Catalog

Finans CumhuriyetAltıni(binTL) 8.550 Sayfa 11 \ Doldr (seıtest piyasa satış) 107.700 M a r k (seıtest piyasa satış) 69.400 78 Gecelik faizler ı 83 107.300 8.500 '8.450 20 Aralık 23 Aralık 24 Aralık 25 Aralık 26 Aralık 27 Aralık 69.100 68.500. 68.700 77 O rs 7877 fiepo Interbank 75 77 ' 106.650 20 23 Aratıh • Aralık 24 Aralık 25 Aralık 26 Aralık 27 Aralık 20 Aralık 66 24 Aralık 66 26 Aralık 23 Aralık 24 Aralık 25 Aralık 26 Aralık 27 Aralık 20 Aralık 23 Aralık 2b Aralık 27 Aralık Faiz pazarlığı yasal mı \ •Bankalar, 1990'h yılların başından itibaren yayımlanan tebliğlerle faiz belirlcmede büyiik bir serbcstiye kavuştular. Ancak, gcrek o anki nakit sıkışıklığını gidermek, gerck diğer bankaların tcpkisini çckmemek için, tasarruf sahipleriyle ilan edilen faizlcrin dışında "gizli pazarlıklar" sürüyor. TARIK YILMAZ ankaların lasarruflannı degerlendırmek amaciyla en yüksek gclırının aürcsını araynn ki^i vc kurumlara verdıkleri ınevdııal lai/lcri konusıında büyiik bır karma^a yaşanıyor. Eflasyondan etkılcnmcmoyc çalı^an ta.sarrııf sahiplerı, gittıkleri bankaların yetkililenyle kıyasıya bır pa/arlıga gircrek duyurulan mcvdual fai/ oranlarının üzcrinde getin saglıyorlar. Uaş,ta Ziraat Bankası olmak ü/erc, çes;itli kamu bankalarının, özcllikle son dönemde RhFAHYOI.hiikümelinin kaynak arayısjina ortak edilcrek, cl altından faiz pa/arlıgı yürüttügü belirliliyor. Basjangıçta bu durunı tüketıcı açı.sından ka/unçlı gıbi görünsc de konu yasal zcmindc incelendiğinde tüketiciye /.arar verici bile olabiliyor. Adının açıklanmasını ıstcmeyen bir bankanın hukuk danışmanı yakın zamanda karşılaştıgı faız pazarlığmda duyduklarına çok ^aşırdığını anlatıyor. Gıttiklerı bankada yctkilinın mcvduat cüzdanında ya/ılı t'aiz oranının olduğu kismın yanına kurşun kalemlc daha yüksek bir rakanı yazarak, "Paranı/ın faizini kurşun kalemlc ya/.ılan üzerindcn Y A T I R I M C I Y A U YA RI LA R • IMI heyetmın yılba^ından sonra Türkiye'ye gelmesi bekleniyor. Bir'ara şubat ayında RHFAHYOL hükiimeti ilc görü^me yapacağı açıklanan IMF heyeti ile yapılacak görü^mcler öncm taşıyor. Bu sonuçlara görc Moody's'in Türkiyc'nin kredi notunu gö/dcıı gccireceği bcklcntısı • 5 giinlük yılbas,ı taliline kaı>ın, bankaların bugiin vc yarın cali!)acakİannı unulına. I la/mc'nın ocak ayında yüklü itfası var. I la/inc'nın Dcvlct Bakanı Ufıık Söylcme/'in de açıkladığı gıbı vaclcyı uzatmaya calı^maya dcvam ctmesi V N V T M A bekleniyor. B alacaksıııı/" demış. üunun yasal olmadıgını, olsa bılc bu rakamdan yapılacak ödeınenın banka kayıtlaıında nasıl gösterılecegmı soran hukukçuya, "I5iz bunu bir f'ondan kaışılıyoru/" ccvabı verilmis,. llukukeu, bankanın pa/arlıkla faı/ yükscltmesinın vc bunun "bir fon"dan karşılanmasmm yasal olnıadıgını, bunu yapan banka <;alıs.anınm "göreviııi kütiiyc kullanma eezası" ile cdcrsc banka alcyhinc dava açabılcccgmı bclirtlı. Istanbul IJıııvcrsılcsı Ticarct llukuku Öğrclım İlycsi Prof. [)ı İlnal Tekinalp "liankalarııı pa/arlıkla fai/ oranlarını \ iiksi'llnıosi yasal olmayan bir durunı olarak algılanıııanıalı. yargılanabilcccğını vurguluyor. Mcvduat sahibinin dc çalı^anla ışbirliğı yaptığı gcrckçcsıylc aynı suçlama ilc kar^ı ka^ıya gclcbılcccğını ıfade cdcn hukukçu,banka ıniifclti!jlcrinin sö/ konusu duıumu tespit elmclcrı durumıında mcvdual sahibinin