Catalog

8 EKİM 2023 4 Zihnin Yarına kim kalacak? kaçış Seçilmişler ve atanmışlar arasındaki fark, doğal seçilimle yapay seçilim arasındaki farka benzer. u yazıda Moreno’nun ve Darwin’in serüveni görüşlerinden yola çıkarak Capgras toplumlardaki atanmış, seçilmiş sendromunda Dünyaca ünlü yazar Tolstoy’un yaşlılığında kişi tanıdıklarının ayırımını yorumlamaya çalışacağım. yerine başka değişen düşüncelerinde, az görülen bir B 20. yüzyılın başlarında Moreno, sahtekârların ”Yarına Kim Kalacak?” adlı eserini yayımladı. sendromun izleri görülebilir. geçtiğini düşünür. Sosyometrinin kurucusu olan Moreno’nun en nsan bazen yaşamındaki topluluğuna ya da Bulgaristan’a tanınmış tekniklerinden birisi herşeyden kaçmak ister. gitme planları yaptı. Bir yaŞam sosyometri testi, diğeri ise Buna en yakınları da rivayete göre de İstanbul’a psikodramadır. GÜnl ÜĞÜ dahildir. Bu kaçış bazen gitmek istiyordu. Sosyometri testinde Moreno İbir bilgisayar oyunuyla bir gruptaki kişilere belirli Ya hastold alandı başka âlemlere dalmak gibi bir etkinliği o gruptaki Ona aile doktoru Makovitsky kısa süreli olur bazense hiçbir kişilerden hangisiyle eşlik ediyordu. Halkın içinde şekilde anlam verilemeyecek Pro. Df r. birlikte gerçekleştirmek yer almak istiyordu ve o yüzden şekilde çok uzaklara doğru Üst Ün istediğini sorar. Böylece üçüncü sınıf kompartımandan geri dönüşsüz bir gidiştir. Dökmen bazı kişiler çok sayıda bilet almıştı. Tesadüf o ki Moskova’dan yaklaşık beş kişi tarafından, bazıları az kendisinden esirgenen Nobel saat uzaklıktaki Lev Tolstoy ömÜr sayıda kişi tarafından seçilir, bazılarını ise Ödülleri’nin kurucusu Alfred kasabası ilk anda ismi ile tanyel hiç kimse seçmez. Moreno’nun hipotezi Nobel’in kardeşlerinin yaptığı merak uyandırıyor. Yörenin demiryolu hattı üzerinde şöyledir: “Seçilenlerin yarına kalma ihtimalleri gençlerine ismin kaynağı seyahat ediyordu. Ancak bir sorduğumda “Tolstoy burda yüksektir, seçilmeyenlerin yarına kalma, yani süre sonra soğuk ve kalabalık vagonda ölmüş heralde” demişlerdi. Ancak bu yaşama tutunma ihtimalleri düşüktür.” Özetle hastalandı, şiddetli öksürük nöbetleri yola gözlerden ırak küçük kasabadaki trajik seçilmeyenler yarına kalmayacaktır. Bu iddia devam etmesine engel oldu. ölümüne giden süreç onun da hayatında bir ürkütücüdür ancak Moreno’ya göre bir çözüm şeylerden kaçmak istediğini gösteriyor. vardır, “Bazılarının yarına kalması zor olabilir Lev Nikolayeviç Tolstoy yapıtlarıyla ancak sosyometri tekniklerinden, özellikle dünyanın en iyi yazarlarından biridir. tolstoy ve eşi sophia, mutlu günlerinde. psikodramadan yararlanılırsa yarına herkes Ancak beş kez Nobel Edebiyat Ödülü’ne kalabilir” der. kapıldığı dini düşünceler ona aristokrat üç kez de Nobel Barış Ödülü’ne aday Moreno’nun görüşleri bir ölçüde Darwinci bir yaşam tarzının ayrıcalıklarından gösterilen edebiyatçının çalışmalarına, görüşe dayanmaktadır. Darwin’e göre canlıların yararlanmanın yanlış olduğunu yaşadığı dalgalanmalar yansımıştı. yapılarındaki (fenotiplerindeki) farklılıklardan düşündürüyordu. Kariyerinin başlarında Kırım Savaşı’nda gördüklerine dayanan ötürü yarına kalma ihtimalleri farklılık gösterir. Tolstoy, aile yaşamının erdemlerine “Sivastopol” Serisi yanında “Savaş Bu farklılıkların yanı sıra mutasyonlar, tesadüfler ayrıntılı bir biçimde (Savaş ve Barış ve ve Barış”, “Anne Karenina” ve “Hacı doğal seçilime yol açar. Doğa, çevresine uyum Anna Karenina gibi) yer verirken zamanla Murad” bilinen klasikleşmiş yapıtlarıdır. l ev tolstoy (asatopova) istasyonu sadece bazı sağlama ihtimali yüksek olanları yani güçlü bu fikirlerinden uzaklaşmaya başladı. 