Catalog

14 ARAL1K 1997. SAYI 6)2 15 PAZARIN PENCERESINDEN Hasan Âli Yücel'i anarken SELÇUK EREZ skiden bazı padişahlar, yurttaşlarının olup bitenler, suregelenler konusunda WS ne düşundüklerıni anlamak için kıyafet değıştirerek halk arasında gezerlermiş: Nıçin? Çünku, padişahlar arasında, veziri azamların ya da bir kademe daha alt düzey yetkilılerinin sundukları raporların daima gerçeklerl yansıtmadıklarını anlayacak kadar zeki olanlar varmış. Cumhuriyete ramak kala, 1918 ılkbaharında, Birlnci Dünya Savaşı'nın bizim açımızdan ne kadar olumsuz bir sonuca yol açacağı belırmeye başladığında Veliaht Prens Vahdettin ıle Almanya'ya giden Mustafa Kemal veliahta gerçeğın, ona yansıtıldığı gibi olmadığını anlatmaya çalışmıştır. Zeki Çelıkkol tarafından güzel bir dille çevrilmiş olan BenoistMechin'ın "Mustafa KemalBir Imparatorluğun öltımü" (Bılgı Yayınları 1997) adlı eserde bu çaba yansıtılır: "Mareşal Hindenburg, prens ve kendisini Aysel Gürel: Liza Minelli gibi giyinip şarkı söylemek istiyorum... Başkumandanlıkta kabul etti. Onlara, Suriye Cephesi'nde geçen olaylar dahil, durumun dınerkek olarak da bakmıyorum mcseleye. büyütüyorsunuz? iyimser bir tablosunu çizdı. Kabulün sonunda Mehtap Ar Birlikte büyütüyoruz ama Özgürmüyüz? Mustafa Kemal, Vahdettln'e: Söz'ün üzcrinde teyze çok daha etkili. Doğ Işlttiklerinizin tek kelimesine bile ınanmak Müjde ArÖzgürtoplumdeğiliz,kendiru etkileri var, çünkü annemle ben çok yutnizi özgürce ifadc edemiyoruz. Tariflertırcaız değildir. Bunların hepsi boş laf. Hakikat nak içinde kalıyor. O tırnak içinde kalan ta muşağız. halde kaybettiler. Suriye Cephesi hakkında söylediklehnin hepsl yanlış. Herkesten daha rifleri, laf ola söylenen kavramları deşcn Gürel tkisinin çocuğu benim kardeşim. filmleryapmak istiyorum. Acıtan ilişkilere, erkeklere karşı birbirini iyi bilıyorum, çünkü oradan gelıyorum. Bütün gerisı göz boyama, dedl.." zikorudunuzmu? Tırnak içinde kalan tariflerimiz... Her padişahın, her veliahtın yanında daıma Müjde ArEvet. Miijde Ar Örneğin demokrasi. Siyaset gerçeklerl yansıtan bir refakatçı bulunmazdı. Gürel Ben çok savaştım. Meydanı'nda Şırnak'tan yapılanprogramda Yukarıda nakledilen olaydaki "gerçekleri söyleyen" refakatçı örneği bir istısnadır. Bunu Müjde Ar Aysel ilkdefaErcan'ı onaylıŞerbet isimli bir Kürt kızı vardı ve kendi digenç yaşlarında kavramış olan Mustafa yor. lindenkonuşamadı.ŞerbetistediğitelevizKemal, "Atatürk" olduktan sonra da sorunları, yonda Kürtçe konuşabilmeli, biz onu tercüGürel Beğeni zorluğuyla doğru yere ge gerçekleri bazen saptıran, bazen de manaracılığıyladinleyebilmeliydik. lfade, liyorsunuz. Şimdi Mehtap'ında.Müjde'nin sulandıran raporlardan çok doğrudan düşünce özgürlüğü yok, Ismail Beşikçi hade eşini çok beğeniyorum. doğruya halkla temasla, kişisel incelemelerle edıneceği izlenimler sonucu varacağı piste unutuldu. Sadece Amerika söyleyincc Müjde ArDansı başınaanne... miLeylaZanahapistençıkacak...lştebütün Hangi konularda birbirinize benziyorya teşhislerle giderme yolunu seçmlşti: 1930'da, Türkiye'de gerçek demokrasiye bir adım daha bunlarbcniacıtıyor. da aynlıyorsunuz? yaklaşmak için Fethi Bey'e kurdurduğu Üçünüz de bu sürecipaylaşıyor musunuz? Müjde Ar Ben tutumluyumdur. Annem Serbest