Katalog

/ Hayat Ansiklopedlsi uncu cuzu çıktı 23 Cokuzuncu sene: No. 3124 ISTANBUL CAĞALOĞLU Telpraf ve mektap adresi Cumhurlyet tstanbul posta frntnsu* lstsnbnl, No 246 Telefon Başmuiıarrlr 22366 Tahrir mfldüra 23236 Idare müdurü 22365 Matbaa 20472 Hân sahlfelerimiz berkese açıktır Cmnhuriyet'te neşrettirilecek Uânlar K$n dofmdaa do£rnya Idarehanemlze dahi mfiracaat olnnabOlr. u m h ur i Pazar 15 Kânunusani 933i Hayat Ansiklopedisi Büyuk bir küf&pbaneyi bir arada evinlze gefiren en faydalı eserdîr. Her evde bir tane balanmak lâzımdır. Gazi Hz.nin Büyük Tetkik Seyahatlerl Osmanlı Bankası Mukavelesinin Uzatılması iHiıııııuımwiM«iMB(ii!iMiııınnıuıuııınııının^^ Meclis dün tatil edildi Ankara: 14 tkincikâmra (Başmuharririmizden)E«ki Osmanlı borçlannın yeni Tiirk borçları haline kalbedilmesi için cereyan etmiş olan müzakerelerin tabiî bir neticesi gibi Osmanlı Bankası imtiyaz mukavelenamesi dahi mevzuu bahsolmustur. Osmanlı Bankasınm Türkiye'de haiz obnuş oldugu mevkiin bir tarihini yazmak esaslı malumat istiyen bir salâhiyet işi olmak hasebile hatta bu malumahn bizim ihatamıza da hil olanlanna istinat ederek dahi bu bahse temas etmeği muvafık bultnayız, ve zaten bunun bugün için Ankara 14 büyük bir faidesi de yoktur. Son ( Telefonla ) çeyrek asnn süratle değişen hâdi Meclis saat üd•eleri bugün yirmi bes otuz sene evde Kâznn Paşa •eline nisbetle manılmasi müskül Hz. nin riyase filî vaziyetler vücude getirmiştir. Hnde toplandu Malumdur ki hayafan eskâl ve şeraiti Paris'te imzala daitna filî vaziyetlere uygun bir cenan otomobil »eyreyan içînde tekâmül eder. Osmanlı rüsef eri beynel Bankası bu tabiî kaidenin kat'î hümilel mukavele kumlerinde bir istisna teşkil ede • •inin tasdikı lâ , tnezdi. Bankanın yedi sekiz sene evyihası, Turkiye* vel temdit olunan imtiyaz mukaveBelçika ikamet lenamesi eskisine nisbetle biraz farkmukavelesinin , Iı olmuçtu. Şimdi yeni bir müddet Turkiye Italya için hazırianacak yeni mukavelenaadalar itilâfınm nenin de bundan evvelkine nisbetle tasdikı lâyihala biraz farklı olacağı tahmin edilebilir. Her halde borçiar isrndeki esaslı n, Konya ovasf anlaşraağa zeyii olarak Osmanlı sulama idaresi Bankası rşinde dahi bir anlaşma hu'kanununun 6 ınsulü bütün bu anlasmalardan tevelBüyük Mtnet Medisi içtima halinde cs maddesinin Kit edecek dosHuklan teyit edecek tadili lâyihası kabul oltırula, rasına mezuniyet veren lâyihamn bir iş saydmalıdır. Onun için biz Osmüzakeresine geçildi. manlı Bankası mukavelesîni uzatma Yeni vekâlet ve hapisane binaları Refik Şevket Bey bu paranın tnüBundan sonra Adliye, tktnat, £a ait müzakerelerin dahi musbet ve Nafıa, Ziraat Vek&Ietleri Ue Tem hkn bir kısmmın hapisanelere tahsimuvaffak bir neticeye varmajını teyiz mabkeoaesi ve hapisane binalasinin çok muvafık olduğunu söyiedi. inennl ederiz. n n a msa*t için Maliy* Vekâletîne Adîiye Vekilinden bir tane mi, bir Bu temennrmîzîn sdbebi ise sadeüç mUyon liraya akdar taahhüdat ic kaç tane mi hapisane yapıla ce dostluk mülâhazalanna istinat ediyor degildtr. Osmanlı Bankası gibi kuvvetli malî bir müessesenin memleketimizde yasamakta ve çalışmakta devam etmesmi esasen memleketimiz içîn faydalı bulur ve faydalı bıliriz. Bu bankanm Paris'teki mali grupu en kuvvetli erkândan mürekkep oldugu gibi Londra'daki mevkii de ona göredir. Sonra her hangi bir piyasada malî müesseselerin