Katalog

13 Kântmösanî 1933 Cttmhurîyet' Sinemalarda yeni filimler Bu hafta opere \\er ve facialar ekserîysti teşkil ecüyor İstikraz kararı umumî Karısi maruf artistin a memnuniyetle karşılandı leyhine talâk davası açtı iBlrind sahifeden mabaiti izam eden ahkâmma değil, mllletin doğrudan doğruya devlet bakkındaki itimat ve emniyetine müracaat suretfle yapılan bu kanun çok yerinde ve çok zamanmda vaki olmuştur.» Refik Şevket Bey, mil!e!ın böyle bir istikraz 3e devlet ulerine nzasOe iştirakini temin eden bu kanur>Ia millet iktısat ve tasarruf fikirlerinin hini hacette bu gibi işler için müracaate esas olabilecek kadar kuvvetleşm^s olduğunu memnuniyetle gördC'ğünö ve bu devletin iyi bir surette kars^lıyacağ nı kaydetmiş ve hükumetin mîllî simendıfer siyas^tine temas eyliyerek uzun ayla'a mütevakkıf yollann muvasalasın. tfmin etmek için sarf ettiği mesai Oe beraber bilhassa millete karşı borçlandığı psrayı ödemek hususunda tuttuğu siyasetın hatta kendisinin borçlanmadığı zamana ait olan borcunu dahi vermek suretfle vaki olan tecelliyetının duygulu bir vicdanda kendisine karşı sarsı'maz bir itımat husule getirmis olduğunu söylemlşlir. Refik Şevket Bey, kanunun bastan nihayete kadar vatandasa emniyet veren hükümleri ihtiva ettiği vc gerek tarihî ve gerek iktısadî nolctai nazardan temin edeceği faydalan söyleyerek hükumeti simendifer «iyasetüıi behemehal kuvveden file vıkarmak azminden dolayı tesekkür etmiştir. S ı m Bey (KocaelH. Kanunu müdafaa etmiş ve ono müteakip söz alan Emin Bey (Eskisehir) kanunla talep edilen salâhiyetin umumî haipte aktedilen isitkrazı dahilî l e bir münasebeti olmadığını ve hükumetçe yapılan tesvik ile millet tarafından banJ'alara yatın • lan tasarruf mevduatınm geniş bir iş sahasına intikalini temin ettiğini isaret etmis ve bu tasarrufat arttı^ı müddetçe iş sahalannı genisletmek, coğaltmak imkânı olacağını söylemistir. Emin Bey bu istikraz^ iştirakin sadece bir his mes'elesi olrravıp ayni zamanda bir de menfaat mes'elesi olduğunu sövliyerek sözlerini ^itirmiştir. Söz alan diğer hatipler kanunu müdafaa ederek bn harekrtinden dolayı hükumete tesekkür etmişlerdir. Müteakıben kanun mustaceliyet kararile reye vazedilerek kabul rdîlmistir. Kanun sudur: Madde 1 Senelik f*i* ve ikramiye yekunu yüzde yeJi olmak ve itfbar kıy* meti 12.000.000 lırayı pe<^tıemek ve yfrmi senede itfa edihnek «artiie azamî üç tertipte hâmı'lne muharrer tahvîl ihracı suretiie dalilî îstıkraz aktine Maliye Vekili mezundur. Madde 2 Bu istikraz tahvillerinin hibarî kıyroptlerile ihraç fiatlan aratmdaki fark ve ihraç muan.