Catalog

31 Temmuz 2023 Pazartesi 100. Yılda Yükseköğretim 6 DÜNDEN BUGÜNE YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SİSTEMİ ‘Çözüm köklü eğitim reformunda’ Prof. Dr. İsa Eşme bölümde ise adayların matematiksel Prof. Dr. İsa EşmE ilişkilerden yararlanma güçleri YÖK EsKi BaşKan VEKili ile fen bilimlerindeki temel kavram ve ilkelerle düşünme enç bir nüfusa sahip olan becerilerini ölçmeye yarayan ülkemizde, yükseköğretime sorular bulunmaktadır. Sınavın olumsuz yansımalara yol açmıştır. sınavı uygulaması bulunmakta Golan taleple arz arasındaki fark, ikinci oturumunda uygulanan Alan Bunlardan biri, 1999’da sınavın ve ortaöğretim öncesinde etkili talep açısından devam etmektedir. Yeterlilik Testi’nde (AYT) adayların ikinci aşamasının kaldırılarak bir yönlendirme nedeniyle 2022 yılı yerleşme bilgilerine göre lise bilgileri ölçülmektedir. Ayrı bir yalnız ilk aşama sonuçlarıyla üniversiteler önünde aşırı bir başvuran 3milyon 234 bin 318 oturumda yapılan ve dil alanını seçen öğrenci alınmasıdır. Bu uygulama, yığılma yaşanmamaktadır. Ayrıca adaydan 2 milyon 383 bin 687’sinin adaylara uygulanan Dil Testi’nde bu eğitime verdiği büyük hasar bu ülkelerde siyasilerin üniversiteye açıkta kalması bunun somut alanla ilgili sorular yer almaktadır. nedeniyle 2006’da kaldırılmıştır. müdahalesi söz konusu değildir. göstergesidir. Öte yandan üniversite İkincisi, geçtiğimiz yıl baraj puanı sayısındaki ölçüsüz artışla arz talep Merkezi sistem hangi Bu sorular cevaplanmalı: uygulamasının kaldırılmasıdır. Dört arasındaki makas daraltılsa da, Üniversitelerin kendi öğrencilerini alanlarda başarılı? işlem bilmeyenlerin üniversitelere üniversiteler arasındaki kalite farkı, kendilerinin seçeceği tartışılırken şu Yükseköğretime giriş sınavlarının, yerleşmesine imkân veren bu üniversiteye girişteki rekabetin üç soruya cevap bulunmalıdır: başarılı öğrenciyi seçmede güvenilir düzenlemenin vereceği zarar ilkinden önümüzdeki yıllarda da süreceğini n On binlerce hatta yüzbinlerce olduğunu gösteren birçok veri daha da büyük olacaktır. göstermektedir. başvurunun olduğu fakültelerde bulunmaktadır. Bizce merkezi Şimdi de kulağa hoş gelen Seçme sınavlarının “olmazsa objektif bir seçim nasıl başarılacak? sistemin başarılı olduğu bir alan da, “Sınavsız üniversite” söylemi olmaz” niteliği, objektif ve güvenilir n Siyasi otoritenin üniversiteler “adil” oluşuyla ilgilidir. 50 yıldan beri gündeme getirilmiştir. Zaman zaman olmasıdır. Bu gereklilik, Türkiye’yi üzerindeki etkisinin dorukta olduğu uygulanan merkezi sistem, 2000’li dillendirilen bu önerinin arkasında, çoktan seçmeli sorulardan oluşan bir dönemde hatırlı ve siyaseten güçlü yıllara kadarki uygulamalarıyla yükseköğretime geçişin, ortaöğretim merkezi sınav uygulamasına kişilerden gelecek baskıya hangi toplumun güvenini kazanmış ve 12 başarı puanıyla ya da üniversitelerin götürmüştür. Son dönemde yaşanan üniversite ne kadar direnebilecek? Eylül askeri yönetimi dahil, uzun kendi bünyelerinde yapacakları tüm olumsuzluklara rağmen yıllar hiç bir güç bu güveni ve adaleti sınavlarla gerçekleştirileceği n Bugün uygulanan sistemde, herkesin sonuçlarını güven duyarak bozamamıştır. Gözde bir üniversiteye düşünceleri bulunmaktadır. Peki, bu yaşanan tüm olumsuzluklara, kabullendiği sistem, elli yıllık bir o üniversite rektörünün ya da etkili çözümler ne kadar gerçekçidir? liyakatsiz kişilerin köşe başlarına çabanın ve deneyimin ürünüdür. bir siyasetçinin çocuğu giremezken Ortaöğretim başarı puanının yerleştirilmelerine