrttun. O sana, be • nhn kadar yakındır, baştnüşavirin olmalıdır. Dayım mı? Ben onu kendim den ayn tutmadığimı îçin anmadım, Ak günde de. kara günde de yârkn, yângarım odırr. Ya Dimitriyos Sofyan?.. Onu elçilikte kullanacağım. 1yi edersin. Dimitiriyos sana candan baÇlıdır, kendisni emniyetle kullanabilirsm. tşe başhyalım. Duanı esirgeme, Cem'ini unutma! Sen de öcümü unutma. Haydi Allah yardımcın olsun! Ana oğul, kucaklastılar, opüştüler ve aynldılar. Genç prens, yeni tabta çıkan bh padişah inşirahile göğsünü şisire şişire derresine girerken horozlar, gecenm son izlerine ıslık çalıyorlardı! Pans Milano 168,50 216 113 Âli İktısat Meclisi raporlannı hazırladı Meclis sanayi, madenler ve millî gelir mes'elelerinin tetkikinde şayani dikkat neticelere vardı Ankara 2 6 (A.A.) Alİ tktısat Meclîsi doknznncu îctima devresini kanunu mahsusımda derpiş edflen 15 {rünI"k mîîddet zarfmda îkmal ehnîştir. Âli tktısnt Meclisi bu devrede: 1 Türk ; veMe sanayi nasıl teessfis ve mkişaf edebilir. 2 Ma^enlerimizden en iyi istifade sekli nedir. 3 1931 sene«i tedive müvaıe ne«i mevzulan üzerinde çahsmakla beraber sekîzincî îctima devresinde sema»mı yanfıfı millî (r^lir mevzuıı uzerin^e de tetkikatına devam etmistir. Bu mevzalardan her biri icm tefrik edi • len rıusosî komUvonlann haztrladıSi raporlar Heveti Umınrıivece de tetkik ve bazı tadi'»t ile k«»1>ul oionımMtnr. Bu raporlar B««vekâlete takdim edilmintir. Raporlarm ana hatlan şun lardır: 1 Bu raporda bil^issa sanaviin mkisafı e^aslan ve te^viki istik«met leri, 2 himaye mes'elesi ve şekiüeri, 3 te*v>*ki sanayi kamnra, 4 • devletm sanavicilik vamo yaomaması ve bu *anaviin sureti idaresi. 5 kredi mes'elesi, 6 nakliye tarifeleri. 7 • muharrik kuvvetler, 8 • sanayi tedrisatı, 9 sana» yide rasvonal'zasyon, 1 0 devlet mu bavaatımfa tiplere verflecek ehemmî • yet mes'elesi raevzuu bahsolmaktadır. Maadhı mevnra halkradakî ra porda memieketimizdeki maden • cilik tecebbSs ve hareketlerinin a • fak bir tarihcesi ve cihan maden istih salâhnın son bir kaç »en^ik sevri kısaca gozden sreçirilmektedir. Bizim nnadenlerimizden en ivi surette isb'fade hususunda varit olahn»«*>k muhtelif mutalealar da tetkik edildikten sonra mutavassıt bir hat aIınm»Wa ve a*ağidaki ana hatlar da izah edilm^ictedir: 1 Bir mn^^nin müfit olması îş • letilmesüe kabildir. 2 Büyük mHorasta istihsatet va • T>f>br!mp^e müsait cevher yataklannı i*lehnek için evvelemirde esaslı surette tetkikat ve taharrivata luzutn vardır. Maahaza bu tetkikat ve taharriyat i cin icap eden büyuk masra^ın daima riske maruz bnlun»*"ÖTinu daima goz onunde buiundurmalıdır. 3 Bir madenm devamh ve istifadeli bir is olabilmesi tesisatınm tama men teknik bir tarzda kurulmasma ve işletilmesinde teknrk bir tarzm yer tut masına bağltdır. Bunun icm de büyük sermayeler* ihtiyaç vardır. 4 Madenleri isletecek ve kuracflk mütefenninlerin gerek kurma ve gerek isletmenin bütün safhalarmda tam serbesti ile hareket etmesi maksadm te • mininde büyük yer tutar. 