Catalog

ıne 2001: İki arada bir derede Tanol Turkoğlu (TanolT@yahoo com) Bazı yıllann ozel anlamlan vardır Ornegın 1984i George Orwell ın 1948 yılmda yazmış oldugu aynı adlı romandan oturu 1984 yıh, yaşayanlaı bıhr dıgerlennden farkh ıdı Sonuçta goruldu kı eskı demırblok ulkelerınde gorulme olasıhgı yuksek bır yaşam standardına erışmemıştı dunya Benzer bır şey Uzay 1999 büım kurgu dızısı ıçın de soylenebüır 801ıyülardaTurkıyededeızledıgımız bu dızıde gelınmesı beklenen teknolojı lere dunya (ya da NASA) henuz ulaşabümış degü Şımdı 2001'deyız Akla JLrthur C.Clarkm Spacc Odyssey dızısının ük halkası gelıyor Burada da ne yazık kı uzaya bugunkunden daha ılerı bır duzeyde dçüabümıştık Hatta sendekı ıkıncı halka olan 2010 yıh, ılk kontagın kuruldugu yü olarak belrrtılıyordu Dunya dışı akıllı carüılarla Bakahm 2000'h yülar bılıme yon veren bu tur büım kurgu yazarlanrun hayallerındekı gıbı gehşecek mı? Her yüın başında bır yandan geçmış ydın dokumu yapuırken bır yandan da gırden yüdan beklentıler lıstelenmekte 2000 yıh o açıdan daha olumlu gırılen bır yıldı Ozelhkle Y2K sorunun beklenılenden daha sorunsuz geçmesı ıle yıhn buyuk başanların mujdecısı oldugu beklentısı yukseldı Ancak 2000 yılı ne ulkemızde ne de Internet dunyasında bu beklentüen karşüar cınsten geçmedı Internet dunydsını ozellıkle K Amerıkadakı Nasdaq borsasının (teknolo jı şırketleıınm borsası) buyuk duşuşler kaydetmesı derınden etküedı Ulkgmızde de uzun zamandır dduıddn soz edılen ancak beklenmedık bır şeküde yaşanan ekonomıkkrız konuşma haklannı koruyabümek ıçm vergı dıyeünı odemek zorunda buaküabıhrler Bunun dışında şu teknolojüerde 2001 yıhnda bır gehşme kaydedüme olasüıgı bana yuksek gorunuyor Bıyometrı1 Şırket ıntranetlerıne yetküı gınş kontrolunden ATM para çekme cıhazlannda kart hamüını tanımaya dek genış bır spektrumda bugun pek de guvenh ohnayan dort beş basamakh bır şıfre bügısı yerıne parmak ızı ya da goz retınası bügısı kullanüabıhr Tabu akla derhal Charhe'nın Meleklen filmı gelıyor Bır başka konu gıyüebüen elektronık cıhazlann gundemı daha çok ışgal edebüecek olması Bu alanda laboratuvarldrda uzun yıllardır çahşmalar yapümakta 2001 yıhndan ıtıbarşn bu alanda yenı elektronık cıhazlar gormeye başlayabüırız Agızda sakız ohnuş komüardan bır tanesı de kablosuz ınternet Bu alanda geçen yü yapüan şeyler elbette kı yetersız Ta kı mobü telefon pda turu cıhazlardan mternete erışım her açıdan bügısayar üe ınternete erışım sevıyesıne gelene dek Mıcrosoft'un dogal olarak Bill Gates'ın ne yapacagı da onemh bır konu Bır yandan temeh arümış projeler devam ederken (Wın dows un yenı surumlerı NET yaklaşımı yenı donanımlar) bır yandan da Gates'ten beklenmedık paradıgmasal adımlar beklenebıhı buyü Ulkemız ıçın 2001de neler bekleyebüırız'' Internet ın onunde yaratümış yapay sorunldr Turk Telekom un ozelleştırümesıyle bır nebze olsun aşüabıhr Servıs sağlayıcı firmalann gelecegı ne olacak? Bır yanda her ay hangı ISS urması bedava abo nelık kampanyası yapıyorsa oraya koşuşturan sadakat yoksunu kullanıcüar, bır yanda yabancı ortaklan ıç pıyasaya çek menın gıderek gecıkmesı Bügısayar okur yazarlıgında bır gehşme kaydedebüecek mıyız? Bügısayarh aüe sayısı cep telefonlu aüe sayısını yakalayabüecek mı' Tum bunlar oyle ya da boyle sızlerın de daha once duyduğu, okudugu şeyler Kımbıhr belkı de bu yuz yüın en tahhsız yüı olan 2001 yüı (tahhsız çunku bır kere müenyumun ük yüı oldugu gerçegını büe 2000 yıhna kaptırdı dunya kamuoyu onunde) beklenüen aksıne çok onemh gehşmelere sahne olur Bız de yıhn başında bu şeküde ongorusuz davran dıgımız ıçın kendı kendımıze hayıflarurız Bümıyorum acaba aşagıdakı yorumları 9 yapanlar daha sonra hayıflanmış mıydı ARAMA