Catalog

2 25 NİSAN 2021 Mevsiminde tüketilmeli Meyvelerin baş tacı: Çilek dyt.mervesaatci @gmail.com Bahar meyvelerinden biri olan çilek, kokusu ve lezzeti ile 7’den 70’e kalbimizde taht kurmasının yanında sağlığımız için de birçok faydaya sahip. u Çilek kalsiyum, demir, fosfor, potasyum, selenyum, magnezyum gibi birçok besin bileşeni MERVE içerir. İyi bir lif kaynağıdır. u Zengin bir A, C ve E vitamini kaynağı olan çilek özellikle mevsim geçişlerinde bağışıklığı SAATÇİ Beslenme Uzmanı güçlendirerek soğuk algınlığına karşı savaşır. u Çilek, ona parlak kırmızı rengini veren antosiyanin adlı bileşen ve kuersetin pigmenti sayesinde güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Hem oksidatif stresi önleyerek kansere karşı koruyucu görev üstlenir hem de LDL (kötü) kolesterol oluşumunu engelleyerek kalp hastalıkları riskini azaltır. HAFIZAYA DA İYİ GELİYOR u Araştırmalar düzenli çilek tüketiminin bilişsel fonksiyonu olumlu yönde etkilediğini, ileri yaşlarda ortaya çıkan hafıza ve kas aktivitesi kaybının önüne geçebileceğini öngörüyor. Çileğin C vitamini, sinir sistemini güçlendirmeye yardımcı olan fitokimyasallar ve iyot minerali bakımından zengin olması bu düşünceyi güçlendiriyor. u Çilek bazı kişilerde alerji yapabilir. Tükettiğinizde ciltte kızarıklık, kaşıntı veya deri döküntüsü gibi problemler yaşıyorsanız çileğe alerjiniz olabilir. u Çilek, genelde diyabet hastalarının uzak durması gereken bir meyve olarak kabul ediliyor. Ancak karpuz, üzüm gibi meyvelere göre kısmen daha düşük bir glisemik indekse sahiptir, kan şekerini korkulduğu gibi hızla yükseltmez, kontrollü olarak tercih edilebilir. u Çileğin üzerine pudra şekeri dökerek yemek toplumumuzda oldukça yaygın ancak maalesef yanlış bir alışkanlık. Bu tercih hızla kilo alınmasına neden olacağı için herhangi bir şeker eklemesi yapmadan çileğin kendisini tüketmek daha sağlıklı olacaktır. HORMONLULARA DİKKAT! u 1012 orta boy çilek 1 porsiyondur ve ortalama 60 kalori içermektedir. u Günümüzde çileğin kış mevsiminde de paketlerde satıldığını görmek mümkün. Ancak diğer tüm meyve ve sebzeler gibi çileği de sadece mevsiminde tüketmeye özen gösterin. Hormonlu çilekler başta mide hastalıkları olmak üzere birçok sağlık sorununa yol açabilir. u Çilek tüketimi için en uygun sezon ilkbahar ve yaz mevsimleri. Genellikle nisan sonu, mayıs başında marketlerde ve pazarlarda görmeye başladığımız çileği temmuz ayına kadar gönül rahatlığıyla tüketebilirsiniz. u Mevsiminde aldığınız çilekleri dilerseniz bir yıla kadar derin dondurucuda saklayabilir ve kışın da tüketebilirsiniz. Bunun için sert ve olgun çilekleri seçebilir ve dolaba koymadan önce buzlu suda yıkayarak hava almayacak kilitli bir poşete koyabilirsiniz. ÇILEKLI SMOOTHIE Malzemeler: u 250 gr çilek, u 2 yemek kaşığı yoğurt, u 1 yemek kaşığı bal, u Yarım su bardağı süt. Hazırlanışı: Çileklerin saplarını ayıklayıp yıkayın. Çilekleri ve diğer malzemeleri blendırdan geçirin. Hepsi bu kadar. Hem çocukların hem de yetişkinlerin hayır diyemeyeceği ara öğün olarak da tercih edebileceği çilekli smoothie hazır. Seferihisar Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi Başkanı Tuğba Karahanoğlu Dünyayı iyileştirmek Tuğba Karahanoğlu elimizde FİGEN YANIK figenyanik13 @gmail.com Üçü yerel üretici, diğerleri şehirden kırsala gelen 25 kadın, birikim ve tecrübelerini birleştirdi. Hedefleri onarıcı GÜÇLÜ VİZYON ŞART “ K ooperatiflerin güçlü bir vizyonu ve ticaret hedefii yoksa ne yazık ki yaşama şansları çok yüksek değil. Biz de her şeyden önce ticari bir grubuz. Ticaretin olması, sürdürülebilirliği sağlıyor. Sadece gönüllülük esasıyla bir yere varmak zor. Ticaretin bağlayıcı özelliğine inanmıyorsanız bu işe hiç başlamayın. Şehirde yaşarken kırsala dönük hayallerin çoğu gerçekçi olmuyor. ‘Kırsala yerleşip 10 dönüm arazi alayım, lavanta yetiştireyim’ gibi düşünceler, gerçekçi senaryolar değil. Türkiye Kadın Girişimciler Derneği’nin (KAGİDER) araştırmasına göre şehirden kırsala gelenlerin yüzde 80’i iki yıl içinde dönüyor.’’ K üçük üreticiler ama dünyayı onarma yolunda büyük işlevleri var. Gündelik tüketime devam edip yaşananları izlemektense ellerini taşın altına koydular. Her biri farklı eğitim, tecrübe ve alanlardan gelseler de ortak bir ilke etrafında birleştiler: Suyu, toprağı ve yaşam çeşitliliğini koruyan, iyileştiren ve doğadan aldığı kadar doğaya da kazandırmayı amaçlayan onarıcı tarıma dayalı üretim yapmak. Seferihisar Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi 2019’un ağustos ayında kuruldu. Altı ay sonra bütün dünyada koronavirüs yayılımıyla pandemi ilan edildi ama onlar çalışmaya devam etti. Ekip üçü yerel üretici, diğerleri şehirden kırsala gelen ve hatta bazıları büyükşehirde çalışmaya devam eden 25 kişiden oluşuyor. Kooperatifin başkanı Tuğba Karahanoğlu, İstanbul’da yazılım ve insan kaynakları alanında 22 yıllık iş tecrübesine sahip bir doğasever... Evli, 3.5 yaşında bir kızı var. Çocukluğundan bu yana bitkilere ve fitoterapiye büyük ilgi duyuyor. Toprakla ilişkisinin ne kadar erken yaşlarda başladığını anlatırken verdiği örnek dikkat çekici: “13 yaşında kendime aldığım ilk kitap İbni Sina’nın ‘Şifalı Bitkiler’iydi. Yenilebilir otlara, tıbbi aromatik bitkilere büyük ilgim vardı. Bir çiftlikte yaşama hayalim de o yaşlarda başladı.” tarım yapmak, sağlıklı gıda üretmek ve bilinçli nesiller yetiştirmek. Pandemi koşullarında kooperatif kurmanın zorluklarına rağmen suyun üstünde kalmayı başardılar. EVDE BİTKİ DOLABI VARDI Karahanoğlu babasının memuriyeti nedeniyle Türkiye’nin birçok şehrinde TÜRKİYE ÇİFTÇİ KAYBEDİYOR yaşar: Diyarbakır, Çankırı, Balıkesir, Amasya, Niğde, İzmir... Cibez, turpotu, şevketibostan nedir, kantaron bitkisi zeytinyağında bekletilip nasıl yaraları tedavi edici özelliğe dö“Çiftçilerimiz çok yalnızlaştı. Türkiye nüşür gibi bilgileri çok erken yaşlarda öğrenir: “Aktarları 1314 yaşlarımson 20 yılda 1 milyon 50 bin dan beri severim. Bir aktarın bitEVDE SOLUCAN YETİŞTİRİN “ Ç iftlikte tavuklarımız olduğu için artık solucan yetiştirmiyorum ama şehirde yaşayanlaçiftçi kaybetti. Ne yazık ki kaybetmeye de devam ediyoruz. Şu anda 1 milyon 80 bin çiftçimiz var. Tarımsal bir projeksiyonumuz kiyi yanlış isimle sattığını ya da raf ömrünü geçenleri hâlâ satmaya çalıştığını, 25 yaşlarında fark etmeye başlamıştım. Evra evde gübre elde etmeleri ve sıfır atık için solucan yok. Kooperatifleşme, örgütleşerek lerde genellikle ecza dolapları beslemelerini tavsiye ederim. Bütün gıda atıklarınızı hareket şart. İleri yaşlardaki olur, benim bitki dolabım varçöpe atmaktansa, solucanlara yedirebilirsiniz. İçinçiftçimize onarıcı tarımın dı. Hiç yaram olmadı ama yarade hava delikleri olan 90 litrelik çöp kovalarında bunu kolayca başarabilirsiniz. Solucan yediğinin beşte birini ne olduğunu öğretmek, şehirlere giden gençleri ları tedavi edici yağlar hazırlardım. İstanbul’da apartmanda yagübreye dönüştürüyor. Elde ettiğiniz gübreyi de saksılarıyeniden kazanmak şarken doğal gübre elde etmek için nızdaki toprakta kullanabilirsiniz. Ben İstanbul’da yaşarken gerekiyor.” evde