Catalog

16 haziarn 2024 3 ısa süre önce Dr. Erdal cüzzam (lepra) hastanesinde Prof. Dr. Atabek’i kaybettik ancak Türkan Saylan’ı ziyaret eder. Yüzündeki yaptıkları, izleri uzun süre bir organı kaybettikten sonra iyileşmiş olan zihinlerimizde ve tarihimizde bir hasta çay servisi yapmaktadır. Atabek Dr. Erdal Atabek Kvarlığını sürdürecektir. Hem onun getirdiği çayı içmek Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihinde hem de konusunda ikirciklenir ancak yanına gelip öpmek istemiş, Erdal Hoca ise Kalbinizi dolduran Cumhuriyet gazetesinin tarihinde. çayı alıp bir yudum içer. “Öpme grip geçer” demiş. Bunun üzerine duygular Erdal Atabek aramızdan ayrıldıktan Atabek’in söylediğine göre o eşi onu dinlememiş, “Senin gribin bana Kalbinizde kaldı. sonra pek çok aydın, an servisi yapan eski hastanın geçmez” diyerek öpmüş ve evden ayrılmış. Siz geniş zamanlar hakkında güzel şeyler yüzünde bir teşekkür ifadesi Eşi gittikten sonra Erdal Hoca, “Niçin senin umuyordunuz söyledi. Onun, ülkemiz belirir. Atabek ailesinde gribin de bana geçmez” demedim diye Çirkindi dar ve Cumhuriyetimiz için grip geçmemektedir, benzer üzülmeye başlamış, öğlene kadar esef edip vakitlerde bir sevgiyi yaptıklarından, tababet şekilde büyük ailemizde de durmuş. söylemek. alanına katkılarından, cüzzam geçmemektedir. Erdal Atabek bu anısını neye bağlamıştı, Yılların telaşlarda bu Aydınlanmacı hatırlamıyorum. Ancak şimdi hepimiz kadar çabuk ÇOCUKLARIMIZ VE BİZ ve aydınlatıcı yakınlarımıza yönelik sevgimizi ertelemeden Geçeceği aklınıza Sıklıkla telaffuz ettiğimiz düşüncelerinden, dik söylemek konusunda kıssadan hisse gelmezdi. Prof. Dr. bir görüş var, bu görüşü duruşundan, ödün vermez çıkarmalıyız diye düşünüyorum. Asla Gizli bahçenizde Üst Ün sanırım ilk kez söyleyen Dr. kişiliğinden, u dönüşsüz Erdal Hocanın bir eksiğini dile getirmeyi Açan çiçekler vardı, Erdal Atabek’tir: “İçinde Dökmen fikir adamlığından söz amaçlamadan, hepimizin zaman zaman Vermeye az yaşadığımız çağda bizler ettiler. Bendeniz de burada sergilediğimiz insani bir zaafa dikkat buldunuz çocuklarımızı refahımıza ortak onunla ilgili üç küçük anıdan, görünürde çekmek istiyorum. Bu konuyu Behçet Yahut vakit olmadı. ediyoruz, yaşamımıza ortak küçük ancak aslında büyük iletilerden söz Necatigil de Sevgilerde adlı şiirinde dile “Senin gribin de erdal Atabek etmiyoruz” şeklindeki bu söz etmek istiyorum. getirmişti. bana geçmez” veya Erdal Hocamızın bizlere ilginç Sevgileri yarınlara bıraktınız “Seni seviyorum” ‘SENİNKİ DE BANA GEÇMEZ’ bir mirasıdır. Gerçekten de Çekingen, tutuk, saygılı. demek belki hayat kurtarmaz ama bazen Erdal Atabek renkli ama sade kişiliğiyle günümüzde pek çok anne baba, çocuğunu Bütün yakınlarınız hayat boyu esef etmemizi önler, yaşam içimizden biriydi. Başka hatırlayan var mı kurstan kursa taşıyor, ona elinden geldiğince Sizi yanlış tanıdı. kalitemizi artırır. bilmem ama yıllar önce ona ait olduğuna maddi imkânlar sağlıyor