1870’lerde ise bir aydınlanma yaşadığını trenlerin değil tolstoy’un da son durağı oldu. olanları seçer, böylece bunlar evrim sürecinde 1890’larda bir aristokratın Ortodoks keşiş söyleyen yazar Hıristiyanlık öğretilerinin olmasını anlatan “Peder Sergius” adlı kısa yarına kalırlar. Darwin’e göre insanlar tarafından yılmaz bir savunucusu oldu. Bir süre öyküsü kendi idealini anlatıyordu. Astapovo istasyonunda trenden kasıtlı olarak gerçekleştirilen yapay seçilimden sonra ise şiddetsiz direniş kavramı üzerine inmek zorunda kaldı. İstasyon şefi Ivan farklı bir de kendiliğinden, tesadüfler yoluyla eğildi ve çalışmaları Mahatma Gandi ile sahtekârlık sendromu Ivanovich Ozolin, hasta yazarın bakım Martin Luther King Jr.’ye esin kaynağı ortaya çıkan doğal seçilim mevcuttur. Bir çiftçi Tolstoy’un kaçışında daha alabileceği daha rahat bir yer oldu. Ancak tüm bu fikri değişimleri hayvanlarını kendi tercihine göre çiftleştirdiğinde önce işaretlerini verdiği sağladı. Ancak bir yandan da sırasında tabii ki Tolstoy’un ruh halinde de yapay seçilim söz konusudur, doğada ise uyum depresyonun da etkisi var Tolstoy’un bulunduğu yer tüm oynamalar oluyordu. sağlayandan, güçlü olandan yana ortaya çıkan mıdır bilinmez ama az ülkede duyulmaya başlamıştı. doğal bir seçilim, doğal bir ayıklanma vardır. görülen diğer bir sendromda Depresyon ve kaçış Aile fertleri yanında basın, sivil Şimdi bu görüşten yola çıkarak bazı toplumsal kişinin çevresinden kaçışı “Savaş ve Barış”ı yazdıktan sonra polisler, askeriye ve Ortodoks olayları yorumlamaya çalışacağım. tamamen zihnin gerçekleri yaşadığı ciddi bir bunalım sonrası girdiği cemaati temsilcileri kasabaya inkârı biçiminde olur. Fransız depresyon onu neredeyse mahvetti. doğru yola çıkmıştı. topluMDa seçilMişler psikiyatrist Joseph Capgras’ın Anna Karenina’yı bitirdikten sonra sırf Gözü yaşlı Sofia onunla ve atanMışlar tanımlamasını 20. yüzyılın cinsellikten değil aynı zamanda edebi görüşmek istese de Tolstoy Darwin’e göre bir yanda kendiliğinden başında yaptığı sendromda yaratıcılıktan ve maddi mülkiyetten de inatlaştı ve kabul etmedi. ortaya çıkan doğal seçilim diğer yanda ise kişi bir arkadaşının, eşinin, vazgeçmek istediğini söyledi. Yaşlanmayla Kaçışından bir hafta kadar insanların gerçekleştirdiği yapay seçilim var. ebeveyninin, yakın aile beraber bu savrulmaların azalması sonra yazar 20 Kasım 1910’da Beyaz yakalıların Örneğin bugün evlerdeki yüzlerce farklı köpek üyesinin hatta evcil hayvanının beklenirken 82 yaşında hiç umulmayan f errarilerinden kaçıp hayata gözlerini yumdu. 1918’de ona benzer bir sahtekârla türü 12 bin yıl önce evcilleştirilen kurtların manevi huzuru nasıl bir şey yaptı. Karısı Sophia’dan ayrılmaya Astapovo istasyonunun adı bulacaklarını anlatan değiştirildiğine inanır. soyundan gelmektedir. Bir açıdan baktığımızda değil kaçmaya karar verdi. Aynı zamanda Lev Tolstoy olarak değiştirildi. kitap bir dönem ses Ülkemizden tıp literatürüne doğada doğal seçilim vardır, hayatta kalanlar yıllardır yazdıklarının düzeltmenliğini de İstasyon binasının üzerindeki bir getirmişti. giren