Catalog

ilginç SORULAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. 1267’de yazdığı Opus Majus’ta, dinsel eğitim yöntemlerini kınayan ve hapishaneye gönderilen İngiliz bilim ve din adamı (resimdeki) – Yapım – Kurnaz, açıkgöz. 2. Optik aletlerinde objektiften aldığı ışınları göze veren merck sistemi – Irak’ta bir kent – “Robert …” (1926’da ilk sıvı yakıtlı roketi fırlatan bilimadamı). 3. Sazın en kalın teli – Örnek, kalıp – İnleyen – Şoför yardımcısı. 4. Yalnızlık korkusu – Fena değil Yasaklama – Verme, ödeme. 5. Bir çeşit papağan – Gümüşbalığı – Parça, kısım. 6. Şimendifer – İtalya’da bir kent – Üç Silahşörler’den birisi – Mililitrenin kısa yazılışı. 7. Akım şiddeti birimi kiloamperin simgesi – Afrika’da bir ülke – Lantanın simgesi – Eski dilde yüzyıl – “Önce” anlamı veren yabancı bir önek. 8. Rusya’da bir göl – Bir tür termometre – Bağışlama – Saldırı, hücum. 9. Yurdumuzdaa bir dağ – Herhangi bir meslek edinecek olan kimsenin geçirdiği uygulamalı öğrenme dönemi – “Ernest …” (1908’de Nobel Kimya Ödülü verilen, yaptığı deneylerle atomun ayrıntılı bir resmini ortaya çıkaran bilimadamı). 10. Suçun işlendiği anda, başka bir yerde olduğunu ispatlama – Bir koyun türü. 11. Fermiyumun simgesi – Bir cetvel türü – Atardamarların duvarlarında oluşan anormal yangısal akyvuar birikmesi. 12. Kalıtsal – Yol – Bir nota. 13. Montaigne’nin tanınmış yapıtı – Hile, entrika. 14. Bir çalgıyı doğru ses vermesi için ayarlama – Bir sayı – “Joseph …” (antiseptik ilk ameliyatları gerçekleştiren İngiliz cerah). 15. İngilizce harita – “Nicolas …” (yiyecekleri 1804 yılında konserveleyen mucit) – Denizcilikte düzgün, emniyetli anlamında sözcük. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Tüberküloz basili ile kolera basilini bulan bilimadamı – Ölüm cezası. 2. Telli balıkçıl – Mihrace eşi – Bir tür palmie. 3. Avcı kulübesi – Bir göz rengi – Züppe. 4. Yabancı – İlk başarılı hava balonunu, 1783’te uçuran kardeşler. 5. Sporda erişilen en üst derece – Tutunamayanlar romanı yazarını simgeleyen harfler – Parola –Maden arayan enstitü. 6. Bir konuda özet olarak verilen bilgi ya da açıklama – Antimonun simgesi – Demirin simgesi. 7. İtalya’da bir ırmak – Büyük atardamar iltihabı – Bir organın yuvarlak ve birbirinden ayrılmış parçalarından her biri. 8. Seryumun simgesi – Kitaplarda bölüm, başlık – Sümer su tanrısı – Meşime, plasenta. 9. Kuşbilim – Bir yüzey ölçüsü. 10. ABD Profesyonel Basketbol Ligi – Eski bir Mezopotamya uygarlığı – Mevcut – Sıvı ölçüm biriminin kısa yazılışı. 11. Önde bulunan – Müstahsil. 12. Tanrısal – Ateşböceği – Kalayın simgesi. 13. Dogma, inak – Ok – Tanrıtanımaz. 14. Gümüşün simgesi – Bir verginin miktarını belirtmek için temel olarak alınan değer – Bir yumurta yemeği. 15. Togo’nun başkenti – “Enrico …” (İtalyan atom fizikçisi) – Radyumun simgesi. 16. İlk havalı lastik tekerleğin patentini 1888’de alan işadamı. 17. Naz, işve – Harcama. 18. Budun – Yankı. 19. Vücutta oluşan kızarıklıklar – Ezgi, nağme. 20. Kalıtımın maddi temeli sayılan asit türü – Almanya’da eyalet anlamında kullanılan sözcük. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 MAX P L ANCK ME T İ L 2 İ P ER İ T HEMA T İ T 3 T A OME GA E S A T İ R 4 OT İ T LAP İ NA İ L İ 5 M İ TOZ İ PNOT İ ZMA 6 AT NÜKL EER D EY 7 P E R K İ N SECDE BACON E 8 R İ N İ T S İ MA V MO E L B E T 9 İ R A AR İ AC SA L AM AG 10 E E İ PEKA İ D İ KUT S EK 11 S N O P MA L AYAN İ OYNAMA 12 T E L E K T İ RE ANEM İ N İ F 13 L EK L İ SE ERE Z TAKS İ 14 E T İ RAF İ NER İ EM İ A İ L 15 Y A N G I N NAS T İ LAKA NE Çiklet binlerce yıldır dünya sahnesinde Soru: Çiklet çiğneme alışkanlığı kaç yıl öncesine dayanır? İlk kez nerede ve kimler tarafından çiğnenmiş? Yanıt: Sakız, çiklet ya da ciklet, çiğnemek için tabletler