Catalog

PS i KO LOJ İ H AFTAN I N GÜNDEMİ Sporculara kişilik testi Sporcuların kişilik özelliklerini saptamak için 22 soruluk test hazırlandı. Çeviri: Yaprak Zihnioğlu heyecanlarını ve hıslerını kolaylıkla dışa vuruyorlar ve bu yolla başarı ve ye nılgılerını daha lyı kavrıyorlar Sporcu vucudunu gelıstırmek ve kaslarını kontrol etmek ıçın buyuk çaba harcıyor, fakat aynı gucu hıslerını gızlemekte kullanmıyor Dolayısıyla sporcuların sevecen bır ortama gereksınımlerı oluyor Uzmanlar bu açıdan ele alınınca robotsporcu fıkrının, yanlış bılgılerle dolu kafaların urunu olduğunu belırtıyorlar Sporcular, saldırganlığı, kazanmak ıçın bır araç olarak kullanıyorlar Genç bır oyuncu, spor yaşamı sırasında, bellı bır kışılık evrımı geçırerek grubun kurallarına uyumdan, kışısel amaçlara uyuma, gruba boyun eğmekten grubun amacını kışısel olarak ustlenmeye kadar değışıyor n 2 k> Fransız araşttrmacı Mısoum ve • Laforesterıe, sportıf başarılar ıçın I en geçerlı psıkolojık ozellıklerın ne• ler olduğunu ortaya çıkarmak ıçın özel testler hazırladılar Bu testlerde, öncelıkle sporcu kımsenın kışılığı ve kışıliğın gelışımı konularının açık tanımlamaları yapılmaya çalışılıyor Testte "Kendı hakkımda fıkrım nedır?" "Kendımı nasıl ve ne sevıyede değertendırıyorum" gıbı sorutarla, sporcunun kışılığı, kendısı hakkındakı fıkırlerı, bılıncı ve kımlığı konusundakı yargıları ortaya çıkarılıyor 22 soruda, 22 kişilik özelliğinın sorgulandığı MPG testınde suje sorulara 1'den 5'e kadar değışen bır basamak uzerınde değer verıyor Testın uygulandığı uç gruptan bırıncısı, yaş ortalaması 21 olan sporcular, ıkıncisı 16 yaş grubuna dahıl olan sporcular ve uçuncusu sporla ılışkısı olmayan 17 yaş ortalamalı bır grup genç Testte sorgulanan 22 klşlllk özelliği ıse şunlar llışkı kurma, rekabet gereksınımı, dığerlerını anlama, duyguların ortaya konuluşu ve kontrolu, özeleştırı, çevre desteğıne gereksınım, sevgı gereksınımı, kendını kuçuk görme, tutuculuk, atılganlık (ıçınden geldığı gıbı davranma), arzu, kendı kendını değerlen dırme becerısı, sosyallık, saldırganlık, otorıte ıle savaşma gruba uyum, grup ıçınde fıkırlerını söyleme, dınleme kapasıtesı, bağımlılık, bağımsızlık Bu testlerın uygulandığı sporcularda ve özellıkle genç olanlarda sosyal ve ekıp çalışmasına son derece uyumlu oldukları ortaya çıkıyor Grubun kurallarını kabul eden sporcular, bunu karakterlerınden odun vererek değıl, stratejık bır seçım sonucu yapıyorlar Çoğu sporcu 'ben' dedığı zaman grubu da kastedıyor Sporcularda otorıteye baş kaldırma kavramına rastlanmıyor, bunun aksıne kurallara ve sosyal adetlere bağlılık ve bır çeşıt sansur korkusu gözlerfıyor Araştırmacılar, spor ortamının kışının kendısını daha lyı tanımasına, becerılerını ıncelemesıne ve kendı hakkında yargıya varmasına yardımcı olduğu göruşunde bırleşıyorlar Araştırma sonucu ortaya çıkan en ılgınç bulgu ıse sporcuların nufusun gerı kalan kısmına oranla çok daha fazla dışa dönuk olmaları Sporcular Maratoncuların kaş yapısı değişiyor ört yıl once, Isveçlı bır atlet yedı haftada 3500 kılometreden faz la koşarak önemlı bır başarı elde ettı