bir vakada 13 yaşındaki kendilerinden seçilmişlerdir, doğada atanmış yapan eşinden 13 çocuk sahibi olmuştu. saat halen yazarın öldüğü 6’yı 5 bir erkek çocukta başlayan Bu kaçışa neden olarak Tolstoy, “son yoktur, doğa taraf tutmaz. Birilerini atama olayı geçeyi göstermiş vaziyette durur. huzursuzluk ve korku zamanla yerini içe günlerini yalnızlık ve sessizlik içinde insana özgüdür, evrim sürecinde ise seçilme kapanmaya bırakmış ve en sonunda da soru işaretleriyle kaybolDu geçirme arzusunu” dile getiriyordu. Eşinin atanmadan daha üstündür, daha kalıcıdır. “Siz kimsiniz, benim gerçek annem babam intihar girişimi ve yazdığı mektuplar Yapıtlarında insanlığın çeşitli Örneğin yapay seçilimle üretilmiş köpek türleri nerede” soruları başlamıştı. onu geri döndüremedi. Bindiği trenle sorunlarına değinen Tolstoy’un filozof hastalıklara yeterince dirençli değildir. Zihnin kendi karalarını vererek bedeni yola çıktı. Kafkasya’ya, Dukhobor dini ve eğitimci yanları da vardı. Ancak Bu gerçekten yola çıkarak şöyle bir hipotez de kendi isteği doğrultusunda bir yöne kendinden kaçarken ortaya atmak istiyorum: Doğadaki doğal ve çekmesinin masum ya da tedavi gerektiren belki de kendini yapay seçilimleri hatırlatır şekilde toplumlarda pek çok nedeni vardır. Anlamlandırmanın bulmaya çalışırken da doğal ve yapay seçilimler vardır. Örneğin çoğu zaman güç olduğu bu kaçışlar bazen soru işaretleri ile gruplardaki kişilerin özgür iradeleriyle seçilmiş “Ferrarisini Satan Bilge” gibi ütopik kayboldu. Tolstoy belediye başkanları veya rektörler vardır bir ve fantastik bir kişisel gelişim hikâyesi uzun süredir de üst yönetimler tarafından atanmış kayyum olarak karşımıza çıkar ya da dünyanın en yerleşik yaşamını belediye başkanları veya atanmış rektörler büyük edebiyatçılarından birinin trajik son bırakmak istiyordu. vardır. Atanmışlar kısa vadede hatta orta yolculuğu şeklinde. Son zamanlarında vadede güçlü gözükebilirler ancak toplum uzun vadede özellikle bazı konumlarda kendi seçtiği yöneticilerle yükselecektir. Toplumların seçilmiş belediye başkanlarına veya seçilmiş rektörlere ihtiyacı vardır. Bir zamanlar üniversitelerimizde rektör seçimi yapılırdı ancak cumhurbaşkanı en fazla oy alan YENİ YENİ Galeati Yayıncılık üç adaydan birisini seçerdi. Bu yöntem öğretim üyelerine tam güvenilmediği anlamına geliyordu. Bazen üç adaydan birincisi 1000, ikincisi 800, üçüncüsü ise sadece 15 oy alırdı, cumhurbaşkanı üçüncüyü seçme hakkına sahipti. Yani mış gibi bir seçim yapılırdı. Sonra bu bile yapılmaz oldu. Pek çok alanda evrim doğal seçilimle ileri KARGO DAHİL 100 ¨ KARGO DAHİL 100 ¨ gider, insanların atanma yöntemi ise tekelciliğe, monarşiye yol açar. YENİ İmtiyaz Sahibi: 8 EKİM 2023 SAYI: 1749 n Yayın Koordinatörü CUMHURİYET VAKFI adına dENİz üLKüTEKİN KARGO DAHİL 100 ¨ ALEV COŞKUN n Sayfa Tasarım Genel Yayın Yönetmeni EMİNE BİLGET MİNE EsEN ¨ n Reklam Genel Müdürü 300 Sorumlu Müdür pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr EsRA BOzOK AsLAN YILdIz Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın +90 539 669 60 69 Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017 No:11A/41 Bahçelievler İstanbul dağıtım: Turkuvaz hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: reklam@ Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın cumhuriyet.com.tr Uets: 25999-15079-37611 otanyel@yahoo.com