Katalog

Hayat Ânsiklopedisi üncü cüzü çıktî Servet mefhumunda Avurupai bir şekil 23 s Dokuzuncu sene: No. 3121 „ . = M umhur Hayat Ansiklopedîsi . tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve meKnp adresl: CTimhuriyet, tsîanbul Posta knhısu: lstanbnl, No 246 PerS6ITtb6 1 2 KânUnUS&llİ 9 3 3 Telefon: Baçmuharrir: 22366. Tahrlr mfldüra: 23236. tdare müdünı. 22365. Matbaa: 20472 Hân sahlfeJerimn berkese açüttır^ Cmnlıariyefte neşrettMlecek Oânlar l«in doğrndan dotnıya idarehanemize dahi möracaat otanabüir. Büyök bir küfüphaneyt bir arada evinîze getiren en faydalı eserdir. Her evde bir fane bulunmak lâzımdır. ^^^^ ~^^^~~^^^~^^m^~^^^^r^^^^r^^^^r Mançurıden gelen miralay Ânkara kânunusani (Basmunarririmjzden) Bu servet sekli Türkiye için butün bütun meçhul değilse de fimdiye kadar binnisbe hep mahdut kalmakta devam etmiştir: Borsalarda tedavâl eden esham ve tahviiâhn tebarüz ettirdiği servet bugun medenî dSnyanm belll baslı bir servet şubesini teşkil eder. Halfan tasamıflan ve bu tasarruflarm az çok zenginlik sayıiacak sekilleri sahiplerine faydah olabilmek icin her sene nnıayyen kâr temm eden birer kıymet oiabîimelldirler. Tıpkı bir akarm, bir dükkânm, bîr hanin ve bir apartımanın kira getirmesi gibi bir sey. Paranın esham ve tahvüât şekilleri muhtelif menv leketlerde çok kere gayrimenkulden daha kıymetli, daha kolay ve daha emin servet sekilleri arzetmîslerdir. İki türlü kıymet sekli böyle karşılastın'mca vazîyet daha acık surette meydana çıkıms oldu: FHhakika paranın akar ve arazi gibi Rayrimenkule yatınlan kismtna mukabil onun esham ve tahvüâta yahnlan kısmı menkul serveti te*kil eder, ve Avurpa'da servetin ba şekli pek alısılmtş bir sekil olarak oek zivade taammüm etmis bulunurken bizde henüz bu surete genis bir surette alışıVmıs deği'dir. Bu ise hakikatte içtimaî inkisaf ve terakkînin bir merhalesi demektir. Er geç bizde dahi teessSs edeeek olan b a servet seklinm en saelam temenere îstinat eylemesi de bittabi en zivade dückat olunacak bir istir. En gelirli küçuk bir şhnendi'erin imas'na tahsis olanmak üzere hükumetimizin kendi memteket v e halkımıza arzım düşundütrü dahflî istikraz iste bu eümleye dahfl servet sekillermden biridir. Bir servet şekli ki her şeyden evvel kendi servet mahiyetini muhafaza eder, sonra bir imnr iıîni kuvved^n file çıkararak memlekete v e mülete hayırh olur, S<"üncü olarak ta binnefis kendisi emin bir kâr ile faydalanmakta devam e^erek sah^îne muayyen ve mütemadi bir irat verir. Biz4e bu fekil servet î«tîm«li hic vok <l»8^1rltp Son ve »arlak nusalleriiMkn biri olarak nrnırmî harp zamanmda aktolunan dahili istikrazın Cumhurivet hiîkâmeti zamtnında mazhar edPmiş o1ri««u yüksek kiymeti zikredeb'liriz. îstîklSI cidaltm y ^ n e eden Türkive Büyük MiUet Merlîsi Hükumetî o eski dahislî istikrazı 89 kurusta bulmustu. Cum^uriyet idaresi umumî bir kaide olarak paramızm kivmetini hıtmak esatnu ta o zamandan kurmus ve bunu teyit ederek âmiMerden olmak üzere dev« let taal>*>ntlerin»n icras'na sadakati uan etmisti. E«ki dahilî istikraz devlet sıyasetinvzîn bu kaidesinden mustefit oldu. Hukum^t hatkm alâka ve i*tirakfle mevdana çıkan bu istikrazın lâvık oldupTi kıymeti bntması ve muhafaza etmesi Iâzım geldiğini saraharte il»n etti ve bunu temin edeeek teHKîrleri aldı. Neticenîn ne olduğunu büivorsunnz: O 89 kurusa düsmü> oaln