Catalog

EV E K O N O M İ S İ M r l Tmr ea a e Alışverişte uzmanlık dönemi Para, aslanın ağzında. Fiyatlar da her geçen gün artıyor. Unutmayın, artık günümüzde alışveriş de bir "uzmanlık" işı... u vıl, lükcıuılcr açısından sanınm öncmh bır vıl olacak (,ünkü bır yandan tukctıu son yıllaıda hızla bılıııçleıııyor, hakkını aıay.in, araıııaya çalışan tukelKl sayısı hcr gt 16 1 gıın ariıyor Dıgeı vaııdan ı;>c, pıvasalaıın ,1 çok dıırgıııı olıışu nedcıııyk ıııelıu ve pa/aıla nıau, Hıkelıunın sesıne kıılak veımeye, lukelı utıııı nab/ını Hılma\a daha fazUı ozeıı gusteıı yor Bu arada çeşılh dcvlct vt1 özel sektör kııru luşlarının, tuketıunın korunması konusunda bılgı verıu yayınlar, broşürler ve lelcvızyon programlaı ı ha/ırlamakta olduklarını haber alıyoruz ve bu tur gırışımlerın başlamış olmasını çok sevındınu buluyoruz örneğın Arçelik fırması, Gallena'da açtığı mağazada kulaklıklar!a tüketıulere dayamklı tukctım malları konusunda aydınlatıu bılgı verıyor Ya da I RI 'nın tanıtıcı rcklam progıamlaıı ıçın ııyguladığı ucuz tarıfeden yararlanan bazı fırınalar, geçen yıl TMO ve mercımek örneğınde nlduğu gıbı, haf tada bır 10'ar dakıkalık kuşaklar halınde TV'de tüketıtıyı aydınlatacak programlar hazırlıyor lar Bu arada bızım köşemıze gelen mektuplann sayısı da her geçen gün artıyor Hatta dıyebılı rım kı mektuplar arasında, haklı bulmadığım tüketıcı şıkâyctlcrıne bıle zaman zaman rastlar oldum örneğın bundaıı 3 yıl önce haklı olmadığı halde hak lalcp eden tuketıu nıcklubuna rastlamak hıç mıımkun değıldı Değıl haklı olmadığı halde hak aramak, haklı olduğu halde bıle ya7maya cesaret edemeyen ya da hakkını aramayı akıl edemeyen tüketıu çoğunluklaydı Son 3 yıl ıçınde benını go/lemlerıme göre tu ketıcı kendı haklarını koruma yönıinde bır aşa ma kaydcttı, hıv değılse "boynunu bııkııp" ka derıne razı olmaktan başka çaresı olmayan tu ketıcı tıpının dışına çıkmaya başladı Acaba sızler bılınçlı bır tüketıcı mısınız'' Haklarınıza ne kadar sahıp çıkıyorsunuz'' " I uketıcı yılı" olmasını arzu ettığımız bu yılın henüz başındayken, bılınçlı bır tüketıcı ol ma yoluııda nelcr yapmamız gerektığını en kaba hatlarıyla bır kez daha sıralamak ıstıyoruz Tüketicinin Sesi • ISTANBULDAKI TINAZ AJANS Bız Mımar Sınan Unıversıtesı FenEdebıyat Fakultesı 1988 yılı mezunlarıyız 4 sınıfiayken bızlerden 5 bın lıra yıllık parası toplandı Resım ve yazılar arkadaşlarımızın tum çabalarıyla yaz sonu hazırlandı Buna karşılık 1989'un ılk ayı sona erdığı halde yıllığımızın basım ışıyle ılgılenen Tınaz Ajans yıllığı hâlâ basmadı Zam gelebıleceğı duşuncesıyle kağıdımızı onceden almıştık Sanıyoruz kı Tınaz Ajans, bu kâğıdı başka ışte kullandı ve şımdı de SEKA grevı nedenıyle yenı kagıt alamadığını soyluyor SEKA grevı sona erdığıne göre Tınaz Ajans ın yıllığımızı bır an once basması