Catalog

San Franslsko'da «skl ve yenl gökdelenlar. N«w York'un "Chryster BulMlng"!. 1931 yılında açılan "gttkyUzü katedrall" Implr* Stat* (Ustte). N»w YorfctaflUnbatımında Vtforld Trad* Cantor (aolda altta). kalan yerlerde gökdelenler inşa edildi. Türkiye'nin şu anda en yüksek gökdeleni ise Mersin'dc bulunan "Süpcr Gökdelcn". 52 Katlı bu yapı otel olarak kullanılırken 1992 yılı kasım ayında 20 katı geçıci olarak Mersin Üniversitesı öğrencilcrine verildi. İslanbul'da sayılan çoğalan gökdelenler, yetersiz altyapının üstüne oturduğu için şehri zorlayacağa benziyor. Rüzgirbüyflksorun Gökdelenlerin artmasıyla birlikte modern mühendislik, rüzgâra direnci sağlayan esneklik problemiyle uğraşCUMHURİYET DERBİ 12 E Y L Ü L 1993 SAYI S90 mak zorunda kaldı. Fırtınalı bir günde saatte yüz kilometre hızla esen rüzgânn "Wold Trade Center"ın iki? gökdelenlerini on santimctre yana esncttiğıni düşünün bir kere. Bu durumda gökdelenler rüzgârla eğilip tekrar eski konumuna dönen uzun bir çalıya benzetilebilir. Yüzyılın en büyük inşaat mühendisi ve çelikplastik karışımı kubbelerin yaratıcısı Amerikah Fuller I928'de bir projeyle aerodinamik probleme çözüm getirmişti. Projeye göre gökdelenin döner yapısı olacak ve rüzgârla birlikte yön değiştirecekti. Bu fıkir hiçbif zaman uygulamaya konmadı, ancak, 50 yıl sonra çağdaş yapılara ilham kaynağı oldu. Yükseklik yarışında değişmeyen bir eleman da sayısız insan ve eşya için dikey yollar oluşturan asansörler. Bir gökdelenin başansı, planlanmış bekleyiş zamanı (30 ila 45 saniye) ile ölçülüyor. New York'laki "World Trade Center"ın ikiz gökdelenlennde yüz asansör beş dakikada 35 bin kişı taşıyor. New York'ta, Hong Kong'ta ya da Paris'te asansörlerin büyük cam kapılanndan girildiğinde bir anda yüzden fazla kat geçiliveriyor. Gökyüzünü yakalama umuduyla yükselen yeni nesil gökdelenler yakında 500 metreyi geçeceğe benziyor. 13