Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
Days
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
7 ARALIK 2025
2
EDITÖRDEN
ir zamanlar
mutluluk
çok daha
yakındı.
Sağlıklı yaşamı amaç
B Bir fincan
çayın buharında, edinenlerin yeni gözdesi
aynı masaya oturup
acai meyvesinin üretim
sessizce gülümseyen
sürecinde ortaya çıkan
bir dostta, balkona
çıkan sabah
atık miktarı soru
güneşinde...
işaretleri yarattı.
Mutluluk,
büyük bir hazırlık
gerektirmeyen, küçük
anların içine saklanan
bir şeydi. Bugün ise
küçük mutlulukların
Acainin küresel yükselişi
bile büyük bedelleri
var.
Brezilyalı dövüş sanatları “süper gıda” olarak
Bir kahve içmek bile ustası Carlos Gracie 1980’lerde, uluslararası pazarlara
performans artırıcı “Gracie diyeti” açıldı. Amazon
artık “ritüel” oldu,
kapsamında acai kâsesini tanıttı ve ormanlarında yetişen
dinlenmek “kaçış
Rio de Janeiro gibi büyük kentlerde euterpe oleracea
planı”, huzur ise satın
sporcular arasında bu yiyeceğin isimli palmiye
alınması gereken bir
popülerlik kazanmasını sağladı. ağacından toplanan
“deneyim”.
1990’larda Brezilyalı sörfçüler ve acai, besin değeri yüksek yapısıyla
Sanki mutluluğun
fitness çevreleri de bu akıma katıldı. smoothie’lerden enerji barlarına
sadeliğini yitirdikçe,
Böylece acai kâsesi spor salonlarının kadar pek çok ürüne esin verdi.
onu yakalamak için
ve sahillerin vazgeçilmezi oldu. Brezilya’nın acai ihracatı son 10
daha çok tüketmek,
2000’lerde ise bu küçük meyve, yılda yüzde 14 arttı.
daha çok gezmek,
daha çok harcamak
zorundaymışız gibi.
HHH
Modern dünyanın
bize dayattığı şey
Acai bowl’unuz çevre
basit: Mutluluk doğal
bir hal değil, bir
performans. O yüzden
içimizdeki küçük
sevinçleri duymak
yerine dışarıdan büyük
için ne kadar sağlıklı
?
bir mutluluk ithal
etmeye çalışıyoruz.
on zamanlarda ormansızlaşma baskısını azaltıyor ve
BIYOEKONOMI
Belki de asıl DAIRESEL
spor salonlarından Amazon’un korunması için teşvik de
UMUDU
kaybettiğimiz
FLORA
sağlıklı gıdalar yaratıyor.
Ancak bu yükselişin bir
mutluluk değil,
satan kafelere,
Yine de sorunun yalnızca teknik
bedeli var. Dünya acai
onu fark eden
S inzivalardan
çözümler olmadığını öne çıkaran
arzının yaklaşık yüzde
gözümüz. Sadelikten
güzellik tüyolarına kadar
kaynaklar da var. Biological
95’i Brezilya’nın Pará
uzaklaştıkça, bizi
her yerde karşımıza çıkan Conservation dergisinde yayımlanan
eyaletinden sağlanıyor.
mutlu eden şeyler acainin çevresel etkileri bir araştırma acai plantasyonlarını
Meyvenin yaklaşık yüzde
üzerine bir yazı yazmaya genişletmek için yerel ağaçların
küçülmüyor, biz
85’i sert ve yenmeyen bir
karar verdim. Buna kesilmesinin, ormanların düzenli
beklentilerimizi
çekirdekten oluşuyor; her
neden olan ise geçen ay olarak taşan çamurlu nehirlerin
büyütüyoruz.
