Catalog

28 2ısm 023 3 Z kuşağı yüzünü pandemi, iklim krizi ve kimlik bunalımıyla örülü günümüz dünyasından milenyum zamanlarına çevirdi Z kuşağının nostaljisi: Y2K kuşağı, kendinden önceki kuşaklara Andre Agassi göre oldukça karmaşık bir Z döneme ait. Bunun öncelikli nedeni elbette teknolojik gelişmelerin, milenyumda doğan insanların yaşam deniz biçimini daha küçük ülkütekin Filmler yaşlardan itibaren Bill Clinton u Clueless (Fırlama monica şekillendirmiş olması. kızlar) l ewinsky Bu kafa karışıklığı kendini en çok da u Jawbreaker zaman algısı ve kullanımında gösteriyor. u Ghost World (Hayalet dünya) Günümüz gençlerinin tanımlamasıyla u Bring It On (Gençlik Ateşi) “boomer”ların (moruk) en sık yinelediği Avril u Head Over Heels (Sırılsıklam Aşık) l avigne tespitlerden birisi, “Artık gençler her şeyi u Save the l ast dance (Bizim hızlı tüketiyor” biçiminde. dansımız) Oldukça tutarlı görünen bu tespitin u l egally Blonde (Bu nasıl Sarışın!) yansımaları kendini çok farklı şekillerde u Bend It l ike Beckham (Hayatımın gösterebiliyor. Belki birçoğunuz Çalımı Beckham) Sosyal medyadaki bilmiyor ama Z kuşağının kendi u 13 Going on 30 (keşke 30 paylaşımlarda görebileceğiniz nostaljisi de var. “Ne ara büyüdüler Olsam) gibi günümüz gençleri, söz de nostalji peşine düştüler” diye u mean Girls (kötü konusu dönemi “zarif” ve sorduğunuzu duyar gibiyim. Ancak kızlar) olduğunu “sofistike” olarak yorumluyor. Bu açılımı Year 2000 (2 binler) olan “Y2K’ Çim ortaya yorum kendini kültürel öğelerden, her geçen gün biraz daha Z kuşağını adam çıkardı. Bir başka araştırma moda akımlarına, müzikten, dönemin kendine çekiyor. ise sosyal medyada “özledim” sözcüğünü ünlü kişiliklerine hayranlığa Nostalji denildiğinde yaşı büyük içeren paylaşımların yüzde 63 oranında kadar çok sayıda alanda kendini olanların aklına sararmış fotoğraflar, arttığını ortaya koydu. gösteriyor. siyah beyaz filmler geliyor. Ancak Tüm dünyaya yayılan ölümcül bir büyük bir hızla gelişen teknolojinin kylie PoPüler kültür pandemi karşısında insanların “çocukluk” içine doğan Z kuşağı küçük minogue Sex and the City, Friends, anılarıyla kendilerini avutması psikoloji yaşlarında bile görece kaliteli Seinfeld dizileri, Spice Girls, dünyasını şaşırtmasa da nostalji akımına fotoğraf ve filmlere aşinaydı. Justin Timberlake, Britney en çok tutulanların Z kuşağı olması Yine de bu durum onları Spears gibi müzik kişilikleri, sürpriz bir gelişmeydi. david “nostaljik” olmaktan alıkoymuyor. (Gerçek) Ronaldo, Beckham, Beckham Bilinmez Bir kuşak kıyametten nostaljiye Shaquille O’neal, Andrea Agassi Victoria Sosyal bilim dalları gibi pazarlama gibi simgesel sporcular... Dönem Her iki dönem arasındaki ilginç bir Beckham ve reklam dünyası tarafından da halen günümüze çok farklı açılardan esin bağlantı da bu nostalji akımını anlamlı anlaşılmaya çalışılan bir hedef kitle olan kaynağı olan öğelere sahip. kılıyor. Y2K aslında bir akıma isim Z kuşağı bilinmezleri de beraberinde Bunun en iyi örneklerinden biriyse, olmadan önce 1999 yılının son gününde getiriyor. Y2K akımı da bu bilinmezlerin Britney Spears ve o dönem birlikte yaşanacak olası bir dijital kıyamete bir sonucu. Nostaljinin yeni biçimi olarak olduğu Justin Timberlake’in 2001 (milenyum hatası) verilen isimdi. bu akım hızla yükselen teknolojinin ve