dthflî istikraz kâğıtlan 9899, hatta 100 kurusa çıkb, ve o kad*r kivmet bnMu ki hugSn nivasmdsn bin tane dahilî istikraz kSSıdı tcîarik etmek iste«eniz ko'av kolay bu'amazs»mz. Çünku o kâihdı alan sıkı sıki sakliyor. ÇünWi han^an hamamdan daha sağlam iratlı bir kâğıttır. Işte bu m«V«1enin intidasındanberi an'atmaea çalıştığımiz Avnroaî tarz • dakî veni servet sekli bu sekildir. v e iste hukAmetitı bînbîr itîna ile veni bir tecruhesini hanrm pörü onüne kovmak îstediği yeni dahilî istîkraz da o kabilden > ve »nnhesiz daha parlak yeni servet seHidhr. Yeni istikrazın sağlam esaslan sunlardır: I : Bu NHVraz münKasîran nvmvven bîr şimendiferin insasmda kullanılmakla beraber bu shnend'fer'n i^are ve isletmesile alâkadar değildir. Bu işletme alâkası hususile bu şhnendiferde daha ziyade kârh bir ihtimal arzederse de hükumet halka sağ'am ve sabH irat tetninah vermeği tercih eylemiştir. . 2 : Bu sağlam irat evvelâ % S faiz •ve % 2 îkramîye olarak ceman % 7 dir. 3 : Bu istikrazın kâğıtlan dahi eski dahilî istikraz için yapıldığı gibi hiikumet dairelerinde temmat ve saire olarak basabas kabul edilecektir. ' 4 : Bu veni dahilî isHkraz tahvHShnm fetiyen dahi vazolunabilecek vergilerden muafiyeti simdiden temin olunmuş olaeaktnr. S: Nihavet butiln bu iyü'k'er bir ikramiye cazibesfle de tetviç edilmiştir. tçinde buluıduğvunuz ahval ve şera* ît icinde hangi han veya hamam üzerinde bu kadar menfaatleri toplamak miimkSn olur? Üstelik bize bu kadar favda getirecek olan kendi paramız ıridip memleketimizin en hayırlı simend'ferlcrinden birini de vapmış olacaktır. Bumt döfSnmekten de aynca memnun Japon ataşemiliteri son vekayii izah ediyor «Şan Hay Kvan 33 senedir işgalimizdedir, son müsademeye Çin sebep oldu» Japon sefiri Cenevre'ye hareket etti Japonya sefaretine tyain olunan yeni ateşemiliter Miralay Konda vazifesine baslaması münasebetile Türk gazetecileri ile tamsmak üzere dün Tokatliyan otelJnde bir öğle yemeği vermistir. Ziyafetten sonra gazeteciler Uzak Şarktaki son vaziyet hakkında Miralaydan malumat rica etmislerdir. Mançuri sahnei harbinden yeni gelen erkânı harbiye zabitt gazetecilerin kenduinden rica edilen malumatı eshgememis ve gayet kanşık gorünen son hâdise • Ieri biiyük mikyastaki harekâtı harp haritası üzerinde soyle izah etmiştir: « Şanknay Kovan sehrinde Japan'Iann taarruz eyiediği ve har ben zaptettiği hakkında neşrolunan haberler yanlışbr. Seddiçin'in cenu bunda bulunan bn sehir otuz iiç senedenberi Japon'larm isgali altında bulunuyor. 1900 senesmde Boksör isyataı üzerine Japonya da dahil olduğ uhalde büyük devletler Çin'e ordular sevkederek Pekin'e kadar olan demiryollannı ifgal etmişlerdi. Bu münasebetle büyük devletler ile Çm hükumeti arasında aktolunan bk* muahede mucEbince Şanhaykva'dan Pekin'e kadar imtidat eden demiryolu ecnebi askerî kıtaahnm nezareti altma kontılmustu. Demir yolu bir çok kısımlara aynlarak her biri bir devletin askerî ifgal ve nezareti altma konulımıs, Japon'lara da Şanr haykon kıt'aaı isabet ettnlfti. Son günlerde Şanhaykvan'da Japon ka~ rargâhma bombalar atılmıstır. Yapılan tahkikatta bombalarm Çm as~ kerlerinin isgali altında bulunan Seddiçm'den geldiği anlasıldığın dan çc1»m v* J^m.lryolu'n rki tara fındaki dörder kilometrelik arazi nin tahl'ye edilmesi Japon kıunan danı tarafından talep edilmi'tir. 1900 muahedesi mucibince