Catalog

ARAŞTIRMA dıği doktora dıplomalarının nıtelığıdır Buna en guzel ornek hıç lısans öğrençısı olmayan Rockefeller Unıversıtesı'dır Doktora eğıtimı gelecek kuşağın bılım adamlarını yetıştırerek unıversıtelerın yaşamasını sağlayan bır etkınliktır Doktoraya başvuran adaylar cja kendılerıni bılımın sureklılığıne adayacaklarıv nı ve yaşamlarını unıversıte duvarlarının arasında geçıreceklerını unutmamalıdırlar öğretım uyelerının engın deneyımlerı ve bılgı bırıkımlerı, bılgıye aç genç doktora öğrencılerının hırsıyla bırleştırılebılırse araştırma laboratuvarları ve kutuphaneler gecegunduz boş kalmaz Işte bu tur çalışmalarla yenı buluşlar, bılımde devrımler yaratılır öğrencının derinlığine bılgi ıle tanıştırılması, laboratuvar çalışmaları yaparken zevk alması, eğiencelerı çalışmak olan gençlerın bulunması başarıldığı oranda bılımde aşama yapılabılır Avrupa Topluluğu'nun eşığıne adım atmış olan ulkemizin orada tutunabılmesı, saygın bır ulke oarak yerını alabılmesı, bılımde yapacağı aşama ıle sıkı sıkıya bağlıdır Bunun koşulu da ArGe personelının sayısını bugunku sayı olan çalışan onbın nüfus başına duşen 7'den krıtık eşık olan 15'e çıkarmaktır Hedef, sayıları kabartmak değil, nlteliklı eleman yetiştlrmek olmalıdır. Bunu sağlamak ıçın önerilerimiz şunlardır 1) Unıversıtelerln altyapıları ve öğretlm uye kaynaklan UK tarafından ciddı bır ıncelemeden geçırılmelı ve doktora yaptırabılecek unıversıteler belırlenmelıdir Bu unıversıtelerde lısansustu fakultelerı açılmalıdır 2) Lısansustu oğrencılerının seçımı merkezı bır sınavla yapılmalıdır 3) Merkezı yabancı dıl barajını aşamayanlar 1 yıl yabancı dıl derslerı okumah, başarılı olanlar lısansustu oğrenımıne başlamaltdır 4) Lısansustu oğretım yaptıran fakultelerde ders verecek oğretım uyelerı cıddı bır suzgeçten geçırılmelı, gerektığınde bellı dallarda yurtdışından oğretım uyelerı de getırılmelıdır Bu fakultelerde görev alacak öğretım uyelenne otekı unıversltelerden ayrıcalıklı statuler tanınmalıdır 5) Lısanustu öğrencılerıne danışmanlar belırlenırken bılımsel yayınlar Cl (atıf) sayıları göz önunde tutulmalıdır 6) Aday tezını sunmadan önce uluslararası hakemlı dergılerden bırısınde en az bır yayın yapmış olmalıdır 7) Tezı ınceleyecek olan jürı uyelerı aynı bılım dallarından olmalı ve bıllmsel yayın, Cl sayılarına göre belırlenmelıdir 8) Tez savunması herkese açık olmalı ve jurı uyelerı tezın neden kabul edıldığinı ya da neden kabul edılmedığın! dınleyıcılerın önunde açıklamalıdır 9) öğrencıler doktoralarını tamamlayıncaya değln burslu olmalı, geçım derdıne duşmemelıdır 10) TUBİTAK vb kurumlarla ışbırlığı yapılarak, öğrencılerın yurtdışındakı unıversıte ya da araştırma kurumlarının olanaklarından yararlandırılmaları sağlanmalıdır 1)Balcı M Yuksek Lısans ve Doktora Eğıtiminde Aksayan Taraflar Cumhurlyet BilımTeknık No 408, 14Ocak 1995 s 4 2) Hatıpoğlu T Tunç E Olum F Doktora Tezlerı özgunluk Nerede? Cumhurıyet Bllım Teknık, No 394 8Ekcm1994 s 11 3) Rosovsky H Unıversıte Bır Dekan Anlatıyor TUBİTAK Populer Bılım ^jtapları 6 Ankara 1994 Dinozopları cehennem kasırgası mı yoketti? Nasıl oldu da bir göktaşının dünyaya düşmesi ile dinozor nesli