Amerikan Müzik Ödülleri’ne Buna göre 31 Aralık 1999’dan 1 giderek azalan kalıcılık hissinin yarattığı kot pantolon üzerine giydikleri Ocak 2000’ye geçerken saat 12.00 bir “kaçış” isteği olarak yorumlanıyor. takım elbise ile katılmasıydı. olduğundan dünyadaki tüm dijital Britney Tıpkı bundan bir önceki kuşak olan Spears O zamanlar tam bir “moda sistemlerin çökeceği öngörülüyordu. milenyum gençlerinin sarıldığı kaçış faciası” olarak görülen bu tercih Dönemin yazılım sistemlerinde alanı olan 90’lar nostaljisi gibi Z Kuşağı günümüzde ise moda alanında oluşan bir kodlama hatası sonucu Pokemon da kendi güvenli alanını oluşturmak kayda değer bir esin kaynağı oldu. ortaya çıkan bu olasılık dünya çapında amacında. Bu da 90’ların sonundaki ve gösterilen seferberlikle ortadan kalksa nostaljik teknoloji 2 binlerin başlarındaki tüm hatırlatıcı da 20 yıl sonra bu kez başka bir felaket Y2K’yi özel kılan bir metaları yeniden gözde kıldı. dünyanın kapısını çaldı... başka ayrıntıysa o yıllarda Her türlü kimliğin sorgulanır olduğu Belki de bu yüzden 1997 - 2003 yaşamlarımıza yeni girmekte pandemi, iklim krizi, siyasi kutuplaşmalar arasındaki dönemi betimleyen olan internetle birlikte gelen gibi küresel sorunların gündemde olduğu nostaljiyi ortaya çıkaran en önemli ilk sosyal paylaşım ağları. bir dünyada üzerine “Daha iyi bir gelecek etken pandemi. Yani Y2K için Heidi Bugüne göre oldukça yaratma” sorumluluğu yüklenen, hem klum bir pandemi sonrası sendromu “masum” görülebilecek bu çok eleştirilen hem de çok şey beklenen diyebiliriz. Nostaljik olma durumu ağlar, dijital etkileşimin de bu kuşak için geleceği şekillendirirken sırf Z kuşağına mahsus değil. ilk örnekleriydi. Napster, İcq, geçmişten referans almak biraz da Birleşik Krallık’ta yapılan araştırmalar mirc gibi uygulamalar teknolojik kaçınılmaz. Peki tüm bu nedenler ve ilk eve kapanma sırasında ülkedeki açıdan oldukça ilkel görünse de Z sonuçlar göz önüne alındığında Y2K, Z tüketicilerin yüzde 37’sinin çocukluğunda kuşağında sararmış bir fotoğraf veya kuşağı için nasıl bir anlam taşıyor? ronaldo tükettiği yiyecekleri satın alma eğiliminde siyah beyaz bir film etkisi yapıyor. “Sadece sarılamıyoruz” diye ekliyor. Z kuşağı, ‘dijital sosyalleşme’ ile boomer’lara meydan okuyor 21 yaşındaki Alperen Buğra Özdel ise sosyal medya platformlarında zaman geçirmesinin bir sosyalleşme türü olduğunun altını çiziyor. Özdel, sosyal medyada fikirleri ile ilgili yaptığı paylaşımlara gelen yorumlara değiniyor. ‘Ekranın içini görmüyorlar’ “Sokakta düşüncelerimi rahatça anlatabileceğim bir ortam yok. Bunu dijital olarak yapınca çok ijitalleşme, sosyal medya diledikleri gibi oluşturdukları yayınlıyor. Kullanıcılar da aynı anda farklı yorumlar görüyorum hatta bu şekilde araçlarının önü alınamaz dijital sosyal ortamlarda sınırlama oyunu izleyip platformda canlı bir arkadaş bile edindim. Bence bu bir bir biçimde genişlemesiyle olmaksızın iletişimde kalabiliyorlar. olarak bunun hakkında çeşit fırsat.” Yüzde günümüzün akımı oldu. 16 yaşındaki Aytuğ Turan dijital konuşabiliyor. Stadyumda Dezavantajlar DGençler ve özellikle 16-24 sosyalleşmeyi şöyle tarif ediyor: topluca futbol maçı 96’SI internet Özdel, önceki yaş arasındaki Z kuşağı da dijitalleşmeyi “Bize sürekli kızan boomer’lar biz izlemek gibi.” kull AnIYOr