Catalog

Fizik olduğu saptandı. Bütün ağaçlar etiketlendi, tohumdan yeni yeşeren minik filizler izlenmeye alındı. 11 yıldır yürütülen bu çalışmaların, araştırmaların, yayınların, bilgilerine kolay ulaşabilirsiniz. Filizlenmede hangi toprak karışımları kullanıldı, hangi ısı ve ışık altında yetiştirildi, hangisi yılda kaç santim uzadı, ve daha bir sürii ayrıntılı bilgi. Ama kolaylıkla ulaşamayacağınız, hatta hiç ulaşamayacağınız yer David Noble'nin ilk gezindiği yerler. Yabandaki ağaçIarın bulunduğu bölge bir askeri sırdan daha gizli tutuluyor, araştırma için veya fotoğraf çekmek için helikopter ile götürülen ilgili kişilerin gözleri kapatılıyor, ağaçlar arasına indiklerinde dışardan herhangi bir bakteri taşıma olasılığına karşı ayakkabılar dezenfekte ediliyor. Hatta bu yöre şimdilerde elektrikli bir tel çit içine alınmış. Bütün bu yasakları savdınız ve ağaçlara yaklaşıp bir tohum almayı başardınız ve yakalandınız diyelim. Cezanız 220 bin dolar ve birkaç yıl hapis olabilir. Şaka gibi geliyor, ama işte bu dinozor ağaçlar böyle korunuyor. Lemis Okandan "Türkiye, savaşı barışa dönüştürüyor" PHYSICS TODA Y Kasım 2005 sayısında, 90 yıl önce Türkiye'de (Çanakkale Savaşlarında) ölmüş olan Ingiliz Fizikçisi Henry Moseley Dünya Fizik Yılı etkinlikleri çerçevesinde Çanakkale Üniversitesinde anılması üzerine aşağıdaki haber yayımlandı. ler orada yetiştirilir. Bugün de aynı sistem devam etmektedir. VVollemi çamının ilk örnekleri tabiatıyla eski anavatan İngiltere'ye yollandı. Oradaki örneği Kevv Gardens'ta görmek mümkün. İngiltere dışında, bir de Avusturya'da dikili VVollemi çamı var. 2 Kasım 2004'te, Viyana Botanik Bahçesi'nin 250. yıldönümü vesilesiyle Avustralya Hükümeti, Avusturya'ya bir VVollemi çamı hediye etti. 1 Dünya Savaşı'nın başlaması sonrasında 1914'te 26 yaşındayken • İngiliz Ordusunda görev alan H. Moseley, Çanakkale Cephesine gönderildi ve 10 Ağustos 1915'te yaşamını kaybetti. Kısa yaşamına karşın, bilime kalıcı katkılarda bulunmuştu. En iyi bilinen çalışmaları, xışın spektrumu üzerine yoğunlaşmıştı ve Moseley Yasası olarak bilinen buluşu ile, elementlerin, Periodik Tablo'da atom ağırlığı ile değil atom numarası ile sıralanması gerektiğini gösterdi. 29 Eylül'deki toplantıyı düzenlemiş olan astrofızikçi Mehmet E. özel, "Tabii ki o bir Britanyalıydı, ancak şimdi bizim topraklarımızda yatıyor. Biz onu da ülkemiz mirasının bir parçası sayıyoruz" dedi. Moseley'in ve birlikte çalıştığı Ernest Rutherford ile (kısa sürede çok sayıda Nobel sahibi fizikçi yetiştirerek CEZASI HAPİS 1994'te David Noble isimli park görevlisinin ilk bulduğu VVollemi çam grubundan başka, oraya 2 kilometre mesafede, yine kuytu sarp bir cepte bir grup ağaca daha rastlandı. Sayıları 100 kadardı. Kendiliğinden düşmüş bir çamın gövde kesiti alınıp yaşının tesbitine çalıştı, 'King Billy' ismi verilen bu çamın 1000 yaşında dikkatleri çekecek olan) Manchester grubunun bilime katkıları, bilim ve bilimcinin savaş ve barıştaki sorumluluğu yanında, Türkiye'nin bilim altyapısını uluslararası rekabet edebilecek düzeye getirmenin sorunlarının ele alındığı toplantıya 100 kadar fizikçi ve öğrenci katıldı. Prof. Özel ve arkadaşlarının bu yıl daha önceki tarihlerde (Türk ve İngiliz) savaş kayıtlarından belirlediği Moseley'in mezar yerine de temsili bir ziyaret gerçekJeştirildi. Özel'in dilekler listesinde yeni bulunan elementlerden birine Moseley'in adını verilmesi ve genç bilimciler için onun anısına bir uluslararası (bilim) ödülü yaratılması da var. Özel'in umudu 'bu savaş olayını