Katalog

ATLINCI SENE N' 2115 Başmuharrirl nııııınMni'tttfttf* / YUNUS İDAREHANESİ: Düuımıomıımiye karşısında dairei mahsusa > Telgraf: İstanbul C u m h u r i y e t Posta k u t u s u : N° 2 4 6 » : : ...^.•.••.»•..»..•..»^.^....^^«.«'••» . Başmuharrir : 2366 • Tahrir müdürü : 3236 tdare müdürü 2365, Kitap k>smı. 4 7 2 llll IIII1II Ifi • I lilfl V'" 1 * 1 **•••••••••• • B a B ' v " * v " " " p Evvelâ teşh?s Dört Cu m h uriyet Polisimizin bir muvaffak yeti r PERŞEM8E 2 7 ABGNE ŞERAİTİ \ MÜDDET: TÜRKİYE İÇİNİ HARİÇ İÇİN \ 1400 Kr. l 2700 Kr. ! 750 Kr. ! 1450 Kr. : : 3 Ayhğı \ 400 Kr. \ 800 Kr. \ ! Seneliği : 6 Ayhğı Nüshası her yerde > •«»••»•«»•»••«••»»•^••»«««MM* »CO»* asus Tevkif edifdi Bir yol münakasası! gg 5 Kuruştur = = llllllllllllllirilllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllMIIIIIMIIHMIIIIMIHIIMIMIIIIIIHIIIIHIIHIIIII IIIIMItllllllllllİIIIMII fIIIIIIIMIIII[ItlIIIIIIIIMIMIIIItlllillII11 Vaziyetin fenalığını tediye muvazenesi sebebi dahi izaha kifayet etmemektedir. Hastalığın hakikî mahiyetini teşhis için daha derinlere inilmeğe ihtiyaç vardır Bir casus şebekesinin bütün efradı yakalandı Casuslar ecıiebi devlet hesabına, askerî esrarımıza nüfuz etmek istiyoılardı Hükumet elile yapılan para ihracatının karşılığı olmaması, istihsalâtımtzın satılmamış olması İstanbul adliyesi üç gündenberi hastaltğt, faaliyet sahası daralan halktn vergi vermekte müşkülâta pek mühim bir mes'eİeve ait tahkimaruz bulunması noktaları umu kata vaziyet etmiş bulunmaktadır. Mes'elenin mahiyeti ecnebi bir mî derdin ele alınacak esaslarıdır. devlet hesabına yapılan casuslukMalî ve iktisadî vaziyette bir tur. Bu casus şebekesinin başhca müddettenberi tebarüz eden ra faal azasından dördü yakalanmış hatsızlığı bertaraf etmek için baş ve cürümlerini de itiraf etmiş buta hükumet olduğu halde bütün lunmaktadırlar. milletçe azamî gayret ve dikkat Mevkufların ikisi Dimo ve İvan sarfolunuyor. İcra edilen ve etti isimlerinde iki eski Bulgar ihtiyat rilen tetkiklerden mühim neticeler zabitidir. İkisi de maalesef Mustaelde edileceğine şüphe yoktur. fa ve Osamn isminde iki Türk'tür. Bizce ehemmiyeti haiz olan en Tahkikatı dÖrdüncü müstantik başlı nokta fenalığın ne gibi se Sftlih B. idare etmektedir. Yapılan beplerden ileri geldiğinin sarih ve tahkikatın verdiği neticeye göre, kat'î olarak bilinmemesidir. Onu bu casus şebekesinin reisi Ivan'dır. bilsek zaten ortada mes'ele kal Hedefleri, memnu mıntakalardaki mazdı. Çünkü derhal o hastahğı askerî kıtaatın vaziyet ve miktarıiyi edecek tedbirlere tevessül olu nı öğrenmek, bu mıntakaların nurdu. plânlarını elde etmek olan bu İngiliz lirası 1100 ü geçtiği za şebekenin meydana çıkarılmasınman vaziyetin vehameti nazarla da İstanbul zabıtası cidden kıyrımızda birdenbire ve en yüksek metli ve şayanı tebrik bir eseri tederecesile taayyün etmiş cldu. Ha yakkuz göstermiş, bu sayede müdtıra gelen ilk klâsik teşhis, tediye deiumumilikçe tahtı tevkife ahnan muvazenesinin aleyhimize bozuk maznunların üzerlerinde cürümle Uç gündenberi dört cısusun itticIuğu şeklinde görüldü. Buna karşı rini inkâra kendilerinde mecal bı vabı ile meşgul olan dördüncü istintak hâkimi evvelâ hükumet kendi resmî mu rakmıyan vesaikle yakalanabilmeSalih B. bayaat ve tediyatını tevkif etti, leri mümkün olmuştur. ondan