5 Madenlerden almacak rüsnm, tekâlif daha ziyade temettua inhisar etmeli ve bu işte en müfaim âmil olan sermaye sühulet ve müzaharet gormelidir. 6 Madenlerimize müteallik ka nunun ve nizamlann mütesebbislere emniyet telkm edecek tarzda istikrarlı bir mahryet arzehnesi ve fakat zararlı speküiâsyonlara mahai bırakmıyacak hü • kümeleri derpi» etmesi çok faydah olur. 7 Amele ile sermayedanR münasebatam vâzüı bir surette tesbit etmelidir. 8 Madenlerde hayat emnryeHnin ve tekniğin istflzam eylediği tarzda çalışmayı temin için maadin zabıta n! • zamnamelerine lüzum vardır. Ana hatlarmı hulâsatan yukanda dercettigTmiz bu mutalealardan sonra rapor baslıca madenlerimizin ebemmîyet dereceleri iKbarile isletilmesi mevzmına geçmistir. Bu mevzuda bilbassa maden kömürlerimiz, petrol, baknr, gümüşlü kursun, çinko, krom, Iinyit, kukürt, arsenik ve civa îlâh... jtîbi maden'erimiz bövük veya kücük istihsale kabiiiyetleri noktai nazanndan ayn ayn tetk3c edilmistir. Millî gelir mes'elesi hakkmdaki rapor: Alî tkttsat meclisi geçen ictima devresinde semasmı tanzim eylediği miTlî gelir üzermde tetkikatına bu içtima devresinde dahi devam ederek millî gelirimizin neden ibaret olduguna sema dahiiinde tesbite ne dereceye kadar im • kân bulunduğunu arastırmışttr. Milî geliri tesbk için elde etraflı, sahih ve esasfa malumatm her.üz mevcnt olma • d»»ını pören meclîs tahmînî ve bmaenaleyh sıhhati tamamen temin etmiye • cefe ve istenilen faydayı da verm'vecek aykrrı bir yoldan gitmekt«n ise bir taraftan ileriki senelerde bu malâmatın toplaıulmasma çaluılmakla beraber a»m zamanda muhtelif memlekeUerde miili geliri tesbit icin kabul edilen me • totlaruı ömimüzdeld içrima devresine kadar hazırlanması için Alî fkbsat meclisi umiTnî kâtipliği ile tstatistik umom müHtVlü^ünün tesriki mesai etmelerine Iüzı»mvı göstermistir. 1931 senesi tediye müvazenesi hakkıır'aki rapor: Bu raoorun vasil olduğu netfceve naz»ran 1931 tediye müvazenesi Türkive Iehine bir milyon 6 3 0 bin Iiraiık bir aktif farla göstermektedir. 1 9 3 0 se • nesi müvazenesi d«hi lehimize tooar lak bir rakam ile 1 4 milvon liralık bir aktîf farkı ıröstermekte idi. 1931 de jförülen farkın bir sene evvelkine nazaran mü^îm bir tenakus gösterme sinde muhtelif seKeplerle beraber beynelmflei mnamelât sahasmnı d»mlmış olması dahi müessir olmuştur. Filha kika 1 9 V sene^inin ihracat krymeti 274.000 Türk lirası ve ithalât lavme ti dahi 126.660.000 lira tuttu^u halde 1930 senesinin ihracat yehunu 151 müyon 4 5 4 bin ve ithalât yekunu dahi 147 milyon 5 5 3 bîn liraya baliğ olmakta dır. 1931 senesinin ticarî müvazenesi lehimize 6 1 4 bin liralık bir fark gos terdiği halde 1930 senesinde bu fark lehimize olarak 4 milyon lira idi. bu akşamki program Tercih ediniz: r VİTANA: 21,05 Mozarfm eserleri. VARŞOVA : 19,05 Arnavut mosflüsi BERLİN: 82,05 Senfonfk konser. Brüksel Atına Cenevre Sofya AmsterdaiB