Catalog

SİMON PEREZ'DEN Güvenliğe de barışa da ihtiyaeımız var Mesajlar: 1. mesaj Halkı birlik içinde olmaya davet ediyoruz 2. mesaj ftntiyazlıların ekonoınisinden surekli iş ekonomisine dönmeliyiz. .'. mesaj Guvenliğintizi tehlikeye sokmaya niyetimiz yok, ama barış yollarını da arayacağız. F.konomi: Halk iki temel gruba aynlıyor: Varlıklılar, iyi durumda olıtp ancak geleceklerini güvence altma alamıyanlar ve vartıklı olmayanlar, iki yakalarım ancak bir araya getirebilenler. Kemer sıkma polilikusınm herhangı bir çozıım geııreceğine inanmıyoruz. Ulusal öncelikleri deği}tırmek, soiyal prugranüar ıçın degıl siyasal amaçlar için yapılan harcamaları kısmak ve sendıkalar ile o verenter arasında bir sosyal süzleşme yapmak gerektiğıne ınuntyoruz. Yaşam standartlarmdakı yükselmenin üretimdekı artışı geçmesine ızin vermeyecegiz. Yalırınıları, endtistri, larım ve turizme yöneltmek ısliyoruz. Eger bu yapılırsa hraıl'de yaiırımları yeniden se/erber edebiliriz. Israil'in ekonomik açıdan bir üniversite gibi, sosyal açıdan bir kıhhutz gibi davrandıgını görmek isterim. Çok kuçuk bir ülke olduğıımuzdart her şey bilim ve teknoloji üzerine kurulmalı. Batı Şeria: Nüfusun yogun oldugu Arap kesimlerinde yeni yerleşim merkezleri kurma işlemini durduracağız. Ikâmet edenlere 15 bin Musevinin daha katılması için Likud son yedi yılda Batı Şeria 'da 3.5 milyar doların uzerinde harcama yuptı. Bu çok büyuk bir miktar, bu yüzden bu parayı keseceğiz Ayrıca Ürdunlıileıe anlamlı görusmeleri haşlatmayı teklif edeceğiz, bu anlaşmaiarın mutlaka Camp David Antlaşması 'na dayanması gerekmez. Urdun delegasyonu içinde Filistinli grupların da temsilcilerinin olmasına seviniriz. Anıa FKÖ olmamalı bu. Çoğumuz 1.4 milyon Arabı isteklerinın dısında tsrail'le kuynaştırmanın, tsrail'in geleceğini, kaderinı ve karakterini tehlikeye sokacağını anlıyoruz. Ortudoğu 'dukı ekonomik ve sosyal gelişme amacıyla tum ülkeler için yararlı olacak ortak bir plan istiyoruz. Lübnan: 36 ay arasında Guney Lübnan 'ı guvenceli bir yer haline getirmek ve oğullarımızı evlerine geri getirmek için gerekli önlemleri alabileceğimizi sanıyoruz. Güney Lübnan'a bir erken uyarı sistemi yerleştirmek ve Kuzey tsrail'de harekei edebilen bir kuvvete sahip olmak istiyoruz. Amerikan yardımı: Sovyetler işin içinde olduğu sürecefazla bir seçeneğimiz kalmıyor. tsrail hem Sovyetler'e hem de Araplara karşı duramaz. Ancak bu bağımlılığı A BD için bir yük olmayacak veya tsrail için bir tehlike yaratmayacak şekilde en düşük düzeye indirgemeliyiz. Eğer seçilirse Başbakan olarak ilk ay neler yapacak? Lübnan politikamızı hemen uygulamaya koyacağız. Batı Şeria'daki yerleşim bölgeleri politikasını değiştirmenin yanı sıra, sivilyönetimi de yerel halka bırakacağız. Ürdün'ü anlaşmaya, Mısır'ı özerklik görüşmelerine tekrar başlamaya davet edeceğiz. Umiz yıl video, otomobil ve çamaşır maneleri satışlan rekor düzeye ulaştı. Böyle, mala talebin artması, fiyatları daha da ıkseltiyor. Hükumet enflasyona karşı halkı korumak ın bir dizi önlem almış. Ücretler ve emekli aaşları cnflasyona göre ayarlanıyor. Bu arlanıalar ayda bir yapılıyor. Ancak, yi' de enflasyonla aradaki fark tam kapanalyor. örneğin askerlerin maaşları, enflas> oranının adamakıllı gerisinde. Bu yüzn n birçok profesyonel asker ordudan istietmck zorunda kalıyor. Kamu görevlileıin maaşları da enflasyonun gerisinde ka•or. tankı ile "Lavi" uçağı. Fiyatı 1,6 milyon dolar olan Merkova tankları, 1982 Lübnan işgali sırasında başarılı bir sınav verdi. U/manlar Merkova'ların Amcrika'nın M60 tanklarından daha üstün olduğunu belirtiyorlar. 