î'esi için yapılacak her türlü nasraflar yekunu istikrazın itibarî miktan balığHin yüzde sekizini geçmez. Madde 3 Bu i&tikraı n ihraç sartlan tediye servısîeıi, ikramye ve itfa plânlan Maliy«» Vekâleti vc Türkive Cumhuriyeti Merkez Bankası arastnHa aktolunacak bir mukavcle ile tayin ve tesbit olunur. Madde 4 Itfa plân mucibince bu istikraz tahvilleri kur'a ile başabaş itfa ve ikramiyeleri de kur'a ile tayin ve tevzi edilir. Kur'a neticeleri Malı<e Vekâleti ve Türkiye Cumhurüeü Mttkez Bankası tarafından ilân olunur. Madde S Bu kanuna müsteniden çıkanlacak tahvüler ihrav tarîhinden îtibaren ancak 10 sene sonra itibarî kıymetleri başaba^ tediye ediimek suretfle tedavülden kaldınlabilir. Madde 6 Bu istfrra&ın ihracma mütcallik her nevi ılânlar, muvakkat ve kat'î tahvüler ve bunlann kuponlan ile tediyelerine müteailık cvrak ve senetler, faîz ve ikramiyeler ve diğer muameleler tahviHerin itfasma kadar her türlü vergi ve resımden muafür. Madde 7 Bu istikraz tahvuieri omumî ve mulhak bütçelerle idare objnan daire ve müesseselerce, vflâyet hosusî idareleri ve belediyelerce, yapüacak müzayede, münakasa ve mukave» lelerde teminat olarak rtibari kıymetleri üzerlerinden basabaş kabul edilir. Teminatın trat kaydına karar verildiği takdirde karar tarihinden evvel ba tahvillere isabet eden ikramiyeler ve vadesi hulul eden faiz kupon bedeüeri tahvil sahiplerine ve ancak ikramiye meyanında tahvilin imha bedeli varsa yalnız o miktar tahvüi elde tutan daire ve müessese] ere aittir. Bu tahvüler hazinece sahhnıs ve satilacak olan millî emlâk bedellerinin todiyesinde dahi basabas kabul olunur. Madde 8 Bu istikrazm senelik faiz, ikramiye ve itfa akçesi karsdıklan her sene Düyunu umıımiye bütçesinde açılacak bir faslı mahsusa tahsisat olarak konur. Madde 9 Bu istikraz hasıh varidat bütçesinde açılacak bir faslı mahwısa irat kaydolunur. Bu istikrazın sene irat miktan ve geçmiş sene baldyeleri Nafıa Vekâleti bütçesinde açılacak bir fash mahsusa tahsisat kaydolunur. Ve münhasıran Feyzipasa Diyarbekfr demiryolunun Şefkatli istasyonundan sonra olan kısmın insasına tahsis olunur. Ancak bu istikraz dolayuüe yapılacak masraflar karşılığı istikraz han < • lından tevkif ve mukabili Düyunu umumiye bütçesinde ikramiyeli istikraz masrafı • narm altında açılacak fasla tahsisat olarak konur. istikrazm ük masraflarmm temini içkı Maliye Vekâleti bilâhare bundan evvelk fıkrada mezkur tahsisattan mahsuba io> ra ediknek üzere 20,000 liraya kada* muvakkat sarfiyat icrasma mezundur. • Madde 1 0 Faiz kupon bedelleri ve ikramiyeler tediyesi iktiza eden tarihten itibaren beş senelik ve takvfl bedelleri tediyesi lâzım olan tarihten itibaren on senelik müddet gectikten sonra hazme lehine müruru zamana nğrar. Onuncu ve on birinci maddeler kanunun neşri tarihinden muteber olduğuna ve hükümlerini icraya Maliye Ve» Idlinin memur bulunduğuna dairdir. Meclis cumartesi günü toplanacakbr. Morîs Şövalye Mahkemede Mecliste hararetli bîr celse MorB ŞSvalye çok beğenilen Mimlerinden birinde Holyvut 12 (A.A.) Ivan VaDe, dün Paris'te kocası Şövalye aleyhınde bir boıanma davası açtı. Şövalye' bu davaya bakan mahkemede demistir ki: « tvan'a karsı her vakit iyi mua • ; melede bulunduğuma Allah huzurunda bile yemin edebilirim. Şu kadar var ki biz huylarmuzın birbirine uygun olmaması yüzünden ayrılma^a karsılıkh karar verdik. Her şeye rağmen çok iyi dost olarak kalacağız. Her sey bizi tamamile memnun edecek bir surette halledilecektir.» 