Stockholm'dekı araştırmacılar Isveç Spor Vakfı'nın desteğı ve sporcunun eşı bulunmaz lyı nıyetıyle, flzlksel dayanıklılığın sınınna yaklaşan blr insanın katlarında meydana gelen değislkliklerln bılımsel öykusunu oluşturmaya kalkıştılar Çalışmalardan alınan sonuçlar, kasların ağrı eslğini aşan bır noktaya kadar çalıstırılması durumunda, kas dokusunda önemll yapısal ve Islevsel değlslklikler meydana geldığını ortaya çıkarttı lyı yetıstırılmış 46 yaşındakı atlet, gençlıgınden bu yana gunde 30 kılometre koşuyor ve bısıklet kullanıyordu Katıldığı maratonlarda, operatörlerın gerılmış haldekı adalelerınden kuçuk parçacıklar almalarına ızın verdı Araştırmacılar bu örneklerı elektronık mikroskopta ınceleyerek kas hucrelerının sayısı, olçusu, bıçımındekı ve kımyasal etkınlıklerıyle kan sağlanımında ve sınırlerde meydana gelen değışıkhklerı tıtızlıkle kaydettıler Koşullardan sonra dolaşımın belırlı yerlerde sekteye uğraması sonucu kaslarda belırgın zedelenmeler olduğu goruldu Kas tellerı hucrelerı öluyor ve yerlerını bağdoku alıyordu Ancak dokuların yenılenmesı surecının bır parçası olarak yenı kas hucrelerı ortaya çıkıyor ve bunlar koşu sırasında devınım sınırlerıne bağlanıyorlardı Araştırmaların ortaya çıkardığı en çarpıcı sonuç, maratonda bıtış noktasına doğru yaklaşırken kasların yapısının şıddetle değışmesıydı Kuçuk kas tellerının çoğunlugu 1 tıp kas telı adı verılen grubu oluştururlar ve bunlar ıkıncılere oranla daha az enerjı harcar ve daha uzun surede kasılırlar 2 tıp kas tellerı öluyor ya da 1 tıp kas telıne donuşuyordu Guç ve yorucu hareketler yapıldığında 2 tıp kas tellerınde laktık asıt bırıkır ve bu, ınsanı uyaran ağrının başlamasına yol açar 2 tıp kas tel hucrelerının çok ağır hareketlerle ortadan kalkması ağrı eşığı aşıldığı zaman çalan uyarıcı zıllerın susmasına neden olur (Ntw Sctontlat, 8 Eklm 87) D oğrudan insan sağlığına yönelık haberlerın okurun, kamuoyunun yoğun ılgisini çekmesi çok doğal. tnsanm yaşamdan erken kopmasma etken nedenleri bır bır ortadan kaldıracak mtelıktekı her adım coşku yaratır. Dünyada her gUn yüzlerce ınsanı alıp götüren bır hastahğın, örneğın kansenn tedavı edılebıldığı öne stirülüyorsa, hele bu ıddıalara mananiar, tyıleştığını açıklayan hastalar varsa, kımse kayıtsız kalamaz. Bılımın süzgecınden geçtrılmeden, zakkum olaymm kamuoyuna yansıtılışı ne kadar yanlışsa, önyargılı bır tutum almak da yanlıştır. Büım adamlanmız artık kamuoyuna mal olmuş bu olayı, bılımsel tıtızlıkle ıncelemek, doğruyu yanlışı doyurucu bır çalışmayla açıklamak zorundadırlar. tstanbul Ünıversıtesı Tıp Fakültesı onkologlarının "zakkumla lyıleşttrıldıklerı" öne sürülen hastalar uzerınde başlattıkları araştırma bu bakımdan önemlidir. Laboratuvar ve klınık araştırmalar konunun aydınlattlmasına hizmet edecektir. Zakkum olayı, şimdi "normal bılımsel sürecıne" gırmıştır. • •• Konu sağlık olunca kanserle ılgılı dünyada yapılan dığer araştırmalar ve gerçek bır "baş belası" olan mıgrenı tedavı yolunda atılan yenı adımlar da ıkıncı yaym yılımızın bu ılk sayısmda yer aldılar Gündemde, sağlıkla doğrudan ılışkılı bır başka olay