Catalog

Bilgisayar sanayünde taklitcilik 'adetten,, • Hemen her şirket, başkasının üriinünden "esinlenerek", ya da doğrudan taklitle üretim yaptığından, kopyacılığa pek kîmse karşı çıkmıyor. •Bir Amerikan şirketinin başkan yardımcısı, taklitcilik ve kopyacılık için, "Bu," diyor, "piyasayı canlandıran bir fiyat kırma savaşıdır." Bir chip'in çevresinde yofcun casusluk faaliyeti. Bilglsayar stklörü için bu tsblonun pek olatandifi larafı yok... 100 liralık parça dünyayı nükleer savaşın eşiğine getirmişti G 2 Hazıran 1980 gecesi ABD Strateıik Hava Sa vunma Merkejnnııı (SAC) beş krçıiik " M t o " alarrn ckıbı lıic bcklenmedik bır dururcıla karşıtaştı Delta ekıbı yırmı yıldır sekı/ s.ıal boyunca bılgısayar ektanlarına VB duvardakı dev ı$ıklı ekrana bakıp dururdu Ancak bu dela ekranda yanıp sönerı brrkaç ışık SovyeNer Birtıjı'nın ABÖ'ye karşı nükleer bıı saldınya geçtıjjım göstenyordu 15 sanıye ıçinde, hcf bırındc ayrı hedeflere gönderılebılen 3 ayrı atom bombası bulunan rokel lerden 2O'ser lane laşıyan B52 bombardıman uçakları havalandı Nükleer saldırı emrı ıle o lamankı Başkan Carler'ın Guveıılık Danışmam Zblgnlm BrezazlMU alelacele yatakian kaldıırlmaya çaiışılırkcıı, nükleer savaş alarmının teknık bır yanlışiık olduğu ortaya çıkit Sonradan yapılan soruşturmada. suçun Siratejik Hava Savunma Merküa'mn 15 milyar dolarlık (3 Inlyon liralık) NÜRAD bılgısayar sıstemmde olduju ortaya çıktr Darta doğrusu NORAD'ın 46 cenıllk (100 lıradan ucıu) bıt parçasımn fıışifi çıktıflı ıçın btitün bu kajışıklığı mey iderek gclişen yuksek teknoloji, bcrabcrind? ıcknoloji hırsi/lığmı da geıiriyor. Bu durum bilgisayar sektöründe ö/cllikle çok yaygın. Piya.saya cıkaıı bir urıııı, lıenıcn diğcr şirkcllercc alınıyor, kaı kat "so>ulu>or" O/el laboraıııvartarda incelcniyor. Piyasada en hı/lı bılyuyen şirkeıkıin diğır şirkutlorın urıiıılcrini kopya etiiklcri biliniyor. Şirket, kopya eııiği ınalın UrL'iimini kısa ^aıııanda gcrcvklc^iiriyor ve l'iyal kırarak piyasuya ı^ıkartıyor. Hcmcn hcmen her sirket bu yola haşvurduğundan, yuksok teknnloji hırsı/lığma, ya da kopyacıtığa kimsc karşı çıkmıyor. Hatıâ bu olay vazgccihnc/ diye niıeloniyor. Nuiiımal ^irkeii Başkan Yardımcısı Jııhn Hnctı, " B u , piyüsayı '•inlandıran fiyal kırma savaşıdır" diyor. KarŞI Ancak tuıııa karjı vtkan dana geldifr söytendi m T re devrcler. chıp lerın ••' oriaya cıkmasıyla ılretinı, bilyuk yatırımlar gercktiriyor. Ayrıca mılhendislik çalı^rnaları u/un bir dönenı alıyor. Tüm bu çabalar sonunda ortaya çıkan ürünün rakliı edilmcsi birkaç ay gibi kısa bir sürede, tüm araştırmageliştirme calıjnıala çıkanlar >' «« rk CT dc » •• . jj «•; E le ntıa Ktnk duyulmadan gerveklcşliri]iyor. Amerikan blekironik Birliği, bu tür ulayları önkyebilmek amacryla. 