ıçın acaba nerelere başvurmamız gerek?" (M S U FenEd Fakultesı 1988 mezunları) B[ 10001500 lıralık meyve alırken bıle aynı tıtızlığı gösterın • Alışveıış yaparkcn acele etmeyın Satın ala cağınız nıal, ıhtıyaunıza en uygun mal mı, fıyatı benzeılerıne oıaııla pahalı mı, ucuz mu' Bu gıbı soruların ydnıtını buimddan kesın tercıhınızı yapmayııı dır Dolayısıyla lııkelici olarak ındırımlı satışlar sırasında yapılan alışverışlerın değıştmlmcsını talcp etme hakkımız yoktur Bu uygulama nın bır mantığı da \ar kuşkusuz Indırımlı satışlarda satKi elındekı malı tuketmek ı^tıyor Dolayısıyla zatcn elden çıkartmak ıstedığı mal laıın tıyatlarını buyük çapta ındırıyor Ayrıı.a ındıı ıııılı satışlar süresınce genellıkle bu mağa zaların ış lıacmı artıyor, tczgâhtarların başı ka labalık oluyoı Bu çcrçcvede eğer satıcı sıze özel bır yakııılık ve anlayış gostermıyorsa, sız malı değıştıımeyı lalep edcmezsınız • Paranın "aslanın ağzında" olduğu, fıyal ların her geçen gun arttığı gunumüzde alışveriş dc artık bır "uzmanlık" oldu Bunu aklınızdan çıkarmayın Yapatağınız alışvcrıştcn en tazla randımanı alabılmek ıçın, alışvcrışc çıkarken dükkânların tenha olduğu sabah saatlerını tercıh edın Yorgun ya da hasta olduğunuz, yanı dıkkatınızı tumüyle alışverışe yöneltemeyeceğınız zaman, alışverış yapmayııı' • Balık ve tavuk gıbı kısa surede bozulan ürünlerı mutlaka tamdığınız ve guvendığımz yerden ve mümkünsc sabah saatlerınde alın Mal hcr gun taze gelıyor olsa bıle, buzdolabın da ya da yeterınce soğuk ycrde bekletılmedığı takdırde vc özellıkle yaz aylarında kolayhkla bo/ulabılır Bu sakıncayı önlcmck ıçın, balık ve tavuk gıbı alışverışlcıınızı akşam saatlcrme bırakmayın • Bır malı salın almadaıı onte lyı bır pıyasa araştırması yapın S»deı.e fıynlhıı ! mılyoıı lı raya dayanan, hatta 2 nvlyoıı lııaya ıı/anan da yanıklı tukctım mallaıını satııı alııken ılıfıl, 1520 bın lıralık bır ki?ak ya da hatta kılosu • özellıkle gıda maddelerını satın alırken, alışveriş yaptığınız ycrlcrı sık sık değıştırmeyın Yoldan geçerken vıtrındcn sızc, "Al bcni" dıyeıı bır gıda maddesını raitgelc bır dukkândan almayın Kasabıtuzı, bakkalınızı, manavınızı bır kalıte ve fıyat karşılaştırması yaptıktan ionra behrleyın Devdinh muşterı oltnak, idtıunın sıze sattığı malın kalıtesmı de elkıleyetek, hıç de ğılse bayat nıal alma ya da eğer aynı malın bu kaç kalıtesı varsa, duşuk kalıtede olanı alma şansıni7 azalacaktır • Bırbırının tıpatıp aynı olan ıkı mal, ıkı ay rı mağazada larklı fıyatlarla pıyasada buluna bılır Bunda satıcılardan bırının daha fazla ka zanç sağlama hırsı olabıleceğı gıbı, malın daha y(.nı dlınmış, yanı satıtıya gın^ IIN.UIIIIII daha vuksek olınası olasıhğı da vardır Dolayısıyıa ii/ııı daha la/la paıa odeyerek satın aldığınız bır malın daha ULUZUIIU göıduğunuzde, "ısvan ılmını/" ve