taaddüdü o piyasa için elbet menfaat •e kuvvetür. Bu mülâhazalar, millî noktai nazardan bizi Osmanlı Bankasınm memleketimizde çahşmakta devam etmesmi faydalı saydıracak tebeplerdir. Tek ufak bir sart De: Elverir ki çali'nıa tareları mülî hayahmızm yeni fül vaziyetine tevafuk etsin. fran meb'us ve gazetecüerinden Osmanlı Bankası ımıkavelenameZeynelâbidin Han dün Tahran'dan •inin uzatılması müzakerelerinde bu şehrimize gelmi» ve dün akşamki noktalann büyük müşkülât teskil ekispresle Cenevre'ye hareket etmisedeceğine ihtimal vermiyoruz. Çüntir. Zeynelâbidin Han hareketinden kü muhataplarımızın Türkiye'deki evvel kendisUe gorüşen bir muhar * hakikî ve hukuki vaziyetleri pek iyi ririmize su beyanatta bulunmuştur: bildiklerine ve bu bahisteki müza < Sırf bir gazete müdürü sıfakerelerden çıkabilecek neticelerin tile seyahat ediyorum. Istanbul'a ancak rmkân Ue mukayyet olacagınilk defa olarak geldim, Ankara'va da şüpheleri bulunmadığma kanaagidemediğime çok müteessif im. Türtimiz vardır. Biz ifadelerimizle şunu kiye'yi fevkalâde güzel buldum. Buanlatmak istiyoruz ki bittabi yeni radan Cenevre ve Pam'e gidece mukaveleye ait müzakerelerde an ğim. tran gazetecileri daima Turkitran mcb*us ve gazetecflerfnden laşma husvle geldikten sonra banye lehine makaleler yaznuşlardır. Zeynelâbidin Han kanm Türkive'de çalismakta devam Pehlevi Hz. nin saltanatı ve Gazi etanesi memleketimizde fena nazartenvir maksadile kısaca sunu soyliHazretlerinin Reisicumhurluğu za * la gorülecek bir hâdise değil, belki yeceğün: Vaktile verilen bu kabil manında tki millet daima hemfikir daha ziyade hüsnü telâkki edilecek imtiyazat sacay mehafilinin gafle olarak çalifmıstır, ve çahşacaktır. bir hâdise olacaktır. tinden korku, tama ve tazyik altınHer iki devlet biribirile yakmdan da verilmiştir. O vaktin hükumeti münasebettardır. Binaenaleyh btri O halde de&ilebilir ki esası bu kaile millet arasında temas yoktu. Bu birlerinin ahvalinden daima haber Idar bask olduktan sonra bu iş bir imtiyaz da milletin rızası hilâfına dar olmak Uterler. tnes'ele diye mevzuu bahsolmağa verilmis bir imiyazdır. Fakat Peh bile degmez. Orası doğrudur ve en levi rejiminden sonra bütün mua dogrusu da zaten budur ama bu hede ve mukaveleler değişmiatir. bankanm vaziyetinde ilk teşekkü tran petrollerî mes'elesi hakkm KapitülâsyonJac kalkmıstı. lünden itibaren haiz olmus oldugu daki sualinize bir matbuat kardeşi tran; harice gösterdiği şerefli mahiyet ve ona göre de takip etmiş sıfatOe cevap veriyorum Bu mes'ckudretin akabinde tngiltere'ye de bulundugu hattı hareket itibarile le; sırf tran'ın lehine yüzde yüz (Mabadi 5 tnd sa'ıi/ede) bazı hususryerler vardır ki son çeyhalü icap eden bir keyfiyettir. Sizi tmıuuiMnıuııuunıuujıiiiıuııuuiHuıuııuımımııııuuuMiuiUiiı ııııııuınııııııutııaıııuuıııuıııııııııınııııı rek asır zarfında tarihm takip etmiş elduğu hereumerç cervyanı îçinde Bizce bunlarm hepsinden en müken skndi Devlet Bankası tarafraistinat noktalarını kaybetmis bulu * dan deruhde olunan vazif elerin artık hinuni yeni mukavele ile açılacak nnyorlar. Yeni icaplara gore olsa da yeni hayatta Osmanlı Bankasının bu yeni mukave'lenamede yer bulaeski bir vaziyetın tasfiyesi kendi Turkiye iktısadî sahasmda daha famamalan lâzımdır. Müzakerelerin kendine bfr mes'eie olur da onun için al bir rol almakla ifa edeceği hiz * bu hususJara taalluk