Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
28 EYLÜL 2025
2
EDITÖRDEN
ir
Bir çocuğun
diziyi
bir
gecede
B
bitirmek, bir
merakından
kitabı hızla tarayıp
kenara koymak,
ilişkileri bile hızla
başlayıp hızla
tüketmek…
küresel çevre
Çağımız,
bitirmeyi
yaşamaktan daha
değerli kılıyor. Ne
kadar hızlı biterse,
o kadar “başarılı”
platformuna
sayılıyor.
Elbette
Henüz 21 yaşında olan Suudi çevre bilimci Mohammed Alkhushayban
çağımızda her
ile Meksika Körfezi’nin görünmeyen türlerine ışık tutan rice balinası
alanda “hız” çok
önemli. Ancak her
araştırmasından, kurucusu olduğu çevre organizasyonu Alkhushayban
şeyi hızla tüketmek
Platformu’na uzanan yolculuğunu konuştuk.
aslında hiçbir şeyi
ençlerin iklim krizine karşı çekmeye başlamasıydı.
sindirememek
DAIRESEL
eyleme geçme sorumluluğu O noktada bu yalnızca
anlamına da
FLORA
her geçen gün artıyor. Üstelik benim hayalim olmaktan
Sosyal medya gençlere
gelebilir.
bu sorumluluk bilinci bölgesel çıkıp ortak bir vizyona dönüştü. Ekip kurmak
HHH
G sorunları görünür kılarken güvenmeyi, görev devretmeyi ve işbirliğiyle
çevre bilinci verebilir
Bir filmin
küresel bir ortak mücadele ağını da ortaya büyümeyi öğrenmek demekti. Organizasyonun
ardından çıkarıyor. Günümüzde iklim krizine sizden bağımsız olarak geliştiğini görmek ise
Dijital platformlar, gençler için
karşı kırılgan olan coğrafyalarda pek çok çok ödüllendiriciydi.
hissettiğimiz
çevre bilimini erişilebilir ve ilgi çekici
genç çevre duyarlılığını sosyal medya
kılmakta önemli rol oynuyor. TikTok
boşluk, bir kitabın
BIYOÇEŞITLILIK VE
paylaşımı yapmanın ötesine taşıyarak kendi
ve Instagram gibi mecralarda karmaşık
sayfalarından
kuşaklarından duyarlı kişileri bir araya
BÖLGESEL EYLEM
çevre meselelerini anlaşılır içeriklere
AYÇA
geriye kalan
getiriyor. Henüz 21 yaşında olan Suudi
dönüştürüyorum. Atölyeler ise güven
u CRISPR teknolojisi projesi, rice balinası
cümlelerin CEYLAN
çevrebilimci Mohammed Alkhushayban da
oluşturan ve daha derin bir anlayış
araştırması ve yeni açıklanan Colony Project gibi
bu isimlerden. Kendisi Meksika Körfezi’nde
hızla silinmesi,
sağlayan etkileşim katmanı ekliyor.
çalışmalarınız var. Hangisi toplumda en güçlü etkiyi
yaptığı çalışma ile pek bilinmeyen bir balina
ilişkilerin çabucak ayca_ceylan Gençler, kendi yaşlarından ya da benzer
yarattı?
türü olan rice balinasının varlığına ışık tuttu.
geçmişlerden birinin deniz yaşamı veya
sönmesi… Hepsi
Her projenin kendine özgü değeri olsa da en
iklim sorunları hakkında konuştuğunu
u Daha çocukken ekosistem üzerine deneyler
güçlü etkiyi rice balinası araştırması yarattı. Bu
aynı aceleciliğin
gördüklerinde bu onlar için daha anlamlı
yapmaya başlamışsınız. Bugüne dek sizi en çok besleyen şey ne
araştırma Meksika Körfezi’nde kritik derecede tehlike
sonucu olabilir mi?
oluyor. Bu yalnızca bilgi yaymak değil;
oldu?
altındaki, pek bilinmeyen bir tür olan rice balinasına
Bitirmek,
gençlerin harekete geçmeye, soru sormaya
Beni en çok besleyen şey, El-Kasım’da çocuk yaşta
dikkat çekti ve bölgede deniz koruma tartışmalarını
yaşamak demek
ve çözümün parçası olmaya güçlendiği bir
başlayan doğa merakım oldu. Doğal sistemleri bizzat
başlattı. Bu proje, büyük ölçekli endüstrilerin kırılgan
hareket yaratmak demek.