MOTORLARI Sevgüı okurlar bu hafta sızlere arama motoru olarak hızmet veren bazı yabancı sıtelen tanıtacagım Bu sıtelerle ügüı yorumlan kendı deneyımlennızle bırleştırdıgınızde daha saghkh sonuçlara ulaşabıhrsınız AltaVista www,altavısta com Oldukça genış bır arama ventabanına sahıp olan AltaVista aynı zamanda bır o kadar da gereksız sonuç çıkartması üe de un yapmış durumda Yine de gerek verıtabanının buyuklugu gerekse de Internet'ın buyuk bır kısmını ındekslemış olması nedenı üe genel ınternet kullanıcüanrun en ıyı arama alternaüflenndenbırı olarak goruluyor Excite www.excıte com Excıteın arama etkınhgı ortalamanın uzenne çıkamıyor Başlangıç ve orta sevıye ıçın pek çok yardımcı seçenek ıçermesı arabınmının son derece kullanısh ohnası gıbı avantajlar ıçermesıne ragmen Yahoo1 Gıbı sıze konunun en ıyı Web sıtesını geürme ozelhklerınden yoksun Google! http //çtoogle.com Stanford unıversıtesınde bır araştırma projesı olan Google1 Web sıtesı aramalarınızda yazdıgınız kehme üe en fazla ügüı olan Web sıtelennı hstelemek ıçm kullanabüecegınız bır sıstem Bu alanda unlu Yahoo1 Web sıtesme rakıp ohnaya çahşıyor Goto.Com www goto com Bu sıte en basıt bır arama arabırımlennden bınne sahıp Basıt bır kehme arama formu var sadece Gehştırümış arama seçeneklenne fazlasıyla sahıp degü Hotbot www hotbot com Gehştırümış ara ma seçeneklerı genış tabanlı bır mdeksı ve dıger Web sıtelen bu kadar ıyı olmayan sorgulama oluşturma seçeneklerı üe HotBot uzman taternet kullanıcüanrun tercıhı duru munda Aynı zamanda kullanımı oldukça da kolay Infoaeek www ınfoseek com Zaman zaman ügısız sonuçlar bulaıak zıyaretçüerını uzen ınfoseek dığerlerıne gore de ekstra bır ozelhk ıçermıyor WebCrawler www webcrawler com Excıte agınm parçaldrınddn bırı olan WebCrawler Ebccıte'm sınırh bır versıyonu olaı ak ad landırüabüır Sıte basıt aramalarda etküı ancak arama metnı uzadücça aradıgınız konuya uldşmd üıtımahnız zayıflıyor Yahoo! http //www yahoo com Internette yer dlan en ıyı sıtelerden ve arama motorlanndan bırı olan Yahoo geıçekten bu durumunu surdurmek ıçın de oldukça ıyı çahşıyor Herkese hıtap eden ve etküı bır arama motoru Tek kehmeyle çok ıyı' Turkıyeden bazı arama hızmetı sunan sıteler wwwmynetcom wwwturkvıstacom. www,arabul com. wwwnetbul com wwwarama com www,nerede,com www,webarabul com www superonhnecom wwwe kolay net Mahır 'longa b'^mteknıktSjvdhoo com ARAMA MAKINELERI Herhangı bır konuda araştırma yaparken aradıgınız konuyla ügüı bır ısım veya tenmı yazdıgınızda sıze yardımcı olan bır program yada sıte olarak adlandırüabüıı Aranid kutusuna yazdıgımız konuyla ügüı tum sıtelenn adreslerını bıze gosterır Internet te ıstedıgınız her konu hakkmda hazırlanmış sayfalar bulabıhrsınız Ama Interneün çok genış ven tabanına sahıp ohnası nedenıyle bazen aranan bügüerı buhnak zordur Boyle durumlarda arama makmelen ne ıhtıyaç duyulur Bız arama makınesıne (search engıne) aradıgımız konu hakkmda bır kehme verdıgımızde o bıze bu kehmeyı ıçeren sayfalann adreslerını ekrana vermek suretıyle sunuyor Boylece aradıgımız sayfalan kolayca buluruz Internet genelhkle 'dunya genehndeh ku tuphane olardk tanımlarayor Bu kutuphane üe ügüı World WıdeWeb m (www) herhan gı bır katalogu yok Tum Web sayfalannm adreslennı ıçeren bır merkezı mdeks sıstemı bulunmuyor Ancak behrh bügüen bul mak ıçm arama makmelen (Search Engınes) var Arama makmelen VVeb'ın kısmı katalogu olarak hızmet eden çok buyuk ven bankalandır Kısmı katalog dememızın amacı www m tum sayfalannı ıçermemesı Arama hızmetlerı, robot ve orumcek olarak adlandınlan otomatık programlar üe www'ı tararlar ve bulduklannı katalog hahnde sunarlar Kendınıze aıt bır sayfaraz varsa sayfanızı bır arama