ancak pek çok aile Bitmeyen işler yüzünden CÜZZAM DA GEÇMEZ emin olduğum bir yazı okumuştum. Yazı çocuğundan ev işlerine yardım etmesini (Siz böyle olsun istemezdiniz) özetle şöyleydi: Atabek grip olmuş evde Bir bakış bile yeterken anlatmaya Büyük bir olasılıkla Erdal Atabek’e ait veya yazın bir işte çalışıp harçlığını yatıyormuş, eşi sabah evden çıkarken her şeyi olduğunu zannettiğin bir anı şudur: Atabek çıkarmasını istemiyor. Tehcir: Soykırım iddialarına yanıtlar VI ugün en çok nüfusunun Türkiye’deki Ermeni 5.47’sini oluşturur. Bu sayıma göre değildir. Bu nedenle Gerçekte merak edilen Müslümanlara oranı altı doğu ilinde yalnızca 510 bin 62 istatistikte yalnızca nüfusu 1 milyon 579 üç soruyu yani nedir? Osmanlı Ermeni yaşamaktadır (Eryılmaz, 1996: “Protestan” olarak bindir. Patrikhanenin ölen bir kişi bile tehcir yasası Devleti’nde ilk nüfus 91/1988:87). 20. yüzyıl başında ise iki yansıtılmıştır iki yıl önce Berlin B olsa devletin bunda çıktığında sayımı 1830’da önemli nüfus sayımı yapılır. 1906-1907 (Eryılmaz, Kongresi’ne ö ülkedeki Ermeni nüfusu 1988:87, 111). sunduğu rakam yapılır. 1896-1897 nüfus sayımında 15 milyon 518 bin sorumluluğu vardır nedir, kaç kişi göçe yıllarında yapılan 478 Müslüman vardır. Ermeniler ise Genelkurmay ise 3 milyondur (Gürün, 1985:90- tabi tutulmuştur ve nüfus sayımı ise ilk Gregoryen, Katolik ve Protestan olarak ATASE ancak konu soykırım kaç Ermeni yaşamını ayrıntılı sayım olur. ayrı ayrı sayılmıştır. Bu sayıma göre Arşivi’ndeki bir 92). Osmanlı ŞADumAn HAlıcı yitirmiştir sorularını Müslüman nüfusun yüzyıl başında Osmanlı Devleti’nde başka istatistiğe iddiası olunca sayılar Devleti’ndeki sadumankaragozhalici@gmail.com göre ise Ermeni Ermeni nüfusu yanıtlayarak dizi yazımıza toplamı 11 milyon 1 milyon 194 bin 443 Ermeni önem kazanır. İşte son vereceğiz. 411 bin 945’tir. yaşamaktadır. Hemen hatırlatalım nüfusu toplam açık artırmaya 1 milyon 219 bin çıkarılmıştır. Bu Osmanlı Devleti’nde Ermeni Ermeniler genel nüfusun yüzde Protestanların hepsi Ermeni belgelerle nüfus ve 323’tür (K.265, nedenledir ki Fransız Dışişleri Bakanı D. 1094, F. 2). tehcir verileri Osmanlı Devleti’nin Hantaux, 1896’da Fransa Farklı araştırmalar yakın sonuçlar 1905 yılında başlatıp Parlamentosu’nda ellerindeki 1914 yılında tamamladığı istatistiklere göre Ermeni halkının Londra’daki Alman Büyükelçisi nüfus sayımı ülkedeki her vilayet, kaza Osmanlı ahalisine göre yüzde 13’ten Von Kühlmann ise toplam Ermeni ve köylerde gayrimüslimlerin de yer fazla olmadığını açıklar (Osmanlı nüfusunu 1 milyon 200 bin olarak aldığı komisyonlar tarafından yapılır. Belgeleri, 82-92). En ayrıntılı çalışmayı verir. Ludovic de Contenson da yapanlar H.F.B. Lynch ile Vital 1914 yılında yayımlanan sayıma göre 1913’te dünyadaki Ermeni nüfusunu ülkede Katolik, Protestan, Gregoryen Cuinet’tir; Lynch, 1 milyon 325 bin 3 milyon 100 bin olarak verirken olmak üzere toplam Ermeni nüfusu 1 247 sayısını verir. Düyunu