Catalog

8 8 NİSAN 2012 / SAYI 1359 Ünlülerin dini ADNAN BİNYAZAR Gerçek yurdumuz n yedi aylık İtalya yolculuğuna çıkan Montaigne, epey kaba sayılabilecek bir İtalyancayla kaleme aldığı güncesini Fransa sınırını aştığı güne kadar sürdürür: Sınırı aşınca, “Burada Fransızca konuşuluyor; bu nedenle artık bu yabancı dilde yazmaktan vazgeçiyorum” der (Stefan Zweig, Montaigne, Çev. Ahmet Cemal, Can Yayınları, s. 100101). Bu bilinçle gelişiyor dil! Bir de bizdeki dil karmaşasına göz atalım: Çağdaş Türk Dili ile Türk Dili Dergisi’nin dışında dil konusuna bir de Cumhuriyet’in Kitap ekinde Feyza Hepçilingirler değiniyor. TDK’nin çıkardığı Türk Dili ise özellikle yayımladığı şiir, öykü, deneme gibi yazınsal ürünlerin düzeyi yönünden bilmem anılmaya değer mi? Yıllardır halka açılması beklenen üniversiteler ise birer kapalı kutu. Yaptığını içinde eritiyor. Öyleleri var ki, öğretim üyeliğini devlet memurluğu sanıyor. Üniversitelerde düzenli yayımlanan tek dilyazın dergisi, Tuğrul İnal’ın özverili çabalarıyla ayakta kalan Frankofoni. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi’nin, ana babaları, her aşamadaki öğrenciyi kucaklayan kültürel, yazınsal, dilsel etkinlikleri olmasa, bu bilim yuvaları kör ocağa dönecek! Oysa kültürel etkinlikler bir yana; biri bilimin soluğunu kesmeye kalksa üniversitelerde aydınlanmanın bombası patlamalı! Türkiye’de, başta Meclis, nereye bakarsanız, tartışılan konu din, mezhep, eğitimi köreltmeye yönelik değişimler, cemaatler, cemaatlerin devletin kilit noktalarındaki uzantıları, bu uzantıları dışarıdan besleyenler... Ve kavgalar... Demokratik bir ülkede Meclis salonunun bir anda boks ringine dönüşmesi ne acıdır! Gerçekte Meclis, sorunlara çözüm yolları aranan bir yer değil midir? Bu karmaşa ortamında yine de toplumsallığın temel etkeni dilimiz, önceden olduğu gibi, yabancı dillere karşı O kendini korumakla kalmıyor, başka dillerin, özellikle de Amerikancanın işgaline karşı da savaşım veriyor. Sokağa çıktınız mı, sağa baksanız Amerikanca, sola baksanız Amerikanca... Dil, insanı yurduyla kaynaştırmanın da güçlü etkenidir. Kültürel bağımsızlığımızın ilk bildirgesi saydığım KökTürk Yazıtları’nda “Türk beyler, Türk adını bıraktı, Çin adını aldı,” diye bir söz vardır. Bu sözden, Türk boylarında ilin (ülkenin) dağılmasının, törenin bozulmasının bu yabancılaşmaya bağlandığı anlaşılıyor. Kağan, ülkeden yabancı özentisini, topluma kendi dilini kullanma bağımsızlığı kazandırdıktan sonra ulusal benliğin güçleneceği inancındadır. Atatürk, Cumhuriyet’in 10’uncu yılı dolmaya yakın Türk Tarih Kurumu’nu ülkenin bütünlüğünü, Türk Dil Kurumu’nu da dil birliğini sağlamak amacıyla kurdurmuştur. Bugün kavramca gelişmiş bir felsefe, dünya edebiyat ürünlerini Türkçeye aktaracak gelişmişlikte bir çeviri dilimiz varsa bunu dil devrimine borçluyuz. Cumhuriyet öncesi şiir, roman, öykü, deneme diliyle karşılaştırıldığında bugün vardığımız aşama nerelere geldiğimizi açıklamaya yetiyor. Dilde ulusal benliğin önemi şundan bellidir ki, yönetim erkini elinde tutan bütün gerici hükümetlerin ilk hedefi Türk Dil Kurumu’nu kapatmak olmasına karşın, temel iyi atıldığı için dilimizin dipten dibe gelişimi önlenememiştir. Türk Dil Kurumu faşist Kenan Evren döneminde kapatılıp, Kurum devlet dairesine dönüştürüldükten sonra engel kalkmış, alışveriş yerleri yabancı sözcüklerin talanına uğramıştır. Bugün