Catalog

4 18 Eylül 2021 Cumartesi Fotoğraf: VEDAT ARIK Taylan Kümeli’den Bazı itiraflar Püf Lokmaları kalbimi Ruh sağlığını da besle delip geçti Türkiye’nin yaşayan efsaneleri Tekelioğlu’nun belgeselinde bir araya geldi. ECE PİROĞLU kurduğu müzeye yoğun ilgi olacağını düşünü- yorum. Ayşe Kulin bi- azeteci ve belgeselci Tuluhan Tekelioğlu, belgeselci- şırı veya uzun süreli stresin yeni normalinizi zihninizde ön zi karşıladığı günlerde lik yolculuğunda 8’inci filmini, Türkiye’nin yaşayan ef- Aruh sağlığını olumsuz yönde planda tutmaya yardımcı olmak yeni kitabı Hazan’ı ya- Gsanelerine ayırdı. Yapımda, Ayşe Kulin, Cüneyt Arkın, etkileyebileceği zaten iyi bilin- için atmayı planladığınız ba- zıyordu. Pandemi onun Cüneyt Arkın Güher-Süher Pekinel, Nevra Serezli, Ömer Özkan, Şenol Gü- mektedir. Bu nedenle, pandemi sit bir dizi adım olabilir. Planını- yazarlığına ket vurmuş neş, Süleyman Saim Tekcan ve Yılmaz Büyükerşen yer alıyor. sırasında stres seviyeleri arttıkça zı yapmak için, hedefinize ulaş- bir süre. Ama azmetti “Efsanelerimizin bilgeliğine bugün çok ihtiyacımız var” diyen aynı anda ruh sağlığının da kö- mak için atmanız gereken tüm ve kitabını bitirdi! Ayşe Tekelioğlu, “Bir toplumu ayakta tutan, değerleridir. Bu değer- tüleşmesi şaşırtıcı değil. adımları düşünün. Kulin’den vazgeçme- leri, efsanelerimiz aracılığıyla hatırlatmak istedim” diyor. Ga- Ancak araştırmalar, ruh sağ- Bu, aşağıdakileri içerebilir: meyi öğrendim. Nevra Serezli büyük bir aşk kadını. Her şeyi u Bu süreçte lası önceki gün yapılan belgeselde sanat, futbol, tıp, siyaset lığı ile diyet ve egzersiz arasın- Her gün ne kadar zamana ih- aşkla yapıyor. Onun hayata ve mesleğine olan aşkını çok sev- efsaneler’de dünyasından yaşayan efsanelerin çarpıcı itiraflarına, özeleş- da da bağlantılar olduğunu öne tiyacın olacak, ihtiyacınız ola- dim. Eşi, büyük oyuncu Metin Serezli ile olan dayanışmaları yer alması- tirilerine şahit oluyoruz. Bazı itirafların kalbini delip geçtiğini sürüyor. Karantina sırasında in- cak malzemeler, üstesinden gel- da beni çok etkiledi. Aralarında hiç rekabet olmamış, birbirle- nı istediğiniz söyleyen Tekelioğlu, “Bu belgeselde birçok duyguyu bir arada sanların ruh sağlıklarında fark meniz gereken herhangi bir en- rini iyi şeylere doğru hep yüreklendirmişler. Günümüzde nadir ama alama- yaşadım” diyerek belgesel yolculuğunu şu sözlerle özetliyor: ettikleri bazı değişiklikler, diyet gel, ilerlemenizi nasıl belgeleye- görülen bir dayanışma örneği… Ömer Özkan daha çok genç yan isimler “Çünkü bir şeyleri değiştirmek için ortaya küçük bir şey koy- ve fiziksel aktivite alışkanlıkla- ceksiniz... ama yaptığı işle efsane oldu. Rahmi olmayan bir kadına ka- var mı? duğumu düşünüyorum. Yönetilemeyen bu ülkede ağlamak ye- rındaki değişikliklerle ilgili ola- davradan rahim nakli yaparak çocuk doğrumasına yardımcı . BeSin e OdAkl An In rine bir yol bulmak lazım ya da bir şey anlatmak lazım. Ben bilir. Son araştırmalar beslenme olmak ve bununla dünyada literatüre girmek büyük bir başarı. 