her dev Kubilây abidesini San'atkârlarîmız Yapacaklar Fırka Umumî İdare Heyeti dün abide işi ile meşgul oldu Ankara 11 (A.A.) C. H. F. umumî idare heyeti bugünkü top lantuında Samsun ve Balıkesir fırka vaziyetlerile mesgul olmus ve T irticam Menemen'de! şehit ettiği Ku • bHây*m atfına orada yapılacak abidenin insasmı gelecek yhdönümüne yetiatirmeğe ehemmiyet vermistir. Abide için şimdiye kadar komisyonca toplanıp bankalara yatırılmıs olan para 20 bm liraya yakın bir mBctara varmıstn*. Abideyi yaptır ~ mak üzere komisvon bu parayı Fırkanın eourine vermistir. Bundan sonra komisyon emrine gelecek yardtmlar da bu yekuna katJacaktır. Umumî idare heyeti bu abidenin millî •an'atkârlarmnzm eseri olmasını iltizam etmektedir. Fırka abidenin esası hakkında kısa bir zaman içinde yapılacak neşriyat ve yahut umumî kâtipliğe yazılacak mektuplarla bildirilecek fikh • lerden projeyi hazırlamak yolunda b • tifade arzusundadu. Abidenin Mene • men'in hangi noktasın^da yapüması munasip olacağı hakkında vak'anın heyecanını ruhunda duvmuş ve icabinda yerine gidip gelecek san'atkârlar dan alınacak noktai nazarlarm he men bHdnrilmesi tztnir'den istenil miştir. Bundan sonra mütalealarından istifade edilmek üzere cağrılan arkadaalann huzuru ile halk hatiplerî merkez teşkîlâttnm vücutlanması mevzuu üzerinde müzakereler ya pıİTnvstır. Merkez heyetinin terkibi ve L e baslaması tarzı tesbit olun ? muştur. ;i Hz> nin seyahati jEskişehir ve Bursa bir bayram sevincî içinde kendilerini bekliyor! Eskisehb 10 (A.A.) Reisi cumhur Gazi Hazretlerinin Elskisehir'i sereflendireceklerini duyan halkımiz bir bayram bekler gibi sevinç içindedir. Büyük misaf rimiz için çok parlak tezahürat yapıla caktır. lermi büyük bhr şevk ve heyecan içînde beklemektedir. ^^^ ^ ^ ^ ^ ^ Kâzım Paşa da Balıketir'e gidecek Ankara 10 Reisicumhur Hz. Balıkesir'i tesrif ettikleri zaman, Meclis Reisi Kâzım Pasamn da trenle Bal'kesir'e g'tmesi muhtemeldir. I Bursa'da vapılan hczırltkla* Bursa 11 (Hususî) Gazi Hazretlerinin sehrimizi tesr'fleri mü nasebetile Halkevinde yapılan hazırlıklar hummalı bir safhaya girmiştir. Reisicutnhur Hazretleri Bursa'da muazzam tezahürat ile karşılanacaktır. Halk Gazi Hazretlerinin tesrY•"^ ™™ • • ^^^ ^ ^ lzmir tüccan rapor hazırlıyor tzmir 11 İktisat Vekili Celâl Bey Gazi Hazretlerinin refakatinde buraya geldiği vakit kendeine verilmek üzere İzmir tacirieri bir rapor hazırlamaktadırlar. Buna tzmir Ticaret Odası da mutaleasmı ilâve edecektir. ^^^~ ^ ^ ^ ^ ^ •^m^^~ ~~^^^~ ^«ı^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ı^"^ Müsabaka nasıl olacak? îlk seçmenin Bayramm ikinci günü bir danslı çayda yapılması kararlaşb Dün Cenevre'ye hareket eden Japon eefin M. Yusida let gibi Japonya da tehlike zama ntnda hattm iki taraf ında dörder kilometrelik araziyi isgal hakkına maliktir. Japon kavvetleri Çin'liler tarafmdan tahliye edildiği zannolunan dort kilometrelik araziyi ve Seddftçin'in methalini i«gal ederken bir denbire ates karşısında kalmıslar ve bîr zabit ve bir miktar asker mak* tul vermislerdir. Bunun üzerine Japon'lar da silâh kullanmağa mecbur olmuslar ve eski nruahede mucibince isgal etmek hakkını haiz bulunduk ları araziyi zaptetmislerdir. Binaenaleyh Şanhaykvan hâdisesi Man • çuri harekâtı ve vakayii ile kat'iyyen alâkadar değildir. Jehel eyaletine gelince buranra ahalisi