Catalog

Boşanmaya karşı çocuk reaksiyonu Psikiyatrist, Psikoterapist Uzman Dr. Sevilay Zorlu, çocukların farklı yaş gruplarına göre boşanma karşısında farklı tepkiler verebileceğini söylüyor Henüz birçok şeyin farkında olmadığı, bebeklik çağındaki çocukların boşanmadan en az etkileneceği düşüncesi yanlıştır. Anne babanın duygu durumu ve enerji düzeyindeki değişimlere reaksiyon verebilirler. Boşanma sonrası belirgin davranış değişiklikleri; ağlama nöbetleri, uyku ve beslenme bozuklukları, oyuncaklara karşı ilgisini kaybetme sık görülür. Boşanma sonrası ayrılan eşler sorumluluk paylaşımı ve çocukla bir araya gelme planlamasını iyi yapmalıdır. Bu sırada çocuğun yanında ise asla kavga ve tartışma ortamına girmemelidir. Gündelik yaşamı sürdürmek, çocuk önünde sıcak davranabilmek, gerekirse aile ve yakınlardan yardım almak, çocuğu oyuncak gibi eşyalarından yoksun bırakmamak ve çocuğun temel ihtiyaçlarını zamanında karşılamak alınabilecek önlemlerdir. 2 SAYFA 22 MAYIS 2011 PAZAR YAŞAM Kent Rehberi Gişelerde bu hafta Antalya Cinebonus Sinemaları 0242 230 14 14 Kırmızı Başlıklı Kız:Kötülere Karşı 11:00 13:00, Karayip Korsanları: Gizemli Denizlerde 15:00 18:00 21:00 00:00, Şov Bizınıs 12:00 14:15 16:45 19:15 21:45, Kıyamet Gecesi 11:45 13:45 15:45 17:45 20:00 22:00, Türkan 11:15 13:45 16:15 18:45 21:15, Karayip Korsanları: Gizemli Denizlerde 12:30 15:30 18:30 21:30, Hızlı Ve Öfkeli 5: Rio Soygunu 11:00 13:30 16:15 19:00 21:45, Kutsal Savaşçı 11:00 13:00 15:00 17:00 19:00 21:00, Hop 10:45 13:00 15:15 17:30 19:45 22:00 Antalya Megapol Sinemaları 0.242.237 01 31 Karayip Korsanları : Gizemli Denizlerde 11:45 14:15 15:30 16:45 19:15 20:30 21:45, Türkan 12:00 14:15 16:30 18:45 21:00, Hızlı ve Öfkeli 5 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Thor 11:00 13:00 18:00 Antalya Plaza Sinemaları 0.242.312 62 96 Karayip Korsanları: Gizemli Denizlerde 11:15 13:45 16:15 18:45 21:15, Hızlı ve Öfkeli 5 : Rio Soygunu 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Kutsal Savaşçı 11:45 14:15 16:45 19:15 21:45, Beastly 12:15 14:45 17:00 19:15 21:30, Hop 11:30 13:30 15:30 17:30 19:30 21:30 Özdilekpark 0 242 345 90 00 Karayip Korsanları 11:1514:0016:4519:30, Hop 11:3015:3017:3019:30, Thor 11:1513:30, Priest 15:4517:30, Karayip Korsanları 19:0021:45, Türkan 12:0014:1516:3018:4521:00, Hızlı ve Öfkeli 5 11:4514:1516:4519:1521:45, Şov Bizınıs 11:3013:3015:3017:3019:3021:30, Kıyamet Gecesi 12:3014:3016:3018:3020:3021:30 DEEPO Sinemaları 0242 340 62 00 Hızlı ve Öfkeli 5 11:00 13:30 16:00 18:30 21:00, Hop 11:30 13:30 15:30 17:30 19:30, Türkan 11:45 14:00 16:15 18:30 20:45, Şov Bizinıs 11:00 13:10 15:20 17:30 19:40 21:45, Kırmızı Başlıklı Kız 12:00 15:00 18:00 Afyon Cinemovie Sinemaları 0 272 215 99 10 Hızlı ve Öfkeli 511:30 13:45 16:15 18:45 21:15, Çığlık 12:15 14:30 16:45 19:10 21:25, Ağır Abi 11:45 13:40 15:45 17:45 19:45 21:40, Türkan 12:00 14:15 16:35 18:45 21:05, Ölüm Çiftliği 11:35 13:35 15:30 17:30 19:30 21:35, Karayip Korsanları 11:30 14:00 16:30 19:00, Mutluluğun Peşinde 11:25 13:20 15:20 17:20 19:20 21:20, Winnie the Pooh 11:30 13:00 14:30, Son Gece 16:00 18:30 21:00, Bizim Büyük Çaresizliğimiz 18:50 20:55, Panda Sihirli Yol 11:45 13:30 15:15 