sonra da harice para gönFilhakika, maznunların hepsinin Iışmış ve elde ettiği bazı plânlarla derilmesini kontrol altına aldı. üzerlerinde vesaiki cürmiye olarak, da avdet etmiştir. Maamafih, ele Şimdi bu son tedbirden dolayı da hesabına casusluk yaptıkları dev geçen bu pilânların uydurma oldupıyasada çekilen müşkülâttan şi lete men&up l>i* mües«^seden almış ğu da tetkikinden anlaşılmıştır. lıâyctlcr içttiyoruz. Osman'ın bir müddet evvel Küoldukları banka çek i, o müesEzcümle diyorlar ki Kambiyo ü seseye verdikleri raporların suert tahya hattında, o civardaki askerî zerine konulan şiddetli kontrol leri bulunmuştur. vaziyeti öğrenmek maksadile atüccarın haricî kredileri üzerinde Casus şebekesinden Osamn'jn mele olarak çalışmış olduğu, bunmüessir oldu. Bu kredilerin kesii da, Çanakkale'ye gönderildiği ve dan başka Eskişehir'e de giderek mesi memleketin umumî faaliyeti bir hafta evvel oradan avdet ettiği tayyare karargâhına dair maluhesabına bir ziyandır. mat edinmeğe çalıştığı tesbit ediltesbit edilmiştir. Bu şikâyetlere verilecek iki ce Osman, Çanakkale'de kaldığı miştir. vap vardır: müddetçe, oradaki memnu mıntaTahkikata ehemmiyetle devam 1 Hükumet biraz sıkı olsa da kanın plânlarını temin etmeğe ça edilmektedir. esasen makul ve zarurî olan bu tedbirleri almasa idi paramızın bir aralık alabildiğine sukut istidadı gösteren cereyanının önüne geçmek mümkün olabilir miydi? İngiliz lirası hududu hiç belli olmıyan bir tereffü ile alabildiğine yükselse idi vaziyetimiz hiç bir kredinin çaresaz olamıyacağı surette daha fena, hatta beterin beteri olmaz mıydı? 2 Ondan başka şimdi mevzu bulunan ve kredileri tazyik ettiğinden şikâyet edilen kontrol kaldırılsa acaba memleketin lâzım olduğu kadar kredi bulması hemen elde bir keyfiyet midir? Kontrolun vaz'ından muakddem ortalık güllük gülüstanlık mı idi? Tabiî değil... O halde kontrol'un vaz'ı zarurî olmasına mukabil ortalıktaki fenalığın sebepleri daha başka şeyler olmak lâzımdır. Biz ona evvelce tediye muvazenesi, demiştik. Şüphesiz bu muvazenesizliğin tesirleri yok değildir. Fakat yavaş yavaş farkediyoruz ki İstanbul mıntakası Güreş hey'eti vaziyetin fenalığını tediye muvaGazetemiz tarafındjm tertip edi de «mıntaka güreş hey'eti bir tezzenesi dahi izaha kifayet etmemektedir. Hastalığın hakikî ma len büyük güreş müsabakaları ta kere ile federasyona müracaat edehiyetini teşhis için daha derinlere savvur edildiğinden fazla büyük rek mıntaka güreşçilerinin 4 nisainilmeğe ihtiyaç vardır zannolu bir alâka ile karşılanmıştır. Müsa na kadar yetişemiyeceğini çünkü bakalara 4 nisan cuma günü baş bu kadar mühim bir müsabaka için nur. Tediye muvazenesile ithalât ve lamak kararını vermiştik. Dün fe kâfi derecede hazırlanmamış olduIMdbadi 3 üncu sahifedel ihracat muvazenesi arasında u derasyondan aldığımız bir tezkereIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItnilllllllllllMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIII mum ve husus farkı vardır. Eğer tabiî cereyanında kendi haline miyorsa hatta ihracat ile karşı musap olduğu bir illet olsa dahi kalsa ithalât ve ihracatın müte lansa bile bu kabil mubaya.it bize taalluk eden kısmında hakivazin gitmesi zarurî bulunduğu ve tediyatın gene aleyhimize tesi kati veçhile bilinmesinde elbette nu kabul etmek lâzım gelecek. rat