1 Martha Eggerth ve Güstove Frölich «Dudaklardan Go lule'» fılminde 2 . «Evlenecek Kızlar» ın kahramanı Renate Müller. 3 «Günahkâr Kız> dan bir sahne. 4 Ramon Novarro «Kerim... Raça'nın Oglu» nda Günahkâr Kız Opera ve Artistik'te «Günahkâr Kız» m mevnra Fransa'nın maruf muharrirlerinden Tristan Bernard ile Charles Henry Hirsch'in müştereken yazdıkları bir piyesten alınmıştır. Bu muharrirler ekseriya komedi telif etmekle beraber bazan da aşağı tabakanm, apaşlann hayatından iktiba» ettikleri facialar da kaleme altnışlardır. tste «Günahkâr Kız» da bunlardan biri dir. Kahramanlar aşk ile vazifeden hangisini tercih edeceklerini bilemiyen, bu iki kutup arasında uzun müddet bocalayan şahsiyetlerdir. Genç polis müfettişi Andre Lucot, Darny ism'hde bir katili takibe memur edilmiştir. Fakat Andre, Darny'nin mücrim olduğuna pek te kani değlldir. Çünkü mustantikin serdettiği deliller onu bu işe inandırmağa kâfi gelmemiştir. B'tnaenaleyh, mes'eleyi bir de kendi noktai naazrmdan tetkike, bizzat gidip apaşlarm arasında yaşamağa karar vermiştir. Bunun için gidip o mahallelerdeki otellerden birine yerleşiyor ve kendisini herkese küçük blk işçi olarak tanıtıyor. Derken asıl katilin izlerini keşfe muvaffak oluyor. Ayni otelde oturanlar meyanında Martousse iuninde kabadayı bir külhanbey! ile metresi de bulunmaktadır. Andre, Martousse'un metresi Lila'ya âsık oluyor. Lila, hakikî hüviyetini b'Stnediği bu adamla birlikte yaşamağa mu vafakat ediyor. Polis kuvvetlerinin o mahallede bir tarama yapmalan neticesi Martousse tevkif olunuyor ve tekrar hapisaneden kaçıyor. Fakat bu vak'a esnasmda da Andre'nin kim olduğu meydana çıkıyor. Martousse bunu gelip Lila'ya söylüyor. O zaman kadın şu itirafta bulunuyor: Asıl katil benim.. Darny ma sumdur. Bunu yalnız Andre'ye söyletnekle iktifa etmiyor, polis karakoluna koşup komiserin huzurunda da tekrar ediyor. Müfettiş Andre bu vaziyet karşısmda bir müddet sevdiği kadını kurtarmağa çahşıyor. Lâkin masum bir adamın, Darny'nlm haksız yere mahkum olmak ihtimalinin verdiği vicdan azabı onu da hakikati itirafa mecbur ediyor. tşte Filim böyle bir macera etrafında cereyan ediyor. Başlangıçta istihkâmlann yanında ceset bulunduğu vaklt bir tarafta çocuklar oynuyor, öbür taraftan askerler geçi yor. Ayni manzara kordelâmn sonunda da tekerrür ediyor. Fakat çocuklann bu seferki oyunu «Hırsız Polis» tir. Filim bazı yerlerde neş'eli, fakat bazı yerlerde çok faciaamizdir. Rejisör Mösyö Litvak eserini çok iyî idare etmiştir. Bir hastalık neti cesi bu filmi çevirdikten sonra Sen nehrine düşüp hayata ebediyen gözlerini kapayan Marcelle Romee temsili fevkalâde güç olan Lila rolünde mükemmeldir. Hiç bayağılığa düşmeden bazan korkak bazan atılgan bu bayağı kız sahsiyetini çok iyi ya satıyor. Çünkü Marcelle Romee bir takımlan gibi bugünün zıpçıktı bir artisti değildi. Onun Komedi Fran sez'de parlak bir mazisi vardı. An dre Lugut Polis müfettişi vazifesini zekâ ve dirayetle temsil ediyor. Jean Gabin'in can verdiği apaşın ise