Prap Stockholm Vıyaca Madnt Cem sahnede!.. Genç prensin o sabah kurduğu müşavere meclisi pek gürültülü oldu. Mecliste bulunanlann hepsi, sehzadeyi Padişah ilân etmekte ittifak ediyrolardı. Fakat davanın delilleri üzerinde birleşemiyorlardı, fikir ayrıhğına düsüyorlardı. Başta lâla Yakup Bey oldugu halde bir çoklan Cem'in Beyazıd'a bilgi, kuvvet, ve cür'et itibarile faik olduğunu beyannameye kaydetmek istiyorlardı ve bunu padişahlığa istihkak için kâfi görüyorlardı. Bir krstnı Cem'in henüz çocuk iken babası tarafmdan Padişah vekilliğine Iâyık gorüldü ğünii ve babasınm »ağlığında ona vekâlet eden şehzadenin tabiatile tahta tevarüs etmek lâzım s?eldiğini halka anlatmak fikrini giidüyor lardı. Fatih'in Beyazıt için yazdıgı mahut mekrubu başlıbaşma bir hüccet olarak nesretmek istiyenler de vardı. Bu mevzu üzerînde belki iki saat münakasa edilmekle beraber sal tanat beyannamesinin metni bir türIü tesbit edilemedi. Halkı kandıra cak kuvvetli deliller ürerinde fikirler toplanamıyordu. Yazılacak şe yin hem kısa, hem inandıncı olması lâzımdı, bunun için de en sağlam bürhanlarla davayı süslemek icap ediyordu. Lâkin meclis, ihtilâftan kurtulamıyordu. Cem, bütün münakasa müddetince agrr davranmış, bahse kanşma • mıs, kendini kardesine tercih ettirecek sebeplerin meclis tarafından bulunmasım beklemişti. Fikirlerin dağınıklığım göriince canı sıkıldı, bahse hiç karışmamış olan Dimitiriyos Sofyan'a döndü: Son sözü, dedi, bari sen soyle. Bizim beyler sade kelime geveli yorlar, atı alanın Usküdar*ı geçme sini bekliyorlar. Zeki Rum, üç kere yer öptükten sonra ortaya bambaska bir fikir attı: (Mabadi var) Bndapeşte Berlın Varşova Bukreş Belprat Moskova Yokohama Altı Mecidiye Ranknot 25.50 8.3 24 83,50 117 36 25 15 30 49,50 21,50 52,50 219 117 26,50 820 26 85 38 26,50 17 32 51,50 24 23 55 48 925 £4 ?40 45 923 33 ÇEKLER Açilış Londra New York Paris MilaDO 721 0,4706 18,06 9,21 3,39 83, M 2,4325 65,175 1,1715 15,895 2,5525 4,0561 5,7425 1,9775 4,2030 3.5360 79,73S 34.P975 2,2095 !IO»,75 VİYANA j 18,05 kcnser 18,49 koro De şarfcılar 19,45 muhtelif konferanslar, havadisler ve saire. 21,05 Salzburg'dan naklen bestekâr Mozarfm eserleri 22,35 konferana23,05 havadisler 23,20 dans musiklsL BUDAPEŞTE t 18,05 opera orkestrası 19,03 konferarl* 19,35 trio 20,05 konferans 20,50 radyo orkestrası 22,50 havadisler mfiteakv* ben: Tsigan musikisl . 24,05 cazbant. BERLİN t 20,15 koro sarfalan 20,35 havadisler t 22,05 senfonik konser 23,15 havadisler •*. müteakıben: Hafif musiki parçalan. ROMA t 20,15 havadisler ve gramofon plâklan V 21.50 muhtelif konser 22,35 bir komedi > 23,05 konser devam ediyor 24 havadisler, VARŞOVA » | 18,05 orkestra 19,05 Arnavutiuk hak< kmda blr musahabe ve Araavut musiklsl20,25 havadisler ve tefrika 21,05 musahabe 21,20 senfönlk konser müteakıben: Tiyatro musahabesi ve havadisler t 24,05 dans musikisl PARİS (Radio Parî«) t 18,35 lngüizce ders 21,05 musahabe 21,25 orkestra