eden kısımla biz de bu basît isi bir mes'ele diye mettedir, ve bankanm bundan sonrının hatta üzerlerinde tevakkuf emevzuu bahsetmekte btılırouyoruz. raki daha serbest vaziyetinde eskidilmiyereke geçilecek seyler oldu sinden daha müfit olarak çahsabileğunu biz biliriz, ve alâkadarlarınca Maiumdur ki daha düne kadar ceğini biz muhakkak sayanz. De da bunun boyle bilindiğinde ve böyTürkiye'de Devlet Bankası yoktu. mek olur ki bu sahada bankanm le kabul edildiğinde süphemiz yokBu yoldaki hizmetlerin bazılan Ostur. Fakat zâhirde tumturaklı bir ma müstakbel hayah hesabına filiyatın manlı Bankasma gördürülüyordu. mukaveleden daha ehemmiyetli bir zi hayatından basit santlacak Cumhuriyet devleti nihayet Cumhumevkii vardır. Evet, bizim tahmin bir devre geçiliyor gibi bir his verriyet Merkez Bankasını tesîs ederek ettiğimize göre mukavele tecdit ve mesi tabiî gorülen bu manzarada pndan memleketin malî hayattna temdit olunacaktır, fakat tatbikat hatta yeni devrin yeni seraiti itibatniHî bir destek çıkardı. O halde Osve filiyatın manaları mukaveleden rile bile söz soylenecek bir çok tnevmanlı Bankasınm memlekethnizde daha müeesir olacaktır. zular bulunacağı da ayni suretle çalısma muddetîni uzatacak olan ye9& mukav«Ieaame«i »»"«•• olunurYUNUS NADİ Dün birçok mühim lâyihalar kabul olundu, içtima 1 marta talik edildi Reisicumhur Hz. bugün seyahate çıkıyorlar Kendilerine tktısat Vekili Celâl Bey ve mütehassıslar refakat edecek Ankara 14 (Telefonla) Reisi cumhur Hz. nin mukarrer seyahat Ierine yarm basla • malan çok muhte meldir. Evvelce de ya • zddıgı gibi kendi • Ierine tktısat Vekili Celâl Beyle bazı mütebassıslar re • fakat edecek ve a^iebi ihtimal ilk merhale Bursa olacaktır. • •• Yeni vekâlet ve hapisane binaları inşası, hususî idare mu nin tekaütlüğü ve pararruzı koruma kanununun iki sene müddetle temdidi kabul edildi cagim, bir tane Ue nerede ya pılacağını sordu. Adliye Vekili Yusuf Kemal B. beyanatta buîunarak hapisane binasınm nerede yapılacagınm henüz kararlastjnlmadıgmı, ma amafih seraiti 3u tısadiyesi en muvafık olan bir mıntakada ya pıimasinm dü sünüld ü ğün u, bunun bir nü ~ mune hapisane» si olacağmı, i " leride baska yerlerde yapılacak hapisane binala n için bu hapUanenin model olarak ahnacağını, yeni hapisane binası ile hapisanelerdeki izdihamın azaIacağını bildirdi. Temyiz mahke me»inm yeni binası yapıhnadan An'"" iMabadi 4 üncü sahifede) HazfeÜerini ' Mndonve'ya götürmek üzere dun Derlnctfye hareket eden Oülcemal tapurtt camhur Hz. buradan Bursa'yi tesrif edecekler, müteakıben gene Gülcemal'le Bandırma ve Balıkesir'e gideceklerdir. Balıkesir'de tetkikatta bulunduktan sonra Meran'i sereflendireceklerdir. Ken • dîlerinin «Mersin» den Cenup vflâyet • Ierine hareketleri esnasında Gülcemal Mersin limanmda kalacaktır. Bilâhare gene ayni gemi ile avdet buyuracaklardır. Avdette tzmir'i teş • rifleri muhtemeldir. Sevrisefaîn Müdîri Umtnnisi S»dul • lah Beyle kamara müdürü Muzaffer B. Gülcemal Qe btrlikte seyahat edecek • lerdir. tstanbul Valisi Muhîttin Beyle Vüfl. yet erkânmdan mürekkep bir heyet Ke> isicamhur Hazretlermi Derince'de istikbal edeceklerdir. BOIcemal Derince'ye gitti Seyrisefain idaresinm «Gülcemal» vapuru ber türlü hazırlıklannı ikmal ede rek dün aksam Iimanunızdan Derince'ye hareket etmiştir. Ertuğrul yafa suvarisi Tahsin kaptan Gülcemal'in