4 Kilo vermek aklınızdaki Her belgeseli- belgesel yolculuğumda bunu yapıyorum.” ve ruh sağlığı arasındaki bağ- Şenol Güneş’in geçmişine baktığımızda ne büyük acılar çekti- yeni normalin bir parçasıysa ka- me müziğiyle Tuluhan Tekelioğlu’yla yeni belgeseli Efsaneler’i konuştuk. lantıyı destekleyen kanıtlar su- ğini, bütün hayatı boyunca çok ağır bir bel fıtığıyla oynadığını lori alımınız veya tartıdaki sa- dokunan Hasan u efsaneler belgeselini çekmenizin sebebi neydi? nuyor. herhalde kimse bilmiyor. yı gibi sayılara odaklanma dür- Saltık’tan bel- 19 yıldan bu yana insani değerlerimizi yavaş yavaş kay- Örneğin beslenmedeki deği- u efsanelerden pes etmemeyi, hayal kurmak- tüsüne karşı koyun. Bunun yeri- geselimizde bir bettik. O insani değerler neydi? Dürüstlük, çok çalışmak, sab- şiklikler daha sonra ruh halin- tan vazgeçmemeyi öğreniyoruz. Ama şimdi bunu ne, iyileştirilmiş zihinsel sağlık eser var. Kendi- retmek, vazgeçmemek, hoşgörülü olmak ve en önemlisi em- de değişikliklere neden olabil- başarabilmek çok zor sanki... ve genel sağlıkla ilişkilendirilmiş siyle konuştuk- pati kurmak. Bu insani değerleri, Cumhuriyet kuşağımızın bü- mektedir. Artık televizyon izlemeyi bıraktım çünkü hep umutsuzluk çö- besleyici yoğun gıdaları tüket- tan 15 gün son- yük değerleri, efsanelerimiz bize hatırlatabilirdi. Bugün onla- küyor insanın içine. Umutsuzluk girdabına kapılmak yeri- BAğIRSAk meye odaklanın. ra vefat ettiği- rın hayat bilgeliğine çok ihtiyacımız var. Onlar başka ne kendi yolunu bulman lazım. Başka türlü psikoloji- Buna demir, omega-3, yağ ni duymak bü- MikROBiYOMU bir Türkiye’nin insanları. Kıtlık zamanı doğmuşlar, ni sağlıklı tutamazsın. Bir de yaratıcı güç için de asitleri, B12 vitamini, folat ve yük şoktu. Çok hayal kurmaktan hiç vazgeçmemişler, tutkula- Yediklerimizden büyük ölçü- bu gerekli. Geleceğimizi çizecek gençlerimi- çinko gibi besin değeri yük- üretken, müthiş rının peşinden gitmişler. Seçtikleri yolda, de- de etkilenen bağırsak mikrobi- ze baktığımızda onlar da çok umutsuz. Her sek gıdalar dahildir. Birden faz- bir insandı. Çok ğişim ve dönüşüm yaratmışlar. Bana kapı- yomu, ruh halini ve davranışı et- 4 gençten biri işsiz. Yarınını göremiyor. la çalışma, belirli yiyecekleri tü- üzüldüm. Ona larını açtıkları için onlara minnettarım... kiler. Asgari ücret, ortalama ücret haline gel- ketirken diğerlerinden kaçınarak da teşekkürüm Bugün hangi yazar Türkiye’de özeleşti- Meyve ve sebzeler gibi be- miş durumda. En iyi üniversitelerde oku- bağırsaktaki sağlıklı bakteri den- var filmimizde. ri yapabilecek güçte ve cesarette? Ayşe sin açısından zengin ve lif ora- yan gençler, asgari ücrete talim etmek gesinin iyileştirilebileceğini, ba- İkinci kayıp Do- Kulin’in bir itirafı kalbinizi delip geçiyor. nı yüksek gıdalar, sağlıklı bak- zorunda. İş yok, yatırım yok. Gençleri- ğırsak ve beyin sağlığının des- ğan Cüceloğ- Neden roman okumamız gerektiğini o terilerin sayısını artırır ve genel ni önemseyen bir irade yok. Bizler çok teklenebileceğini göstermiştir. lu oldu. Aynı şe- kadar anlamlı bir özeleştiriyle anlatıyor olarak bağırsak sağlığını iyileşti- kaygı yaşamadık gençliğimizde. Çalı- kilde telefonla ki bu bölümün montajında gözlerimden rir. Ayrıca depresyona karşı ko- şanın başaracağını bildiğimiz bir sistem BUnl ARI YiYin konuştuktan iki yaşlar boşaldı. Belgeselimizin satır ara- runmaya da yardımcı olabilirler. vardı. Bugün o sistem yok. Ne kadar ça- her besinden en iyi şekilde hafta sonra ha- larında “sistem eleştirisi” de var. Çok kat- Öte yandan, yüksek oranda iş- lışsanız