tüketıcı olarak hak aıamak uzere çeşıllı yollaıa ba^vurmanı/, haklı sayılmayacak tıı Bııııa kaı>ı alınat ık oııleın, alışveriş önte sınde tıtı/ bıı aıaştımıa yapmak ve aynı kahu dekı malın en uygun fıyata olaııını Inılmaklır • Indırımlı satışlar sırasmda satın aldığınız malı dcğıştırmcnız mıımkun değıldır (,oğu ma ğa/ada ındırımlı satış sırasında satın alınan mal ların dcğışlıı ılmcycieğınc ılışkın ya/ılar da var • Demek kı tüketıcı ıçın en önemlı konu, malı satın almadan öncc "uyanık" olmak Ama yı ne de kalıtcsız mal satın almışsak ya da satın aldığımız mal bozuk çıkarsa, hakkımızı ara nidktdiı kaçınmayalım Bu köşede sık sık yaz dık (nd.ı ınacldckrınde bozuk olan malı taze sı>le de£ışlııınek lıemen hcnıen her zaman mumkıın, yetu kı bı/denevelını Çunku malın bırım tıyatı pahalı dcgıl, ayrıca gıda nidddelerını salın aldığımız dukkânlaı geiRİIıkk her gun yuz yu/c geldığımız, çok lyı tanıdığııtıı/ yerler • Gıyım ayakkabı gıbı mallaıda salın aldık tan sonra şıkayttımı/ varsa, ılk baş\ıııaı.ağı ıııı/ VLI ınagaza 1 ğcr sorıınumuz çozuleıne/ s j , ıllcukkı 'tıcaıct odaları " • Dav.ııııklı tııkı.11111 ıııallarında ısc, tukctıcı şıkâ>elkrının ozumunde iıcaıet odalarının ya nı sıı a, 1 ıırk Slandartljrı t nstıtusu'nun de dcvrcdc oklıığıınu hılıyoıuz 1 • ETİLERDEKI REFOCOLOR Ocak ayının 11'ınde bır adet negatıf fılmı Refocolor'un Nışantaşı şubesı olan Deniz Fotoğrafçılık'a teslım ettım Içınden bazı pozları bır arkadaşıma armağan edeceğım ıçın 14 ocak cumartesı gunu teslım alıp alamayacağımı sordum Daha gecıkecekse yaptırmamın anlamı yoktu 'Tesllm ederiz', dıye söz ve hatta makbuz bıle vordıler Ancak cumartesı gunu gıttığımde Ana Laboratuvar da meydana gelen bır anlaşmazlık sonucu fılmlerın gelmedığını soyledıler ve 'istersenlz merkeze telefon edın' dedıler Merkeze telefon ettığımde once bır hanım sesı 'Öff yıne mı'' dedı Ardından yetkılı bır bey 'Bu slzln problemlnlz, eğer o kadar ıstiyorsanız Etılere kadar gelin ve fotoğrafları alın' dıyerek benı tersledı Kendılerıne, Mağdur durumda olan benım Soz ağızdan bır kere çıkar Sizın şubenizle aranızda bir anlaşmazlık olmuş olabilir. Ama bunu çozmek slze duşer' dedığımde ıse bana hakaret edercesıne 'Soz veren bız değiliz, şubemızdir, dolayısıyla bu soz bızı bağlamaz' dendı Sıze bu mektubu yazmamın nedenı kendı alanında 'tek' oldugunu ıddıa eden bır fırmanın ıkı mensubunun tuketıcıye bakış açılarını gostermektır (BEKİR İMRE, Nişantaşı) ONIMLİ NOI fukelKinın Se\ı"ııde \er ulmasıtu ıstedıgıııız mektuplann altına, eğer ımımkunse, sırınle baülantı kıınılabılecek bır telnjon numıııası eklevın Hatta sıkâvetı,ı olduiuııu \<ı da memnun kaldı£,ımz Jırımıııııı tclt foııunu da kolaM.11 elde cdıbdı\ı>ı\aıiK, lut/ırı mektubu ıklcmen unutmavın liıı dıımıııdıı sı^.kıı daha kohnbklu \ardınuı enK (M I ) 27