daha yakın uluslararası işbirliği, barış ve bilimsel gelişme için bir başlangıç noktası yapabilmek'. Toni Feder DörtKöşe n şirken, sürekli, görece olarak daha ucuz maliara yönelerek pahalı mallardan kaçıyoruz. Yani seçtiğimiz sepet sürekli değişiyor. Ensevgili Hocam Ökkeş, Lakin temel almamız gereken sepet hangi sepet? Balıksever müdavim dost ve müşterilerimden ve de Geçen yılın sepeti temel alınırsa, bu ikâme etkisinin varlıyukan üniversitenin hocalarından pirefesör Oralı, balık fiyatğını ihmal ediyor ve hayat pahalılığını çok artmış gibi gölanndan şikâyet etti geçenlerde. Efendim Pirefesör Oralı'nın rüyoruz. Bu yılın sepetini baz alırsak ikâme etkisini fazlahaftaiık 10 YTL civarında bir balık bütçesi varmış ve sayın pica abartıyoruz. Yaşamımızda kira, ücret vb. gibi birçok refesörün balık sepetindeki çeşit ve miktarlar değişse bile, bu kontratın tüketici fiyatları endeksine bağlı olarak değiştiözel bütçeyi haftadan haftaya sabit tutmaya çalışırmış. ğini düşünürseniz bazen Sayın pirefesör Oralı gibi LasDediğine göre geçen hafta kilosu 2 YTL den 2 kilo ispeyres, bazen de Paasche indeksini paşa paşa tercih editavrit, yine kilosu 2 YTL 'den 3 kilo da izmarit alıp toplam 10 yor olabiliriz. Ömeğin kiracı mısınız, evsahibi mi? Ücretli YTL harcamış, Bu hafta hamsibollaşıp fiyatı 1 YTL'ye düşermisiniz, ücret ödeyen mi? Emekli misiniz, toplu sözleşken izmarit daha seyrekleşip fiyatı 3 YTL olmuş. Sayın piremeli sendikalı mı? filan gibi... vap: 10 YTL! (yani (2YTL x 3kg)+(2YTL x2kg)). Oysa bu fesörümüz ucuzladığı için 3 kilo hamsi ve pahalandığı için 2 Aziz Hocam, benim merak ettiğim sevdiklerimize, dost kilo izmarit almış; bu durumda elbette toplam 9 YTL harca hafta, bu haftanın fiyatlarıyla, bu hafta seçtiğiniz sepete 9 YTL ve arkadaşlarımıza hangi fiyat endeksini uygulamalıyız? Onmış. Yani pahalı izmariti ucuz hamsi ile kilo olarak birebir ödediniz. Bu durumda sizi etkileyen balık sepetinin fiyatları ların zamanı, ilgisi ve sevgisi için demek istiyorum. Inanın aslında düşmüş. ikâme etmiş. yaşlandıkça bunlar da çok pahalantyor. ikâme elkisi içinden Aziz Ökkeş Hocam, yukardaki iki örnek aslında tüketiŞimdi, sayın Oralı'nın iddiasına göre, geçen haftaki çıkılmaz bir hal alıyor. cilerin yaşam standartlanndaki değişmeleri göstermeye yarasepeti bu haftanın fiyatlarıyla almaya kalktığında 11 YTL ödeEllerinizden öperim endekslerüstü hocam. mesi gerekiyormuş. Dolayısıyla bir tüketici olarak onu etkile yan fiyat endekslerinin oluşturulmasındaki 2 temelyöntemi Pek sadık okuryazarınız Balıkçı Emin Emmi. yen balık fiyatları, onun sepetindeki balıkların fiyatı olduğuna gösteriyor. Pirefesör Oralı'nın yaklaşımına "Laspeyres Fiyat *** Endeksi" deniliyor: 1. yıldaki tüketici sepeti 2. yıl fiyatlarıyla göre, yüzde 10'luk bir artış olduğu gerçeği ortada. Balıkçı Emin Emmi'ye yanıtımdır: Pirefesör Oralı'yı ve Öte yandan naçizane balık sektörünü temsil eden biri hesaplanınca ne kadar artmış. Yineyukarda Balıkçı Emin Em senibilemem, ama bizde dostlarasla endekslenmez. Dostlami'nin önerisine de "Paasche Fiyat Endeksi" deniliyor: 2. yıolarak defansif bir pozisyon almak zorunda kaldım: "Sayın rını alıp satanların endeksi nedir, nasıldır biz bilemeyiz, öğpirefesör Oralı" dedim, "Ya geçen haftanın fiyatlarıyla bu haf lın sepeti 1 yıl fiyatlarıyla hesaplanınca durum ne olmuş, onu gösteriyor. Biz tüketiciler, malların görece fiyatları deği renemedik bir türlü. taki sepetinizi almaya kalksaydınız kaç para öderdiniz?" Ce978/1717 Arahk 2005 Endeksleme Meselesi 5 TirefH. Ökkeş