Catalog

R PAZAR 3 20/12/07 14:33 Page 1 PAZAR EKİ 3 CMYK 23 ARALIK 2007 / SAYI 1135 3 Dersimiz barış... Barış, son günlerde pek popüler bir kavram değil. Ancak Boğaziçi Üniversitesi eğitimcileri, cesaretle Türkiye'deki ilk barış eğitimi merkezini faaliyete geçirdiler. Hedefleri uzun vadeli ama böyle bir ortamda merkezi açmanın bile bir tepki olduğunu düşünüyorlar. Deniz Ülkütekin Fotoğraf: Uğur Demir B oğaziçi Üniversitesi bünyesinde kurulan Barış Eğitimi Uygulama Ve Araştırma Merkezi, Türkiye’de ilk dünyada ise ilklerden biri. Son yıllarda önemi fark edilen barış eğitimini ülkemizde yaygınlaştırmak için kurulan merkezin hedeflerini, Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ayşe Soysal, Merkez Müdürü Doç Dr. Fatoş Erkman ve merkezin yönetim kurulu üyesi Prof. Dr. Nur Bekata Mardin’le konuştuk. Barış eğitimle sağlanması gereken bir şey mi? Sizce insan özünde şiddet içeriyor mu? Ayşe Soysal: İnsanın doğasında kesinlikle şiddet vardır, onun için eğitim gerekir. İnsan doğasını iyi ya da kötü olarak da değerlendirmemek gerekir aslında. Birçok farklı davranışı Ayşe Soysal. kapsıyor. Doğanın kendisi de öyle zaten. Merkezi kurarken insanlara temel bir barış eğitimi vermeyi mi amaçladınız? Medyada yer alıp görüşlerinizi açıklamak gibi bir hedefiniz de var mı? Fatoş Erkman: Tam olarak ilk söylediğiniz, yani barış eğitiminin temelini oluşturmak için kurduk bu merkezi. Dünyada barış eğitimi son 25 yılda başladı, yani çok yeni, ama çığ gibi büyüyen bir hareket. 3 yıl önce karşılaştırmalı eğitim kongresine gittim. Orada iki ana tema vardı, küreselleşme ve barış eğitimi. Bu konunun bu kadar gündemde olduğunu ilk o zaman fark ettim. Nur Bekata Mardin, uzun süredir bu işi yapmak istiyordu, ama ben henüz konunun önemini fark etmemiştim. O kongreden sonra bizim işimizin barış eğitimine ön ayak olmak olduğunu gördüm. Ayşe Hanımın da söylediği gibi, insan doğasında birçok şey var, ancak sosyalleşme zaten bunların şekillenmesidir. Bunu da biz barış düşüncelerini ve davranışlarını yerleştirerek yapabiliriz. İşe Boğaziçi Üniversitesi'nden başlamak istiyoruz. Zaten iki yıl önce hazırlık sınıflarının bir kısmına bu eğitimi vermeye başlamıştık, şimdi bunu daha sistemli hale getireceğiz. Çünkü çalışmalarımızın sonuçlarını toplumla ve dünyayla paylaşmak istiyoruz. Barış, günümüzde kendisini globalleşme ve politikadan ayıramıyor. Merkezin de insanlara siyasi ve dünya görüşleri kazandırma çabası olacak mı? F. Erkman: Evet, bir takım yönetmeliklerin değişmesi için gayretimiz olmalı, ama biz, belli bir siyasetin Fatoş Erkman. içine girmek istemiyoruz. Yine de açılış konuşmalarında verilen örneklerde bile konu siyasete kaydı biraz. Bundan kendinizi soyutlamayı nasıl başaracaksınız? A. Soysal: Başarmak her zaman mümkün olmuyor. Ben kahvemi sade içerim dediğimde bile bunu politik bir tavır olarak algılayanlar var. O yüzden insanın kendini politikadan tamamen soyutlaması bence mümkün değil. F. Erkman: Merkezin siyasileşmesi gibi bir durum söz konusu değil. Biz, insanların