veya kısa şeritler halinde hazırlanan şekerli ve şekersiz bir maddedir. Çiklet sözcüğü aslında ABD'li Cadbury Adams firmasının ürettiği Chicklets marka sakızlardan dolayı Türkçe'ye yerleşmiştir. İnsanlar binlerce yıldır çiklet çiğniyor. Göçlerle ve uluslararası ilişkilerin gelişmesiyle tüm dünyaya hızla yayıldı. Öyle ki arkeologların 9.000 yıllık çiğnenmiş siyah zift topaklarını gün ışığına çıkarttıkları belirtiliyor. Üzerindeki diş izlerinden, bunları çiğneyenlerin çoğunun 6 ile 15 yaşlarında olduğu düşünülüyor. Yunanlıların iki bin yıl önce mastik ağacından elde ettikleri sarı reçineyi çiğnedikleri söyleniyor. Amerikan yerlilerinin çiğnediği ise ladin ağacından elde ettikleri sakızdı. Çiklet çiğneme alışkanlığı modern Amerika’ya, Alamo kıyımından sorumlu Meksikalı General Antonio Lopez de Santa Anna aracılığı ile girdi. Santa Anna daha sonra ABD’ye girerek New York’taki Staten Adası’nda yerleşti. Yanında büyük bir topak “chickle” bulunuyordu. Meksika’da yetişen sapodilla ağacının özsuyu olan chickle, binlerce yıldır Meksikalıların çiğnedikleri lastik gibi bir maddeydi. New York’ta yaşayan Thomas Adams adında bir mucit, bunu basit bir lastiğe dönüştürmeye çalıştı, ancak daha sonra Santa Anna’nın ve oğlunun bu maddeyi büyük bir keyifle çiğnediğini hatırladı ve 1871 yılında ilk çikleti “Adams New York Gum” adı altında New Jersey’de satışa çıkarttı. YAN ETKİLERİ Çikletin zararsız yan etkilerinden biri tükürük salgısını artırmasıdır. Bu da ağız temizliği ve nefes için iyi bir şeydir. Kötü yan etkileri (görece olarak nadirdir): • diyare • karın ağrısı ve mide gazı (şekersiz çikletlerdeki sorbitol’e bağlı olarak) • ağız ülserleri (tarçın tatlandırıcısına bağlı olarak) • yüksek tansiyon ve düşük kan potasyumu (meyan kökü tatlandırıcısına bağlı olarak) • yüksek kan cıva düzeyi (ağzınızda halihazırda bulunan diş amalgamına bağlı olarakancak yalnızca aşırı çiğneme durumlarında) • dişlerde mekanik hasarlar dolguların düşmesi Bütün bu nadir görünen olumsuzluklara karşın pek çok insan herhangi bir rahatsızlık duymadan çiklet çiğneyebilir. Çikletin çevre açısından en büyük yan etkisi, yerlere atılan çiğnenmiş çikletlerdir. Bunları çıkartmaya yönelik, aralarında kimyasal eriyikler ve sıvı nitrojenin de bulunduğu çok sayıda temizlik malzemesi üretiliyor. Singapur yöneticileri daha radikal bir karar alıp, tıbbi gereksinimler dışında çiklet çiğnemeyi yasaklamışlardır. MODERN ÇİKLETİN İÇERİĞİ Modern çikletin içinde başlıca beş hammadde bulunur. İlki, çikletin temel hammaddesidir (bugün çiğnenen kısım doğal ve sentetik lastiğin karışımından oluşur). Diğer beş hammadde yumuşatıcılar (bitkisel yağlar gibi), tatlandırıcılar, şekerlendiriciler ve mısır şurubudur. Ağızdaki tükürük, lastiğin dışındakilerin tümünü eritir. Çikleti yuttuğunuz zaman, bu lastikli kısım diğer katı atıklarla birlikte bağırsaklardan dışarı atılır. Dolayısıyla çikletin kaza ile yutulması sorun yaratmaz. Yutulan sakızın bağırsaklarda yedi yıl olduğu gibi kaldığı söylentisi safsatadan başka bir şey değildir. d ü ş ü n SORULAR PİRAMİDİN HACMİ Bir üçgen piramidin taban köşeleri A, B, C ve tepe noktası T ile gösteriliyor. AB = 513 mm TB = 519 mm göre BC = 509 mm TC = 517 mm CA = 511 mm TA = 515 mm olduğuna 1102.sayıdaki “Denizde En Kısa Yol” isimli bilmecenin yanıtı: 399.687 metre Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman Çevikerİstanbul, Veli AkarsuZonguldakAhmet SaraçoğluDenizli, Aydın BingölAnkara, Özcan OkumuşAnkara, Hüseyin KaracaliBolu, Kurtul KavlakAnkara, Ender Aktulgaİstanbul, Necah BüyükduraAnkara, Tacit TığlıMuğla, Sami AkpınarÇorum 1101.sayıdaki bilmeceyi çözen okuyucularımız: Sıtkı Anadolİstanbul Piramidin hacmi kaç dm3’tür Düzenleyen: Süleyman Çeviker 1104/23 16 Mayıs 2008