Catalog

Bilgisayar "memleketi » • ABD'nin San Francisco kentinde 15 kilometre genişliğinde, 33 kilometre uzunluğunda bir vadide, bilgisayar, eİekironik malzeme ve yartUetkenler üreten 1.350 şirket kurulu. Bilgisayar alammn bütün devlerinin burada en azmdan şubeleri var. Ay~ rıca, binlerce amatör, evlerinin garajlannda, bodrtımlarında yeni buluşlar yapmak için uğraşıyor. SilikonıVadisi B ilgisayarkırıtı "memleketl", ABD'nin San Francisco krnıinin güııcyinde 15 kilometre genişlifeinde, 33 kilometre u/.unluğunda bîr vadi. ABD'nin bilgisayar vc elektronik sanayinin dörıtc birinin bulunduğıı "Silikon VadfsT'ndc 200 bilgisayar üreticisi. 41K) elekıronik mal/etne Ureticîsi, 750 de yarıilctken üreticisi firma faaliyci gösleriyor. Burada yılda 50 biıuien fazla kişîye iş imkânı yaraiılıyor. Vadinin adı da, yarı ilctken madelerden silikondan alınmıj Çünku burada herkes "ekme£inl silikondan çıkarıyor." On yıl öncesine kadar dev bilgisayar sirkctlcrinin bir bölümü lıcıılı/ buradu dcğildi. Ama.IBM, Applc, tlrvvicilPackard. iandem, Xerı>x. Intel gibi bu sckiörüri dcvlıri ya burada doğmıı$ ya da buraya laşınınışlır. BolgL'dcki ckoııomik faaliyciin lıacmi 1977 yılında 4.R ınilyar dolar (960 nıilyar lira) düzeyindeydi. IVfil'de bölgedeki şirketler 11,5 ınilyar dolarlık (2 trilyon 100 milyar lira) saiış yapiı. Bu döncmdcki ckunomik aiılırn, 19. yıl/yılın "attıno hııcum"unu btle vok geride btraktı. Altına hıkıım dönemiııdt; 50 yıldan fa/Uı bir /amanda 3 ınilyar dolara yaklaşan dcgerde altıtt çıkarilmı$tı. Altina 1894 yılında C'alıtonia eyalcıinde başiayan al olanlar arasında Califonia VaJjsi Leland Sianford da vardı. Siarıford 1885 yılında bir Ozcl Universitc kurdu ve bu ilnivcrsiıeden daha sonra bilgisayar alanındaki sayılı ara;[irmacılar ycli^ıi. Bıınlar arasında Willinm I1ewlell ve llavld Packurd da vaıdı. Uu iki nıülıendis garajlannda yapııklan bir osilaiör sayestndc HcwlellPackard şirketini kıırdular ve ıamanla dUnyanın cn btiyük eİekironik mal7cmc üreiicisi halinegeldilcr. II. DUnya Savaşı &onra&mda IBM, t;KNKRAl, Ivkctric. KaİMT, l.uckhecd vc Sylvania gibi tîtliimi^ leknobji kullanan dcv şirkolleı "Silikon Vadisi"ıie lesislcr kurdu. Başkn sanayi bolgclcrinden larklı olarak Silikon Vadi.si'nde valı$aniarın voğunluğunu "B«yazyaluılı"iş^iler olu$ıuruyor. En bılyiik ücreili gıubu yü«ie J7'lik bir oran ilc mühcndisler. Çalıjantarın yüzde 16'sı büro eicmanı. yür.de I2'si monıaj işçisi, yü/de 8'i yönetici, onların (eknisycnler, nıuhascbetiler ve programcılar iziiyor. Silikon Vadisindc Uç ıllr faaliyei var. İnlul, Nallonal Semiconductnr, Z Ü O R g i b i k u n ı | u $ l a r bilgisayarchip'lori lasarlıyor, gctiştiriyor vc ürctiyorlar. Bu rhip'lcri satııı akınlar.lBNf, Tandem, Xcr»x, llewldtl'uıkard, yıbi tvit gisayar urcticileri ve ev bilgisayarları iireıetı Applr lüriinden şirkctler ikinci bir grup olti)furuyor. Ücüncü faaliyei bo$ zamanlaı ıııda AIİD'dr ıınMilrıt bilKi^>uriarın ontmli hir bolıımu dı> ulkrltrdr sutıhıor. Hrr ücven gün lıı/liinarak büyüyen pa/ar, "Kilikon Vudisinin grlirlcrinfn" yakla^ık »arısını olıı>lunı>or. evlerinin garajında ya da bodrunıunda çalışan amatOrler vc bilgisayar ımiıanlarmnıki. Bu Ücıınu grubu küv'ünm'nıemck gcrek, vünkll Apple gibi dev şirketlerin kurucuları bu insaniarın arasıııdan Silikon Vadisininiarihi, b l r 5 | r k e [ ı c [ > ayniıp Vmdişirketini kurun.hUylıyen ve kendi adanılurının da ayrılıp yeni sirkcılcr kıırduğıınu gürcıı i> adanılarının larihidir. Hıınun birürnegi, )955'dc Shocklcj Stmicnnducıor I jıbonılories ^irkctiııdt* i$c hajljyan Kttberi Novce. tki yıl soııra Noycc, 7 urk d l birlikit.' s>icıı ayrıltp ilnlil FaircKild SemicondiKlor jirkctirıi ktırdtt. 1960'ların sonlarında Kairchild I50milyondalarlık(30 milyar liralıkl bir firkciıi. Kuirthild'dcıi ayrılan gcnv' ıııııhcndiskr ise Rh«eın Sımiııındııclor, Siftni'tics C'orpuratinn, i'vledynt' SemiconıliK'Cor. (â'ntral MkrıifliTlronics vc Advanıed Micrı» IHviıes nibi bu sekıördo adı duyıılan şirkeilcr kurdu. Novce nıülıcııdis ıııcslfkıla*,ı (iordon Moııre ilc birlikıe Intcl şirkcıini kurdu. Arflıur Kork adlı bir i> adiiıın oııl.ı>n yarım saaı iviııdc S ınilyon dolur 11 milyiir lira; kurulu> serınaycsi 'ajîlayaıak İutelV katkıdd bulundu. ınühcndis Nurciun llofl tntel'in t;alışanlartndan biriydi. Hofi'un yaratügı vc bilgisayar alaııında devrinı suyılan ıtıikıoprosesrtr saycsinde lntet dılnyanın öndc pclen kurulııçlarmdan biri lıaliııcgeldi. Şirket bugün 16 bin ki$i valıstırıyor vc yttda 800 milyon dolar (160 tnilyaı lira) hasılatı var. SillkOn Fairchlld'dcn 1%7'de VsdİSİ'nİfl aynlan (harlfs Spıırrk, uıltlıiları enregrc devrc alarıındayilDIZian üreiicilerden kj haşjR.u biri olao Nalional Semiconduclor'ıın bii>iıi'i gclirildi. Şirkcii, batıııak ü/.crc olau sifKc'.leri n/jıuım oiurak büiv.cn l'eler Spraguc ÛÇ tÛr şt CUMHURtYET/BİLGlSA YAR SAYFA 7