belki hakikî hayatta bu kadar güzel bir nünrunesi yoktur. Dudaklardan Kalbe... Elhamra'da «Dudaklardan Kalbe» mevzuu haf"If, şuh ve sakrak bîr operettir. Vak'a şoyle cereyan ediyor. Berlin'de yekdiğerine rakip iki gramofon plâğı yapan müessese vardır. Biri: Lyra • fon, diğeri: Suprafon. Lyrafon'un sahibi Peter ortağı olan genç ve güzel kadını, Asta'yı sevmektedir. Ayni zamanda menfaati de bunu icap ettirmektedir. Fakat bJr dağ otelinde Asta Suprafon'un sahibi Fritz'e rasgeliyor. O da ona âşık oluyor. Bu aralık Lyrafon müessesesinden âkil bir zat meydana çıkıp Asta'yı, menfaatmin Fritz'le değil, Peter'le ev lenmeği icap ettirdiğini söyliyerek kandırıyor. Ama işler bundan sonra düzeli yor zannetmeyin, bilâkls daha fazla çatallaşıyor. Çünkü Peter, kendi gramofon fabrikasında çahşan Vally isminde bir kıza gönül veriyor. Kız ise orada durmak istemiyor. B r revüde vazife alıyor. Çarçabuk yıldız oluyor. Yalnız ne var ki bu iktidar ve gayretine rağtnen ilk vereceği temsilde perde açıldığı zaman tiyatro salo mmu bomboş buluyor. Teessürün den sarkkadan düşüp bayılıyor. Kendine gelip te Peter'in kolları ara sında gözlerini açtığı vakit her şey meydana çıkıyor. Meğer Peter sevg"lisini tiyatro hayatından çekip sırf kendisine hasretmek için bütün bi letleri satm almıs. Tiyafroyu boş bırakan o imiş. Vally rolünü Martha Eggerth, bu güzel sesli, şuh tavurlu kız mükemmel oynuyor. Peter'L • Güstave Fröhlich her zamanki sevimliliği ile temsil ediyor. Gretel Teihmer, Anoton Pointner, Komik Tiber Von Halmay da vaz> felerini iyi ifa ediyorlar. FiImVı musiki ve sarkıları da güzeldir. İçin rahip olmağa karar verdiğinden f ilân bahsediyor. Bu suretle iki genç anlasıyorlar. Lâkin Kerim'in başında yeni bir tehlike dolasmaktadır. Vaktile ba * basını öldürmüş olan hain Kerim'i de bir filin ayaklan altında ezdirerek dünya yüzünden kaldırmak niyet ndedir. Adam bu emeline nail olamamakla Kerim ile Dorsay her hangi bir asabî saikle birleşmelerini mümkün görmedikleri için kendilerini coskun b!ı dereye atıyorlar. Fakat bir tesadüf onları ölümden kurtarıyor ve iki genç bir camide yapılan izdivaç rasimesile yekdiğerine bağlanıyorlar. Kerim rolünü Ramon No varro, Dorsay'ı Madj Evans temsil ediyorlar. Idamdan, 24 sene Hapis cezasma.., Alemdar vapuru kumanyacısı dün mahkum oldu Ağırceza mahkemesi, Domlupınar vapurundaki cina>et!n muv>akemesine dair karannı dün tefhim etti. Mes'ele hatırlardadır: Domlupınar vapurunun Karadeniz seferlerinden birinde kamarot Feyzi öldürülerek denize atılmıştı. Bu cinayeti nTnaka m n Süleyman'la, diğer iki kisi ve bildiklerini gizlemek suçile de vapur mürettebahndan bazılan muhakeme edildiler. Mü»1f1eiumumî peren te^sede k«'manyacı Süleyman'ın Hamını talep etmiş, maznunlar da müdafaalannı yapmışlardı. Ağırceza mahkemesi de hükmunde Feyzi'nin kum»nvacı Sulsvmin tnrafmdan taammüden öldürüldüğünü sabit görerek Süleyman'ı idama mahkum etmis, ancak kumanvcı •'ü'evmania kamarot Feyzi arasında bir hesap mes'elesi mevcut olduğundan bu ihtilâfı cezayı