Mogol olup Çin'liler ile bir alâkası olmıyan ve şitndiye kadar bitaraf bir vali tarafından idare o hman bu eyalette sabık Mançuri'ye diktatörü Maresal Cong su Liang Pekin'edn bir kaç fırka Çin askeri sevkeylediğinden Japon'Iar da Mançu{Maba&i 2 ind sahifede) Ankara İstanbul Tren seyahati Foto Yıldız Bursa Bursa Güzeli Leman H. annesile beraber Güzellik müsabakanuzm ilk seçmesinm resimleri nesredilraiyecektir. Onun için müsabakaya girmekte tereddüt eden bayraraın ikinci günü yapılacağmı dün ve en sona kalmak arzusunu besliyen yazmıstık. Bu seçmenin, bir danslı çayAnkara 11 hanımlardan resimlerini bir an evvel da yapılması takarrür etmiştir. Danslı (Telefonla) çektirmelerini rica ederiz. Her sene olçaya istirak eden zevat müsabakaya giDemiryoilan Uduğu gibi bu sene de müsabaka bittikren güze'ler arasından en beğendiklemumı Müdürü ten sonra vukubulan müteaddit miirarine rev vermek suretile, ilk seçmeyi Rifat Bey bana caat'erin reddine mecbur olrr>*rr«amız iyapacaklardır. Bu seçmede en fazla şu beyanatta buçin, be< günlük fırsattan ist'fade edflrey alanlar, hakem heyetine karsı çıkalundu: mesini hatırlatırız. Nitekim Anadolu recaklardır. 1933 Türkiye Güzellik Kra< İstanlbul, fikimizin tertip ettiği tzmir müsabakaliçesini hakem heyeti intihap edecektir. Ankara araamda sında da öyle olmus, müsabakanm kavk Müsabakanın ve danslı çayın nerede hattm takviye müddeti bittikten sonra, müracaat eden ve saat kaçta yapılacağmı da bir iki sine yardım e " müteaddit hanımlan maalesef reddet güne kadar ilân edeceğiz. dîlmektedir. Beymek mecburiyeti hâsıl olmustur. Müsabakava giren hanmlar, likköprü AnkaBavramın ikinci günü için simdiden Son müracaatleri kaydetmek üzere ı kısmında bbazırlanınız. idare müdürümüz, cumadan maada her ameliye epiyce i T>emtTyoıiar Umuı'n gün, idarehanemizde emrinize amade lerilemistir. Hay Muduru Rıfat Bey dir. darpasa ile Ariciye arasında da ça hyıhnaktadır. Müsabakamızın resim nesri müddeti Haziranda yeni seyrüsefer cetveli Bursa 11 (Hususî) Bursa gÜ7«K beş gün sonra, 16 kânunusani pazartesi yapıldığı zaman şimdikine niabeten Leman Hanım, vaki olan davet üzerine günü bitiyor. O günden sonra re İstanbul Ankara hattında 15 20 Lutfen sahifeyi çeviriniz sim gönderenlerin veya çıkartanlarm dakika kazantlnıası muhtemeldir. Haziranda 15 20 dakika daha kısalacak Suriç Yoldaş geliyor Rus sefiri geldikten sonra fabrikalar için Rusya'ya bir heyet gidecek Elyevm mezunen memleketinde bulunan Rus sefiri Soriç Yoldasm 2 0 kânonusanide Moskova'dan fehrimize avdet edeceği haber alınmıstır. Kendisinin baska bir sefarete tayin edüeceği hakkmdaki haberler doğro değildir. Rus sefiri gelirken geçenlerde memleketimize gelerek Anadoiu'da tetkikatta bulunan Rus heyetinin tesbit ettik* Ieri mahalierde tesis olunacak fabrikalar hakkında bazı malumat ta getire» cektir. Ondan sonra inşaat ve sanayi mütehassıslannuzdan murekken bir heyet Moskova'ya giderek orada Rus mötehassısları ile muştereken bu fabrikalann insaat projelerini tetkik ve icap e> den noktalan tesbit ettikten sonra avdet edeceklerdir. Avni zamanda fabn'ka alât ve edevatmm da sevkme baslanacaktır. Bu fabrikalann insaat plânlan hâlen İktisat Vekâleti tarafından hazırlanmaktadnr. Fabrika binalannm insasmi müteakip Rusya'dan gelecek mühendisler motör, alât ve edevatı mahallerine kovacaklardw. Yeni sene bütçesine