midir? Çünkü gözlemlemek ve evimin yakınında küçük ekosistem
ekosistemleri nasıl etkilediğini insanların anlamasına
deneyleri yapmak, hiç sönmeyen bir tutkuyu ateşledi.
yaşam, kimi zaman yardımcı oldu ve küresel biyoçeşitliliğin korunmasında
Ancak bilimin ötesinde yaptığım çalışmaların sevdiğim
bölgesel eylemin önemini vurguladı. Ayrıca daha önce
ağır ağır ilerleyen
çevreleri korumaya yardımcı olabileceğini bilmek bana
hiç duymadıkları türlere değer vermeleri için insanları
bir ritimde saklıdır.
sorumluluk duygusu verdi. Alkhushayban Platformu’nu
teşvik etti ki bu bence
HHH
kurmaktan İngiltere’de ve
farkındalık ve
Bir cümlenin
farklı ülkelerde
eylem yolunda
zihinde konferanslar
büyük bir adım.
düzenlemeye kadar
yankılanması, bir
u Uzun vadeli
attığım her adım bu
duygunun bedende
vizyon olarak bir çevre
bağlılığımı pekiştirdi. Bugün
yer etmesi zaman akademisi kurmaktan söz
beni ayakta tutan şey, çevresel eylemin
ediyorsunuz. İlk adımlarınız neler olacak?
ister.
yalnızca bilim değil empati, öğrenme ve küresel
İlk adım, Alkhushayban Platformu bünyesinde
Belki de zor
sorumlulukla köklenen bir çağrı olduğuna olan inancım.
deneyimli araştırmacıları, özellikle Ortadoğu’daki
olan, tüketmeden
u Başlangıçta tek başınıza taşıdığınız düşü, altı kişilik bir
dezavantajlı topluluklardan gelen öğrencilerle
yaşayabilmek.
ekibe dönüştürdünüz. Bu süreçte en zor ve en motive edici
buluşturacak bir pilot mentorluk programı başlatmak.
deneyimleriniz nelerdi?
Siz ne dersiniz?
Böylece eğitim modellerimizi test edebilecek, etkilerini
En büyük zorluk, vizyonu ayakta tutmaya çalışırken
ölçebilecek ve tam ölçekli bir akademi kurmadan önce
Hepinize iyi
araştırmacı, organizatör, sosyal medya yöneticisi ve
yaklaşımımızı geliştirebileceğiz. Ardından üniversiteler
pazarlar...
CEO olarak her rolü tek başıma üstlenmekti. Üstelik
ve çevre STK’leriyle müfredat desteği ve sertifikasyon
aynı anda derslerime de devam etmem gerekiyordu.
için ortaklıklar kurmayı planlıyorum. Ayrıca genç
DENIZ ÜLKÜTEKIN
Beni motive eden, misyonumu paylaşan insanların artan
çevrecilerin fikirlerini paylaşacağı, eğitim alacağı
deniz.ulkutekin@cumhuriyet.com.tr
ilgisi ve desteği oldu. En unutulmaz an, platformun
ve projelerini sunacağı yıllık bir gençlik konferansı
kendi fikirlerini ve enerjilerini getiren tutkulu insanları
düzenlemek de bu yolculuğun parçası olacak.
Hastalıkların kökeni kent yaşamı mı
astalanmak deyince dolaşmayı özgürlük sanıyoruz ama ciğerlerimiz
INSANLIK
aklımıza hemen virüsler, görünmez maskelerle kaplı.
bakteriler, kötü beslenme
HALLERI
IŞIĞIN KÖLESI RUTINLERIN MAHKÛMU
gelir ama ya işin aslı
Bir de biyolojik saat konusu var. İnsan, güneşle uyanıp
H daha derinlerdeyse? Ya
güneşle uyumak üzere programlanmış. Ama biz geceyi
bizi hasta eden asıl şey, yaşadığımız
gündüze çevirdik. Neon ışıklar, telefon ekranları, 24
kentlerin ta kendisiyse?
saat açık marketler derken ritmimiz darmadağın oldu.
Düşünsenize, sabah uyanıp perdeleri
Sabah uyanamıyor, gece uyuyamıyoruz. Uykusuzluk
açıyorsunuz. Kuş sesleri değil korna
ise obeziteye, depresyona, kalp hastalıklarına davetiye
sesleri giriyor kulağınıza. Temiz dağ
çıkarıyor. Düşünsenize, yalnızca “ışığı yanlış kullanmak”
havası yerine egzoz kokusu dolduruyor
bile bizi hasta etmeye yetiyor. Güneşin yerine ekran ışığını
ALICAN
ciğerlerinizi. Günün ilk dakikasında
koyunca önce beynimiz sonra bedenimiz ve ruhumuz
doğadan koptuğunuzu hissediyorsunuz.