suvariligini deruhde ettiei gibi Ert"*ruPun memurIarmdan bir kunn da Gülcemal'e verOmislerdir. Seyehat hakkmda tahminler Reisicumhur Hz. nin bugun Anka • ra'dan hareketle bir müddet Esktsehir'de kaldıktan sonra trenle Derinee'yi tesrif etmeleri ve oradan Gülcemal vapu runa rakip ohnalan kuvvetle muhtemeldv. GSIcemal dogruea Mudanya'ya gtdeeektir. Tahmin edildiğine gore Reisi Bir İran gazeteci mebıısıı Rus Komünist Fırkasında tasfiye İstanbuFda dil faaliyeti dün şehrimize geldi 2 kişi tardedildi, Rİkofa Heyet yarın Valinin riyasetinde ilk iç Zeynelâbidin Han petrol ihtilâfının nasıl başladığını anlatıyor ihtarda bulunuldu timamı yaparak calışmağa başlıyor Yeni kelimeler Nasıl toplanacak? Valî ve Belediye Reisi MuhHtm Beyîn riyasetinde bulunan söx derleme tstanbul heyeti yarm saat on dörtte Belediye merkezinde umumî meclis salenunda ilk içtjmatnı aktedecektir. Heyet yetmis kisiden terekküp etmektedîr. Kolordu kumandanı Şükrü Naili Pasa ile Maarif ve Sıhhiye müdürleri, li»e, orta, mualiim, ticaret, san'at ve ziraat mektepleri müdürleri heyet azasmdandır. Halkevi Dil şubesi idare heyetinden Köprüiüzade Fuat, Muzaffer ve Hâmit (Mabadi 2 inci sahifede) «Turkiye ve Iran daima Dost kalacaktır!» Dün Maartf MOdlrlyeünde toplanan azadan müderria Köpruluzade Fuat ve Muzaffer Beyler HMinıutHiıuıınnumıınNiııııııınrıııııııııııiHiınuHinfnııııınmıımmnıvınımımuiHfmnmıııiHimnımnHmııramaınDiHinnHiıııııııınnı 933 Turkiye kraliçeliği ler kraliç müsabakasma girecekler iran ingiltere ihtilâfı RlkoT ve Stalm Yoldaslarm bir arada çekilmlş bir resimlerl Moskova 14 (Hususi muhabirimiz • den) Rus komünist fırkası mtınmî meclisinde 933 bütçesfle ikinci bes lenelik plân tasdik edihniştir. Yeni plâ • na nazaran sanayide yüzde 16 fazla is* tihsal yapılacaktır. Meclis Talamatşof, Smyrofun fırkadan tardma dair Politbura (siyasî büro) nun verdiği kara n da tasdik etmiştir. Rikof, Tomski ve Şünde de, ba adamlaHa münasebette bulunduklan hakkmda ihbarat vaki olduğu için bu münasebet ileride de de vam ederse aleyhlerinde tedbir alınacagı tebliğ edilmistir. 933 esnasında komünist fırkasında tasfiye yapüması da kararlaşmıştır. Bayramm ikinci günü seçilecek güzelBugün Güzelhk müsabakaımza iştirak edenlerden ve resnrn 3 kânunusani tarihli nüshamızda nesrolunan tffet Hanımın yeni bir bas resmini dercediyoruz. tffet Hanımın asıl numarası 34 oldu > ğu halde, ük resminde sehven 3 çdc • mıshr. Bu noktaya dikkat edilmesi rica olunur. ilk seçme bayramm İkinci günü Müsabakamızın ilk seçmesi bayramm ikinci günü saat dört buçuktan yedi boçuğa kadar verilen dansh bir çayda ya* püacakhr. Müsabakaya iştirak eden bazı ha • nımlar, çaya hangi kıyafetle iştirak e • deeeklerini soruyorlar. Müsabakaya gî* ren hnımlar, tuvaletle müsabakaya gireceklerdir. Maamafih çay veya şehir elbtsesile müsabakaya girmek istiyen • ler olursa, onlarm da gkmeaine mS • maneat edilecek değildir. Yalnız, musabakaya giren hanımlann tuvaletle gelmeleri kendi menfaatleri icabıdır. Müsabakayı seyretmek ve güzeUere rejr v«r> Borçlar mes'elesi Osmanlı Bankasma bir milyon400000 lira yatırıld Ankara 14 (Telefonla) Maliye Vekâleti borçlar için Osmanlı Bankasma iki defada yediser yüz bin liradan 1,400,000 lira yatırmıştır. Saracoglu Siikrü Bey bir kaç güne kadar tekrar Paris'e döneceklir. S4 tffet Hanoa mek Szer« gelenler için tabn hiç h'tr lny#* Utabadi a