konseri 22,05 senfonik musiki. \ Brüksel Atina CenevTe Sofya Amsterdam Prag Stockholm Vlyana Madrit Berlin Varşova Bod peşte Bükreş Belgrat Yokohama Moskova Yann akşamki program ~ Tercih ediniz VtTANA: 16 Ü5 Brahmsfri eserierL 19.55 Raydnln eaerlerL «1,05 Faust. BERLtN: 20^5 ve 22,05 Orkestra konseri VARŞOVA: 23,10 ChopinTn eserlerL VİYANA » 16,55 koro ile Brdhmfm eserlerlnderi konser 17,30 ingllizce ders 18 konferans 18,30 konferans 19,55 Jos. Haydnln eserlerinden orkestra konseri 21,05 (Faust) Gounod'nun büyük operası 23,09 havadisler 23,20 dans musikisL BUDAPEŞTE J 18 05 tsigan musiMsi 19,05 konferans 10 35 pfjmnn SOİO 20 20 havaHUTAr <X\ *• ESHAM Açılış lş Pankası A. Şimendiferi Tramvay BomonüNektar Terkos Balva 10 IST1KRAZLAR Açılış lstikrazı DahiB Şark şimendifen Düynno Muv. Gümıük Saydi MahJ Bagdat AskTİye 5,50 60,75 Kapanış 5,50 60,50 TAHVÎLÂT Kapanış Elektrii Şirketi Tramvay . Tunel . Rıhtım . Anadoln C0 Anadolu (2) AüadoİB (3) A. Mumessil •• 4,\'5 «,15 48,85 43,15 4J.I5 Bu gece MAJiK'te muazzam eseri U U L U I I L U T R A D E R Fransızca sözlü mükemmel • • HORN CENNET PERiSi ULLulU binlerce seyirci tarafından alkışlanan ve rakdir edılen King Vidor'un Ijni QPFQ D f l Pjf) tar.fından temsil edilen bir sineraa şahe^eridir. fiîminde bakir Afrika ormaninın bü tün esrannı, yırtıcı Hayvanlar arasındaki kanlı boğuşmalannı görecek ve insanın kaibini ürperten mühevyiç ve canhiraş bagriştnalannı dinlıyeceksıniz. Mevsîtnin harikası olan nu filim dün akşamdan itibaren Havayen danslarile dolu olan bu harikalar filminde: Yanar dağlardan fışkıran ateçlerin dereler gibi aktığını, zelzeleden topraklann yarıldığım, denizde girdaplar husule geldiçini dehşet I H ve hayretle seyredeceksiniz. ASRÎ • muvaffakiyetle SİNEMADA gösterılmektedir. ^ FERAH SiNEMADA Gün ARIiSTiK'te JEAN MURAT 77 No. lu EV en son îransızca sözlü Bayram günlerini en eğlenceli geçirmek istiynJer Memleketimizde hazırlanan Türkçe sözlü, şarkılı bir piyes 22,35 havadisler 22,50 opera binasının konseri 23,20 havadisler i sonra: Cazbani. BERLİN : 20,35 konser: (Wagner, K. sırauss y* saire..) 21,45 kıraat 22,05 konser devam ediyor. Bu kısunda: (Verdi'nln, 3fo«cogini'nin, Bizet'nin ve Dvorak'tn eserleri) 23 05 havadisler müteakıben: Dana musiklsi. ROMA : 20 15 havadisler ve gramofon pl&klari21.50 blr tiyatro piyesi sonra: Konser ve havadisler. VARŞOVA 19 05 kafekonser 20 50 havadîsler 21,05 hafif musiki 23,10 Chopin'ln eserlerinden haftalık konser: (tki Mazürka, vals EsDur, Ecosez ve H. MoU, Sherzo) 23,45 tefrika 24,05 dans musikisl. PARİS ( R a d i o P a r i s ) : 21,05 konferans 22,05 iki tiyatro pî • yesL KARIM BENİ ALDATIRSA büyük operet filmini görmelidirler. RejisörütERTUĞRUL MUHSİN Musiki: MUHLİS SABAHATTİN Oynıyanlar: BEDİA FERÎHA HALİDE Hanımlarla BEHZAT HAKİ HAZIM VASFİ 1. GALİP E. BEHZAT MUAMMER R. KEMAL Beyler. TEŞEKKÜR Üç senedenberi romatizma ve bin > netice kalp hasta'ııpndan muztarip