azalbcı mahivette aörerek. Siileymarun mahkumiyetini 24 sene ağır hapse tahvil etmiştir. Maznunlardan gemi suvarisi Osman Nuri, ikinci kaptan Ziya, lostromo Murat, ahçı Emin ve Meto Siileyman Efendiler beraet etmişlerdir. Afyon mukaveleti lâyihast Ankara 12 (Telefonla) Haricrye enc&men! bufirüa toplanarak beynelmilel afyon mukavelesine iştirakîmiz hakkındaki kanun lâyi M hasını müzakere ve tasvip etmiştir. Evlenecek Kızlar Majik'te «Evlenecek Kızlar», «Küçük daktilo» «Balo» ve «Aşk maceralan» gibi şehrimizde çok muvaffakiyet kazanmış olan htssî kordelâlann reji»örü Wilhelm Thiele'nin bir eseri dir. Mevzuu hoş, insanı hafif surette düşündüren ve pek fazla eğlendiren bir sekildedir. Robert, Paul, Willi, üç kardes bakımsız bir bekâr hayatı yaşıyorlar. Paul işsizdir. Willi tnektebe gidiyor. İçlerinde çalışan ve bütün aileye bakan Robert'tir. Onun için tabiî bütçeleri düzgün değildir. Hatta evin kirasmı bile veremiyorlar. Ev sah'bi «İzdivaç idarehanesi» müdürü Bernstein onlan sıkıştırmakta ve Robert'e zengin bir kızla evlenip bu sefaletten kurtulmayı tavsiye etmektedir. Robert bir plâk fabrikasında ça Iıs»yor. Orada Gerda isminde genç bir kız arkadaşı vardır. Gerda Robert'i seviyor. Fakat delikanlı bunun pek farkında değildir. Gerda Robert'in Matmazel Holbach ismtade zengin bir kızla evlenmeğe niyet etmesi karşısinda fevkalâde müteessir oluyor. Fakat müdürün, tavsiyesile buna mâni olmak için bazı tedbirler alıyor. Sanki issiz kalmış gibi Robert'le kardeslerinin evîne gidip orayı silip süpürüyor, temizliyor, geceleyin de kaçıyor. Bu rahatlığa ancak bir gün eren üç kardeş ancak Gerda kaçtıktan sonra kıymetini takdir ediyorlar. Bu arada Bernstein'in «tzdivaç idarehanesi» nde bazı vak'alar cereyan ediyor. Novak isminde zengin bir köylü evlenmek için kendine münasip bîr eş arıyor. Zaten Ro ~ bert'le Matmazel Holbach'ı başgöz etmek istiyen de Bernstein'dir. Ro • bert'in Holbach'a olan temayülüne bir mukabele olmak üzere Gerda da Novak'la evlenmeğe karar veriyor. Lâkin bir ziyafette karşılaşan iki genç bu zahirî inatlarından vaz geçip kalplerinden aşkın sesini dinliyorlar. Gizlice kaçıyorlar Novak ta Bernstein'in kendisine takdim ettiği diğer ihtiyar bir kadını zevceliğe kabul etmek mecburiyetinde kalıyor. Rejisörün mahareti sade her vakayii yerli yerine koymakla kalmamış, her artiste kendi sine tam yakısan bir rol vermiştir. *Küçük Daktilo» nun almanca kopyasını temsil eden Renate Muller Gerda sahsiyetini o kadar tatlı bir ifade ve şirin tavırlarla tabiî yasa Güzellik müsabakamız IBirtncî sahifeden mnbafti davetlidirler. Seçme müsabakasram nerede yapdacağını yakmda aynca ilân edeceğiz. Müsabakaya giren hanımiarm bayramuı ikinci günü için hazırlanmalanm rica ederiz. Dört gOn kaldı Resim neşrî müddeti dört gün sonra, 16 kânunusani pazartesi günü bitiyor. O günden sonra resim gönderenlerm veya çıkartanlarm resimleri neşredümiyecektir. Müsabakaya giraıekte tered* düt edenlerin ve resimlermi en sonra nesrettirmek arzusile hâlâ fotoğrafilerini