AYÇA yıl 1.6 milyon tonluk atık
mahallemde açılan bir kıyılarında yetiştiği bu Amazon kıyı
HHH
yaratılıyor. Bu biyokütle
CEYLAN
smoothie bardı. Mönünün
ekosistemindeki tür ve işlev sayısında
Küçük mutlulukları
atıkları çoğunlukla boşa
ortasında mor bir tabak:
azalmaya neden olduğunu gösteriyor.
yeniden bulmanın
gidiyor, hatta çevresel
“Acai bowl”. Hindistan ayca_ceylan Araştırmanın lideri biyolog Madson
yolu ise büyük
kirlenmeye yol açabiliyor.
cevizi rendesi, granola, chia Freitas MONGABAY’a yaptığı
bedellerden değil,
Ancak bazı girişimler bu sorunu fırsata
tohumu ile sunulmuş. Sosyal medya açıklamada, “Tek kültürlü ortamlarda,
küçük vazgeçişlerden çevirmeye başladı.
için ideal, sağlıklı yaşam içinse çoktan özellikle besin döngüsüne yardımcı
geçiyor: Earth.org’un haberine göre kısa süre
popüler oldu bile. olan, kuş ve böcek gibi fauna türlerine
önce COP30 zirvesine ev sahipliği
Daha az hırstan, daha
Ağaçları 20-24 metreye kadar ev sahipliği yapan gölge bitkileri
az karşılaştırmadan, yapan Belém’deki start-up’lar, bu
uzanan bu palmiye, dallarında olmak üzere, tipik ova ağaç türlerinin
atıkları biyokömüre dönüştürerek
daha az hızdan...
yüzlerce mor meyve taşıyor. Ancak
yokluğunu fark ettik” dedi.
karbon kredisi, gübre ve inşaat gibi
Mutluluk hâlâ orada,
bu hasat, yükseklerde yapılan riskli artırmaya çalışıyor. Şirket şimdiye Sağlıklı yaşam için yenen her
alanlarda artı değere dönüştürmeyi
sadece görünür olmaya bir iş. Amazon’da yaban hayatla iç içe kadar 50 tondan fazla acai çekirdeğini lokmanın bir öyküsü var. Acainin
hedefliyor. Süreci WhatsApp tabanlı
yaşayan topluluklar için binlerce yıldır içeceklere dönüştürdü. Bu dönüşüm, enerjisi yalnzıca bedene değil, tüm
çalışmaktan yorulmuş
sensörlerle izleyen Amaztrace gibi
temel besin olan acai, artık küresel atıkların geri dönüştürülmesinin bu ekolojik ve sosyopolitik ağa da
olabilir. Hepinize iyi
şirketler, küçük çiftçilere teknolojik
raflarda ve mönülerde karşımıza yanı sıra Brezilya’nın “ayakta yayılıyor. Bu nedenle, yediklerimizin
pazarlar.
destek de sunuyor. Aynı zamanda,
çıkıyor. Sindirim, kalp ve beyin orman biyoekonomisi” programına çevresel gölgesini de birlikte
DENIZ ÜLKÜTEKIN
sağlığını desteklediği bilinen meyve, Raízes do Açaí gibi girişimler de katkı sağlıyor. Sürdürülebilir acai düşünmek gerekiyor. Aksi halde bu
besleyici değerlerinin yanı sıra önemli biyoekonomiyi temel alan yerel hasadı, gelişmiş geçim kaynaklarını “süper” meyve, gezegenin en karmaşık
deniz.ulkutekin@cumhuriyet.com.tr
bir kültürel mirası da taşıyor. biyoçeşitlilikle uyumlu hale getirerek
modellerle Amazon’un değerini çelişkilerinden biri olarak kalabilir.
Bu ülkede
çocuklar hep
tehlikede
zay’a dört olabilirdi bu trajedinin ama
SORUMLULAR
yıldır nedeni otelin ilaçlanması
CEZALANDIRILMALI
BEBE101
mümkün çıktı. Kartalkaya’daki
Parklar, oyun alanları, konutlar,
olduğunca otel yangını... Duman
oteller ve işyerleri bağımsız,
U sokakta sensörleri çalışmıyor, yangın
düzenli, zorunlu denetimden
değiştiriyor. Sorun yalnızca parktaki o küçük ellere, her düşüşte kalkmayı
geçireceği bir çocukluk merdiveni kilitli. Onlarca
geçmeli. Çocuk işçiliği “eğitim”
kablolar, oteldeki sensörler, sokaktaki öğrenen o meraklı bedene... İçimden şu
sunmaya çalışıyorum: kişi, bir aileden yedi insan
kılıfından çıkarılıp açıkça
soru geçiyor: Benim çocuğum sadece
şiddet de değil. Bu ülke çocukları
Parkta koşsun, oyun yaşamını yitirdi.
