Catalog

10 KASIM 2024 4 Atatürk’ün uzun yıllar kullandığı oda ondan kalan onlarca hatırayı saklıyor Pera Palas, 101 numaralı oda DENiz Ül KÜtEKiN Hem Osmanlı hem de Cumhuriyet döneminde dünya çapında çok önemli konukları ağırlayan Pera Palas’ın en özel misafiri hiç kuşkusuz Atatürk’tü. tatürk’ün Pera Palas’ta kullandığı ‘Bunlar bize odası kendisine ait birçok eşya ile birlikte üzerine işlenen ilgi çekici devredilen hikâyeler’ sembollerle dikkat çeken iki halıya Ayer veriyor. Atatürk’ün ölümünden Pera Palas Oteli Müdürü Murat Eti dokuz yıl önce bir Hint mihracesi tarafından u Pera Palas’ın Atatürk’ün yaşamındaki kendisine getirilen halılar onun ölüm yerini sizden de dinleyebilir miyiz? Otelimizdeki oda kendisine ait bir tarihi üzerine ilginç müze-oda. Biz de anmalarımızı bütün öngörüler içeriyor. personelimiz ve katılmak isteyen Bugüne kadar zaman yurttaşlarımız ile beraber burada zaman kamuoyunun yapıyoruz. Atatürk 1917-1926 yılları gündemine gelen ancak arasında defalarca otelimizde kalmıştır. bütünlüklü bir anlatının Bize de bu mirası, eşyaları bırakmıştır. da var olmadığı halılar, u Odanın ve eşyaların muhafaza denilene göre Atatürk edilmesi yıllar içinde nasıl sağlandı? ile görüşmek isteyen 1981’de otelin o dönemki sahibi rahmetli Hasan Süzer, odayı Atatürk’e ithafen bir bir Hintli mihrace ilgi çekmeye simgelediğini düşünebilirsiniz. Halıya işlenen müze yapmaya karar veriyor. O günden tarafından hazırlanmış. bu yana halka açık bir müze olarak başlayan halılar bir başka simge ise Hindistan’da yetişen ve çok Bunun nedeni de söz kullanılıyor. 10 yıl önce Demet Sabancı Atatürk’ün ölüm nadir bulunan bir böceğin kabuğu. Bu böcek de konusu kişinin Atatürk’ün Çetindoğan ve Cengiz Çetindoğan zamanına ilişkin ölümü simgeler. kendisiyle görüşmeyi tarafından bir özel müze konumuna Halıda yer alan kasımpatı çiçeği, hüzünle ilgi çekici ayrıntılar kabul etmesinden getirildi. O günden bu yana özel müze içeriyor. ilişkilendirilir. Birçok kültürde ölüm çiçeği duyduğu mutluluk. konumunda misafirleri ağırlıyor. olarak bilinen kasımpatı, cenaze törenlerinde Ancak Atatürk’ün u Buraya gelenlar Atatürk hakkında Halı Daki semboller sıklıkla tercih edilir ve isminden anlaşılacağı Kurtuluş Savaşı sırasında neler görebilir? Halıda bir saat dikkat çeker. Bu saatte akrep üzere kasım ayında açar. Özel eşyaları, Atatürk’e hediye edilen Hintli Müslümanlar ile yakın ilişkileri olduğu 9’u, yelkovan ise 7’yi işaret eder. Atatürk’ün halılar, hiper gerçekçi silikon Diğer halıda ise ilk halıda ortaya çıkan ve Türk zaferinin Hindistan’ın bağımsızlığı kalbi dokuzu beş geçe dursa da beyin heykelimiz var. hüznün yerini insanın içine huzur veren için güç verici bir gelişme olduğu bilinse de u Bu odada en çok ilgi çeken nesneler ölümünün dokuzu yedi geçe olduğu simgelerin aldığını söyleyebiliriz. bu kişinin kimliği ve niye Gazi ile görüşmek de sanırım aynı anda gelen iki halı. belirtilir. Öncelikli dikkat çeken ayrıntı, istediği, ne konuştukları bugüne kadar bir Evet, bu halı Hintli bir mihrace Halı, Hint mitolojisine göre yeniden doğuşu simgeleyen bilinmez olarak kaldı. tarafından Atatürk’e ölümünden dokuz kötü bir gelişmeyi temsil edecek Pera