Catalog

Otomobilde 'Otomatik'gitti, 'elektronik'geldi Bu yıl birinci yüzyıhnı tamamlayıp ikinci yüzyılından gun alan otomobıl, elektroniğin olanaklarıyla gerçek bir devrimin eşiğinde... BEDRİ ZENGİNKUZUCU • Çağdaş dünydmızi en I çok etkıleyen buluşlardan bırı olan otomobıl, bu >ıl ıçınde kutlanan 100 yaşı j nı gerıde bırakırkcn, ıkın cı yuzyılına teknığı ve çe şıdıylc daha da bır bollıık ıçınde gırıyor Bugun, Av rupa, Amcrıka ve Uzak ; doğu'da kurulan robotıze fabrıkalarda, yılda yakla ı »ı Jry. şık 25 mılyon motorlu araç üretılıyor ve "pa zar kavgası" hıçbır ulkede dınmek bılmıyor Her yıl çıkdrılan modeller, bır öncekınden da hd derodınamık, daha guçlu motorlu ve ddha çok elektronik cıhazlarla donatılmış konfora sahıp Ozellıkle "mıcro chıp" komputeılı elek tronık teknığının, otomotıv alanında gırmcdığı yer kdlmadı Yıllar önce, yalm/ta bır kurgıı bılım fante/ısı oldiak diıldtıldn kontrol sıstem len, luks otomobıllerde serı olarak bulundur mak mumkün Çıkarılan her yenı modelın ıs teğc göre konulabılecek ckıpmanlar lıstesı, çar şaf çarşaf Elektroniğin sunduğu avantajı görmezlıkten gelemeyen otomobılcıler, bu alan dd daha çok araştırma ve gelıştırmeye önem vermeye de başladılar Butun bu gelışmelere rağmtn, otomobılın te mel yapısında, 70 yılddn bcrı dnemlı bır değı şıklık olmadığı söylcnebılır Içten patlaıridlı pıstonlu motor, bugune kdddr temel yapısın dakı gelışmelerle surdu geldı Iabanca mermısı gıbı hareket eden pıstonların bu hareketını dırseklı çıkırtıldrı ıle, eğrı buğru krank mılı saye sıııdc ddirevı guce çevıren klasık motoıun yerıne geçmck uzere dızayn edılen sayısız türbın veya Wankel tıpı motorlar pck ışe yaramıyor Otomobıldekı asıl devrımı, şımdı elektronik sa yesındc görmekteyız Bahsettığımı/gıbı, "mıcro chıp" teknolojı sı, otomobılın bırcok fonksıyonlarını ustlene cek mını bılgısayarlann gelıştırılmesıne yarBMW'nin orta boy S serisi binek tiplert ulketrizde ShadowLine simgesi altında ianse tdü diUr. Sıra bu markanın ytni çıkan lüks tipl "7"sertstnde. dımcı olmaktadır Artık "otomatıv" sdzcuğü pek kullanılmıyor Elektronik kontrollü fren motor yakıt ve ateşleme sıstemlerınden suspan sıyon ayarı, otomatik vıtes seçunı ve dıreksı yon sıstemlerınden söz etmck mümkün Bu elektronik devrecıkler, taşınan ytıke göre fren tazyığını ayarlayarak anı frenlemede frenlerın kılıtlenmesını önlemeye, yol şartldrına göre süs pansıyon ve lastık jeometrısını ayarlamaya, otomobılın süratıne göre dıreksıyon turlarını dıizenlemeye ve motorun en vtrımlı ayarda ça lışması ıçın gereklı olan ateşleme ve yakıt bes leme duzenlemesını yapmaya yarıyor Bu dev recıkler saycsınde süıücünün tonksıyonlarının bır kısnıını elektronik hesaplayıtılar üstlenıyor, gerıye ıse sürücünun otomobılıne nclerı yap, tıracağına karar vermesı kalıyor sankı hlektronığın gırdığı dığer alanlar, havalandırma, radyo ve teyp sıstemı, surücunun suratı ayar laması ve seyahat komputurü gıbı aksesuarlar Bu sayede, otomobılınızın