yok oldu? Araştırmacılar cehennem kasırgası görüşünü tartışıyor A Öneriler Önerilerimiz raştırmacıların çoğu 65 mılyon yıl kadar once buyuk bır göktaşı veya kuyruklu yıldızın yeryuzune çarptığına ve dınozorlar ve dıger turierın dortte uçunu oldurduğune ınanıyorlar Hatta bu olayın geçtığı yerı de bılıyorlar Buyuk tortu dolu bır kratenn karayı ve denızı ayırdığı Meksıka'nın Yucatan Yarımadası'nın kuzey kıyısı Ama hıç kımsenın emın olamadığı şey, böyle bır çarpmanın nasıl o kadar genış ölumlere yol açmış olabıleceğıdır Uzerınde goruş bırlığı olan duşunce, ya çarpmanın harekete geçırdığı volkanık aşınmaların guneşı engelleyen bır toz ve gaz örtusu oluşturduğu veya ozon tabakasını yok ettığı ya da her ıkı durumun bırlıkte oluştuğu şeklındedır MIT'den atmosfer bılımcısı Kerry Emanuel hıç kımsenın tum bu maddelerın nasıl stratosfere yuzeyden 10 ıle 35 mıl öteye ulaştığını açıklayamadığını soyluyor Oysa bu maddeler tum gezegene yayılmışsa stratosfere kadar çıkmış olmaları gerekır Şımdı Emanuel ve arkadaşları yanıtı bulduklarını duşunuyorlar Yanıt hâlâ varsayımsal Onların ısımlendırmelerıne gore bır "hypercane" yanı çok guçlu dev bır kasırga oluşmuş olmalı Emanuel şunları soyluyor "Sıradan kasırgaların ulaşabıleceklerı maksımum yoğunluğu kestırmeye çalışıyorduk Bu çalışma ıçinde, eğer okyanusu çok sıcaklaştırır, atmosferı çok soğuklaştırırsak denklemın anlamlı bır sonuç vermedığını gorduk Kâğıt ve kalemle problemı çözemeyınce bılgısayarda sıcak bır okyanus alanı uzerınde kasırga benzeşımı yaptık Bılgısayar 20 mıl yuksekte, saatte 500 mıl hızla ılerleyen ruzgârları olan bır fırtına yarattı" dıyor Bu muazzam kasırgayı yaratan su o kadar sıcaktı kı havuzun merkezınde 120 derece ekıp böyle bır fırtınanın şımdıkı Iklımlerde, ya da Yeryuzu'nun geçırmış olduğu ıklımlerde belkı ılk oluşumuna yakın dönemler harıç meydana gelmeyeceğını bılıyordu Ama Emanuel "Olağanustu koşullarda böyle bır fırtınanın olabıleceğını duşunduk" dıyor Okyanus tabanına duşen buyuk bır göktaşı ya da kuyruklu yıldız çok fazla ısı açığa çıkarır Eğer okyanusun en az 30 mıl çapındakı bır bolgesı 120 dereceye kadar ısınırsa dev kasırga meydana gelecektır Sırdan bır kasırga çok daha buyuk bır okyanus alanı uzerınde oluşur ve bu alan guneş tarafından çok daha duşuk bır sıcaklığa kadar ısıtılmıştır Sıcak su yukardakı havayı ısıtır, ve bu sıcak hava yukselırken her taraftan havayı ıçerı çe ken duşuk basınçlı bır bolge yaratır Ruzgâr daha fazla suyun buharlaşmasına yol açar, bu havaya daha fazla sıcaklık verır ve bu da doğan fırtınayı hızlandırır Yeryüzu kendı çevresınde dönduğu ıçın, fırtına da kendı çevresınde doner Sıradan bır fırtınada denız tarafından donen ruzgârlara uygulanan surtunme onların hızını saatte 200 mıl veya daha azıyla sınırlandırır Fakat dev kasırgada ("hypercane") fırtınaya enerjı pompalamakta olan çarpmanın muazzam sıcaklığı bu kontrolu aşar Emanuel bu durumu "Surtunme ona yetışemez" dıye açıklıyor Ruzgâr saatte 500 mıle kadar hızlanır Fırtınanın açısal momentı aynı kalmak zorunda olduğundan yalnızca 10 mıl çaplı sıkı bır noktaya buzulur sıradan bır kasırganın çapının altıda bır kadar bır değere ıner Bu