yasaklanmalı, sorumlular
başka bir alanda daha yalnız bırakıyor: şanslı olduğu için mi hâlâ hayatta? Bu
kurmayı öğrensin, bir Mattia Ahmet’in
cezalandırılmalı. Belediyelerin,
sorunun yanıtı beni ürkütüyor. Çünkü
kedinin peşinden gitsin, fotoğraflarına hâlâ Çalışma yaşamı.
işletmelerin, okul yönetimlerinin
güvenlik, “şansa” bırakılamayacak
rüzgâr yüzüne çarpsın
bakamıyorum. Tüm bu
KAZA DEĞIL IHMAL sorumluluk alanları net şekilde
DILŞAD
kadar temel bir hak.
istiyorum. Ancak her
olayların ortak noktası şu:
tanımlanmalı. Denetimsizliğin artık
Çıraklık ve “mesleki eğitim” adı
Uzay doğduktan sonra kimi
gün okuduğum haberler
ÇELEBI Hepsi önlenebilirdi.
Türkiye’de yaşamın “normali”
altında çocuklar eğitimden koparılıp
alışkanlıklarımızdan feragat edip
içimde aynı sızıyı Nitekim geçen aylarda
olduğunu kabullenmek değil, tam
ucuz işgücü olarak sermayeye
İstanbul dışına taşındık. Çünkü
uyandırıyor: Bu ülkede açıklanan bir rapora
sunuluyor. 14-15 yaşındaki çocuklar tersine gördüğümüz her riskte ses
çocuğun istediğinde bahçeye
çocuk olmak neden bu kadar tehlikeli? göre 2025’in ilk beş ayında ihmal
çıkarma alışkanlığını güçlendirmek
tekstil atölyelerinde makinelere
çıkabileceği güvenli bir yer olsun
Geçen hafta Bağcılar’da dört çocuk nedeniyle önlenebilir biçimde 312
sıkışarak, kapalı fırınlarda, zorundayız.
istedik. Ancak biliyorum ki bu önlemler
parkta oynarken elektrik akımına çocuk yaşamını yitiridi. “Önlenebilir”
tamirhanelerin altında, inşaatlarda Ben çocuğum sokakta büyüsün
yalnızca bir yanılsamayı koruyor,
kapıldı. Bir parkın tam ortasında, kelimesi boğazıma düğümleniyor.
istiyorum. Gerçek yaşamda, gerçek
ölüyor. Bu ölümler de “kaza” diye
bir çocuğun elinin değdiği bir Çünkü bu “kader” değil. Bir kablonun gerçek güvenliği değil. Bir ülke, en
geçiyor. Oysa her biri bir tercihin insanlarla, gerçek bir mahallede.
oyuncakta ölümcül bir hata nasıl olur? izolesi, bir sensörün kontrolü, yangın korunmasız çocuğu kadar güvendedir.
sonucu: Denetimsizliği, ucuz emeği, Ama bunun için önce o sokakların
Almanya’dan tatile gelip ihmalkârlık kapısının anahtarının çıkarılması, Eğer bir mahalledeki park tehlikeliyse,
yüzünden yok olan dört kişilik bir aile... bir güvenlik görevlisinin eğitimi ihmali tolere eden bir tercihin... bir oteldeki sensör çalışmıyorsa, bir gerçekten güvenli olması gerekiyor.
Ülke o kadar denetimsiz ki midyeciden Ve ben tüm bunları okurken oğluma tekstil atölyesinde çocuk işçi ölüyorsa Çocuklarımızın canı, hiçbir
kadar basit. Yani çok basit adımlar
bakıyorum; parkta tebeşirle çizgi çizen hiçbirimiz gerçekten güvende değiliz.
kumpirciye kadar herkes sorumlusu bir çocuğun yaşamıyla bir anda yer kurumun ihmaline emanet edilemez.