rağmen alt gelir 1964 yılında deneme olarak bir işçi çocuğunun girebilmesi, bu ağırlıklı bileşeni, öğretmenlerin yıl grubundaki ailelerin çocukları başlayan merkezi sınav uygulaması, güven ve adalet duygusunun kaynağı içinde verdiği başarı notlarından çok prestijli üniversitelere bile 1974’te Üniversitelerarası Seçme olmuştur. Son yıllarda yaşanan bazı oluşmaktadır. Peki, bu notlar ne kadar girebilmektedir. Getirilecek ve Yerleştirme Merkezi’nin (ÜSYM) olaylar, bir terör örgütü tarafından objektif ve güvenilirdir? Okullardaki uygulamayla seçkin üniversiteler, kurulmasını zorunlu kılmıştır. soruların çalınması ve liyakatsiz işleyişi bilenler, buradaki sorunun seçkinlerin çocuklarının 1982’de, Öğrenci Seçme ve kişilerin etkin görevlere atanması bu öğretmene olan güvensizlikten gidebilecekleri üniversiteler Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) adıyla güveni gölgelemişse de ÖSYM’nin kaynaklanmadığının farkındadır. olmayacak mı? Yükseköğretim Kurulu bünyesine bu niteliğini halen koruduğuna Okul başarısının, hatta bir ildeki alınan kurum, Kurucu Başkan Prof. Çözüm ne? inanılmaktadır. eğitim başarısının, öğrencilerin Altan Günalp ve arkadaşlarının Üniversite giriş sınavları Üniversite giriş sınavlarının yükseköğretime giriş performansıyla başarılı çalışmaları sonucunda milyonlarca gencin geleceğini ve yalnız çoktan seçmeli sorulardan ölçüldüğü koşullarda, öğretmen not toplumun güvenini kazanmıştır. tüm eğitim sistemini etkileyen oluşmasından kaynaklanan bazı vermede ne kadar objektif olabilir? Merkezi yerleştirme uzun yıllar önemli bir organizasyondur. İyi olumsuzlukları da vardır. Bunlardan Bizce güven duyulmayan, öğretmenin iki aşamalı, iki ayrı sınav olarak düşünülmeden, iyi tasarlanmadan en önemlisi adayların yazı yazma, verdiği not değil, vermek zorunda uygulanırken 2018 yılından itibaren ortaya konulan ve ayağı yere yaratıcılık, yenilik ve hayal gücü gibi bırakıldığı nottur. iki oturumlu tek sınav olarak basmayan modellerle üniversiteye becerileri ölçememesi, dolayısıyla Her kurum kendi uygulanmıştır. Yükseköğretim üniversite öncesi eğitimi “sınava giriş sorunu çözülemez, 50 yılda Kurumları Sınavı (YKS) adı verilen öğrencisini seçemez mi? odaklı” hale getirmesidir. Bu elde edilen birikim ve deneyim, sınavın ilk oturumunda adaylara olumsuzlukların giderilmesi, uzun Yükseköğretime girişte daha iyisi tasarlanmadan heba temel eğitim ve ortaokul bilgilerini soluklu çalışmayı ve kararlılığı üniversitelerin kendi öğrencilerini edilemez. Böyle bir girişim eğitimde kapsayan Temel Yeterlilik Testi gerektirmektedir. büyük kargaşaya yol açar. Çözüm; kendilerinin seçmesi bir başka (TYT) uygulanmaktadır. Geçmiş içinde lise bitirme sınavlarının da çözüm yolu olarak gösterilmektedir. Sınavsız üniversite yıllardaki ÖSS’nin benzeri olan bu bulunduğu, ortaöğretimde etkin bir Böyle bir uygulamanın dünyada mümkün mü? testin sözel bölümünde adayların yönlendirmenin yapıldığı, köklü bir örnekleri bulunmaktadır. Ancak Türkçeyi ve sosyal bilimlerdeki eğitim reformu içinde aranmalıdır. Bu Merkezi sistemin uygulandığı unutulmamalıdır ki bize model temel kavram ve ilkelerle düşünme da liyakatli bir kadronun ve konunun 1974’ten beri yapılan iki olabilecek belli başlı ülkelerde, becerilerini saptamaya yönelik düzenleme, gerek sistemin özünde ortaöğretim sonrasında ciddi önemine inanan siyasi iradenin sorular yer almaktadır. Sayısal gerekse Türk eğitim sisteminde bir olgunluk ya da lise bitirme işbaşında olmasıyla sağlanabilir.