17:00 Isparta Aks Sinemalar 0 246 224 17 88 Çınar Ağacı 13:00 15:30 18:00 20:30, Kolpaçino: Bomba 11:15 13:15 15:15 17:15 19:15 21:15 Burdur Oscar Sinemaları 0.248 233 19 66 Kolpaçino Bomba 12:00 14:00 16:00 18:00 20:30, Aşk Tesadüfleri Sever 11:00 13:30 15:45 18:00 20:30, Ya Sonra 11:30 13:45 16:00 18:15 20:30, Çınar Ağacı11:30 13:45 16:00 18:15 20:30 Bebekler: ÖNER LER Çocukların çoğu anne babalarının kendisi yüzünden boşandığını düşünebilir. Ebeveynler boşanma nedenlerini çocuklarına onların anlayacağı dille açıklamalıdırlar. Boşanmanın ne olduğu, boşanmadan sonra anne, baba ve çocuğun yaşamında ne gibi değişiklikler olabileceği konusunda çocuk bilgilendirilmeli. Boşanma sürecinde bakıcı, şehir veya ev değiştirme gibi yaşantı değişiklikleri ertelenmeli. Yaşanması zorunlu bazı değişiklikler varsa, bunlara kademeli geçişler yapılmalı. Boşanma sonrası çocuk, eşlerden hangisiyle kalacaksa, o ve çocuk ailenin boşanmadan önce yaşadığı mekanda yaşamalı. Düzenli zaman ayırın Evden ayrılan anne veya babanın çocuklarıyla geçireceği zaman, gerçekleştirilebilir ölçüde ve periyodik olmalı. Çocukların ayrılanı düzenli olarak görebileceğini bilmesi durumu daha kolay kabullenmesine yardımcı olabilir. Çocuğa gereğinden fazla bilgi vermek ve sindiremeyeceği kadar detayları anlatmak onun zihnini bulandırır. Konuşmaya başlarken keskin ifadelerden kaçınılmalı. Ayrılmanın nedenini açıklarken örneğin, baban başka biriyle yaşıyor diye söze başlamak çocuğun bu olaya saplanmasına ve başka açıklamalarımıza kulak vermemesine neden olur. Ayrılığı izleyen ilk yıl taraflar açısından “duygusal şok” dönemi olduğundan anne veya baba ikinci bir evlilik yapacaklarsa bu dönemden sonra olursa daha iyi olabilir. Ebeveynlerden birinin gittiğini anlar fakat nedenini anlamaz. Uyku problemleri, bebekliğe dönme, endişe, içe kapanma, öfke, hırçınlık gibi davranışlar sergileyebilir. Normal yaşamını sürdürebileceği, destekleyici ve güven verici bir ilişki sunulması, çocuğun süreci daha kolay atlatmasını sağlayabilir. Küçük Çocuklar (24 yaş): Okul Öncesi (56 yaş): içine girer. Olayı iki taraf açısından da değerlendirmeye çalışır. Hala annebabanın bir araya gelmesi umudunu taşıyabilir. Evden ayrılan ebeveyn tarafından istenmeme duygusu, okul ve arkadaş ihmali, gelecek endişesi, uyku ve iştah sorunları, baş ve karın ağrısı, ishal, sık tuvalete çıkma gibi bedensel sorunlar yaşayabilir. Okul çıkışı kimsenin onu beklemeyeceği korkusu taşıyabilir. Bazı anne babalar ayrılma yada boşanma niyetlerinden çocuğa bahsetmenin gereksiz olduğunu, kararı kendileri aldıklarından bu konunun çocukların işi olmadığını düşünürler. Boşanma kararı anne ve baba tarafından alınır. Ancak çocukların eşlerin böyle bir tercihleri olduğunu bilmeleri gerekir. Zaman zaman aileler ayrılığı gizleyebilmek için farklı bahaneler ortaya atarlar. Bu çocuğun zihnini karıştırır ancak gerçeği öğrenmesini engellemez. Bu açıklamalar güveni sarsar. Çocukla diyalog kapısı açık tutulmalı, depresyon gibi sorunların işaretlerine karşı duyarlı olunmalı. Birlikte geçirilecek zamanlar oluşturulması, her şeyin normal olduğu, ancak eskisine göre daha farklı yaşanacağının anlatılması yararlıdır. Bu yaştaki çocuklar her ne kadar