1990'da hazır olması beklenen Lavi uçaklannın ise Avrupa'nın en etkili ve modern savaş jetleri arasına rahathkla girebileceği belirtiliyor. Amerikalı uzmanlar Lavi'lerin, Northrop firmasınca yapılan F20 jetleri ile rekabet edebileceğini belirtiyor. Reagan yönetimi Lavi projesi için Israil'e 1 milyar dolar vermiş durumda. Terorizm Israil'in sorunları sadece ekonomik bunalım ve Araplarla olan anlaşmazlık değil. Ülkede son zamanlarda Arap halka karşı, tsrailli teröristlerin eylemlerinin yoğunlaşması, ılımlı çevrelerde derin kaygı yaratıyor. Halen Kudüs'te 22 lsrailli Araplara karşı çeşitli terörist eylemlerde bulunmak suçundan yargılanıyor. Yargılanan sanıklardan çoğu "Gush Emunim" adlı aşırı dinci ve milliyetçi bir örgütün Uyeleri. Israil güvenlik yetkilileri yaptıkları araştırmada örgütün eylemlerinin sanıldığından çok daha geniş çaplı olduğunu ortaya çıkardılar. Bazı yüksek düzeydeki yetkililerin hatta öğretim üyelerinin bile örgüte sempati ile bakması ve grııbun tabanda küçümsenmeyecek bir desteğe sahip olması, toplumun geleceği açısından karamsar yorumların yapılmasına neden oluyor. Korkunç enflasyon ülkenin ekonomik sonlarının başında yer alıyor, anıa tek sorun ğil. tsrail'in ayrıca çok buyıık ticaret açıvar. Bu açık 1983'te 5 milyar 100 milyon >lardı. tsrail hükıimeti ticaret açığını katmak için geçen yılın sonlarına doğru şeli devalüe etti. Bu önlemin bazı oluınlu soıçları görüldü. Bu yılın ilk 5 ayındaki tiret açığı, gcçtiğimiz yılın aynı döneminc anla %25 azaldı. tşsizlik oranı Batı Avrupa'ya oranla dük: %5,7. )73 Havaşından sonra Israil'in ekonomik sorunları özcllikle 1973 vaşından sonra büyümeye başladı. Tel /iv'e bu savaşta kaybettiği silah ve malze:yi yenilemek 20 milyar dolara mal oldu. enahem Begin 1977'de iktidara geldikten nra, ekonomiyi canlandırmak için talebi mçılayan bir politika benimsedi. Bu, enfyonun azmasına yol açtı. Enflasyon 79'da «%100'e, ertesi yıl %133'e fırladı. 81 seçim kampanyası sırasında Maliye Banı Yoram Aridor muhaliflerince "seçim onomisi" diye adlandırılan bir politika uyladı. Vergiler indirilirken, yabancı otomo, televizyon ve müzik setleri gibi mallarn ahnan gümrUklcr büyük ölçüde düşüIdü. Böylece, halk bir tüketim isterisine süklendi. Şekelin değeri düştükçe halk doa hucum ediyordu. Savunma eski BakaEzer Weizmen şöyle diyor: "Şimdi bizim ısal paramız aslında dolar oldu. Bu ulanç rici bir gelişmedir." 