dahi başarılı olmak başka şeylere yararlanmak için bu yatını kaybetti. manlı bir belgesel oldu. Bu filmi çekerken ef- lenmiş gıdalar beyin fonksiyonu bağlı... İşte insani değerlerin önemi bu nokta- içeriklerden yüksek bir Kitabında san- sanelerimizden çok şey öğrendim. Asla dur- ve zihinsel sağlık üzerinde olum- da ortaya çıkıyor. Medyadaki gençlere de çok beslenme uygulayın. ki bir hayat mu- ma, vazgeçme, devam et! Temel insani değerler- suz etkilere sahip olma eğilimin- üzülüyorum. Şu an gazeteciliği seçecek bir genç ol- hasebesi yap- den sakın uzaklaşma! Çünkü o temel değerler bizi biz Meyveler: elma, muz, dedir. Ayrıca artan stres ve dep- saydım yapar mıydım? Hayır yapmazdım. Ki çok tutkuyla mıştı. Cahit Ber- yapan şeyler, ondan uzaklaşırsak insanlığımızdan uzaklaşı- çilek, armut, portakal vb. resyonla da bağlantılılar. işime devam ettiğim halde, bu kadar acı çekeceğimi bilsem bu kay da filmimiz- rız. Bu filmde efsanelerin kariyerlerini, neleri başardıklarından Sebzeler: domates, Karantinalar sona ererken ve mesleği seçmezdim. de yer alacaktı, çok, yaşamın onlara öğrettiklerini izleyeceğiz. salatalık, brokoli, yapraklı pandeminin yeni bir aşamasına u Bu kadar tutkulu olup neden yapmamayı se- ciddi bir bel fıtı- u Sizi en çok etkileyen efsane kimdi? yeşillikler, biber vb. girerken önceki rutinlerinize ge- çerdiniz? ğı sorunu ile bo- Hepsi birbirinden çok değerli insanlar. Çekim yaparken Süt ürünleri: şekersiz süt ri dönmenin yollarını arıyor ola- Çünkü gerçekleri yazmak bugün suç! Kamuoyu sorumluluğu ğuştuğu için yer fark ettiğim ortak özellikleri, hepsinin gözünde inanılmaz bir ve yoğurt çeşitleri, peynir, bilirsiniz. olan bir mesleği yapamaz oldu gazeteciler. Biat etmek zorun- alamadı. Bel- ışık vardı. Müthiş bir yaşam enerjisi fışkırıyordu gözlerinden. ekşi krema vb. da kaldı birçoğu. Benim gibi biat etmeyenlerin de ya davala- işte bunun nasıl ki Efsaneler ikin- Yılmaz Büyükerşen’in mütevazı bilgeliğinden, kurduğu ha- Tam tahıllar: yulaf, darı, rı var ya işsiz bırakıldırlar ya başka bir yol çizmek zorunda yapılacağına dair 5 ipucu. ci bölümü yapa- yalleri tek tek gerçekleştirme kararlılığından, bunu bir çocuk- arpa, kahverengi pirinç, kaldılar kendilerine. Mesleğimizin öldürüldüğü bir zaman dili- rız, kim bilir... su coşku ile anlatmasından çok etkilendim. Cüneyt Arkın’ın kinoa vb. minden geçiyoruz. Zaten sosyal medya var. Vatandaş gazete- . Yeni n ORMAlini Z n e? Onda yer al- bu kadar bilge bir insan olduğunu bilmiyordum. Her anlattı- Sağlıklı yağlar: yağlı ciliği orada muhteşem bir şekilde devam ediyor. Dünyanın ge- 1 İşlerin eskisi gibi olması için masını çok iste- ğı bir hayat bilgeliği dersi gibi… Kendisiyle dalga geçebilen balık, avokado, zeytin, leceği de bu. Artık herkes gazeteci. Ama temel insani değerler çalışmak yerine, yeni normalini- rim. Efsaneleri- bir karakter. Muhteşem bir eşe ve aileye sahip. Yaşam ener- zeytinyağı vb. üzerine kurulması gerekiyor bu gazeteciliğin. İletişim fakültele- zin nasıl görünmesini istediğinizi miz çok kıymet- jisinin arkasındaki güç, ona yaşam enerjisi veren, birbirleri- rinde etik dersi okutulmalı diye düşünüyorum. Vicdanlı gaze- düşünün. Yeni normalinizi tasav- şUnl ARI AZAl TIn li. Onlardan öğ- ne kuvvetle bağlı olan bir aileye sahip olması. Süleyman Sa- tecilere