hızmeüne kaydedebüırsıruz Buraya kadar bahsettıgımız şeklıyle arama motorlan Internet'te belh bır bügıyı ararken çok onemh yardırncüar olarak gorev yaparlar Butun Web sayfalan ka yıth olmasa büe her konu ıçm en azından bırkaç ügüı sayfa bu öp hızmetler ıçm kayıt h durumda Bundan sonra konu dogru şekılde aramaya kahyor Arama makmelen 2 farkh arama yöntemi sunuyor Konusuna gore arama ve 'ardndcakkavramı vererek arama Bırçok arama makmesmde her üa arama yontemı de kullanıyor Bırmcı yontemde Konu katalogları kategorüer veya başhklar olarak da ıfade edüebüen ve genelhkle arama makmelennm ana sayfalarmda bulunan tasnıf sıstemı soz konusudur Ikmcı yontemde ıse bır arama kutusu bulu nur ve aranacak konu üe ügüı uygun kehme bu kutuya yazüarak 'ara yada ' bul buto nuna basüarak o kehmeyle ügüı sıtelenn adreslerı ekrana dokulur Tum bunlarla bırlücte ıntemette arama ışle mını kolaylaşuıan programlar da mevcuttur Bunlardan etkm olanlanndan bır tanesı uc retsız olarak dovvnload edüıp kullanüabüen copernıc2000 Bu tur programlar mternet uzermdekı aramalarmı arama hızmetı veren sıtelenn yardımıyla yapaılar Copernıc 2000 de bıze pek çok arama motorunu kullanarak yapügı aramaların sonuçları üe yardımcı olan bır program Kullandıgı arama motorlan Altavısta Dırect Hıt Euro Seek Excıte Fast Search Google Hot Bot InfoSeek Lycos Magellan MSN Web Search Open Dırectory Project Web Cravvler ve Yahoo olarak sayüdbıhr Bız herhangı bır aradıgımız kelıme ıle ügüı olarak bu arama motorlann dan her buıne gırerek aıama ışlemını yapmaya kalkarsak çok uzun zamanımızı alacagını tahmm edersınız herhalde Oysa Coper nıc üe bız sadece kehmeyı gınp aramayı otomank yaptırabıhyoruz ve bu da tahmm edüenden çok daha fazla zaman sağhyor Copernıc aynca sadece kehme olarak degü bır kaç kehme bır arada veya tam bır cumle olarak da arama olanagı sağhyor Bundan başka bır soru yazarak bu sonmun cevabı üe ügüı baglantüara da ulaşmak mumkım Aynca NewsGroup E maü arama kıtap ya züım ve donanım satışlan üe ügüı olarak da ayn kategorüerde arama yapürmak mum kun Programı yyww.copeııuccom adresmden dovvnload edebüırsınız 2001'DEN BEKLENTILER 2001 e bu şartlar alüııda gırıldı Internet ı şoyle bır ın celedıgımde 2001 ıçın pek de parlak beklentüen olan otorıtelen goremedım Bır kısımda zorakı bır ıyımser hk üe mumkun oldugunca korumser ohnama sıkınüsı var Bır kısım ıse büdık kavramlan temcıt pılavı gıbı yenıden gundeme getırerek yenüık adma bır şeyler yapmaya çahşıyor 1 Internet dunyasında 2001de neler olacak ? ABD'de başkanhk seçımmın sekız yü aradan sonra Cumhurıyetçüenn lehıne sonuçlanmasının Internet e olumsuz etküerı gozlenebıhr Cumhurıyetçüer üa konuda demokratlara gore daha tutucu bır turum ızlıyorlar Bunlar dan bır tanesı çocuklann olumsuz ıçerıge manız kalmasınm onlenmesı Dığerı de Internet e vergı getırümesı Ozelhkle ük madde üe ügüı ahlak değerlerı aşınmamış hıç kımsenın aksı bır ıddası olamaz mancındayım Ancak şu da bır gerçek kı bııaz da bılgısızhkten kaynaklanıyor olsa gerek, bu ko nudakı tedbırcı tutum Internet ın temel yapıtaşlanndan olan ozgur konuşma' ozelhgını sekteye ugratacak boyutlarda Kaş yaparken goz çıkarmak gıbı Vergı konusu ıse bam başka bır bakış açısı Bır zamanlar elektrıgın başına gelenleı oyle ya da boyle Internet'ın dp başma gelebıhr Belkı de sorfçıüer ozgur "Bence 1996'da Intemet global olarak çökecek" 1995 Bob Metcalfe 3Comun kuruaısu Ethernet'ın kaşıh "640K (bellek) herkes için yeter de artarbile" 1981 BülGates "tnsanlann evinde bir bilgisayar olması için hiçbir neden yok" 1977 Ken Olson DEC fîrmasının kurucusu "Sanırun dünya bilgisayar pazan için bes adet bilgisayar yeterlidir" 1943 Thomas VVatson IBM m kuı ucusu 723/10