kullanımı, artık evınızdekı televızyonun uzaktan kumanda düğ melerıne basmaya benzetmekte Hepsı bır dı zı duğmelerın çalıştırdığı devrelerle halledılı yor Otomobıl, gozlerımızı kamaşiıran bu yepyeni teknığıyle, bızlerı bır yuzyıl ddha etkıleyeceğe benzer Bütun bu gelışmelmn yaTattı ğı yuksek gerılımlı rekabet ortamı da görmezlıkten gelınemez Şu anda, hızla gelışen araş tırma ve gelıştırme masralını tek başına karşılayan fırmalar gıtgıde azalıyor Buna karşın, teknık dlanda ışbırhğı yapan fırmaların sayı sı, özellıkle Avrupa'da, gıtgıde artıyor Bunun ılerde bırkac markanın bırleşmesıyle sonuçla nacağı da aşıkâr Şu sırada bı!e, Fransa'da ıkı, ttalya'da bır, Almanya'da beş, îsvec'te ıkı, In gıltere'de üç ve Amerıka'da dört buyuk grup, tum markaların ımalatçısı halındelcr Yalnız otomotıv bünyesınde, sekızdeğışık uretıcıyı ba Optl'in yepyeni Omega serlsJ, modern gereksinimlere uygun orta ve buyuk boy otomobillerdeki ytni göninüfü temsil ediyor. rındıran Japonya'da, bırleimeye karşı halen bır dırenış var, ancak geleccğın sunacağı malı baskılar bu durumu çabuk değıştırebılır Ucuncü Dunya ulkelerı arasında da otomobıl üretımı büyük boyutlara erışmış durumda (,oğu lısans anlaşmasıyla, tanınmış markaların bır tıpını ımal ederek hayata başlayan Guney Amerıka, Doğu Avrupa ve Güneydoğu Asyalı fırmalar kendı kendılerıne yeterlı oluncd, ucuz malıyetlı otomobıl kaynakları hdlım. geldıler Güney Kore'nın Hyundaı markası, Amerıka ve Kandda 1 da rekor satışlar elde edınce, bu ülkenın dığer otomobıl üretıcılerı ıle cıddı görüşmeler bas ladı bıle Yugoslav Yugo'larla Rus I ada'ların da ucu7 otomobıl pazarında soz sahıbı olduk ları bılınıyor Yenı bır gelışme ıs>e, Güney Ame rıka'da büyük bır otomotıv gücun doğıışu Brezılya'nın Volkswagen yapımciM ıle Arjdiı tın'ın Ford lısansörü bırleşerek dunydnın dör düncu buyük otomotıv pazarına sahıp olabı lecek bır grup oluşturdular Yuksek sayıda arac uretecek tesıslcr kurmak ıçın gırı^ımde bulu nan ulkeler arasında Taıvvan, Male/ya ve mev cut tesıslerınden memnuıı olmayan Sovyetler Bırlığı'nı sayabılınz Insanlarm "ayağını yerden kesme" vabalarının bu kadar yoğun surdurulduğü bır çağ da, gelışmış teknığe sahıp ulkelerın halka sun dukları harıka otomobıller nclcrmış bır baka lım Bılhassd 1984'te başlayan, ekonomımı zın lıberalleşme eğılımınden sonra drtdn oto mobıl ıthalatı, bu otomobıllcre karşı bılınçlencn alıcı kıtlelcrın beğenısını kazanına savaşı, ılgınc sonuclar doğurdu öııı.elerı bır Japon ıstıldsı beklemrken Turkıye'yc eskıden berı yerleşmış Avrupa markaldrın ağır basma sıyld bu da geçıştırıldı Şımdı ıse, alıcı kıtlele rı arasında luks tüketıme alışmış olanların trcn dını saptamak mumkUn Son ıkıuc yıl ıçın de, ıthal markaların rekabetıyle kcndını topar layan otomobıl endustrımı/, şımdı Totaş ve Re nault'ıın çıkardığı modellere ek oldrak, Otosan'ın Ford Taunus'la pazara gırmcsıyle, I986'da "altın yılını" yaşadı Ycrlı uretım bu yıl ılk defa 80 000 adete yakldşacak Ancak ge 10