hâlâ çok ihtiyaç var. Ben mesleğimi belgeselcilik ala- vur etmek için temiz bir sayfa ile reneceğimiz çok im Tekcan Yeşilçam’ın starlarından olabilirmiş ama kendisi- Tatlılar: şekerler, sakızlar, nında sürdürüyorum. Hem de her yıl bir belgesel çekerek bir başlayın. İşlerin eskiden nasıl ol- şey var!.. ne gelen hayran mektuplarını yakıp Trabzon’a kaçıyor ve tut- hamur işleri, şekerli eser yaratmış oluyorum. Bu beni en mutlu eden şey… Sponso- duğunu unutun ve bugünün nasıl kusunun peşinden gidiyor. Bugün birçok değerli ressamı ye- içecekler vb. rumuza ve efsanelerimize bu esere katkıları için kalpten teşek- olduğuna bağlı olarak beklenti- tiştiren bir sanat eğitmeni, hocaların hocası. Bu filmden kendi Rafine tahıllar: rafine kür ederim. lerinizi sıfırlayın. Bunu, hayatı- ekmek, kekler, nızda değiştiremeyeceğiniz şey- kurabiyeler vb. ler yerine kontrol edebileceğiniz işlenmiş etler: pastırma, kendi duygularından kimi başkalarından, her ve değiştirebileceğiniz şeylere kurutulmuş et, sosis vb. ne ise sonsuz gönülden, dünden razıydı. Hep- ÇOCUK SESLERİ OKULLARDA odaklanarak yapabilirsiniz. sinin ortak duygusuydu heyecan. Sarmıştı on- Örneğin en sevdiğiniz grup Belirli besin maddelerini ye- ları çoktan. kullar açıldı. Koşuştur- çelerini doldurdular. Okul koridorları, sı- egzersiz dersine katılamayabilir- terli miktarda almadığınızdan Yeniden başlamış gibi hissetti herkes kendini, Oma içindeydi bir kaç haf- nıfları, gerçek sahipleri ile buluştu artık. siniz ancak bunun yerine bir ar- endişeleniyorsanız takviye ge- yeniden. Her sınıf, her yaş baştan başlamış gi- tadır herkes. Biraz bekle- Olması gereken yeni kurallara, uyulma- kadaşınızdan sizinle haftalık yü- rekli olabilir. bi, yeniden. İlk defa okula ayak basar gibi. Ye- mek istedim ben de yazmak sı gereken talimatlara merhaba dedi tüm rüyüşe çıkmasını istemeye karar Örneğin yetişkinler ve kısıt- ni bir şarkıyı öğrenir gibi. Öğretmeniyle yeni- için. Görmek, hissetmek, ko- ışıldayan gözler. Onlar hazırdı. verin... layıcı diyetler uygulayanlar da den tanışır gibi. Arkadaşlarıyla ilk defa buluşur nuşulanları dinlemek için ba- Ekranda gördüğü öğretmenini merak dahil olmak üzere birçok insa- gibi. Kendini yeniden anlatır, bilenlere yeniden . BiR hedef BeliRleYin kındım etrafıma. Kalabalık- ediyordu birisi. Uzun biri miydi ve gö- nın düşük D vitamini ve B12 dü- hatırlatır gibi. Büyük özlem, büyük coşku vardı 2 tı telaşlar, düşünceliydi kafa- ründüğü gibi sevecen miydi? Ya o sını- Yeni normalinizle ilgili bir zeylerine sahip olma olasılığı her okulun kapısında, her evin odasında. Ge- lar. Hazırlıklar yapıldı. Eksik- fa geçen sene gelen çocuk bu sene de bi- vizyona sahip olduğunuzda si- daha yüksektir, bu da ruh sağ- ce heyecandan uyuyamayanlar, sabah coşkuy- ler, listeler tamamlandı. Ge- zimle miydi? Sürekli konuşmak isteyen o zi motive edecek bir hedef belir- Dut Ağacı lığı da dahil olmak üzere genel la kalkanlar, kıyafetlerini özenle hazırlayanlar, çen seneden kalanlar ortaya kız yaramaz, ekranını açmayan o çocuk lemeyi düşünün. Belirli bir hedef Pınar Sur sağlığı olumsuz yönde etkileye- sınıfta anlatacaklarını planlayanlar yoklamaya çıkarıldı. Kullanılabilir olanlar çok mu tembeldi? Peki ilk haftadan ödev hatta birkaç küçük hedef belirle- [email protected] bilir. Sağlık uzmanınız