Catalog

1 aarlık 2024 3 Sokakta beni birisi “Ballerinafarm” isimli Yalan toplumu sosyal medya fenomenine benzetti ve ev kadınlığı üzerine sosyoekonomik ve annem temelli sorgulamalar Ebeveynler davranışlarıyla küçüklere örnek başladı. olurlar ve bir anlamda geleceğin toplumunu inşa ederler. Eğer günümüzde çok fazla insan yalan söylüyorsa bunun bir sakıncası olmadığını düşünerek büyüdüklerini söyleyebiliriz. ek çok şey kurumsallaşır, organize hale gelir de yalan kurumsallaşmaz mı? Günümüzde yalan da adeta kurumsallaşmıştır. Örneğin adalet sistemindeki gizli tanıklar bu kurumsallaşmanın Pçağdaş çehresidir. Ancak bu konu yeni değildir; eskiden de yalanın, yalancılığın sistematiği, piyasası varmış anlaşılan. Konuyla ilgili halk hikâyesi şöyle: YALANCI KAHVESİ Eski zamanların birinde adamın birisini borcunu ödemediği için mahkemeye vermişler. Borcunu ödeyecek parası yokmuş, büyük sıkıntıya düşmüş. Birisi akıl vermiş ona, “Mahkemenin karşısında yalancı kahvesi var, oraya git, parasını ver seni haklı çıkaracak bir şahit mutlaka bulursun” demiş. Borçlu sıkıntılı bir yüz ifadesiyle kahveye gidip oturmuş. Hemen birisi gelip sıkıntısının nedenini sormuş. O da, “Benim borç meselesi” demiş. Adam, “Vay ahlaksız hâlâ ödemedi mi?” Doktoralı ev kadınının diye kükremiş. Borçlu, “Yok alacaklı değilim, borçlu olan benim” demiş. Bunun üzerine adam, “Ne borcu bilader, kaç defa ödeyeceksin?” demiş. İşte yalancı kahvesi böyle çalışıyormuş. örtük maliyeti GİZLİ TANIKLAR VE YALANLAR P. Dofr . r Bildiğim kadarıyla gizli tanıklarla ilgili Üst Ün bir halk hikâyesi yok. Sadece konusunu ize yıllardır yeten apartman zar zor bulup baktım, ona “Aramıza evden çalışıyoruz ve ev işlerini ortaklaşa kurguladığım bir romanım var. “Menderes: Dneö dairesinin Uzay’dan sonra yeniden hoş geldin, ben de artık cıvıl cıvıl görüyoruz. Ayrıca tekrar sete dönmem Irmağın Gölgesi” adlı romanımdaki hikâye küçük gelmesi, kentsel görüneceğim” dedim ve yanağımı azıcık konusunda beni motive ediyor hep ama özetle şöyle: dönüşüm diye İstanbul’da kızartıp üç ay sonra kullanılmak üzere ben henüz hazır değilim. Karya ülkesinde bir ayakkabıcının düşmanları onu Bsokakların şantiye alanına çantama geri attım. Çocuğumla ve evle daha çok zaman Menderes Irmağı’nın gölgesini çalıp satmakla suçluyorlardı. dönmesi, bebek arabasıyla asansörsüz Peki neydi bu kadının vaat ettiği? geçirmeye yönelik seçimim tamamen Ayakkabıcı güya ırmağın gölgesini çalmak için bir örgüt binanın dördüncü katında yaşamanın “Ballerinafarm”ın öncülerinden olduğu benim kişisel seçimim ve bana kurmuştu. İddia gülünçtü ancak iş mahkemeye düşünce olay eziyete dönüşmesi gibi pek çok neden bizi ve “Geleneksel eş” diye Türkçe’ye dayatılmıyor, bu nedenle çağdaş ve ciddileşti. Çünkü iddia sahiplerinin bir gizli tanığı vardı, o da geçen sene İstanbul dışındaki bahçeli bir çevirebileceğimiz “Trad-wife” (traditional güçlendirici bir yanı da var. Zeus’tu. Zeus mahkemede bir medyum aracılığıyla tanıklık eve taşınmaya