Umumiye Türkiye’de yaşayanları 1 milyon 400 milyon 294 bin 851’dir (Karpat, 91, adına Türkiye’de 12 yıl araştırma yapan bin civarında gösterir. Hem Osmanlı 162-189). Cuinet ise Ermeni nüfusunun 1 milyon hem de Batılı kaynakları göz önünde Peki Ermeni ya da Batılı yazarların 475 bin 11, Müslüman nüfusun ise 14 bulunduran Shaw, 1914 yılında eserlerinde yer bulan nüfus nedir? milyon 865 bin 118 olduğunu saptar Osmanlı’daki Ermeni nüfusunu 1 Dünyanın farklı Ermeni Patriği Ormanyan’a göre (Alp, 2009: 8-15). milyon 294 bin 831 olarak verir yerlerindeki ermeni (Shaw, II, 256). Clair Price, Birinci topluluklar her yıl 1915 Dünya Savaşı’nın başlamasından yılında yaşananları anıyorlar. önce Türkiye’de 1 milyon 500 bin, 1917 İngiliz salnamesi ise Türkiye’nin tamamında 1 milyon 56 bin varsayalım, göç ettirilenleri de 600 bin civarında Ermeninin öldürüldüğü ileri Ermeni’nin yaşadığını vurgular (Alp, sürülür. değil de 700 bin olarak ele alalım. Bu 18). Encyclopedia Britannica 1910 durumda yaşamını yitiren Ermenilerin 202 BİN KAyIp yılı baskısında Türkiye’deki Ermeni sayısı yine 300 bin rakamının bile Milletler Cemiyeti Göçmenler nüfusunu 1 milyon 500 bin olarak çok altında kalmaktadır. Son noktada Komitesi, Birinci Dünya Savaşı’nda göstermiştir. Dikkat edilmesi gereken tehcir yıllarında 200 ile 300 bin Türkiye’den göç eden Ermenileri ise 1953 baskısında sayının 2 milyon arasında Ermeninin yaşamını yitirdiği 400-420 bin olarak gösterir. İstanbul 500 bin 550’ye çıkarılmasıdır. Bu söylenebilir. Patriği 1921’de İngilizlere verdiği rakamlar da gösteriyor ki tehcir yasası Kuşkusuz bu hesaplamaların bir istatistikte, göç ettirilenlerden çıkarıldığında Anadolu’da 1 milyon nedeni göç sırasında yaşamlarını yerlerine dönmüş olanlar da dahil 300 bin ile 1 milyon 500 bin arasında yitirenlerin kimi kişi, kurum ya olmak üzere var olan Ermenilerin Ermeni yaşamaktadır. da devletlerce “1 milyon 500 sayısını 625 bin olarak gösterir. Kaç Ermeni göç ettirilmiştir, kaç bin Ermeninin öldürüldüğü” 1921’de sağ olan Ermeni sayısının Ermeni yaşamını yitirmiştir? Osmanlı iddiasını sürdürmelerinden hatta ise 1 milyon 25 bin olduğu görülür. resmi kaynaklarına göre tehcir yasası ile bu sayıyı daha da abartmalarından Türkiye’nin 1914’teki Ermeni 702 bin 900 Ermeni yer değiştirmiştir. kaynaklanmaktadır. Gerçekte ölen nüfusunu yuvarlayarak 1 milyon 300 Yuvarlak hesapla 1 milyon 300 bin Ermeni tek bir insan için bile devletin bin kabul eder ve sağ Ermenileri bu yaşadığı düşünülürse 500 bin civarında sorumluluğu vardır. Ancak sayıdan çıkarırsak kayıp Ermenilerin Ermeni’nin göç ettirilmeyip yerlerinde dikkatten kaçmaması gereken, kasıt toplamının 275 bin olduğu görülür. bırakıldığı açığa çıkar. Gelelim iddialara... olup olmadığıdır. Bugüne kadar Mavi Kitap’ta 5 Nisan 1916 tarihinde New York Times daha 5 Eylül böyle bir kastı kanıtlayacak belge Zor, Şam ve Halep bölgelerinde 1915’te 1 milyon 500 bin Ermeni’nin, bulunamamıştır. Belge arayışı da yeni 500 bin Ermeninin olduğu yazılıdır. 