laboratu- hazırdı. Çantaya kondu kitaplar, tertemiz def- ayrıldı. Ve hep o eskiye öz- verilecek miydi, o ödev notlara geçecek mek, üzerinde çalışabileceğiniz var testleri yapabilir ve gerekir- ter ve kâğıtlar. Erken uyanan mahmur suratlar lem ile kocaman bir heyecan, miydi? Bir çantayı hazırlar gibi hazırladı somut bir şey sağlar. se takviye önerebilir. çok da şikâyetçi değildi. Herkes hazırdı, her- o küçüklere, gençlere ve aslında herkese, hepi- çocuklar sorularını. En çok merak ettiklerini ilk İlk olarak değiştirmek istedi- kes. Okul kapısında görevliler, servise binen mize dağıldı. göze koydular, okula gider gitmez çıkardılar. ğiniz belirli şeyleri düşünün. Ar- . RAhAT OlUn çocuklar, kontağı çeviren babalar, “Bugün ben Herkes etkilendi bu süreçten elbette ama o Biliyorum bir sürü yanıt aldılar. Hepsini de akıl- dından, aşağıdakileri içeren bir 5 Unutmayın, bu durum her- alırım” diyen dostlar, elinden tutup götüren ab- minik kalpler biraz daha zor anladı sanırım ko- larında tuttular. hedef belirlediğinizden emin kes için yenidir. Yeni normali- lalar, herkes hazırdı. nuları, olanları. Daha çok duydum ben de bu Herkes parmak kaldırmaya hevesli gibi. Ön- olun: Gerçekçi, harekete geçi- nizi bulmak zaman ve deneme Herkes “Buradayım” dedi yapılan yoklama- aralar onları. Deneyimleri meşakkatliydi. Sab- ce ben anlatacağım der gibi, benim anlata- rilebilir, ölçülebilir, motive edi- gerektirebilir. Sağlık hedeflerini- da. Hazırlardı. Sınıf tam. Duygu tam. İstekler rı öğrettik, beklemeyi öğrettik. Kendi dünyala- caklarım çok daha önemli gibi gözleriyle an- ci. Son olarak, hedefinizi bir ze ulaşmayı arzularken herhan- tam. Yeter ki sağlık olsun. O da kendini yokla- rında olgunlaşmalarını izledik. Onlar da hep lattılar öğretmenlerine. Kimi sırasına sarıldı, ki- kâğıda yazmayı veya bir arka- gi bir günde sizin için en iyisi- mada hep buradayım diye yazdırsın. Mesafe- o kavuşmayı hayal ettiler. Bir tarafta koşa koşa mi öğretmeni ile yeni konulara daldı, kimi ye- daşınıza veya aile üyenize yük- nin ne olduğunu bilmek konu- miz sağlığa, sıhhate yakın dursun. Hep öyle ol- okullarına gitme isteği, bir tarafta sağlıklarıy- ni kuralları arkadaşlarına anlattı. Sanki her- sek sesle söylemeyi deneyin. Bu, sunda kendinize güvenin. sun. Öyle olsun. la ilgili yaşadıkları endişelerle, okullarının bah- kes bir görev almış gibi sorumluluğu aldı. Kimi hedefinizin sorumlu olduğunuz Yeni normalinize doğru çaba- somut bir şey gibi hissetmenize larken şunları deneyin: Esnek ol- yardımcı olabilir. 4 Zihnini Aç 4 hAYATIn I Aç mak, gerçekçi beklentilere sahip 4 BiR SORU olmak, kendini kabul etme alış- Eskilerde yaşadığınız ve yendiğiniz bir . plAn YApIn Sizin detayınız ne, Bir çocukla sohbet ederken bazen hiç aklımıza tırması, olumlu kendi kendine 3 korkunuzu düşünerek şimdi yaşadığınız bir hiç düşündünüz mü? Hiç gelmeyen şeyleri düşünmeye ve akabinde Bir planın ezici veya endi- konuşma ve onaylamalar kul- atlamadığınız, hiç olmazsa korkunuza örnek olmasını sağlayabilirsiniz belki. yapmaya başlarız. Ne de iyi gelir bu aslında şe uyandırıcı olması gerekmez. lanma, bir destek sistemine yas- olmaz dediğiniz o detay nedir? Şimdiki korkunuz da eski bir korku olacak bir gün. bize. Bu hafta bunu denemeye ne dersiniz? Bunun yerine, hedeflerinizi ve lanmak.