daha var.Ithai çöpler. özellıkle klor ıçeren sanayı artıklarınm yakılması sonucu açığa çıkan dıoksın, ınsan ve çevre sağlığı ıçın en zehırlı, en tehlıkelı çevre kırletıcı olarak bılınıyor. Doç. Dr. Ertuğrul Erdın'ın ele aldığı dıoksın üzerıne, gelecek sayımızda ayrmtılı bır ınceleme yayımlayacağız. Sayın tlham Artüz'ün "Denızlenmız Dosyası" denız bılımcılerımız arasında tartışmalara yol açtı. ODTÜ Denız Bılımlerı Enstıtüsü'nde görevlı Sayın Prof. Emın özsoy ve Prof. Ümıt Ünlüata'nm vardıkları bulguları bu sayımızdan ıtibaren yayımlamaya başladık. Gelecek cumartesı buluşmak umuduyla... D OKURDAN Havacıhk konusunda bilgi istiyorum Ben Çınarlı Teknık Lısesı son sınıf oğrencısıyım Okulumuzdakı bır bğretmenın tavsıyesı uzenne dergınızı 2 5 aydan ben alıyorum, dığer okuyucular gıbı ben de dergının sayia azlığından şıkâyet edıyorum Ancak dergı bılım ve teknık meraklılarına gore lyı hazırlanmış ılgınç bır yapıya sahıp Bu yuzden de merakla ve zevkle okunabılen bır bılım teknık yayını olan dergınızın kısa zamanda çok sayfalı olmasını ve ılgınç konulara değınmesını istiyorum Bu konulardan bırı de ulkemızde tam anlamıyla gelışemeyen havacıhk Sızden havacıhk hakkında bılgı istiyorum Ayrıca model uçak yapımı konusunda ayrmtılı bılgı verırsenız sevınınm Bunlardan baska THK'nın açtığı model uçak kurslan hakkında bılgı verebılırsenız memnun olurum Bır okur BİZE Alzheimer ve mineraller Alzhetmer gerçekten urkutucu bır hastahk Bu hastahğın olusum mekanızması da henuz çozulmuş değıl Ancak geçenlerde, Almanca yazılmış bır meslek deraısınde okuduğum makaleye gore, Alzheimer hastalığının ortaya çıkmasında alumınyum basta gelmek uzere, magnezyum ve kalsıyum gıbı mınerallerın (tuzlarının) etken olabıleceğı uzerınde aurulmaktadır Mahım, yukarıda adı geçen bu mınerallerın bıleşımınden olusan daha zıyade alumınyum ağırlıklı komb.ne preperatlar (ılaçlar) mıde ulserlenne, mıdedekı yanmalara, ekşıhğe karşı, "mıdedekı fazla asıtı bağlayıcı" ılaçlar olarak pıyasada bulunmaktadır Işte bu kombıne ılaçlann ıçınde bulunan, özellıkle alumınyum tuzlarının, beynın ç/erı tabakasında bırıkerek, Alzheımer hastalığına neden olduğu, artık tartışılan konular arasındadır Hatta oyle kı, ılaç fırmalan IF Almanya) bu supheden hareketle, kombıne bu preparatların yapısını değıştırmek zorunda kalmışlarüır ve yukarıda adı geçen tuzlann beynın gerı tabakasına yerleşıp, Alzheimer hastalığının oluşumunu engelleyıcı onlemlerı almaya başlamıslardır Halıl ERDAL ANKARA Dış Hekımı Cumhuriytt Blllm Taknlk • Sahıbı Cumhu nyet Matbaacılık ve Gazetecllik Turk Anonım Şirketi adına Nadlr Nadl • Genel Yayın Müdürü H n ı n C«mal • Muessese Muduru Emln» Uşaklıgll • Yazı işlerı Muduru Okay Gönansln • Yayın Yönetmenı Orhan BurMİL Psikoloji ve tıp konularma ağırlık verilsin öncelıkle bt/nco zorluk ıçerısınde yıne de boyle bır dergı çıkardığınız ıçın tesekkur edıyorum Okur kosesıne bırçok onerı ve ıstek gelıyor Ben de bunların çoğuna katıııyorum Fakat bu kısıth sayiayla bunca ısteğın yenne gelmesı de çok zor Yıne de benım ısteğım psikoloji ve tıp konularına daha çok yer vermenız Fatma ZENGİN