buIunan oplumuz 1 3 ya?mdaki Resai'ye tatbik edilen muhtelif usuüerdeki tedavi semere vermemistir. Halbuld en son olarak kendisini üıtimamla tedavisi albna aNn mütekait doktor Mahmut Ha « p Beyin gbVerdigi hazakat sayesmde çoeuğumuzun faayah kurtulmuştur. Bun« dan dört sene evvel de ayni meharet vo hazakatle kiiçük kızımrz Güzin'i Kttş» palazmdan kurtarmış olan muhterem doktorumuza alenen tefekkürü bir borç biliriz. ' Pederi: tsmet: Valdesi: Lâtife Ismet En faz'a sevilen genç artist 3 Gece Ramazanda bOyök muvaffakiyetler kazanan bOyOk varyete programı ilâvelerle devam edecektir. 6ündüzleri fiatlarda bOyOk lenzilat Bugün Bayramda MiLLİ SiNEMAOA Bayram nıünasebetıle 2 büyük sözlü fılim birden takdim ediiecektir. 44 No. Tahtelbahlr filminin kahra tnanı JEAK HULT, ve RALFS GRE VES'in temsili muazzamlan IESKİLÂTİ püzel filminde temayüz ediyor. Uâveten: FOX JURNAL AT LANTtK Frjnız vapurunun yanması bütün teferrüatile ve Gra zia del Rio taraîından BFBEK FİATLARDA ZAM Y0KTUR ELHAMRA ve MELEKsinemalarında Bayram günleri sabahlan ELHAMRA'da 10,45 te, MELEK'te 11 de tenzilâtlı matineler vardır. i Eu akşam 0 PE R A Si N E M ASI N 0A Fransızca sözlü muazzam ve müheyyiç KARTALLARIN E TU A L S i N E M AS I Bugün saat II den itibaren Bayram programı olarak Fransa akademismden Pierre Benoıt'in romanı, C. W. Popst'in eîeri ŞIK SİNEMADA MİS Mevsimin en büyük ve kuvvetli f lmi AFRİKA'NIN namındaki meçhul tabla dudaklı kadınlar kalmış bir çok i Ç Y U Z U kabilesi velhasıl ormanlarda göreeeksiniz. garibeleıini SARI ZEYBEK UMUMA saat 21,30 Darülbedavi temsilleri Şehir Tiyatrosu ııiiii istanbul Peledriesi AVDETi BCCN ŞAK6AY EKSPRES MARLENE DıETRiCH ve CLiVE BROOK Sureyya sinemasında 25/1/933 çarşamba gününden itibaren Heyeti temsiHyesi b ' şında îiîminde korkunç aMan avı, aslanlan öldüren EL MORAN'lan UBAG llll llâveten Grazia del Rio taraf,ndîn BEBİK ŞARKISI Bayram gOnleri matine ve suvare vardır. Şimdiye kadar vücude getirilmiyen en büyük bir eser ba tilımde tüyler lirpertici bir hakikat mevcuttur. Opera Sinemasında TÜRKYUN\N artistlerinin müşterek temsiİK Kâ. Sani 931 (sali) saat 21 de AyneaiNTİKAM PEŞİNDE Mümessili JONES'in i!k sözlü, şarkılı serjrüzeşt fi mi. ATLANTİD Mümessilleri MiLTON ö P gösterilmekte olan Dün akşamdanberı GLORYA'da E N İ Matineler: 122,30 57,30 gece 9,30 ta BRiGiTTE HELM HAREM Don ESRARI Bayratn münasebetile oytın saatieri: 1F13I517I9. eUvare 9,45 tedır. Joze Mojika tarafından llâveten Klârabul'un Cinayet Alı'm kSpekler kumpanyası tarafintlan Namındaki efrlenceli ve nülcteli son filminde mu7afferane bir mnvaffakJyet kazanıyor ye ShYlRClF.KRl KAHKAHAL^RLA CÜLDÜRÜVOR Difer vıldizlar : TANİA KEDOR ve JIiANNE HELBİNG FOX JURNAL da Digermanzaralarla büvük Adantik frtnsız vapornndaki Tanj B O T H E L LO GAVRİLİDİ&UTHRLLO rRTUĞRUL SADCTTİN: YAGO Yerler satilmaktadır. (Othello) 29 (Bakırköy Miloyadi) ?c 3 0 pızartesi Kadıkdj (Hale) tinemalarında verilecel.tir.