ika etmekten hali kalmıyacağı çok büyük faydalar vardır. Üçüncü olarak ta faaliyeti sahaTediye muvazenesi ise ithalât ve nı kabul etmek mecburiyetindeihracat ile beraber diğer her türlü yiz. Halkın ihracatı ancak halkın sı daralan halkın vergi vermekte tediyatı dahi ihtiva etmektedir. ithalâtile karşılanabilir. Hükumet müşkülâta maruz olduğunu görüHalkın alış verişine taalluk etmi ithalâtının, yani hükumet elile ya yoruz. Demek ki vergilerin miktarı yen para ihracatı bizim mes'ele pılan para ihracatının çok kere ve mahiyetleri üzerinde dahi temizde başhca nazarı dikkati ceî karşılığı yoktur ve olamaz. tşte dik vakkufa lüzum vardır. betmek icap eden bir âmildir. kat olunacak ve çok ihtiyat ile daİşte şimdiki halde içinde bulunHükumet elile devlet bütçesi üze ima göz önünde tutulacak birinci duğumuz derdin teşhisi namına rinden yapılan bir kısım muba nokta budur. bizim nazarı dikkatimizin üzerleyaat ve tediyatı bu cümleye ithal Ondan sonra istihsalâtımîzın rinde durduğu belli başlı noktalar etmek lâzımdır. Eğer halkın âcil satılmamış olması hastahğını da bunlardır. ve hakikî ihtiyaçlarına cevap ver farkediyoruz. Bu bütün dünyanın YUNUS NADİ Telsiz telgraf muGüreşçiier, Cumhuriyet güreş musaba cidi Markoni yeni kasına hazırlanıyor musunuz? keşitfe buiundu Avrupadan verdiği bir işaretle Avustralya'daki lâmbaları yaktı! 11 nisan cuma günü... Bu ay içinde «İstanbu! VilâyeJ Itinden:» başhğile büyük harflerle gazetelerde bir kaç dcfal 1 intişar etmiş bir ilân vardı. Bul ilân Elâziz Erzincan yolununl ' münakasasına dairdir. AnlaşılıI yor ki Elâziz Vilâyeti, bedelinij ' göndererek bu ilânın İstanbull gazetelerinde intişarına delâletj ' etmesini vilâyetimizden rica et1 , miş ve pek tabiî olarak o da bui 'tavassutta bulunmuştur. HalbuI |ki bu ilânın beşinci maddesindej aynen: i «... Evrakı keşfiyelerile dahe fazla malumat almak istiyenle1 krin Elâziz Nafıa dairesine müi racaat eylemeleri.» Diye kat'î bir kayit var. Elâziz Vilâyetinin, bu ilânı | İstanbul gazetelerinde mükerreren neşrettirmekten maksadı,] | mantıkan, yol münakasasınal fazla talip ve müteahhit çıkmaj M. Valko Hariciye mUsteşarının ziyafetinde I sı, binnetice hazineye menfaatl Ankara 26 (Telefonla) Matemini olmak lâzım gelir. HalJ car Hariciye Nazın Mösyö Valko Ibuki İstanbul'dan çıkacak tal Cenapları bu sabah saat 10 da otolipleri, müteahhitleri evrakı keşi mobille Ankara şehrini gezmiştir. Ankara 26 (Telefonla) Ma»fîyeyi görebilmek için Elâziz'el kadar davet etmekteki hikmetJ car Hariciye Nazırı Mösyö Valko 'nedir? Böyle bir iş' için hiç birl Cenapları öğleden sonra müzeyi müteahhidin Elâziz'e gitmiyeJ ziyaret etmiştir. Refakatinde Haceğini tahmin ve takdirden âcizı riciye Vekili Tevfik Rüştü Beyle niyiz? J bazı zevat bulunuyordu. Müzeden Bu mantıksızlığı gördükten* sonra Türk Ocağı'nı da ziyaret ettiler. Ocak'ta Mösyö Valko şerefiI sonra, Mademki bir yol münakasası] ne bir çay ziyafeti verildi. Orada | vardır ve bunun içiı< lsta ıbulj Mösyö Valko Türk Macar dostgazetelerile ilân edilerek, buraj luğuna da'** kısa bir nutuk irat etfdsn müteahhit bulmak istenil ti. Ve bac?hu Ocak'tan müfarakat yordu o halde ilân işinde oldu] edildî. Mösyö Valko Cenapları bugün| ğu gibi evrakı keşfiyenin bir s° retile daha fazla malumatı hav:J kü ekspresle İstanbul'a hareket etIbir şartname de, burada talip ol ti. İstasyonda Hariciye Vekilimiz lanların görüp tetkik edebilmej Tevfik Rüştü Beyle Hariciye erkâ M. Valko Cenapları ve Tevfik | leri için İstanbul Vilâyetinej nı tarafından hararetle teşyi edilRUştU B. gönderilemez miydi? Diyoruz!