Catalog

26AÖUSTOS2001 SAYI 805 Normandy'nın üretıme başladığını dııymuştum Köylülerınnasıletkılendıklerını, şımdı ne yapacaklaı ını oğrenmek ıçın Bergama'yagıttım Ç amkoy'un karjisıııdakı yanidçtu, Noımandy altın madenı, dıkcnlı telleı leçevrıl]bQruları,ka7anlan.sıyaiHirhavuzları.dınanııtlc yanlmış kava p.ırçaları ıle sapasağlam ve ıkı aydır ışlıyor Dınamıt patlaniaları, yoredekı tarlaları ve zeytınlıklerı yapışkan, ınce bır tO7İa ortmuş (,'amkoy yamacındakıtutunlerkavıulupkalmışlar Yaktılar başımızı... Koy gırışınde, ev duvarlarında rengârenkboyanmışresımlerkarşılıyorkonukları Davul zurna eşlığınde omuz omuza halay çeken köylulerın resmını çızmışler Çamköyluler; bır kutlamanın resmını Resmıntepesınede, Sıyanur'eHayıryazmışlar. Koy kahvesının hemen önundekı meydanabırkıtabedıkmışler.topraklannın nasıl zengın ve verımlı olduğunu, yabancıları hep dost saydıklarını ama çamlık.zeytınlıktepelerınıkırletecekkımseyı ıstemedıklennı haykırmışlar Omeydandatoplandık. Kahvecı bızı bır bardak soğuk su uzatarak karşıladı Köylüleracılı veöfkelıydıler "Bak şımdı hocam," dıye söze başladı bırısı "Maden ışlemeye başlayalı bır buçukayı geçtı Toprağınaltında dınamıt patlatıyorlar Kotu mıi kotu bır toz yayılıyor ortalığa,tutünlerı,zeytınlerıkaplıyor Tutünler kurudu gıttı Zeytınler de daha çıçekten meyveye geçerken kuruyuverdı Yaktılarbaşımızı ." Genç,mavıgozlubırkadınsozekatıldı "Patlamalar yeraltı suyunun yonunıi değiîjtırıyor Sulanmızoncebulandı Sonra da çekılmeye başladı Kuyularımız kuruyor'" Bırbaşkasıseslendı "Ineklerınuzdıişuk yapıyor Bır duzıne hayvan ölu ve sakat doğdu " "Bu daha once ol maz ınıy dı''" dıye sordum "Hocam," dıye açıkladı, zayıf, uzun boylıı koylu, "Bızım ıneklerımız Avrupa hayvanları kalıtesınde Sağhklı,değerlı hayvanlardır Patlamalaryıı/undenduşııkyapıyorlar, sakat doğuruyorlar" Yaşlıbıramcapamuklugömlegınışöyle kaldırıp bana kırmızı kabarcıklarla dolu göğsünü gösterdı "Ben yetmış yaşındayım Hayatımda ılk kez boyle döküntü oldum." Orta yaşlı bır kadın "Çocuklarımızın bacakları da boyle doküntıilerle doldu... Ha aynı böy le ışte," dedı Başka bır kadın lafa karıştı "Ortalıkta kuş kalmadı, orada burada kuş ölülerı buluyoruz. Burada kuş sesınden geçılmezdi" "Benım ıçımı yakan bır şey daha var," dedı o zamana kadar sessız durmuş olan köylülerden bırr "Ben altmış yaşıma geldım. Yıllarönceaskerlığımıyaptım.Ömrümübutepelerdepamukta,tütunde,zeytınde çalışarak geçırdım Şımdı benım kendı askerım benım karşıma geçıyor, benı horluyor Bızı korkutmak ıçın gündüz bırkaç kezjandarma j ıplerı bu koyden tozu dumana kanştırarak hızla şoyle bır geçıyor kı sanırsın bızdiışmanız. Bız düşman değıIızkı Bızyaşamahakkımi7isavunuyoruz ülkemızın kanunlannadayanarak Jandarmagavurunmadenınınbekçısımıoluver dıbukanlasulanmıştopraklarda' Sen bana bunuanlat.anlatabılırsen hocam " Acıların sıralanmasından sonra. kadınlardan bırı başka bır sorundan soz ettı "Bız bunca yıldır canımızı dışımıze takıp çocuklarımızınydşamııçınmücadeleettık, şımdı bu ışsızhk, bu krız ıçınde tek tuk madendeçahsmakısteyenlervar Madencılerın paıası çok, bızı bolmeye çalısıyorlar Bız şımdı ne yapalım ' Bu kuçuk koyde. madencılerlekonuşanlarıdışlamakbazılarınazorgelıyor" Başka bır kadın onacevap verdı. "Geçen gunoğlunıadencılerlekonuşanbırı benım elımı öpmeye davrandı Ha çekıl ordan, dedım Benım senınleışımyok" Köylülerden seslerçıktı "Madencılerle ışimızyok Dışlarız" "Yoo, yok