kendilerine sunulan boşanma sebeplerine anlayışlı davranıyormuş gibi görünse de aslında yoğun bir kaybetme duygusu içine bürünürler. Bununla birlikte bu yaştaki çocuklar küçük yaştakilerin aksine suçu kendi üzerlerine almaz ve annebabalarını suçlarlar. Büyüklerine öfke duyar, hayal kırıklığı yaşar ve kendilerini reddedilmiş olarak görürler. Yer yer anne ya da babadan birinin tarafını tutmak zorunda oldukları düşüncesiyle diğer tarafa düşmanlık besleme gibi davranışlar da ortaya çıkabilir. Hemen hepsi boşanmayı takiben okulda sıkıntı yaşar ve ders başarıları azalır. Çocuklara boşanma ile ilgili sebepleri yalansız olarak aktarmak en iyisidir. Çoğu çocuk durumu arkadaşlarından ve öğretmeninden gizleme eğiliminde olduğundan öğretmeni bilgilendirilmeli. Suçluluk duygusu yaratmayın Anne babalar birbirlerinden ayrıldıklarını ancak, anne ve baba olmaktan ayrılmadıklarını unutmamalı. Anne babalar çocuklarını hiçbir şekilde birbirlerine karşı kullanmamalıdır. Eşler boşanmaları konusunda çocuklarından taraf tutmalarını, hakem olmalarını istememelidirler. Çocuklara boşanmadan dolayı suçluluk duygularını pekiştirecek söz ve davranışlardan kaçınılmalıdır. Anne babalardan her birinin aileleri, boşanma sonucunda alınan kararlardan haberdar edilmelidir. Çocuğun yaşayabileceği duygusal zorlanmaları daha kolay atlatabilmesi konusunda işbirliğine gidilmelidir. Çocuğun yanında karşılıklı olumsuz duygular ifade edilmemelidir. Çocuğa her iki evde de dengeli ve eşit yaklaşım tarzında bulunulmalıdır. Çocuğun, bir sorunu olduğunda danışa Anne – baba kendilerinde yaşanan bu sorunlarla baş edebilecek güç bulamıyorlarsa; kendileri için uzman bir kişiden yardım almalarında yarar vardır. Çocuğunuza mümkün olduğu kadar fazla zaman ayırmalısınız. Çocuğunuzun duygularını rahat ifade etmesini sağlayacak ortamlar sağlayınız. Çocuğunuza onu dinlemeye ve anlamaya hazır olduğunuz fikrini vermelisiniz. Bunu yaparken ısrarcı olmayınız. Çocuk duygularını bir çırpıda ifade edemeyebilir. Onun ağzını arar ve ondan laf koparmak istercesine yaklaşmayınız. Çocuğunuzun duygularını anlamaya çalışınız. Yargılayıcı ve suçlayıcı olmayınız. Bu süreçte çocukta yaşının altında davranışlar görülebilir. Çocuk adeta geriye dönmüş ve bebeksi bir hal almış olabilir. Bu nedenle çocuğu cezalandırmayınız. 812 yaş: Belki de boşanmadan en ağır etkilenenlerdir. Çocuklar bu yaşlarda kendilerini ailenin odak noktası olarak görür. Bu düşünce onları olası bir boşanmadan sorumlu hissettirerek suçluluk duygusuna iter. Çocuk aklıyla “ben akıllı durmadığım için anne ve babam kavga ediyor, bunun iç in a yrıldıl ar” tarzında düşüncelere boğulabilirler. Yeniden yatağını ıslatmaya başlama, parmak emme, yatmak için çoktan rafa kalkmış pelüş hayvanını ortaya çıkarma, beraber kaldığı ebeveyne ve çevresine saldırganlık davranışı ya da içe kapanma, geceleri kabus görme, yas tutma eğilimi sıklıkla görülen sorunlardır. Bu davranışlar çocuğun ne ölçüde korunmasız ve yardıma muhtaçlık duygusu içinde kıvrandığını gösterir. Gelecek endişesi taşıyabilir, istenmediğini düşünebilir, sakarlıklar görülebilir. Duygularını açması konusunda yüreklendirmek, boşanmadan sorumlu olmadığını, bakımının süreceğini ve güvende olduğunu