ELKOREK
dengesini kaybediyor.
Belki de sorun burada başlıyor. Çünkü biz,
Kent sırf ciğerimizi değil ruhumuzu da hasta ediyor. ?
insanlık olarak doğanın bir parçasıyız ama
Gürültü, kalabalık, trafik… Bunların hepsi kronik stres
bunu unuttuk.
kaynağı. Stres ise çağımızın en büyük zehiri. Bağışıklığı
Galeati Yayıncılık
BETONUN GÖLGESINDE SAĞLIK
zayıflatıyor, sindirimi bozuyor, hormonlarımızı altüst ediyor.
YENİ
İstanbul’u, Ankara’yı veya İzmir’i düşünün. Göz alabildiğine Neden bu kadar yorgun, bitkin, agresif hissettiğimizi bazen
beton, gökdelenler, asfalt... Toprak neredeyse görünmez anlamıyoruz. Belki de yanıt çok basit: Bedenimiz doğaya dönmek
olmuş. Oysa insan, milyonlarca yıl boyunca toprakla, istiyor ama biz onu beton duvarların arasına hapsediyoruz.
ağaçla, suyla iç içe yaşadı. Çıplak ayakla çime basmak
ÇÖZÜM NEREDE?
yalnızca ruhu değil, bağışıklık sistemini de güçlendiriyor.
Elbette hepimiz köye taşınamayız ama kentte de doğayı geri
Kentte ise ayakkabınızın altındaki asfalt sizi dünyadan
çağırmak mümkün. Çatı bahçeleri, topluluk bostanları, parklarda
koparıyor. Doğadan uzaklaştıkça bedenimiz, bağışıklığımız
çıplak ayakla yürüyüş, balkonda birkaç saksı fesleğen, evimizi
ve psikolojimiz çöküyor. Modernite ve teknoloji konfor
yeşillendirmek... Bunlar sırf estetik değil önleyici tıbbın da
sağladı ama aynı zamanda kaygı, uykusuzluk, alerji ve kronik
geleceği. Temiz havayı aramak, hafta sonları ormana gitmek,
hastalıkları da beraberinde getirdi.
güneş doğarken 10 dakika dışarıda bulunmak bile hücrelerimizin
KIRLI HAVA YORGUN CIĞER
dengesini geri getiriyor.
Hava kirliliği öyle, “biraz duman, hafif egzoz” sorunu Belki de hastalıklarımızın kökeni genetik ya da mikroplar
KARGO DAHİL 300 ¨ YERİNE
değil. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre her yıl milyonlarca insan değil. Belki de asıl neden kendi elimizle yarattığımız kentler.
bu yüzden erken ölüyor. Egzoz, fabrika dumanı, inşaat tozu Doğadan kopmanın bedelini kaygı, depresyon, astım, obezite
¨
250 derken ciğerlerimiz hiç temizlenemiyor. Eskiden köylerde ve tükenmişlikle ödüyoruz. O yüzden soruyu tersine çevirmek
insanlar 80 yaşında bile tarlada çalışabiliyordu. Bugün gerek: Aslında bizi hasta eden kent değil, doğasızlık. Ve iyileşme
+90 539 669 60 69
kentte yaşayan 40 yaşındaki biri merdiven çıkarken nefes süreci yeniden toprağa basmakla başlıyor.
www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017
nefese kalıyor. Çünkü sırf oksijen değil, karbonmonoksit de
@alicanelkorek @Alican_Elkorek
soluyoruz. Ve en kötüsü, bunu olağanlaştırıyoruz. Maskesiz
Deniz yaşamı
küresel bir sorun
Genç araştırmacılar arasındaki küresel
işbirliği, ortak bir aciliyet ve yenilikçilik
duygusu yaratıyor. Özellikle deniz yaşamı
küresel bir mesele çünkü okyanuslar sınır
tanımıyor. Bu işbirlikleri yeni fikirleri,
kültürel bakış açılarını ve yerel bilgileri
aynı alana taşıyor. Suudi Arabistan ve
Meksika gibi ülkelerden öğrencilerle
çalışarak yalnızca bilgi alışverişi
yapmıyor, geleceğin bilim insanları ve
çevre savunucularının ağlarını kuruyoruz.
Bu küresel gençlik hareketi, yeni keşiflere
öncülük etme, uluslararası politikaları
şekillendirme ve biyolojik çeşitliliği
korumak için kapsayıcı çözümler üretme
potansiyeline sahip.