bu fabrikalar için tahsisat konulacağı ve bütçenin tasdikını müteakip hemen insaata geçüeceği haber alınmıstır. Bu takdirde haziran ayı zarfında insaat başlıyacak ve ağustos ayma doğru motörler mahalline vazedümiş ve nihayet eylul ayı zarfında olacağız. Kısa vadeli haricî sermayelerle yaphrmakta olduğumuz simendiferlerin bize yüzü iki yuze malofanaktadır. Bundan dolayı kimseye Hiraz etmiyoruz. Hiç kimse burada bizim kara gözlerimiz için çalışmağa gelemez. Fakat arada devletçe ihtiyannda zaruret bulunan bu mflyonlar ve mHyonlarca menfaatm kısmen olsun dahilde kalmasım temin etmekte isabet bulunacağını herkes kolayca anlamaz ve kabul etmez mi? , Resim neşri müddeti beş gün sonra bitiyor Bursa'da bir bato veriliyor tdaremiz 600 kilometreden fazla olan insan ve eşya nakliyatında tenzilâtlı bir tarife haztrlamalrtadıır. lstanbul'la Ankara arasında bilet ücretlerinin tenzili mevzuu bahis değildir.» ıınıiııuııuıııııntıııınıiMtiHtıtıınıuııtrınınııııııııııuııuınmııtıııntıiHtııtıııtutııııtıııııııiHiHMinıııııııtııııııııiMiııuHtnınıııiHiMiiHinııımnn İsveç bahriyelileri Taksim abidesinde.» Sivas • Erzuram hattt için müzakerat Ankara 11 (Telefonla) Sisav Erzurum hattınm insası hususuna talip olan Ahnan grupu mümessü Ieri yakında müzakereye devam etmek üzere Ankara'ya geleceklerini Nafıa Vekâletine bildirmişlerdir. Vekâlet mukavele esaslarını tesbit ettiği için müzakeratm kolayca yürüyeceği tahmin edilmektedir. Rus sefiri Suriç Yoldaş da ^brikalar faaliyete geçmiş bulunacaktır. Zarhi Yoldaş yaıın gidiyor Bir müddettenberî memleketimizde bulunan Sovyet sinema mütehas«ısı Zarhi Yoldaş müsterek filme dair senaryoyu hazırlamak ve bilâhare tekrar gehnek üzere yann şehrimizden Rusya'ya hareket edecektir. Ahtini tutan ve sözünü harfiyyen icra eden bir hükumet karşısmdayız. O bizim kendi hükumetimizdir. Bu hükumet memlekete ait bir isi yapmak için dahilî istikraza müracaat ediyor, ve bu istikraza iştirak edeceklere çok esaslı menfaatler temin eyliyor. O halk biziz, ve o memleket bizim memleketimizdir. Biz zannedivoruz ki devletin çıkaracağı yeni dahilî istikraz kapmlacaktır. YUNUS NADt İstikraz lâyihası bugün Müzakere edüecek Ankara 11 (Telefonla) Yaeın Mecliste bazı münakale lâyihalarile Seyrisefain idaresinin istikrazı ve îkramiyeli dahilî istikraz aktine dair lâyihalar müzakere edilecektir. ıııııııııııııııııuıuııııııumııınınıııııııiHiBiııııınııııııııiMtıiMiııııııııııınnııııııııınııiMiutıııınııııııııınııııııunıııııiHiııınmHiııaıııııııımıııiMi Misafır bahriyelüer abideve celenk koyarlarken Evvelki sabah limanımıza gelen Tylgia ismindeki tsveç mektep gemisi mürettebatı ve zabit nemzetleri kumandan Burman'la beraber dün sabah Taksim'e giderek abideye bir çelenk koymuslardır. Bundan sonra bahriyelüer ve talebe grup halmde sehrin muhtelif yerlermi ztyaret etmislerdir. Pazar günü Tylgia'da Is» tanbul halkına bir resmi kabul \apılarak gemı ziyaretçilere gezdirilecektir. Bu akşam İsveç sefarethanesmde genu mensubini serefme bir resmi kabul verilecektir. tsveç'li zabit namzetteri en> ma günü HeybeKada'da Bahriye mekte* bmi ziyaret edecektir. zayi olan translt eşyası Ankara 11 (Telefonla) Transit esyasında yolda sirkat ve ziya suretile mahvolanlarm gümruk resmi hakkında yapılacak muameieye dair kanun lâ • yihası Gümrük ve tnhkarlar Encüme • menince tetkik ve ikmal edilmiştir. I