1979 mayısıntla, «ıpyriKhl yaüasının lcktıoloji hırsızlığrnı önleyebilecek $ekilde gcnişleıilmcsini isicmis. Ancak, yahancı rekabctin ariması ve tlderck daha fazla yaıırınia ihıiyav duyıılması karşısıııüa, tasarıdan bir sürc sonra va/.geçmck /orunda kalmı». Birçok büyük şirket, yasanın yol a^acağı /ararlann, gctircccği yararlardarı gok daha fa/la olacağıııı bcürıerek karşı çıkmı$lar. llrinrl IKIHCI Malların Teknolojinın kopya edilmesi böylece nıcsnı laiirkcn, lUkeucilcr de aldıkları malırı " j k i n t i kayna^ım" snrnıaya başlamıştar. Örncğin bir chip "uslından" nc gibi l'arklıhklar lafidı£ı. bajka makiıiflcre lakılıp lakrlaıiıayacağı gibi ö/clliklcrine bakılarak satın alınıyor. Sanla Clara'da, Precision Monolitic» şirkeli başkanı Earl Ro)s*rs "Kopyacılık"ıityor, "ABD'de 'fkiaci kaynak' olarak nîlelendirillr. Japiınya'da iüe hırsızlık." yıhnda, "Silikon Vadisinde" iki şırkcl clektrorıik muhfiıdisi IVtcr Gopal ilc i$birligi yaparak Inlel Elekıronik $irkctinir) thip planlarırıı tlc geçirmisler. Daha .sonra, bu planları Nalional ^irketinc I milyon dolara saımaya kalkışınışlar. Olay oriaya cıkınca. Gopal luıuklanmış, ancak daha sonra 250 bin dolar kcl'afcılc scrbest bırakılnırj. Bu olay sonucu National Llektronik »ırkcti. lntel'in gcliştirdigi chip'leri calmakla suçlan . .... . Bürokrat bilgisayar 'de hukumet ve rıukumatt bıglı resi kuıııluşlar bılgısayartar alanında yılda 15 mllyon dolar harovorlar Çeşltli boyutlarda 18 bın bilgisayar kullarııynrtar Sunlarm yansırıdan coflu orduya an Yalnıjr NASA'da 2 bin bilgisayar var Sosyal Güvenlık tdaresı ndeki bılglsayarlar 50 mllyon alıcı ıçın her ay 36 mılyon dolarnk yaıdım çakl hanrtıyoflar (Bu mıktar lüm devlet harcamalannın uçta bınn« eşıı ı Ürke çapındaki 20 hava trafik kontrol merkeandekl bılglsayarlar yılda 30 mılyon uçuşu ızliyor. ABD Sanatosu'nun muhaberal yönetım bölumunde bulunan astemler ise. senaiörlenn en son yiymlarda çıltan demeçterinı birıklırıyDi Hertıangf Ur konuyia ılgıli suru soran. mekiuplar alan bır sanatör. bu sısieme başvurarak ilgili açıklamalan derieyıp bılgı ısîeyenlere ayrıntılı bır meiin halinde gönderebıliyor Bırçok ba$kanhk konuşmastnm hazırlanmasında da bilgısayarlardan yararlanılmjs Görünu$e bakılırsa bır çeşıt bürokratık bilgisayar şebekesı oluşturma fikri gıderek gelışıyor.^ Ell ÇOK Piyasada en çok kopya edilcrı Moslck şirkctiııc edflenler ? ler ilkin ABD'dıTexas tnslrumenls \v Fairchild $irketlerince, Avrupa'daysa I T I tarafından kopya edilerek Urclilmn. Kopyacılık yıı da hırsı/.lık uııısliirarası alanda daoldukçayaygın, Intel «firkcıî Sovyeıkr Birliği'ni 4K hafı/alı bir chipini kopya eimeklc, Japon Toshiba $irketini dc "çok benzerini" yapmakla vuçlamış. 1979 yılında, Conlrol Uata şirketi Sovycıler'e aiı !6K'lık bir clıip'i inccletniş ve bunun Mostek'in chipinin "blraz farklısı" olduğunu açıklamış.g CUMHVRİYET/BtLGtSA YAR SAYFA 7