öyle şey Dışlanz." Şıkâyetler sürdükçe, Oktay Konyar tedırgınoluyordu. "Bozmayınmoralınızı," dıye seslendı köylülere. "Bu sonuçlan görmeseydınız bu kadar kızgın olur muydunuz? Bız yargıda kazanmadık mı? Sıyanürlü madenı kapatacağız, o yamacı park yapacağız,mesıreyerıyapacağız,kesılen çamları, zeytınlerı yenıden ekeceğız Türkıye, Afnka olmayacak!" Köylüler bır ağızdan tekrarhyorlar 'Türkıye, Afrıka Olmayacak." Slogan tekrarlandıkça morallen düzelıyor, kararlılıklarıpekışıyorsankı Konyar daha da umut venyor onlara • "Bunca yıl dırenışımızı kenardan ızleyen, bız kazanınca kurtulacaklarını düşunen nıce köy lü, şımdı telaşadüştü Baktılartopraklarıölüyor Bana gelen, dırenışe şımdı katılan çok köy var Moralımızı bozmayacağız " "Bozmayacağız Dıreneceğız!" Çamkoy'un bıraz otesındekı Ovakoy'de de, Tepeköy'de de aynı şıkâyetler. aynı ofke tekrarlandı ve aynıdırenışısurdurmekararlılığı 7 Bergamah köylülerden Sabahat.. makınelı tüfeklerı omuzlannda.bırmanga eratladı, ıkısı kahvenın önünde nöbete geçerken ötekı ler, bızım bıraz önce sohbet ettığımız terasta konuşlandılar. Terasta ses solukkesıldı. Bız kaçar gıbı otomobıle bınip Narlıca'danaynldık Konyar şaşkınlığımısezdı,"Buçokşaşılacak bır olay değıl," dedı. "Köyde made nın gözcüsu var Telefon etmış. Jandarma bızı tartaklamaya heran hazırgörünüyor amatemmuzayındakıgosterımızdeyore köylerınden \ e Bergama'dan altı bın ınsan vardı Benıtutııkladılar ama koyluler önderımızıgetırmezsenızdağılmayı/demış Yüzlerce nıne, dede Bır saat sonra benı getırıp onlara gerı verdıler" Konyar, bu on yıllık dırenışte evını, otomobılını satmış ve sağlığından olmuş. Şımdı yanına ıçınde rengârenk ılaçlar ve bır stetoskopbıılunan kuçuk çantayı almadanbıryeregıdemıyor Hesaplamış, sonbaharda cezaevıne gırerse, on bır yıl yatması gerekecekmış "Bız hıçbır kanunu çığnememeye, suç ışlememeyekararlıyürüttükbudırenışı," dıyetekrarladı "Yargı bızı destekledı Yargı kararı uygulansın dıye yüruyuş yaptık ve ben o y ürüyuşe önderl ık ettığım ıçın ceza yedım," Turıstık Bergama'nın ana yolunda Oktay Konyar'ı bıraktım. "Sağliğınıza dıkkatedın," dedım aynlırken. "Tamam"dedı. Bırelınde ılaçlarını, tansıyon ölçeğını koyduğu çanta vardı. Öbürelıylebenıselamladı. ^ * ODTU Modern Dıller Bölumü Öğretim Görevlısı Azraille yalnız kaldık... Narlıca'da koyluler daha da acı konuştu Nasılsını/ dıye soracak oldum Öncesessızlık Sonra. "Nasıl olacağız 7 " dedı yaşlı bır amca "A/raılle yalnız kaldık Sulanmızyağlandı.bulandı Sondajlan Oktay Konyar, kureselteşme karşıtı Franstz çiftçi Jose Bo.se ile... mızçökuyör Tütün.zeytın kalmadı Nasıl olacağız 1 '" Adını, yaşını sordum. Yaşı 75 "Bazı bıl ım adamları, altın madenının bır zararı olmaz dıyormuş," dediamca "Böyledıyenbılımadamlarından bırı bıle buraya gelıp ne oldugunu görmedı Ankara'da öyle konuşuyorlarmış Amabırkışı buraya gelıp bıze garantı vermedı. Dınamıt atılıncadepremgıbısallanıyortoprak. Yer yer çöküyor. Ah bızı nasıl böyle yalnız bıraktı bu devlet'" "Sattı,sattıbızıbudevlet Ah," dıyen köylülerden bırı Oktay Konyar'ııçerıçağırdı Terasadönduğünde Konyar bana, "Gıdelım hocam," dedı Dahadokunulmamış çayı masanın üstündeydı Bıraz şaşkın kalktım, ancak ayak üstü köylülere veda ettım Merdıvenlerdeıi ınıyorduk kı, bırjandarma aracı tozu dumana katarak gelıp kahvenın önünde durdu Içımden Toprağa, havaya, zeytine, tütüne ve çocuklanmn geleceğine sahip çıktı Bergama köylüleri...