Catalog

2 Saklamak için bana emanet edilen Haydar Rüştü Öktem’in İstiklal madalyasını, İzmir’de kurulacak basın müzesine vermem, gazetelerimizin Ege eklerinde önemli bir yankı uyandırdı. Bundan onur duydum. Kurulacak basın müzesinde, bir gazetecinin sağlığında onurla taşıdığı madalyasının sergilenmesi son derece uygun düşecektir. Buna şüphe yok. Haydar Rüştü Öktem kimdi; kendisine beyaz şeritli İstiklal madalyası niçin verilmişti? Bu soruya kısaca yanıt vermek de bana düşen mutlu bir görev oldu. Haydar Rüştü, 1890 yılında bir sorgu yargıcının oğlu olarak Gümüşhane’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini değişik yerlerde tamamladı. İstanbul Tıp Fakültesi'ne yazıldı. Yazarlığa daha o yıllarda başladı. Sağlık nedeniyle üçüncü sınıfta tıbbiyeden ayrıldı. Selanik hukuk mektebine girdi. II. Meşrutiyet’in duyurulması üzerine okuldan ayrıldı. Gazeteciliğe başladı. İttihat ve Terakki’yi tutan yazılar yazıyordu. Selanik o günlerde imparatorluğun en seçkin kentlerinden biriydi. İttihat ve Terakki’nin merkezi umumisi, Ziya Gökalp, Genç Kalemler, partinin ileri gelenleri, Yunus Nadi gibi gazeteciler orada bulunuyor; Asır, Zaman, Salah, Hak, Rumeli gibi c adalarda yığınak yaptığını açıkça gazeteler de burada çıkıyordu. Haydar yazıyordu. Bu, Vali İzzet’i rahatsız Rüştü, Rumeli’nin çeşitli yerlerinde ediyor, etmekle kalmıyor, Haydar çıkan ve İttihat ve Terakki’yi Rüştü kötü niyetli biri olmakla destekleyen çeşitli gazetelerde ateşli suçlanıyordu. Matbaası kapalı olmakla yazılar yazıyordu. birlikte, ünlü İlhakRed beyannamesini Selanik’in kaybı üzerine İzmir’e gelen burada bastırmak yürekliliğini gösterdi. Haydar Rüştü, partinin yayın organı Bildiriyi İzmir’in özverili çocukları bütün olan İttihat gazetesinin yerini alan Türk mahallelerine ulaştırdılar. Anadolu’nun başına geçti. Bir süre İşgal gününü Necati ile sonra bu gazetenin birlikte yaşadı. Matbaası sahip ve başyazarı alt üst edildi. Kendisi oldu.Adı bu gazeteyle KO N UK aranıyordu. Başına ödül bütünleşti. Anadolu’yu ZEKİ ARIKAN konmuştu. Üç ay ölümüne kadar (1951) İzmir’den kaçamadı. yayımladı. Ölümünden Rumca gazeteler onun sonra birkaç yıl daha parçalandığını, bir gazete ailesi tarafından köprüyü havaya çıkarıldı. Sonra tamamen uçurduğunu yazıyordu. kapandı. Söylentiler biribirini Haydar Rüştü, tutmuyordu. Oysa mütarekenin karanlık Haydar Rüştü, İzmir’de saklanıyor, günlerinde İzmir’de Türk haklarının kılık değiştiriyor, sürekli bir yerden yürekli bir savunucusu oldu. Bunun ötekine koşuyordu. Türkçe işbirlikçi için kalemini güçlü bir silah olarak gazeteler de onun bulunabileceği kullandı. İzmir Türk halkının, işgali yerleri sayıp duruyorlardı. Bir gün sessizce karşılaması ve kabullenmesi saklandığı yere gelen Yunan için tezgâhlanan oyunları bozdu. jandarmaları, karakoldan istendiğini Rumca basının ve işbirlikçi Türkçe bildirdiler. Sinirleri laçka olmuş, yüzü gazetelerin hedef tahtası oldu. gözü, bakışları tamamen değişmişti. Anadolu ve onun akşam postası olan Gidip teslim olacaktı. Mermileri Duygu, işgalden bir hafta önce tabancasına sürdü. Eğer orada kapatıldı. Niçin? Çünkü Haydar Rüştü, aşağılanırsa kurşunları boşaltacak, İzmir’i işgal etmek için Yunanlıların son mermiyi de kendisine sıkacaktı. Yunan karakolunda şaşkınlıktan dona kaldı. Meğer aradıkları, gazeteci Haydar Rüştü değil, tüccar Reşit ya da Raşit’miş(!) İzmir’den zorlukla kaçan Haydar Rüştü, Mustafa Kemal Paşa’ya ulaştı. Antalya’ya giderek orada Anadolu’yu çıkardı. Antalya’ya matbaacılığı getiren Haydar Rüştü’dür. Ben bunu bilmiyordum. Onunla ilgili bir programa katılmak için Antalya’ya gittiğim zaman bunu öğrendim. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi, onun heykelini dikmek için hazırlık yapıyordu. Ne oldu bilmiyorum. Kurtuluştan sonra Haydar Rüştü yine İzmir’e döndü. Anadolu burada daha dolgun olarak çıkıyordu. Denizli milletvekili olarak TBMM’ye girdi. Uzun süre bu görevini sürdürdü. Ama İzmir’den ve Anadolu’dan hiçbir zaman kopmadı. Başyazılar sürekli onun imzasını taşıyordu. Gazetenin aynı zamanda Ankara’nın, İstanbul’un ünlü yazarlarına da sütunları açıktı. Anadolu’nun siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel konuları işleyen yazıları, İzmir’in yakın tarihi için başvurulacak ana kaynaklar arasında yer alır. Bu gazeteyi, bütün sıkıntılara karşın çıkarmak ve sürdürmek onuru da Haydar Rüştü Öktem’indir. 