çıkartmıyaniarın hemen idarehanemize ve fotoğrafhanelere müracaat etmelerin rica ederiz. tdare Müdürümüz cumadan maadte her gün saat ondan altıya kadar idare* hanemizde son müracaat edenleri kaydetmektedir. KARîLERtMlZE KOLAYLIK:\ Hırkaişerif'te Zehra Hamma Mümkündür. Ona göre hanrlanmanızı rica ederiz. Sorduğtmuz husus hakkında, gazetemizde üç dort güne kadar daha fazla tafsilât goreceksmiz efendhn. Aylık abone Hususîle vüâyetlerdeki bir çok karüerimiz gazetelerini munta • zaman kendî adreslerine alabil mek için biz den bazı kolaylıklar is temektedirler. Bu aziz karilerfn arzulannı yerine getirmek üzere Cumhuriyet için aylık abone usulü ittihaz etmeğe karar verdik. Ay • lık abone bedeli yalnız Ne sihlrdir, ne keramet 150 kuruş... tan ibarettir ve tabiî pesin olarak gönderflmek îâzımdır. Bu usul idarece fazla mesaiyi icap eden külfetli bir mesgale olduğu için abonelerinin inkıtaa uğramamasmı istiyen karüerimizin paralannı idareye vaktinde yeti • şecek veçhile döndermekte devam ri iktiza edecektir. tıyor gi bekârlar: Böyle bir kız bulsam şimdi evlenirim! Diyorlar. Evliler de ona koca olacak erkeğe gıpta ediyorlar. Herman Thnnig tam bu filme yakısan mütereddit, kararsız genç tir. Robert'i mükemmel yaşatıyor. Komik Söke Sakal'ın safiyane hallerine gülmekten katılmamak mümkün olmuyor. Filmin musikisi, fotoğrafiarı ve şarkıları da iyidir. Kerim..., Racanm oğlu Melek'te «Kerim... Racanm oğlu» kuvvetini sade mevzuundan alan asağı yukan bir macera fümjdir. Vak'a az çok girintili, çıkıntılı ve dolambaçlıdır. Kerim, Hâmrt isminde kervan ticareti yapan bir adamın oğludur.. Hâmit yolda eşkiya tarafından öldürülüp bütün malı mülkü yağma edilen bir adamdır. Fakat Ker'm'in bundan cesareti kınlmıyor. Çalışıp çabalayıp babasının eski servetine muadil bir para topluyor ve yüksek bir hayat yaşamağa başlıyor. Yaptığı davetlere devam eden Dorsay isminde bir Amerika'lı kıza âşık oluyor. Sevgilisine kalbini doğrudan doğruya açmağa cesaret edemediği Rolf Hansen isminde maruf bir hokkabazın şehrimize geldiğini Şehzade • başı'nda Ferah tiyatroda meharetlerini göstermeğe başladığmı yazmıştık. Rolf Hansen'in yaptığı işlerin çoğu bittabi esrannı muhafaza aderek tecessüs celbetmekte devam ediyor. Fakat san'atkâr bazı küçük el çabukluklannın mahtvetini anlatmakta mahzur görmüyor. Bu cümleden olarak yırtılan bir gaıetenin çene sapasağlam meydana çıkarılması hayli ! merakhdır. Parça parça yırlılan, ezilip | büzülerek tortop edilen bir gazete tek rar nasıl bitistiriliyor ve hatta kırısıksu bir hale getiriliyor? Resimlerimizden bunu anlamak ka» bil: Soldan saga doğra takip edirtiz. Rolf Hansen bir «Cumhuriyet» nüsha» sını yırtıyor, ikinci resimde ayni gaıete» fi sağlam olarak gösteriyor. Oçüncü resimde esrann düğümü çözülüyor. San'atkâr eline iki gazete almııtır, birrai ynrtarken ötekini göstermemiş ve sonra y » hlan nü^hayt •ağiammm iç tarafında • gördüğünüz veçhile •aklamışhT. Ba$it gibi ama el çabuktuğunun hay'i seri ve ald?tıcı hareketlerine bağh bir haret değıl mi?