haksız kazanç elde cttığı gcrekçcsiylc pa/arlıkla aldığı fa/la paranın faı/ıylc bırliktc kcndilerındcn tahsıl cdılcbılcccğinı bclirtıyor. Konu ilc ilgili görüşlerine basjvurduğumu/ tiim yctkililer fai/. pazarlığı ile ilgili olarak farklı görüijlcr ilcri sürdüler. Bu tablo, "gizli faiz pazarlıgı"nda öncmli bir hukuksal bclirsı/liğin varlığını ortaya koyar nitclıktc. Başka bir bankanın hukuk damşmanı, bankaların yasal faizlcrinin üzcrinde faiz veremcycccğini, cğcr bır mevdııat sahibı, bankanın basjka bir mcvdual sahıbinc cl altından faiz verdiğinı ıspat •Bazı bankaların hukukçuları, banka hesap cüzdanlarına kurşun kalemle yazılan "ayrıcalıklı faizler"in suç olduğunu ve hem banka görevlisinin, hem faizi alan tasarruf sahibinin usulsüzlükle yargılanabileccğini ileri sürüyor. Onlara görc durum anlaşıldığında, faizin fazlası da geri ödcniyor. Büyük tutarlarda para yalıran birinin, kiiçiik tasarrufçuya jjiiıc yüksek faiz alması norınal bir durunı olarak degerlendirilmeliM dedı Tekinalp, bankaların böylc bır yola ba^vurmalarının scbcbini dığcr bankaların tcpkisindcn korkmaları ^cklınde acıkladı. 19 Şubat 1991 yılında yayımlanan tcblığc göre "Bankalar ilan etlikleri azami fai/. oranlarını T.( . Merkıv Bankaüi'na iki i ^ önceden bildirmek suretiyle dej>i>,tirebilirler." 27 Otak 1994 yılında yayımlanan baska bir teblığ ilc konu bankalar lchınc ycnıdcn dü/cnlcndı Tcblıge görc, bankaların ikı İ!; günü olarak bclıriılcn böliinıü "ilan tarihinden öncc" olarak değı^tırildi Böylccc bankalar gün ıçındc bılc bclırlcdiklcri fai/ oranlarını dcğiijtirmc olanagına kavu!>tu. Tiim bu yasal düzcnlcmclerlc yclınılmcdı vc 5 Ocak 1995'te dcgiştirilcn fai/ oranlarının Mcrke/ Bankası'na ilan edılmcsı yükümlülüğü ılc ilgili bölüm tamamcn kaldırıldı. Ardı ardına çıkarılan tebligler sayesındc bankalar mevduata uyguladıkları faiz oranlannda serbestiye kavu.'jtular. Ancak yinc de açıkladıkları fai/ oranlarını pa/arlıkla yükscltmc yarısjinda hem kamu bankaları hem de özcl bankalar kıyasıya bir yarıs; içindeler. Ellcrinde böyle bir scrbesti olmasma kar!}in neden gizli pa/arlık yoluna ba^vurduklarmı bır banka müdürü, arz talep dengclerinc baglıyor. Banka müdürü zaman /.aman bankaların nakit sıkıntısına düijtüklcrinı bu ncdenlc fai/. oranlannda oynama yaparak gelen mcvduatları kacırmamaya çali!>tıgını bclırlıyor. pj\ # Merkez Bankası 19%'nın son günlerinde piyasalara müdahale etti. Bunun yılbaşından itibaren dö\izc olan lalcbi artıracağı hcsaplanıyor. Dövi/e yalırım yapacaklann dolar mark paritesindekı doların avantajlı durumunu hesaba katmalarında fayda var. Kısa...Kısa... Kısa... scrmayesini 5 trilyon lıraya çıkardı. Bankanın toplam aktiflerinin 90 irilyon, özkaynaklarının ise lOtrilyona ulaştığı bıldirıliyor. • EMEK HAYAT SİGORTA'ya lnternet'lc ulas.ılabiliyor. Şirkctin Intcrnet Web adresi: http://www.medyatexl.com.tr. K BİKIİSVI BANKASI Tttrn • TÜRKiYt: f J f l D K L INV A A KI I 1 SINAJ • GÜNEŞ HAYAT SİGORTA'nın Direkl Satüj Müdürü Zeki Can, Acentelcr ve Eğitim Müdürü oldıı. BANKASI'nın lidcrlıginde gcrçekleştirilcn Batıçim'in ikinci halka arzı tamamlandı. Şirketin hisseleri tamamcn yurdışında satışa sunuldu. Bankers Irust Company vc Fuji Bank lidcrliğindc toplam 8 yabancı bankanın katılımıyla 25 milyoıı dolar tutannda 1 yıl vadcli scndikasyon kredisi sağladı.