^ di. Kendisi, bana bilvasıta vaki o Macar dostluğu için daha fazla çalan beyanatında: lışacağım. Gazi Hz. nin yüksek ve. Doğru değil mi? « Türk Ocağı'ndaki sozlerim kıymettar şahsiyetleri beni fevkade de tebarüz ettirdiğim veçlni's !âde entrese etti. Kendilerinin humemleketinizden bende ilelebet zurlarında iki saat gibi uzun bir yaşıyacak samimî hatıralarla ayrı j müddet kalmak şerefinc nail ollıyorum. Ve bundan sonra Türk [Lutfen salıifayi çeviriniz] M. Valko Cenapları bugün şehrimize geliyor ar M. Valko Ankaıa'dan ayrılırken muhabirimize beyanatta buiundu TürkMacar dostluğu Hârika Kadınlar birliğinde sevinç Kadınlar Birliği bir seri konferans verecek Birlik beldiyecilikte ev, gıda ve sıhhat mes'elelerile meşğul olacak Yeni belediye kanununda kadın1 lara hakkı intihap verilmesi Türk Kadın Birliğini faaliyete getirmiştir. Birlik kadın belediyeciliği hakkında bir seri konferanslar verecektir. Bu konferanslarda kadınların belediye hizmetleri ve Kadın Birliğinin vazifeleri sayılacaktır. Türk Kadın Birliği dün toplanarak bazı kararlar vermiştir. Kadın Birliğinden dün bir muharririmize kadınların belediyeciMarkoni Sidney 26 (A.A.) Markoni' liği hakkında şu izahai verilmiştir: «Bize yeni bir vazife verilmek nin Ceneve açıklarında demirli üzeredir. Bu vazifeyi şimdiden bebulunan Elettra ismindeki yatından nimsemek bizlere borçtur. Türk Sidney'deki elektirik sanayii sergikadını şimdiye kadar giriştiği işsinin lâmbalarını yakmak için gi lerde muvaffakiyet kazanmıştır. riştiği harikulâde tecrübe parlak Bu muvaffakiyeti her zaman kabir muvaffakiyetle neticelenmiş zanmalıdır ve kazanacaktır. Bele Kadın Birliği azasından bir grup tir. Elettra yatından erilen işaret diyecilik kadını çok yakmdan alâ (X işaretli reis Lutfiye Bekir H.) ler Dorchester'de ahnmış, Grinsby' J kadar eden bir iştir. Çünkü beledi hati ve ucuzluğu, fakirlerin yiyeden Avusturalya'ya ;lsiz!e isal e yeciliğin belli başlı mevzuu sıhhat, ceği mes'eleleri ile kadınların çok dilmiş ve burada Viktorya şehrin intizam, aile hayatı, halk terbiyesi yakından alâkadar olacağı mude ahnarak Sidney şehrenıaneti ve halk bilgisidir. Kadının da en hakkatır. ! büyük vazifesi bu işleri her yerde dairesine yine telsizle nakledilmiş Avrupa'da kadınlar bundan 67 ve her zaman teşvik etmek ve yükve bu suretle 3000 elektrik lâmba seltmektir. Yapâcağımız işler muh sene evvel belediye intihap hakkını sının parlak bir surette yakıîması teliftir. Ezcümle ev mes'elesi, gıda kazanmışlardır. Bugün 20 millet kadınalrını belediyecilikte çahştıtemin edilmiştir. Bundan başka bir ve besleniş tarzımız, sıhhat ve sıhhî rıyor. Kadın belediye işlerine kaçok gazeteciler Markoni'nin ya muavenet, mektepler ve halk ter rıştıktan sonra belediyecilik bir tetında bulunan Sidney'li gazeteci biyesi ve umumî refahın temini kâmül devresi geçirmiştir. Kadının lerle telsiz vasıtasile görüşmüşîer mes'eleleri vardır. Bu meyanda süt belediyeci olması Avrupa medeni* ' mes'elesi, yiyeceğimiz gıdamn sıh yetini bir kat daha yükseltmiftir.» dir.