Palas’ın 101 numaralı odasında yer alan anka kuşlarının kanatlarının bu yıl önce hediye ediliyor. Çok sonra biçimde burnu aşağıya doğru ve halıda açılmış olması. Bu da Hint halılar ilgili bilinmesi gereken bir not yalnızca farkına varılan birtakım semboller var. içe dönük duran fil figürleriyle mitolojisinin önemli bir parçası onun ölüm tarihine ışık tutan sembollerin Örneğin üzerindeki saat dokuzu yedi bezelidir. Saatin sol ve sağ geçeyi işaret ediyor ki bu da Atatürk’ün işlendiği halıya yönelik anlatının kayıtlı olan “sonsuz yaşam”a atıf yapıyor. beyin ölümünün saati. Ayrıca 10 adet üst köşesinde yer alan iki anka olduğudur. Dolayısıyla diğer halıdaki sembolleri Bunun isterseniz Atatürk’ün mum bulunuyor ve altında da kasımpatı kuşu, kanatları kapalı bir biçimde “Benim naçiz vücudum elbet bir gün hem bu halı ile karşılaştırarak hem de mitolojik çiçekleri. tüm bunların da 10 Kasım’ı ve durmaktadır. Bu sembol, özgürlüğün bilgilerden yararlanarak okuyabiliriz. toprak olacaktır ancak Türkiye Cumhuriyeti ölüm saatini gösterdiği söylenir. kısıtlanması ve hüzün anlamı taşır. Bu halılar, taşıdıkları anlam bilinmediğinden ilelebet payidar kalacaktır” sözü eşliğinde u Bu sembollerin anlamları nasıl açığa ve üzerlerindeki semboller pek dikkat Bir başka ilgi figür ise saat işlemesinin hemen anlamlandırabilirsiniz veya Hint mitolojisine çıktı? altında halının ortasına doğru işlenmiş 10 çekmediğinden odanın bir köşesinde 1938’e özgü yeniden doğuş inancı ile okuyabilirsiniz. Bunlar bize de çok önceden devredilen kadar beklemiştir. Atatürk’ün vefatıyla birlikte adet şamdan. Bu şamdanların kasımın 10’unu Seçim sizin. hikâyeler… Ortaçağ’dan kalma yapıları ve klasik sanat eserleriyle başka bir döneme ait bir kent Çağdaş Sanatlar Müzesi Çağımızın ötesine bir yolculuk: Strasbourg’da bir gün trasbourg, tarihin ve sanatın büyülü izlenimlerini ve bu büyüleyici “Güzel Sanatlar Müzesi”nden sonra, bir dokunuşla bir araya geldiği, her şehrin ruhunu nasıl hissettiğimi Strasbourg’un tarihine daha derinlemesine köşesinde geçmişin izlerini taşıyan, anlatmaya çalışacağım. dalmak için “Tarih Müzesi”ne doğru yola eşsiz bir şehir. Bu şehirde geçirdiğim Günümün ilk durağı, Gotik çıktım. Eski bir kasap dükkânından müzeye Sher an, sanki zamanda bir yolculuğa ihtişamıyla baş döndüren dönüştürülmüş bu yapı, zamanın ve tarihin bir çıkmışım gibi hissettirdi. Ortaçağın zarif Strasbourg Katedrali araya geldiği bir noktadaydı. Müzenin içindeki mimarisi, Barok sanatın ihtişamı ve modern oldu. Katedralin tepesine sergiler, beni ortaçağdan günümüze kadar süren dünyanın canlı renkleri, bu şehirde bir arada, çıktığımda, şehrin kiremit büyüleyici bir yolculuğa çıkardı. Bu sergi, uyum içinde yaşıyor. Her adımda Strasbourg’un çatılı evlerinden uzaklarda Strasbourg’un Avrupa tarihindeki yerini daha GÜVEN derin tarihi, zengin kültürü ve sanata olan uzanan Vosges Dağlarına kadar iyi anlamamı sağladı; her bir eser, her BAYKAN tutkusu beni büyüledi. Şehrin dar sokaklarında uzanan manzara, adeta beni bir belge, bu şehrin geçirdiği evreleri, dolaşırken, nehir kıyısında dinlenirken ve büyüleyerek zamandan kopardı. karşılaştığı zorlukları ve kazandığı Petite, Fransa