22 HAZİRAN 2010 SALI Haydar Rüştü Öktem ‘Adalı Kuş’ mendirekte Atıklardan yapılan heykel, Kuşadası'nda çevre kirliliğine dikkat çekmek için sergileniyor. İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)Kuşadası Belediyesi adına Sanatçı Babek Sobhi tarafından çevre kirliliğine dikkat çekmek amacıyla atıklardan yapılan ve “Adalı Kuş” adı verilen heykel, törenle açıldı. Kuşadası sahilinde Atatürk Meydanı’nın hemen yanında bulunan mendireğe yerleştirilen heykelin açılış törenine çok sayıda konuk katıldı. Babek Sobhi, “Heykel yapımında kullanılan malzemeler Kuşadası Belediyesi'nin çöplüğünde biriktirilen atık metal ve kütükler arasından seçilmiştir. Heykel, Dilek Yarımadası’ndan toplanan taşlarla da renklendirilmiştir” dedi. Denizli Belediye Başkanı Nihat Zeybekci, son sel baskısınında geri adım attı ‘Sorumluluğu kabul ediyorum’ SEDAT KURT DENİZLİ Denizli’de kent merkezi son 2 ay içinde dördüncü, geçtiğimiz aralıktan bu yana da 8. kez sağanak yağmurun neden olduğu su baskınlarını nedeniyle zor anlar yaşadı. Son olarak geçen cumartesi akşamüstü başlayan ve metrekareye 53.6 kilogram yağmurun düştüğü sağanak, köprülü kavşaklarda yurttaşları ölümle burun buruna getirdi. Çok sayıdaki köprülü kavşak ve tüp geçit, kent merkezine yapılamayan yağmur suyu hatları yüzünden yolların getirdiği sel sularıyla dolunca, çok sayıda sürücü tehlike atlattı. Araçları önüne katarak geçitlere hapseden yağmur sularının yüksekliği, bu noktalarda 67 metreyi bulurken, araçlarda mahsur kalanlar çevreden yetişenler tarafından güçlükle kurtarıldı. TÜKETİM KÜLTÜRÜ Bir saatlik yağış sonrası Denizli’de 300'e yakın ev ve işyerini su basmış, yurttaşlar zor anlar yaşamıştı. Nihat Zeybekci, bundan önceki su baskınlarında topu kent merkezinde sürdürdükleri alt yapı çalışmasının henüz bitmemiş olması ve yağmurun şiddetine bağlarken, son baskında yükselen tepkiler sonrası sorumluluğu kabul etti. Zeybekci, “Yaşanılardan ötürü sorumluluğu kabul ediyorum. Ortada suçlu varsa o da benim” dedi. Bir saate yakın devam eden yağış nedeniyle kentte 300’ün üzerinde ev ve işyeri sular altında kaldı. Kuşadası Belediye Başkanı Esat Altungün de, Kuşadası’nda çevre duyarlılığını artırmak amacıyla bu eseri yaptırdıklarını söyledi. Altungün, “Çağımızdaki aşırı üretim ve bununla paralel dünyada artan nüfus, aşırı tüketimi de beraberinde getirdi. Bu durumda ister istemez şehirlerimiz çöp ve atık maddelerle doldu. Atık heykel yapımı ile bu gidişata sanatsal bir yaklaşım getirmek istedik. Bu heykel, Kuşadalılar ve özellikle çocuklar tarafından görüldüğü, kavrandığı zaman, atık üretmek yerine, atıktan kültür yapımı süreci başlayabilir. Kuşadamıza estetik bir görünüş kazandırırken, aynı zamanda sosyal sorumluluk alanlarını da genişletmek istiyoruz” dedi. c İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmeni: İBRAHİM YILDIZ Ege Bölge Temsilcisi: SERDAR KIZIK Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: MİYASE İLKNUR Editör: HAKAN DİRİK Görsel Yönetmen: OĞUZ YILDIZ İlan: ZUHAL ALTUNGÜNEŞ YAYIMLAYAN: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş, Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2. 34381 Şişli/İstanbul İSTANBUL: Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 İZMİR: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3 Pasaport/İzmir Tel: 0 232 441 12 20 (10) hat Faks: 0 232 441 87 45 BASKI: DPC İzmir Tesisleri Ege Caddesi No: 36 SarnıçGaziemir DAĞITIM: YAYSAT Ege Caddesi No:36 SarnıçGaziemir SUÇLU VARSA... AKP'li Belediye Başkanı Kaldırımlar yayaların... İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Bornova Belediyesi “kaldırımların yayalara bırakılması” gerçeğinden yola çıkarak denetimlerini sürdürüyor. Bornovalılardan gelen şikayetler üzerine denetleme çalışmaları, Abdi İpekçi, Kemalpaşa, Burakreis, Yener, Kıvanç caddeleri, Çamdibi Katlı Pazaryeri ve çevresinde artırıldı. Bornova dışında Altındağ, Yeşilova, Pınarbaşı, Işıkkent’te de çalışmalar sürdürülecek. Bornova Belediye Başkanı Prof. Dr. Kamil Okyay Sındır, “Esnaf arkadaşlarımızın kaldırım işgalleri var. Ancak bu işgaller sona erdiğinde kendileri de çok rahat edecek. Çünkü yurttaşlarımız kaldırım işgali olan yerlerde kaldırım yerine yoldan yürümek zorunda kalıyorlar. Hedefimiz herkes için yaşanabilir bir kent sağlamak” diye konuştu. eposta: izmir@cumhuriyet.com.tr Cumhuriyet Gazetesi’nin parasız ekidir. Haftada iki gün yayınlanır. C M Y B C MY B