24 Eylül’de 500 bin Ermeni’nin değildir. İngilizler daha 1919 yılında Osmanlı hükümetine sunulan belgede açlıktan öldüğünü, 7 Ekim’de ise 800 Malta’daki tutuklular için ABD’yi bile ise 702 bin 900 kişinin göçe tabi bin Ermeni’nin imha edildiğini iddia hareket geçirmiş ama bulamamıştır… tutulduğu belirtilir. Dolayısıyla kayıp eder. Sayı, yıllar içinde milyonlara Sözün özü... Türk milletinin tarihe Ermeni sayısı 202 bin kişi olarak ulaştırılacaktır. Örneğin Ermeni veremeyeceği hesap yoktur. hesaplanabilir. yazar Dr. Sarkissian, 1970 yılında Kamuran Gürün de “Ölenlerin “Türkiye’de Soykırım” adıyla sayısı 300 bini bulmaz” der. Bilal yayımladığı makalede 2 milyon Kaynakça Şimşir ise bu rakamı bile fazla bulur. ATASE Arşivi, No: ½, Klasör 265, Dosya 1094, civarında Ermeni’nin yok edildiğini Fihrist 2. Şimşir’e göre Paris’e giden Ermeni öne sürer. Kevork K. Baghdjian Azmi Süslü, “Tehcir Olayındaki Gerçekler”, Ondokuz heyeti başkanı Boghos Nubar Paşa, ise 1 milyon 500 bin Ermeninin Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 6, S. 277-286, Yıl 1991. 11 Aralık 1918’de Fransa Dışişleri sürüldüğünü ve soyulduğunu ve bir o Bilâl Eryılmaz, Osmanlı Devleti’nde Gayrimüslim Bakanlığı’na sunduğu yazıda kadarının da katledildiğini iddia eder Tebaanın Yönetimi, İstanbul, 1996. Türkiye’den göç ettirilen Ermenilerin Bilâl Eryılmaz, “Osmanlı Devleti’nde Nüfus (Süslü, 272-273). Sayımları ve Nüfusun Yapısı”, Türk İdare Dergisi, Yıl 600-700 bin kadar olduğunu bildirir, Batılıların tehcirde ölen Ermenilerle 60, S. 380, Ankara, 1988. bunlardan 390 bin kadarının yardıma Kemal Karpat, Osmanlı Nüfusu (1830-1914) ilgili kafa karışıklığının ve tutarsız Demografik ve Sosyal Özellikleri, çev. Bahar Tırnakçı, muhtaç durumda bulunduklarını sayılarının en güzel örneği Mavi TVYY, İstanbul, 2003, s. 91, 162-189. söyleyerek yardım ister. Yani göç İlker Alp, “Ermeni İddialarının Tarihsel Geçersizliği”, Kitap’tır. Örneğin 104. sayfaya göre Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 11, S. 1 ettirilen ve bulundukları bölgede öldürülen Ermeni sayısı 600 bindir. (1-30), 2009. yaşamlarını sürdürenlerden 390 141. sayfada tehcire tabi tutulan veya Kâmuran Gürün, Ermeni Dosyası, TTK Yayınları, bini yardıma muhtaçtır. Yardıma Ankara, 1985. öldürülen Ermeni sayısı 1 milyon Osmanlı Belgelerine Göre Ermeni-Fransız İlişkileri, ihtiyacı bulunmayan, Avrupa ve olarak ifade edilir. 541 ve 542. (Ed. Yusuf Sarınay), Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Amerika’ya götürülmüş olanları Yayınları, Ankara, 2002. sayfalarda ise tehcire tabi tutulan Stanford J. Shaw-Ezel Kural Shaw, Osmanlı hesaba katmayalım, yalnızca yardıma Ermeni sayısının 1 milyon 150 bin İmparatorluğu ve Modern Türkiye, c. II, çev. Mehmet muhtaçların yaşamda olduklarını Harmancı, e Yayınları, İstanbul, 1983. civarında olduğu, 450 bin ile 850 bin Sağlıklı Bayramlar k Pr ÜBAŞı