sık sık vurgulama yararlıdır. Annebabanın artık birlikte olmayacağını ve birbirlerini eskisi gibi sevemeyeceklerini anlar. Bazen annesini bazen de babasını hatalı bulur. Ayrılığın sebebi olarak bu yaştaki çocuk kendini suçlayabilir. Yaş ilerledikçe anne ve babası açısından olayı farklı farklı değerlendirmeye başlar. Kendini suçlaması azalır. Anne babadan birine kendini yakın hisseder. Ergenlik döneminde boşanma asıl anlamıyla kavranabilir. Ergen özellikle geleceği ile ilgili endişeler taşır. Anne ve babaya karşı zaman zaman farklı duygular Ergenlik çağının problemlerini üzerinde taşıyan çocuk boşanmanın ilave stresi ile karşı karşıya kalacaktır. Anne ve babalarına daha mesafeli davranmaya başlamalar, daha çok kendi arkadaşları ile vakit geçirir ve bu olaydan dolayı çevrelerine karşı utanç duygusu besleyebilirler. Kızlar daha hassas tepki verebilir. Annebabasına karşı ortaya çıkan güven kaybı nedeniyle karşı cinse karşı ilgisi artabilir, erken yaşta cinsel deneyimi olabilir. Erkekler ise daha agresif tepki verir. Dikkat edilmesi gereken ve olası en önemli sonuç küçük yaşlarda suç işlemeye meyil ile ıslahevlerinin yolunu tutmalarıdır. Öfke ve hayal kırıklığı içinde olabilirler, utanabilirler. Beraber olmadığı ebeveyn tarafından terkedilmişlik duygusu, ailede kontrol kurma çabası, riskli davranışlar sergileme; okuldan kaçma, madde kullanımı, kendine zarar verme yaşanabilir. Aileyi bir araya getirmeye yönelik “melek” olma gayreti görülebilir. Boşanmanın her basamağında konuşmak, gündelik yaşamın sürdürülmesine devam etmek yararlıdır. Annebabanın problemi olduğunu anımsatmak, ebeveyn çatışmalarının içine sokmamak önemlidir. Görüldüğü gibi çocuklu ailelerde boşanmanın çocuklara göre ideal yaşını bulmak hemen hemen imkânsızdır. Anne babanın ayrılması her yaş grubundaoldukça ağır problemleri de beraberinde getirecektir. Çünkü ‘kutsal ve sağlıklı aile’ rüyası her çocuk için aynıdır. Ergenler: Önemli Telefonlar Cankurtaran Jandarma Sahil Güvenlik Yangın : 112 : 156 : 158 : 110 Orman Yangını : 177 Polis : 155 Kızılay Kan Merkezi :310 55 55 Nöbetçi Eczaneler Antalya (242) Olgan 237 36 11 Metin 345 44 63 Limon 324 86 04 Muratpaşa 241 23 09 Cihan 361 44 41 Aktan 345 46 32 Ekin 226 02 75 Arzu 322 94 31 Alanya (242) Öznur 512 63 45 Şirin 522 63 13 Manavgat (242) Gizem 743 13 36 Kahvecioğlu 7461506 Kemer (242) Kemer 814 12 89 Isparta (246) Burç 232 39 00 Ulusoy 223 88 98 Özgü 232 23 13 Burdur (248) Özbağcı 233 11 12 Afyon (272) Büşra 213 81 87 Helvacıoğlu 214 31 53 Yörükoğlu 217 25 50 Fethiye (252) Melek 612 17 76 Hilal 613 54 67 ’ta 247 68 48 bugün 06:3007:00 Günaydın Antalya 07:0008:00 Tarım Gerçeği (Tekrar) 08:0011:00 Türk Pop Müziği 11:0012:00 Söylenmeyenler (Tekrar) 12:0017:00 Türk Pop Müziği 17:0017:30 Rusya'dan Merhaba 17:3018:30 TürkçeYabancı Pop Müzik Okul Çağı (78 yaş): Cuma günü saat 14.3015.30 arası Radyo Box 92.5’te, konuyla ilgili canlı yayında sorularınızı yanıtlayacak. Sevilay ZORLU, Uzman Dr. C M Y B C M Y B 18:3019:00 Rusya’dan Merhaba 19:0021:00 Erkanla Boş Sokaklar “Serkan Atlı” 21:0022:00 Rusya’dan Merhaba 22:0023:00 Türk Pop Müziği 23:0000:00 Rusya’dan Merhaba 00:0002:00 Yabancı Pop Müzik 02:0006:30 Türkçe Pop Özgün Müzik