23 temmuz seçimlerinde oy kaybetme korsu ile iki rakip de ekonomik tedavi konuna pek değinmiyorlar. Ama gcrck Şamir, rekse Perez ciddi bir tedavi yöntemine gecsinmc olduğu konusunda hemfikirler. İki er de uzun vadede çözümü tsrail'in gelişş teknoloji kullanılan sanayiye yönelmeıde buluyorlar. Aslında Israil sanayii bu konuda umut vaediyor. özellikle silah sanayii hızlı bir geme içinde. Ülke geçtiğimiz yıl silah satışından 1,5 milyar dolar kazandı. Silah sayinin en büyük iki umudu "Merkova" Yeni yerleşimler politikası Işgal altındaki Arap topraklarında yeni yerleşim bölgeleri kurma politikası, kimi lsraillilere göre Yahudi devletinin geleceğini ve benliğini tehdit eden bir olgu olarak görülüyor. Yerleşim politikası 1977'de iktidara gelen Menahem Begin tarafından başlatılmıştı. Bu politika sonucu, Batı Şeria'da blok apartmanlar yükselmeye başladı. Kudüs'te iki yatak odalı bir daire satın almak için 85 bin dolar ödeyen tsrailliler aynı daireyi Batı Şeria'da 55 bin dolara alabiliyorlardı. Sonuç olarak Batı Şeria'daki tsraillilerin sayısı 1977'deki 13 binden, günümüzdeki 28 bine çıktı. Bu sayının 1987'ye kadar 40 bine ulaşacağı tahmin ediliyor. "İsrail'in Arapları" ne olacak? Ancak sorunun başka yanı da var. Batı Şeria'da 800 bin Arap yaşıyor. Gazze'de yaşayanlarla birlikte Israil işgali altında "patlumuya hazır" 1 milyon 400 bin Arap bulunuyor. Bu Araplar tam vatandaşlık hakkına sahip değiller. tsrail'in Arap halkına sonsuza dek ikinci sınıf vatandaş muamelesi etmesi olanaksız. Tam vatantaşlık hakkı tanıdığı takdirde ise bu kez tsrail devleti YahudiFilistin devletine dönüşecek. tşçi Partisi lideri Şimon Perez, başa geçerse yeni yerleşim bölgeleri kurma politikasını derhal dur duracağını söylüyor. Perez, barış anlaşması karşılığında, Batı Şeria'nın bir bölümünü de geri vereceğini belirtiyor. Ancak bu konuda fazla ayrıntıya girmiyor. Bu konuda halk da bölünmuş durumda Maariv gazetesinin düzenkdiği bir nabız yoklamasına göre, görüşleri sorulanların %43'ü barış anlaşmasına karşılık, Batı Şeria'nın bir bölümünün geri verilmesinden yana; %41'i de toprak verilmesine kesinlikle karşı. Lübnan, Israil toplumunda derin çalkantılar yaratan diğer bir sorun. Işgal Israil'e günde 1 milyon 200 bin dolara mal oluyor. tsrail'in geçen yıl Evveli Nehri'ne çekilmesinden bu yana Şii Müslümanların düzenledikleri basİcınlarda 55 lsrailli asker öldü, 436 asker de yaralandı. Şii halk tsrail işgaline karşı şiddetle direniyor. tşçi lider Perez, iktidara gelirse 100 gün içinde Güney Lübnan'daki tsrail birliklcrinin büyük bölümünü geri çekeceğini söylüyor. Eski Savunma Bakanı ve LUbnan işgalinin mimarı Ariel Şaron ise buna şiddetle karşı çıkıyor. Tüm bu sorunların yanı sıra, aşırı dinci grupların seslerini giderek yükseltmeleri, duruma tuz biber ekiyor. Ağırhkları gittikçe artan Ortodoks Yahudiler günlük yaşamın din kurallarına göre düzenlenmesini istiyorlar. Bunlar, kadın erkek birlikte denize girmenin yasaklanmasını, cuma sabahmdan, cumartesi sabahına kadar radyo ve televizyon programlarının kaldırılmasını istiyorlar. Israil'in eski Dcvlct Başkanlarından izak Navon dinci gruplar karşısında duyduğu kaygıyı şöyle ifade ediyor: "20. yüzyılda Hazreti lMusa'nın yasalarına göre mi, yoksa parlamentonun yasalarına göre mi yaşayacaİizV tsrail, 23 temmuzdaki seçimlere bu koşullar altında giriyor. Birçok gözlemcinin deyimiyle "Tarihinin en bıınalımlı döneminde seçimlere gidiyor Yahudi devleti". (Dıs Haberler Servisi)