görkemli müzelerini keşfederken Strasbourg’un Strasbourg’un yüzyıllardır sakladığı hikâyeler, zaferleri fısıldıyordu. Strasbourg’un ruhu, bana sunduğu her deneyim, ruhuma işledi ve bu manzara eşliğinde ruhuma fısıldıyordu. Her bu müzenin her köşesinde yaşıyor gibiydi. hafızamda silinmez izler bıraktı. Bu yazıda, bir detay, her bir taş, bu şehrin derinliklerinde Derin bir iz bıraktı Strasbourg’da geçirdiğim unutulmaz bir günün yankılanan tarihini hissettiriyordu. Günün sonlarına doğru, “Modern ve Bir sonraki durağım, Çağdaş Sanat Müzesi”ne (MAMCS) Rohan Sarayı’ndaki yöneldim. Bu müzede karşıma çıkan Güzel Sanatlar Müzesi Gustave Doré’nin 1857-72 yılları arasında oldu. Bu müze, sanatın yapılmış “İsa Praetorium’dan Ayrılırken” zamansız doğasıyla beni adlı tablosu, beni derinden etkiledi. büyüleyen bir tapınak Doré’nin bu eseri, dramatik ışık kullanımı Galeati Yayıncılık gibiydi. Rönesans’tan ve detaylı kompozisyonuyla, insanlığın YENİ Barok döneme uzanan acılarını ve derin ruhsal mücadelelerini eserler arasında dolaşırken gözler önüne seriyordu. Bu eser, dini Caravaggio’nun (1571- temasıyla izleyiciyi tarihin derinliklerine istemedim. Bir Alsace restoranında oturup 1610) dramatik ışık götürürken aynı zamanda insan ruhunun evrensel tarte flambée ve choucroute garnie gibi yerel oyunlarıyla hayat bulan trajedisini ve kurtuluş arayışını güçlü bir şekilde lezzetlerin tadını çıkarırken Strasbourg’un tablolarında kayboldum. ifade ediyordu. Müzenin geniş koleksiyonu, gastronomik zenginliğini damaklarımda Özellikle “Kutsal Gece” çağdaş sanatın güçlü ve etkileyici doğasını hissettim. İnce hamur üzerinde krema, soğan ve adlı eseri, insan ruhunun vurgularken beni modern sanatın derinliklerinde tütsülenmiş pastırmayla hazırlanan tarte flambée, en derin ve karanlık unutulmaz bir yolculuğa çıkardı. Bu koleksiyon bu şehrin mutfak kültürünün özünü yansıtıyordu. köşelerini gözler önüne izlenimcilik, art-deco, primitivizm, soyut Son olarak, Ill Nehri’nde yaptığım tekne turu seriyordu. Aynı zamanda, sanat, sürrealizm, yeni realizm gibi çeşitli sanat ile şehirle vedalaştım. Nehrin sakin sularında Botticelli’nin (1445-1510) akımlarını barındırıyor. Gustav Doré’nin (1832- süzülürken Strasbourg’un en güzel manzaralarını “Meryem’in Taç Giyme” KARGO DAHİL 1883) gravürleri, Jean Arp’ın (1886-1966) soyut bir kez daha seyrettim. Güneşin batışıyla nehrin sahnesi, Rönesans’ın saf heykelleri, Vassily Kandinsky’nin (1866-1944) üzerindeki altın rengi ışıklar, bu şehri hafızama güzelliğini ve zarafetini ¨ soyut resimleri ve Pablo Picasso’nun (1881- kazıdı. Strasbourg, tarihini, sanatını ve kültürünü 175 taşırken Rubens’in (1577- 1973) eserleri gibi yapıtlar, sanatın tarihsel benimle paylaşarak bana unutulmaz bir deneyim 1640) “Antwerpen’de +90 539 669 60 69 evrimini gözler önüne seriyordu. sundu. Bu şehirde geçirdiğim her an, kalbimde Büyük Etki” adlı eseri, www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017 Strasbourg’daki bu büyüleyici günün sonunda, derin bir iz bıraktı ve bir gün yeniden bu büyülü Barok dönemin ihtişamını şehrin mutfağının lezzetlerini tatmadan ayrılmak şehre dönmeyi umut ediyorum. yansıtıyordu. Fotoğraf: Vedat Arık