solucan besliyordum. Bu nedenevdeki solucanlardan yılda 50 kg gübre elde ediyordum. Bu le epey arkadaş kaybettim. Yıllar sonra yılda 250 kg yiyecek verdiğim anlamına geliyor. Bu kadar kıybana hak verdiler.” metli bir şeyin çöp olması, bana çok üzücü geliyor.” YEREL TOHUMLAR ÇOK DEĞERLİ Zamanla da sağlıklı gıda, beslenmenin tedavi edici özellikleri, yerel tohumlara ilgisi arttıkça, tatillerini internet çekBELEDİYELER KOOPERATİFLERİ DESTEKLİYOR meyen yerlerde, doğayı gözleyerek geçirir. Bu dönemde Seferihisar’da bir arazi satın alır. Yerel Tohum Derneği’nin kurucu üyelerinden olan eşi Hakan Karahanoğlu ile de bu süreçte tanışır. Birlikte bir çiftlik kurmaya karar verirler ama bir süre bu hayallerini ertelerler. Hedefleri kendi to“ K ooperatifimizin bir dükkânı yok ama ürünlerimiz hem belediyelerin dükkânlarında hem de internet ortamında satılıyor. Belediyeler halka sağlıklı ürün vermek için market zinciri kurdu. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Halk Bakkalı, Seferihisar Belediyesi’nin Seferi Bakkalı, Aydın Efeler Belediyesi’nin Efeler Bakkalı ve Muğla Belediyesi’nin bir marketinde ürünlerimiz yer alıyor. Pandemi nedeniyle de eticaret satışımız yükseldi.” humlarını üretmektir ama öncelikle ileri yaşlardaki yerel üreticiyi motive etmeleri gerektiğini anlarlar. Tuğba Karahanoğlu beş yıl önce İstanbul’daki iş hayatını bırakarak, eşiyle birlikte Seferihisar’a yerleşir. Zamanla Karahanoğlu Çiftliği adıyla şirketleşerek, bir internet sitesi oluştururlar. Hayal ettikleri üretim ve satışı gerçekleştirmek için de 2019’da kooperatif kurarlar: “Seferihisarlı üç üretici ortağımız hariç, kooperatifin diğer üyeleri şehirden kırsala gelen kadınlar. Hatta aralarında hâlâ şehirde yaşamını sürdürüp bize çeşitli şekillerde destek verenler de var. Seferihisarlı üreticilerimizin biri arıcılık, biri yumurtacılık, diğeri de zeytin üretimi yapıyor.” Tuğba Karahanoğlu da çiftliklerindeki imalathanede üreticilerden aldıkları çeşitli bitkilerden ekstrakt ve sabit TOPRAĞI KORUMALIYIZ “ H epimiz bisiklete binsek bile karbon miktarı azalmayacak. İklimin düzelmesi için onarıcı tarım yapılması şart. Bugün bütün dünya onarıcı tarım yaparsa beş yıl içinde sanayi devriminin öncesine dönületohum yağları elde ediyor. Yabani armutları (ahlat) işleyip doğal sirkeler hazırlıyor. Kooperatiflerinin ürünleri arasında antioksidan özelliği olan üzüm çekirdeği yağı, cildin ihtiyacı olan vitaminleri içeren kayısı çekirdeği yağı, hindistancevizi yağı gibi yağlar var. Ayrıca katkıbilir. Biz kendi toprağımızda bunu gerçekleştirmeye başladık. Bu belki tek sız fıstık ezmesi, doğal sabun çeşitleri, yumurta, bal, sirbaşına iklimi korumaya yeterli değil ama toprağı korumak adına büyük ke ve reçellerin de satışı yapılıyor. bir adım. Suyun çok dikkatli kullanılması lazım. Suyun en yoğun kullanılZorlu pandemi koşullarında bir kooperatif kurup, yadığı sektör de tarım. Bu nedenle toprağın su tutma kapasitesini korumak, şatmak kolay olmasa da girişimci kadınlar, üreterek dünnem kaybını önlemek için toprağı çıplak bırakmamak gerekir.” yayı iyileştirmek için yola devam etmeye kararlılar. OTOBÜSTEKİLER Kemal Urgenç 25 NİSAN 2021 SAYI: 1624 pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Sorumlu Müdür OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA n Yayın Koordinatörü HILAL KÖSE ÖZTÜRK n Görsel Yönetmen MÜNEVVER OSKAY n Editör DENIZ ÜLKÜTEKIN n Sayfa Tasarım EMİNE BİLGET n Reklam Genel Koordinatörü ESRA BOZOK Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın