Catalog

17 HAZlRAN 2001 SAY1 795 çekınmeyenbırenerjıdır Ayrıcadıkkat çektığınız gıbı mektupların tarihi gunümüzün tarihi. Yanı olaylar bugunlerde olup bıtıyor, bu sebeble tarihi bır roman da değıl Kısacası, günümuze aıt bır casus romanı ya da romanın sırrının peşıne düşenbırcasusunhıkâyesıdır Otobiyografik olmadığını söylcdiniz, öyleyse hikâycni/.in yeri için niçin halen yaşamakta olduğunuz New York'useçtiniz? Oryantal ıst yazarları hep se verek okudum Lavvrence Durrell'ın Iskenderıye Dortlusü örneğın, tekrar tekrar okuduğum kıtaplardan bındır. Onun Iskenderıye'sı ya da Samuel Taylor Colerıdge'ın Xanadu şıırındekı Kubla Han'ın Krallığı'ndakı keyıf kulesı bana Doğu'yu değıl, hep New York'u hatırlatmıştır Orada karşımıza, kendını yınekendı yarattığı zıddıyla seven ya da eleştıren bır doğu çıkar Işte New York bana hep böyle bır doğu gıbı göründu 1684'teTurkCasusunun Mektuplan'ndakı Parıs, oryantalızmın en ateşlı zamanlarında doğuyu gezen gezgınlerın kalemlerındekı kadar Doğulu, egzotık bır ycr Mektupların sözde yazarı ısebırBatılf nınhayalı olan Doğulu lştebunlarıduşününceartıkbır temcıtpılavınadönenDoğuBatıklışesıne, onu bu şekılde tersyuz ederek karşı çıkmak fıkrı ortaya çıktı New York'u bu sebeple seçtım Bu bir ilk roman, ama tek roman değil herhalde... Ne gelecek bundan sonra? Bu ronıandakı oyunu bır nevı saklambaç dıye tanımlarsak iju an üzennde çalıştığım yenı romanda da aynı turde bır oyun mevcut. Kısacası yenı bır 'sobeye' hazırlanıyorum ^ 11 BAŞKENT GUNLERİ o sırada henüz tanımadığım yayınevı edıtörlerınden Osman Yener sözümü kesıp Ankara'da evınde kıtabın 1734 baskısının mevcut olduğunu söyleyınce neredeyse küçük dılımı yutacak kadar şaşırdım. Yener sonradan bu romanın üzerındebenımleolağanüstüyaratıcıbırçalışmayaoturdu. Kıtabayaptığıkatkılarıbu vesıleyle gururla ıfade etmek ıstenm. Tuhaf bır tesadüfle, y ıne Cumhurıyet gazetesındeeskıdenAnkaramuhabırlığıyapan ga/etecı Semıh Idız vasıtasıyla bu nadır kıtap ona gelmış Sadece Londra'dakılngılızkutüphanesıdışındahıçbır yerde bulamayacağımı bıldığım bukitap, yayınevınde boyle karşıma çıktı Bu olaydan kısa bır sure sonra yolum Londra'yaduştü Ingılızkutuphanesındekıtabın 1691 ılkbaskısıdahılbütunbaskıları mevcuttu VaktıyleKarlManc'ınçalıştığıbutarıhıkutııphaneijinıdımodernbır bınayataşınmiijolduğuhalde Kütüphane memurları kuçuk kutularda sakladıkları mektupları buy uk bır dıkkatle ve sadece kutuphanede okunması şartıy la ve bınbır tembıhle bana verdıler Gravürü de o zaman 1723 baskısında buldum Üzerıne o kadar hayal kurduğum Arap Mahmutıleböylekarşılaştım Heyecan dolubırandı Romanınızşimdi, yani2001 yılında yazılan bir dizi mektuptan oluşuyor, ama bu mektuplarda bugün kullandığımız dilden farklı bir dil kullanıyorsunuz. Bununsebcbinedir? Bu sorunuzu açıkça cevaplarsam romanın sonunuelevermışolurum,çünkü romanın kurgusunda, sonundakı sürprız tümüyledıhnedayanıyor Romanın dılını,TürkCasusunun Mektupları 'nıokurken duyduğumu sandığım ses ıle ılk Türk romanı olaraknıtelendırılen, 1872'debasılan ve yazan yıne bır gazetecı olan Temaşaı Dünya Cefakar u Cefakeş' ın kahramanı AlekoFavını'nınsesındenesınlenerek oluşturdum Aralanndaıkı yüzyıl farkolmasınarağmenTemaşaı Dünya'da da 1 ürk Casusunun Mektupları 'ndakı konular sonderecebenzerbıryaklaşımla elealınır Herıkısıdekendıtarzlarının 'ılkıdır' Dılıbuozellıklerden yola çıkarak oluşturunca zaman değıl de roman kahramanının sesı onem ka/andı Öylcysc bu kitap otobiyografik bir roman değil, tarihi bir araştırmadan yola çıkmakla birlikte tarihi bir roman da denemez... Evet, gazetecılığım sırasında bır arkadaşımın tavsıyesı ıle yaptığım araştırmada karşıma çıkan Arap Mahmut dışında bu romanın otobıyografıkbıryanıyok Romanın bır sanat eserı olduğu görüşündeyım, benden bağımsız olarak var olacak bır eser. Yazıldıktan sonra bana aıt olmayan, tamamıyla kendıne aıt bır hayatı olan ve bu bağlamda tümüyle okura aıt olduğunu düşünüyorum Okurugıbı roman da yenı ufukların keijfı ıçın gerektığınde gözünıi karartıp maceraya atılmaktan Bir asker, bir diplomat... MÜŞERREF HEKlMOĞLU Yiğıt'ı de guzel selamlamışlar. Fırçanın glzeml meklı Buyukelçı Taner Baytok Ankara'ya geldı, bana da seslendı Emel Korutürk telefon ettı geçen akşam Onunla guzel dostluğumuz var bır gun "Bır Asker, Bır Diplomat" Sevgıden, saygıdan, ortak değerlerden, kıtabından soz ettık Tâner Baytok ıle ortak dostlardan, anılardan ılgınç anılarım var Çok sevdığım Hasan kaynaklanıyor Bu kez de Berna Işık'ın uyarısıyla tanıdım onu ^âkından Türemen'ın sergısınden soz ettı bana tanırsam bellı konuladan Sergıde benım de bır portrem var aydınlanacağımı soyledı Gerçekten Doğrudan gormedım henuz aydınlandım Kocatepe'nın komutanı Fotoğraflarımdan kaynaklanıyor Amıral Güven Erkaya'yı da daha lyı duşuncelerım Ruzgârını guzel yansıtan tanıdım o aydınlıkta Ustlendığı goevı bır portre, dıye soz edıyor Bayan onurlandıran aydın bır asker sorumluluk Korutürk Olumlu bır eleştırı bence bılıncını odun veımeden taşıyan bır Fırçanın gızemı de ruzgâr değıl mı? komutan olarak sesını, tepkısını, Duvarlarımda bırkaç portre var Rasin ' davranış bıçımını doğudan yansıtıyot Arsebük'ten, Eren Eyüboğlu ndan. Karşı devrımcılerı de askece uyarıyor Eren'ın portresı ılgınç olaylar ıçerıyor. 28 Şubat olayları da bu doğultuda Yıllarca once portremı yapmak ısteyınce gerçekleşıyor ulkemızde Hasan Işık'ın uyarısıyla ılgınç bırıkımler var dağarımda. çok sevındım Bırkaç gun modellık yaptım ona Salı Pazarı'ndakı evdeyız. Buyukelçı Tâner Baytok ıle guzel bır Eren çalışıyor, ben oturuyorum, Bedri dıyalog oluştu aramızda Olaylara bakış açım haylı genışledı. Turktınan ılışkılerı, Ege soıunları, Boğazlar'ın statusu, guvenlığın sağlanması, dahası sılahsızlanmanın önemı meslek ılkelerıme saygım nedenıyle yazılarıma çok yansımasa da genış açıdan bakma olanağını vedı bana Buyukelçı Tâner Baytok, eşı Şengün ve kızı Yasemin Baytok ıle Korfez ulkelerınde de ılgınç anılarım var Önce Abudabı'de, sonra Şarzab ve Dubaı'de ılgınç olaylar yaşadım Şeykalarla konuştum. Kımı soruları kulağımda hâlâ çınlar ama kaç yıl geçtı aradan Şımdı karşılaşsak başka konulara yonelırız kuşkusuz Bırleşık Arap Emırlıklen'nı duvarlarında altın parıltılarla, dev boyutlu gokdelenler. dolarla yeşeıen kıyılar ve bır kıbrıt çakınca alevlenen dalgalarla anımsıyoıum şımdı Olanak bulsam yenıden gıderım ama once Anadolumuzu çevıen kıyıları, Boğaz tepelerınde kuulan kulelerı goımek, Amıral Erkaya'yı Hekimoğlu ve Berna Türemen sergide... selamlamak ısterım "Bır Asker, Bır Diplomat" kıtabı yenı Rahmı, Sabahattın Bey, Melih Cevdet baskılarla genış çevelere ulaşıyor Ilgınç merakla beklıyor karşımızda Sonunda soyleşılerle yenı kıtaplar yenı tasarılar, fırçayı bıraktı Eren, bakabılırsınız dıye araştırma merkezlerı, kuıumlarıyla ılgılı portreyı açtı Sabahattın Bey ve Bedn tartışmalar gıdeıek yoğunlaşıyor Rahmı tepkı gosterdı bırden. çevremızde. Sen bu kızı kıskanıyorsun En guzel Gerçekleşmesı umuduyla. yerını atlamışsın, dıye Eren'ı eleştırdıler O hıç aldırmadı. Eleştırılen de fırçasına yaraşır bıçımde yanıtladı Mılano Başkonsolosluğu'ndan sonra merkeze donen Betın Yiğît, emeklılığının Ben fotoğrafçı değılım, resım en guzel odulunu oğlundan aldı. ABD'nın yapıyorum Oysa ben çok beğendım portreyı unlu nukleer merkezını de ıçeen kapsamlı bır yolculuk. Florıda'da bılım ve Gozlen bıraz şaşı ama bellı çızgılen guzel sanat yaşamındakı gelışmelerle annesıne yakalıyor Ben fotoğrafçı değılım, ressamım dıyor. çağdaş dunyanın kapısını açıyorEmre Kuşkusuz hakkı var Aradan kaç yıl geçtı, Yiğıt. Dınlerken çok duygulandım portre duvanmın en guzel resımlerınden Orlando'da kuıulan merkez çağdaş bırı hâlâ önunde ılgınç tartışmalar dunyadan haberler verıyor konuklara yapıyor dostlarım Bayan Koruturk'e de Dahası çağlar oncesıne gıdeek olu anlattım bu anımı O da resım sevgısıne, dınozorlarla buluştuıuyor kultur bırıkımıne yaraşır bır soruyla Bır de yunuslarla buluşanlar varDalgalar belırttı göruşunu. * • "'» > arasında ıçten bır kucaklaşma Fırçanın gızemı de ruzgâr degil ml? ^ Kıme sarılacağını bılıyor yunuslar Betın BırTurkCasusununMektupları/Şebnem Şenyener / lletışım Yayınları