tanıklıklarına dayanarak en yakından takip eden topluluk. Cep bilgisayarla ilgilenirken yalnızca 18 yaşındaki Aslı bu durumun bazı telefonları ve bilgisayarlar ile yaşamların ekrandan yüzümüze yansıyan ışığı Yıldırımlar da tüik’in geçen hafta yayımlanan dezavantajlarını büyük kısmı ekranlar aracılığıyla görüyor ancak içindeki göremiyorlar. dijitalleşmenin 2022 yılı verilerine göre 85 milyonu mert anlatıyor: “Kimi insanlar sürüyor, buna sosyalleşme de dahil. Yani aslında ne ile uğraştığımızı sosyalleşmeyi aşkın ülke nüfusunun yüzde 15.2’sini 15- CenGiz kendini kaptırıp dışarıda Çoğunun akıllı bir cep telefonu ya da görmeden bizi eleştiriyorlar.” kolaylaştırdığı 24 yaş arası gençler oluşturuyor. Avrupa nasıl davranması internet bağlantılı bir bilgisayara sahip Dijital çağda sosyalleşmenin farklı görüşünde. Birliği üyesi 27 ülkenin genç nüfusun gerektiğini ve görgü olduğu Z kuşağı, market alışverişinden arkadaş koşullarla yapılabileceğini söyleyen Turan Kendisi gibi toplam nüfusa oranı yüzde 10.5 ile kurallarını unutabiliyor. buluşmalarına kadar sosyalleşmenin birçok ayrıca sosyal medyadaki araçlarının fiziksel sınavlara hazırlanan kıyaslandığında türkiye, en kalabalık Örneğin bir arkadaşım boyutunu bu ekranlarda yapıyor. “Bedenlerin gerçekliğin bir parçası ve olduğunu düşünüyor. arkadaşlarıyla genç topluluğa sahip. Aynı veriler, çevrimiçi olarak yaşıyor ve yeni bir uzantısı” “Çok çeşitli çevrimiçi platformlar var. Birisinde akşamları çevrimiçi bu gençlerin yüzde 96.9’unun bazen ses tonunu ayarlamayı olarak görülen bir kişi oyun oynuyor ve bunu anlık olarak olarak bir araya geldiğini internet kullandığını da ve selam vermeyi unutuyor.” cep telefonlarıyla binlerce kişiye belirten Yıldırımlar, söylüyor. Yalnızlaştığı söylenen Z kuşağı sanal olarak toplanmalarının çeşitli şekillerde bunun böyle olmadığını avantajlarından söz ediyor: ifade ediyor. Gençlerin anlattığına göre “sanal “Dışarı çıkıp kütüphanede ya da da olsa insanlarla muhattap olmak zaten kafelerde ders çalışmak bir maliyet iletişimin bir parçası.” Z kuşağı gençleri içine oluşturuyor. Aynısını herkes kendi doğdukları yaşamın sunduklarını yaşamlarına odasında karşılıklı video bağlantısıyla da uyarlıyor ve kendilerine yetişemediklerini yapabiliyor. Ben de bunu tercih ediyorum.” düşündükleri üst nesillerin “Yalnız kalıyorsun” Böylece kent dışındaki arkadaşları ile de eleştirilerine karşı çıkıyor. iletişimde kaldığını söyleyen Yıldırımlar, İmtiyaz Sahibi: Reklam Yönetimi: Yenigün Baskı: İleri Basım Mat. 28 MAYIS 2023 SAYI: 1730 n Yayın Koordinatörü Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık Amb. Reklam Tanıtım Yay. CUMHURİYET VAKFI adına dENİz üLKüTEKİN AŞ. Prof. Nurettin Mazhar ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. ALEV COŞKUN Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/ Yenibosna Mah. 29 Ekim n Sayfa Tasarım Genel Yayın Yönetmeni İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 Cad. No:11A/41 Bahçelievler EMİNE BİLGET (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 İstanbul dağıtım: Turkuvaz TUNCAY MOLLAVEİSOĞLU n Reklam Genel Müdürü e-posta: reklam@cumhuriyet. Dağıtım Pazarlama A.Ş. Sorumlu Müdür pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr com.tr Uets: 25999-15079-37611 Yaygın süreli yayın ESRA BOzOK ASLAN YILdIz ay