bir şeylerin bilincine varmasını sağlayacağız. Uzun vadeli sürdürülebilir çözümler için iki tarafın da karşılıklı bir şeyler kazanması lazım, arabuluculuk da bu aslında. Ne kadar çok insan bu bilinci kazanırsa şiddet o kadar azalır diye umuyoruz. Nur Bekata Mardin: İnsanın öfkesini kontrol etmesini sağlamak öğretilebilen bir şey. Şiddet kullanırsak kendimizin de karşı tarafın da kaybettiğini bilmemiz gerekiyor. Daha barışçı çözümler üretmek mümkün. Amacımız, insanları bunun bilincine vardırmak ve gördük ki gençler bunun farkına vardığı zaman o yöntemi seçiyor. Şarap içmek istediğinizde elinizde bir tirbüşon yoksa şişeyi masaya vurup kırarsınız. Biz insanlara bir tirbüşon vermek istiyoruz. Öncelikle kimlere ulaşmayı hedefliyorsunuz? Üniversite öğrencilerinden başlayıp topluma yayılacak mı bu proje? F. Erkman: Tabii yayılacak. Bu yüzden de okullara çok fazla hitap etmek istiyoruz. Gelen talepleri de karşılamak istiyoruz, ama bunun gibi projeler çok emek ve kaynak gerektiriyor. Okullardaki idarecileri ve öğretim görevlilerini eğiterek öğrencilere ulaşmayı planlıyoruz. Barış eğitimini her kesime ve yaş grubuna ulaştırabilmemiz lazım. Ancak 4 yaşında bir çocukla 35 yaşındaki bir yetişkine aynı etkinliği sunamazsınız. Dünyada da örnekler var, ama biz o örneklerden yararlansak da toplumumuza uygun etkinliklerimizi ve eğitim programımızı geliştirmek istiyoruz. Tabii bunların hepsi zaman alacak. Biz tohumları ekiyoruz. türlü gazetecilik ve televizyonculuk talep ederse medya da buna göre yayın yapar. N. B. Mardin: Barış gazeteciliği aslında tüm insanların hakkına saygılı gazeteciliktir. Dolayısıyla bir çatışma olduysa iki tarafın da nedenlerini ortaya çıkarması gerekir. Medya iyi yönde de etkili olabilir. Gücü çok fazla. Biz 50 ya da 100 kişi derken onlar milyonlara ulaşabiliyor. Olaya çok evrensel ve temelden yaklaşıyorsunuz ama bugünkü durum hakkında da bir şeyler yapmayı düşünüyor musunuz? F. Erkman: Bizim yaklaşımımız daha uzun vadeli. Belki bugünü kurtaramayız, ama bir şeylerin temellerini atabiliriz. A. Soysal: Eğitimciler aslında yarının toplumunu yapılandırmak için bir şeyler yapabilirler. N. B. Mardin: Eğer politikacılar ve askerler farklı bir eğitimden geçmiş olsaydı, belki farklı bir tutumları olurdu. Merkez olarak biz slogan atamayız ama ben birey olarak görüşlerimi savunabilirim. Nur Bekata Mardin. N. B. Mardin: Geleceğin öğretmenleri de Boğaziçi Üniversitesi'nde yetişiyor, dolayısıyla öğrencilerle bu işe başlamak da ileriye dönük bir yatırım. Bir de barış gazeteciliği kavramı var. Sanırım bu da uzun vadeli bir proje. Çünkü şu anda herhangi bir medya kuruluşunda popüler hale gelmesi pek olanaklı değil. Fatoş Erkman: Öyle maalesef. Rahmetli Mübeccel Kıray hocamız, bize “Sosyal değişim yavaştır. İyi şeyler olacak, ama ben ve siz göremeyebilirsiniz” derdi. Bu bir süreç. Bizim bu tür düşünceleri fakültelerde yerleştirmemiz lazım, çünkü reyting diye bir şey var. Yavaş da olsa, insanların talepleri bunu değiştirecektir. İnsanlar başka