Meclis, işyerlerinde yabancı adlar yerine Türkçelerinin kullanılmasına yönelik bir yasa çıkarsa, sorun bir iki hafta içinde çözülür. Ama nerde bizde Montaigne’deki o yurt sevgisi, o dilsel bilinç!.. binyazar@gmail.com Milyon dolarlık Hollywood yıldızlarının hemen hepsi oradalar. Pazar günlerini kilisede geçirmektense, Scientology merkezlerinde ruhlarından gelen ışığı aramayı tercih ediyorlar. Peki, bu yeni din onlara ne vaat ediyor. Ohio Üniversitesi’nden din bilimci Hugh Urban’a sorduk... Will Smith ve Tom Cruise. L . Ron Hubbard başarısız bir çizgi roman yazarı ve girişimciydi. Rivayet odur ki “Kelimesi bir cent’e hikâye yazmak saçmalıktır. Bir milyon dolar kazanmak istiyorsanız bunun en kolay yolu bir din yaratmaktır” demiştir. Sonuçta ortaya çıkan günümüzün en popüler din akımlarından Scientology’dir. Bugünlerde Tom Cruise’un başını çektiği pek çok ünlü Scientology müridi bu kültü meşru kılmak için çabalıyorlar. Aralarında kimler yok ki? Juliette Lewis, Lisa Marie Presley, Nancy Cartwright, Will Smith, Jennifer Lopez, Marc Anthony ve medyada isim yapmış daha onlarca isim. daha birçok isim. Ünlü yazar William Burroughs da kısa bir süre bu oluşum da yer almış ama eleştiriye açık olmayan yapıdan rahatsız olarak Scientology’i terk etmiş. Din bilimci Hugh Urban’ın Scientology’yi inceleyen. “Scientology Kilisesi, Yeni Bir Dinin Tarihi” isimli kitabı bu 20. yüzyıl fenomeninin bilinmeyen yönlerini ortaya koyuyor. Scientology’yi nasıl tanımlamalıyız? Araştırmamın merkezini de bu tanımlama konusu oluşturuyor zaten. Mesela Mormonluk 19. yüzyılda ortaya çıktığında sapkınlık olarak görülüyordu ama artık Hıristiyanlık’taki en geniş mezheplerden biri. Scientology için de benzer durum geçerli, artık ABD’de makul bir inanış olarak algılanıyor. O yüzden sorunuzun cevabı karmaşık; bazıları için din, bazıları için DENİZ ticaret, bazıları için de bir kült. Hubbard’ın ÜLKÜTEKİN birçok ilham kaynağı vardı ve bunları eklektik bir biçimde kullandı. İlham perileri arasında psikiyatriden Freud ve Jung, doğu dinlerinden Budizm ve Hinduizm, bilimkurgu Scientology müritleri Jennifer Lopez ve Marc Anthony. öncesinde bir fantastik roman yazarıydı, okültizm 1940’larda büyü ritüellerinde yer almıştı vardı. Ayrıca dönemin genel spiritüel güce sahiptir. Bir başka statüyse soğuk savaş havasının yarattığı ünlülere özel olan. Ünlü merkezlerinde gizemden de yararlanmıştı. Scientology’ye katılan isimlerin rahat Scientology’nin yükselişi nasıl ettirilmesi için çalışılıyor. Bu tip bir konfor başladı? sıradan üyelerin ulaşamayacağı türden bir Scientology 1953’te Hubbard’ın avantaj. Dianetics isimli kendine yardım Başka ne gibi eğitim süreçleri var? terapisi çöktükten sonra ortaya çıktı. Scientology’deki ana eğitim “denetleme”. Dianetics’in çöküşünün sebebiyse Hubbard bir çeşit yalan makinesi kullanıyordu finansal problemlerdi. Hubbard’ın ve ard arda sorulan sorulara bireyin verdiği Scientology’yi başlatmasının birkaç yanıtlarla vücudun tepkisi inceleniyordu. sebebi vardı. Öncelikle Dianetics Böylece kişiyi rahatsız eden anıların ortaya uygulayıcıları reankarnasyonla ilgilenmeye çıkması amaçlanıyordu. başlamıştı, ikincisi bu kişiler lisanssız ilaçlar Scientology’yi eleştirenlerin kullandıkları için Amerikan Tıp Birliği geçmişte sıkıntılar yaşadığını tarafından soruşturuluyordu. Hubbard bir din biliyoruz. olarak, fiziksel