yönlendirdi. wife) akımı aslında “geleneksel Türk aile Yine de sosyal medyada, sokakta, etti, ayakkabıcı suçlu bulundu. Bu ev benim için hem yeni hem televizyonda... Nerede olursa olsun bize yapısı”yla pek de çelişmiyordu. Artık kimse ırmağın gölgesini çalmakla suçlanmıyor eskiydi çünkü çocukluğumdaki yazlar bu pazarlanan “yaşamların” derin sosyolojik Çünkü bu akımda “baba” evden dışarı ancak gerçeği çarpıtan, yani yalan söyleyen çok kişi var evde geçmişti ama şimdi bambaşka bir yönlendirmeleri özellikle çıkıp çalışıyor, kadın ise dünyamızda ve ülkemizde. “Çocuklar Duymasın” adlı bir konjonktürle geri dönmüştüm. Neyse ki yaşamı henüz tanımayan genç kocasının maddi desteğine dizi vardı. Bu dizide Seyyar Tayyar adlı bir karakter bol çoğunlukla çok mutlu anılar yaşatmış olan kızlar için büyük tehlike arz bağımlı olarak evin işlerini bebe 101 bol kendisini kahraman gösterecek hikâyeler uydururdu. bu ev yeniden büyük bir mutluluk getirdi ediyor. yapıyor, çocuklara bakıyordu. Örneğin hamburgeri kendisinin bir tesadüf eseri icat ettiğini yaşantıma. Bir anda evimiz iki, hatta üç Çünkü bu dev bahçeli Hatta genellikle çiftlik gibi anlatır, “Benden sonra hamburger patladı gitti” derdi. Pek çok katı büyüklüğe çıktı, bahçede domates- çiftliklerde geçen, doğal, yerlere taşındıkları için şeyi, ambulansı filan da kendisinin icat ettiğini söylerdi. Bir biber yetiştirmeye başladık, anneme kendi ürününü yetiştirdiğin hayvancılık, çiftçilik gibi yakınını hastaneye yetiştirirken ambulansı keşfetmişti. Onun yaklaştım, eşim marangozluk gereçleri bile pestisitlerden uzak, beceriler geliştirdikleri de şirin bir üslupla anlattığı hayal ürünü öyküleri dinleyenler aldı. çocuklarının iyi beslendiği görülüyordu bu sosyal medya itiraz edemezlerdi. Keyfimin ne kadar da yerinde olduğunu ve özenle büyüdüğü yaşam fenomenlerinin. Yani trad- Galiba Seyyar Tayyar, evrensel bir olayı sanatsal bir düşündüğüm bir gün kasabaya indiğimizde dışarıdan muhteşem gözükse wife terimi evlilik veya hane teşbihle ortaya koymaktadır. Yoğurt, kebap, döner Türk ben her zamanki gibi yine Uzay’ın de aslında büyük bedeller içinde “cinsiyet rollerini Dai D mutfağının Orta Asya kökenli ürünleridir, baklava Arap peşinde koştururken biri beni bir sosyal ödeniyor. benimseyen” bir kadını ifade Çi kültüründen bize geçmiş bir tatlıdır. Ancak bir komşu ülke medya fenomenine benzetti ve o günden Kaldı ki “Ballerinafarm” gibi ediyor. yoğurdu ve baklavayı kendisinin icat ettiğini ileri sürmektedir. sonra kafam biraz karıştı. Benzettiği kişi 10 milyon takipçili bir hesap Dolayısıyla her ne kadar Bir uzak ülke ise dönerin kendi mutfaklarından çıktığını iddia “Ballerinafarm” hesabıyla tanınan Hannah artık bir iş kadınıdır ve empoze bize dayatılan geleneksel etmektedir. Bu küçük yalanların yanı sıra dünyada tarihsel Neeleman adlı 10 milyon takipçili bir ettiği yaşam tarzı, modası geçmiş cinsiyet aile yapısıyla uyumlu gibi görünse de bu olayları çarpıtarak büyük yalanlar söyleyen ülkeler, devlet sosyal medya fenomeniydi. normlarını romantikleştirerek bu normların akımda çağdaş yaşam tarzımızla çelişen adamları da vardır. Hesabına bakınca gerçekten de ilgi kadınlara yüklediği tarihsel sınırlamaları bir şey var ki o da şimdiye kadar emek Değerli avukat ve siyasetçi Hüsamettin Cindoruk’un çekici buldum: Sekiz çocuk annesi olan görünmez kılar. verip canımızı dişimize takıp iş yaşamında televizyonda anlattığına göre Demokrat Parti mensupları “Ballerinafarm”, Utah’ta dev bir çiftliğin Kendisi milyonlar kazansa da kadınlara erkeklerle olabildiğince eşit duruma köylülere, “İnönü Paşa askerlik yapmamıştır, asker kaçağıdır” hayvan ve bahçe bakımını üstleniyor, çalışmamayı özendirerek çağdaş feminizmi geldikten sonra tüm bu edinimleri bırakıp diyorlarmış. Dinleyenler de inanıyorlarmış. kucağında sarı bebeleriyle ev işleri ve çağdaş kariyer odaklı beklentileri bir anda ev kadınlığına soyunmak! yapıyor, anneannemin evindeki kuzineye kasıtlı olarak reddeder. Pratiğe gelince Ev kadınlığını tabii ki hakir görmüyorum HORTUMCULAR, PİPETÇİLER benzeyen fırınlarda doğal yemekler yorgunluktan gözaltları morarır, çizmeleri ama doktoralı birinin gününün büyük Ülkemizde az sayıda büyük hortumcu vardır, onlar vergi de hazırlıyor ve yetmezmiş gibi tüm bunlar gübre kokar, bebek ağladığı için ocaktaki kısmını çocuk bakıp evi temizleyerek ödemezler. Ancak yüzbinlerce pipetçi vardır. KDV fişi alınan hakkında paylaşımlar yapıyordu. sütü taşar, almak istediği bir şey için geçirmesinde çok büyük bir örtük maliyet dönemlerde pipetçiler satıcıyla şöyle pazarlık yaparlardı: “Bu Ben üzerinden bir ay geçmiş olmasına kocasından para istemesi gerekir. var. “Üniversite mezunu kuryelerin kaç lira?”, “On lira”, “Fiş almazsam kaça olur?”, “Dokuz karşın daha Uzay’ın doğum gününde Mali bağımlılık, sınırlı kariyer gelişimi, motosiklet kazalarında öldüğü ülkemde olur”. Günde üç beş lira vergi aşıranlar, “O kadar olacak” çektiğim fotoğrafları paylaşacak cinsiyet stereotiplerinin güçlendirilmesi, anneliğin örtük maliyetini kim umursar derlerdi. Bu kişiler ekranlardaki hortumcuları gördüklerinde zaman bulamamıştım! Üstelik tüm bu güç dengesizlikleri gibi pek çok perde ki?” diyeceksiniz, eh tabii siz de haklısınız. ise “Yahu bu kadar da olmaz ki” derlerdi. Hırsızlığın, yalanın yoğunluğuna karşın kadının yüzünde tek arkası sorunu olan bu ışıltılı yaşam büyüğü küçüğü olmaz. Galiba anne babalar çocuklarını, BEN DE Mİ ‘TRAD-wIfE’IM? bir yorgunluk belirtisi görünmüyordu, çok tarzı özellikle iki gelirin bile finansal vatandaş vatandaşı, vatandaş devleti, geçmediği köprünün güzel ve fitti. Dışarıdan bakınca benim durumum da gereksinimleri karşılamak için yetersiz parasını alarak devlet vatandaşı, Kyoto sözleşmesini Allık diye yanağıma sürüp elimle “trad-wife” gibi görünse de ben bu sıfatı kaldığı günümüz ekonomisinde imzalamayan güçlü devletler küçük devletleri kandırmaya dağıttığım rujumu çantamın diplerinden kabul etmiyorum çünkü eşimle ikimiz de sürdürülebilir de değil. çalışmaktadırlar. Böylesine güvenilmez bir dünyada, her şeye rağmen dürüst davrananlar da vardır. Örneğin annem. in krb a D zi ANNEMİN DÜRÜSTLÜĞÜ berrin.karadeniz@cumhuriyet.com.tr v Dünyaca ünlü tenor Ben altı yaşımda bütün büyüklerin, bakıcı ablaların, komşuların çocuklara yalan söylediklerini, tutmayacakları İstanbul’da Kültür rotası vaatlerde bulunduklarını öğrenmiştim. Zihnimde büyüklerin ünyanın en etkileyici tenorlarından yalan söylediklerine dair tutarlı bir şema vardı. Bir akşam Konserden tiyatroya, sinemadan sergiye DMario Frangoulis 14 Aralık’ta annem okuldan geldi, sofradaki hiçbir yemeği yemedim, kültür sanat dünyasında bu hafta Volkswagen Arena’da müzikseverlerle “Yağda yumurta yapayım, yersen seni çocuk bahçesine buluşacak. Frangoulis, sahnedeki 35. öne çıkan etkinlikler… götürürüm” dedi. Yumurtayı yersem beni çocuk bahçesine yılında geniş bir repertuvarı senfonik götürmeyeceğini düşündüm, kanımca o da bütün büyükler gibi orkestra eşliğinde seslendirecek. beni kandırmak için böyle söylüyordu. Ancak nedense annemi test etmek istedim, “Yap yiyeceğim” dedim. Yaptı, yedim, v Türkiye’nin müzikal panoraması “Bahçeye gidelim” demedim çünkü götürmeyeceğinden emindim. Baktım ki az sonra sokağa çıkmak için hazırlanmış, üze Gazhane, Müzik TR100 Meriç küratörlüğünde hazırlanan saçını tarıyor. “Anne nereye gidiyorsun?” diye sordum, bana Msergisi ile Cumhuriyetin sergi belleklere kazınan şarkılar “Çocuk bahçesine gidiyoruz ya” dedi. Ben çocuklara yalan ilanından günümüze Türkiye’nin ve plak, kaset gibi dönemin müzik söylememek gerektiğini evimde, yaşayarak öğrendim. Şu an zengin müzikal mirasını oynatıcıları ile zenginleştirilen bir annemi sevgi ve saygıyla anıyorum. belgeleyen bir sergiye ev sahipliği arşiv çalışmasını sunuyor. Sergi 31 yapıyor. Derya Bengi ve Murat Ocak’a kadar ücretsiz görülebilir. ore Kolektif, ilk etkileyebileceklerini ente, gündelik yaşama, çevreye, İmtiyaz Sahibi: 1 ARALIK 2024 SAYI: 1808 n Yayın Koordinatörü CUMHURİYET VAKFI adına Coyunu “Kurtulma işleyerek gözardı edileni Ktarihe ilişkin görsel, interaktif, DENİz üLKüTEKİN ALEV COŞKUN n Sayfa Tasarım Hızı” ile ebeveynlerin, tartışmaya açıyor. disiplinler arası bir gösterim ve seminer Genel Yayın Yönetmeni ULAŞ KURUL kendi karar ve istekleri Kerem Arslanoğlu ve programı olan Cem Sorguç’un hazırlayıp MİNE EsEN n Reklam Genel Müdürü Sorumlu Müdür doğrultusunda, Kürşat Demir’in rol sunduğu mimarlık seminerleri dizisi “SEK pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr EsRA bOzOK bETüL bERİŞE çocuklarının aldığı oyun, 10 Aralık’ta SEK /Bir Beyoğlu Sekmesi”, serinin ilk baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 yaşamlarını nasıl DasDas’ta. etkinliği ile 11 Aralık’ta Akbank Sanat’ta. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: reklam@cumhuriyet.com. Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın tr Uets: 25999-15079-37611 v Kurtulma Hızı v SEK SEK en ra er eleb lş km