Cumhuriyet Fırka'sının katıldığı yerel Allah muhafaza. Mehtap da Müjde Ar Paylaşıyoruz. seçlmler nedeniyle düzenlenen toplantılarda gerici gösterılerin endişe vericl boyutlara anneme benziyor. ÇocukluÜçümüzünderolaldığıAğır ulaşması üzerine önce bu partlnin ğumda da harçlığımı biriktiRoman, toplumsal değerlekapatılmasına karar vermiş, sonra da bir yurt rirdim. Çünkü bir ev satılır, rin yozlaşmasının, iyiler mi k e n d İ î i e , klZİaTl gezisine çıkarak bu olumsuz sonucun para gelirdi, annem bir günde nedenlerini öğrenmeye çalışmıştır. Bu gezlde, kötüler mi 'nin filmjdir. yerdi. Benzcştiğimiz konu seçlme katılmış olan her iki partinin adayları Yeşilçam, üçAr'ıbirden Oîia gÜlÜVOr. 6 J ile bazen saatlerce görüşerek neyin ekslk ise merhamet. Üçümüz de taşımaktazorlanmadımı? olduğunu anlamış ve Cumhuriyetin ilkelerinin çokmerhametliyiz. daha geniş halk yığınlarına hızla Birlikte nelere gülüyorsubenimsetilmesini sağlayacak kurumlann nuz? oluşturulması gerektiği sonucuna ulaşmıştı. Halkevleri, bu teşhısin ürünüdür. Müjde Ar Aysel'e gülüGerçeklerin doğrudan doğruya yapılacak yoruz. edilmedi. Çalışmalanmı yeterli sayıda önyargısız yapılması gereken ekonomik olarak değerlenGürel Ben de kendime ölçüm ve gözlemlerle öğrenileceği, sadece gülerim... dirdim. Canlandırmak iste i t devlet yönetimı alanında mı anlaşılmıştır? mediğim karakterler oldu KOÎKUyOr, Nelerden korkarsınız? Hayır, bilimde de, hayatın her alanında da bu Müjde Ar Yakınlarımın temel ilke yürürlüktedir: "En hakiki mürşid ama rol değil para önemliyilimdlr!" cümlesinde, yaşamın her alanında ölümünden... di. yapılacak değerlendirmelerde önyargıdan Mehtap Ar Ailemden biMüjde Ar'ın kardeşi olarınmış olmanın, bilimsel kıstas dışında kıstas rini kaybetmeye dayanamam manın ağırlığı... ve yöntemlere rağbet etmemenin gerçeklerl herhalde. Mehtap Ar Anadolu'yu . . . . . . . bulmamıza yol açacağı vurgulanmaktadır. Bu gerçeklerin yeterince kavranmamış olduğu Gürel Zamanı boşa harçokdolaştımturneyle.Orga U ç i i n U D i r l e ş t l zamanlarda bilim alanında da mesela tıbbi camaktan... nizatörişisatabilmekiçiniş . bilimlerde de insanoğlunun yaşamına bazen Yapmak istediğiniz neler te bu Müjde Ar'ın kardeşi İ S e sadece milyarların boşa akıtılmasına yol var daha... dedi. Adamlarbuyüzden alaçan yanlışlarla zaman kaybedildiği bilinir: Gürel Uyuşturucukullanmadım,merak dı konseri. Bunlarkeyif veren şeyler. Hiçbir Verem hastalığının dağ havasıyla ve denizdekı ediyorum. Liza Minelli gibi giyinip şarkılar lyodu solunmakla giderlleceğine zaman annemin ve ablamın altında czi ldiğiınanıldığından önce dağlarda sonra deniz söylemek istiyorum. mi sanmıyorum. kenarlarında sanatoryumlar, verem Müjde Ar Çok iyi dörtbeş film yapmak Şimdi? hastanelerı ınşa edilmişti... Daha da eskiden istiyorum. Her koşulda sinema yapmaya çaMehtap Ar Gerck annemin gerek ablasıtmanın, pıs havadan kaynaklandığına lışacağım. mın himayesini çok hissettim ve yıllarca perInananlar, bu hastalığa malarya (= kötü hava) adını vermışlerdi! vasız y aşadım, hiç gelecek düşüncem olmaMehtap Ar Koşullar arzuladığım gibi anlatılır: Bizim llçenin yedi sekiz köyünde Tarım Kooperatifl var. Aslında köylulerin faydası düşünülerek hayırlı bir maksatla kurulan bu kooperatifler bugün köylüyü bir çıkmaza sokmuş vazlyettedir. Çünku köylu kooperatiften para alırken iktisat zıhniyetiyle hareket ederek her zaman aldığı parayı kârlı bir işe sarfetmiyor. Sadece ölçü aldığı parayı eski borçlarına yatırarak bir an için hafifliyor. "Seneye Allah kerım" düşüncesiyle hareket ediyor. Sene ise çabucak gelip çattığından afallayıveriyor. Ekserıyet borcunu ödeyemiyor. Bakıye kalıp faiz yüzünden iki katına çıkınca büsbütün ödeyemiyor, neticede icraya verılıyor ve o zaman kara sefalet başgösterlyor. Bu civar köylerinde kooperatife ortak olan köylülerden yarıdan fazlası icraya verilmiştir." Devlet ne yapmalıydı? Köylünün çoğunun icraya verilmesinı, sefaletinin artmasını bekleyeceğine, uygulamanın hemen ardından köyluye, çiftçiye verılen kredinin nasıl kullanıldığını, nasıl tüketlldiğini ortaya çıkaracak anketler, incelemeler yaptırsaydı, bu yolun çözüm değil sorun getlreceğinl zamanında anlamış olmaz mıydı? Bugüne kadar zıraatte yapılan subvanslyonların devletin bütçesini allakbullak etmesinin çaresinin bulunamaması bu eksikten kaynaklanmaz mı? Burada da eksik olan Müjde veMehtap Hasan Âli Yiicel nedlr? Doğrudan, önyargısız incelemedlr! Doğrusu neydi? Köyluye, çiftçiye habire kredi vermeye devam etmek mi, yoksa onu hangi ürünün para edeceğinı anlayabilecek, aldığı kredllerl yerinde kullanacak, ektlğinl en randımanlı şekilde ekecek, biçtlğini en verimli şekilde biçmesine yol açacak bilgiyle donatmak mı gerekir? Bunu kim, nerede ve nasıl sağlayabilirdl? Köy Enstitüleri kapatılacağına yaygınlaştırılabilseydi bu sağlanabılirdı! Ama çocuklarımıza önyargısız, doğrudan doğruya gözlemler yaparak gerçeği bulmak ve bu sonuca varmak için gerekli bağımsız ve bağlantısız düşünülebilen kafalara sahip olmak yollarını öğretmek yerıne, Köy Enstitülerini kapatarak, diğer okullarımızda düşünen değil papağan gibi ezberleyen öğrenciler yetiştirerek, Kuran kurslarında ve imam hatip okullarında dogma ezberleterek sorunlannı çözemeyen kuşaklar yetıştırdık. Her yaştan on milyon gence bunları anlatmak daha kolaydı. Ama HasanÂlı Yücel'den sonra gelen Milli Eğitım Bakanları ve üyesı oldukları hükümetlerın bu konudakl yanlışları ve günahları birbirıni kovaladı: Bugün 65 milyon gence bunları anlatmak, anlayanlara ımkan sağlamak pek güç. Sekiz yıllık temel eğitımi kabul eden hükümetin bile bunu pek ınanmadan, ite kaka ve sulandırarakuyguladığına bakıyoruz da değerinizı daha iyi kavrıyoruz: Nur içinde yatın HasanÂIİ Bey!4| zamanı boşa harcamaktan. dı. Ama çocuk olduktan sonra herşcy dcğişti. Şimdi mutluyum.ailemiçokseviyorum, çocuğumuzu çok seviyoruz. Çocuğunuz... Müjde Ar Mehtap, çocuğunun tapusunu bana verdi. Şimdi Söz Ar' ımız var. Çocuğumuz diyorsunuz ama... Birlikte mi olursa iki çocuk daha doğurmay ı düşünüyorum... Üçünüz için de sulh döneminin koşulları oluşmuşgibi... Müjde ArYaşlarilerledi,olgunlaştıkda. Aramızdaki itiş kakış kalmadı, halimiz 1950'de ılk basıldığında kıyametlerin kopmasına yol açan 'Bizlm Köy' kitabında doğrudan doğruya yaptığı gözlemlerinı yansıtan Mahmut Makal'ın başına gelmeyen kalmamıştı. Gerçeğı yansıttığına inanılmamış, ınanılmak ıstenmemiş, Makal "komünistllk"le itham edilmış, hapse bıle atılmıştı.. Bizlm Köy'ün bir yerinde köylerdeki kooperatifler