gelişimden çok ruhsal gelişimi Scientology geçmişten beri aradıklarını söyleyebilecek ve eleştirilere karşı çok agresif soruşturmalardan kurtulacaktı. Ancak olmakla bilinir. Bu agresif tutumu Scientology, Dianetics kadar hızlı güçlendiren de Hubbard’ın yükselmedi ve 1970’lere kadar ünlülerin kendisidir. Bunun en bilinen ilgisini çekemedi. örneği de “dürüst oyun” olarak Ünlülerin ilgisini çekmeyi nasıl bilinen politikaları. Bu politika Hugh Urban başardı? hangi eleştirilenin dürüst oyun Ünlüleri çekme fikri henüz olarak adlandırılacağını ve 50’lerde tartışılmaya başlanmıştı eleştirene her anlamda nasıl saldırılacağını ama ünlü merkezleri 60’ların kandırılıp, dava edilip ya da başka bir yolla sonuna kadar inşa edilmedi. John yok edileceğini söyler. Birçok gazeteci ve Travolta, Scientology’ye katılan ilk akademisyen Scientology’nin hedefi oldu. ünlülerdendi. Sonrasında da hızlı “Scientology Skandalı” isimli eleştirel bir kitap bir gelişme yaşandı. Özellikle yazan Paulette Cooper delirmesi gerekçe şu anda yedinci seviye gösterilerek hapse atıldı. Time’a “Açgözlülük Juliette Lewis de bu “dini” tercih ediyor. Yürütücü Tetan olan Tom Kültü” başlıklı bir makale yazan Richard Cruise dinin en güçlü Behar’ı yok etmek için Scientology onlarca sözcüsü haline geldi. Elbette ünlülerin avukatı ve özel müfettişi görevlendirdi. Scientology’nin Sekizinci Dinamik, Yüce Scientology’yi seçmesi için birkaç neden var. Bazı araştırmalar Scientology’yi Satanist Varlık ya da Sonsuz olarak adlandırdığı Öncelikle Scientology müritlerine, sınırsız güç Kilisesi’yle özdeşleştiriyor. Tanrı’ya benzer bir kavram var. Hubbard ve yaratıcılık bahşedileceğini vaat ediyor. Scientology’nin Satanizmle direkt birey, aile, toplum, insan türü, hayatın tümü, Ayrıca ünlüler yoğun baskı, kaygı hissetmek, bağlantısı yok ama öncesinde Hubbard, fiziksel evren ve yüce varlıktan oluşan sekiz medya tarafından bunaltılma ve ironik bir California’da Orde Temple Orientis’te pek yaşamsal evrenin olduğunu söylüyor. Ancak izole edilmişlik yaşamaya meyillidir. Bunlar da çok okült ve büyü ritüelinde yer almıştı. bu yüce varlığın tanımını kişinin kendisine tam olarak Burası bir büyü grubuydu ve 20. yüzyılın en bırakıyor. Scientology’nin işaret büyük okültisti Aiester Crowley tarafından Yüksek derecedeki Scientology üyelerinin ettiği problemler. diğerlerine göre ne gibi avantajları var? meşhur edilmişti. Satanist değillerdi ama Scientology Crowley’nin “Büyük Şeytan 666” mührü ve Çok farklı seviyeler var. Bunlardan biri Tanrı kavramını cinsel büyüleri kullanması yüzünden öyle Tam Özgürlük Köprüsü olarak bilinen nasıl tanımlıyor? algılanıyorlardı. Hubbard ilk Scientology eğitimler sonunda ulaşılan seviye. Yüksek Kesin çizgilerle derslerinde Crowley’ye göndermeler seviyedekiler Yürütücü Tetan olarak belirlenmiş yapıyordu ve Scientology’yle Crowley’nin adlandırılır. Tetan ruh için kullanılan bir ahlaki büyü ilimleri arasında büyük benzerlikler terimdir. Yürütücü Tetan spiritüel güçlerinin değerleri vardı. Ayrıca Crowley’nin nihai amacı “bireye farkına varmış kişidir. Teorik olarak bu var istediği kadar güç bahşetme” de Hubbard’ın seviyeye ulaşan bir Scientology üyesi, tetanı mı? Özgürleşmiş Tetan düşüncesine az çok vücuttan ayırmak, geleceği öngörmek, fiziksel Hubbard benziyor. objeleri zihinle hareket ettirmek gibi bir çok C M Y B C MY B