arada yükseklığı ıkı katına, 20 mıl cıvarına çıkar Çunku merkezındekı hava çok sıcaktır, bu havanın çevresındeki havanın sıcaklığına gelene kadar soğuyana dek yukselmesı gerekır Bunun sonucunda çok fazla maddeyı eğer krater Yucatan'dakı gıbı bır kıyıda oluştuysa su buharını, denız tuzunu ve tozlarıstratosfere fırlatacak kadar buyuk ve güçlu bır fırtına oluşur Su buharı ya da denız tuzunun açığa çıkardığı klorin ozon tabakasını yok eden tepkımelerı başlatmış aşağıdakı hayvanları ultravıyole radyasyona maruz bırakmış olabılır, toz, guneşı engelleyerek onları dondurmuş ve açlıktan oldurmuş olabılır Emanuel ve arkadaşları dınozorların başına hangı felaketın geldığını bılmıyorlar, fakat tek bır dev kasırganın yok etme ışıne yetmeyeceğını bılıyorlar, bunların bır dızısı oluşmuş olmalıdır Emanuel "Bır dev kasırga, ancak çok sıcak suda oluşabılır ve sıcak sudan yukselır yukselmez normal bır kasırgaya donuşur Bu yuzden bunların bır dızısı söz konusu olabılır bırı gelışıp uzaklaşacak ve daha sonra sıcak suyun uzerınde bır dığerı gelışecek Eğer bu gelışme bır haftadan fazla surerse dramatık kuresel sonuçlara yol açabılır" dıyor Kaynak: Discover, Aprll 95 Türkçesi Nezihe Bahar sınıflar daha kuçuk ve çocuklar çoğunlukla gruplar oluşturulup egltıllyor Tayvan da tum toplum çalışmaya odaklanmış olduğundan eğitım yontemlerı başarılı oluyor En başarısız okullar, en ğenciler başarılı olabılıyor Uzmanlar, ancak dıslplınlı ve aşırı çalışkan öğrencılerın olması du rumunda buyuk sınıf uygulaması nın Ingıltere ıçın yararfı olacağını savunarak, sözu edılen neden lerin Tayvanlı çocukların neden daha başarılı olduklarını açıklama konusunda yeterlı olmadığını ılerı sürüyor Araştırma önümüzdekl yıl 12 ulkenın daha denek grubuna katılmasıyla surdurulerek eğıtımde başarıyı etkıleyen etmenlerln belirlenmesıne çalışılacak (nı) Tayvanlı çocuklar İngilîzlerden üstiin! Uluslararası bır araştırmaya göre, sekiz yaşındakı Tayvan ve HongKonglu çocuklar matematık dalında Ingılız yaşıtlannı gerıde bırakıyor Seklz ulkeden 2500 çocuk uzerınde yapılan araştırma, Ingıltere ıle Pasıflk ulkelerı arasında temel eğltım açısından buyuk bır uçurum olduğunu ortaya koyuyor Araştırmadan elde edılen ılk bulgular, ustun yeteneklı çocuklar Tle duşuk puan toplayan çocuklar arasındaki farkın Inglltere'de çok daha buyuk olduğunu bu ulkede en az yeteneklı çocuklara yeterınce ılgı göstenlmedığıçocuklara gösterilen 11 g i y e baglantyor UluslaŞekll: Yandaki aeklllera bakınız: Hangl şokil kuçük r arası uçgendon sonra, ama buyük dairaden önco gallr? Okul Etkln l i g l nı ortaya koyuyor Projesi, öncelıkle kultur ve topluIngılız çocuklar aritmetık dalınmun bıreyın başarısındakı etkisinı da oldukçabaşarılı olurken, ma ele alıp, Tayvan'dakı uygulama tematık dalında yalnızca Hollannın Inglıtere de de etkıll olup olada ve Norveç'e kıyasla daha bamayacağını araştırıyor şarılı sonuçlar elde ettı Tayvan Tayvan da çocuklar 40 klşılık ve Hong Kong'lu çocukların basınıflarda tek bır öğretmen taraşarısı bu ulkelerde az yeteneklı fından eğıtilıyor Ingıltere'de ıse ıddıasız öğretmenlerle bıle ör Kaynaklar: * Prof. Dr., Ege Unıversitesı, Fen Fakültesi 4255