Katalog

7MAYIS2005CUMARTEÎİİ CUMHURİYET SAYFA t DIŞ HABERLER dishab(« cumhuriyet.com.tr 11 Seçimin gal El Fetih • Dış Haberler Servisi - Filistin'de önceki gün yapılan yerel seçimleri Devlet Başkanı Mahmud Abbas liderliğindeki El Fetih örgütii kazandı. El Fetih oyların yüzde 59.9'unu, Hamas örgütii ise yüzde 33'ünü aldı. Ba; Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki 8O'den fazla belediycnin 5()'sini El Fetih, 28'ini Hamas kazanırken geri kalan belediyeleri bağımsız adaylaraldı. El Fetih'in elinde olan önemli belediyelerden Gazze Şeridi'ndeki Refah ve Bureyc mülteci kamplan ile Batı Şeria'daki Kalkiliye Hamas'a geçti. Seçimin resmi sonuçlan pazartesi açıklanacak. Uietnam lideri ABD yolcusu • HANOİ(AA)-ABD Başkanı (îeorge Bush'un gelecek ay Vietnam Başbakanı Phan Van Khai ile görüşeceği açıklandı. iki ülke arasında diplomatik ilişki kumlmasının 10. yılını kutlamak için Vietnam'a giden ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Robert Zoellick, Phan'ın gelecek ay yapacağı ABD ziyarcti sırasında, 21 Haziran'da Bush ile görüşeceğini söyledi. Phan, önceki gün ABD'yi ziyaret etmeyi planladığını söylemiş, "Savaşın bitmesinin üzerinden 30 yıl geçti. Bıı, o zamandan beri bir birleşik Vietnam liderinin ilk ABD ziyareti olacak" demişti. Beyrut'ta patlama: 2 ölii • BEYRIIT(A4)- Lübnan'ın başkeriti Beyrut'un kuzeyindeki litnan kenti Cuniye'de meydana gelen patlamada 2 kişi öldü. Hıristiyan kenti olan Cuniye'deki patlamada 3'ü Mlsır uyruklu 6 kişinin de yaralandığı bildirildi. Lübnan Devlet Başkanı Emil Lahud, yayımladığı bildiride, saldınyı kınayarak "Bu saldınnın Lübnan'a terör ve istikrarsızlık yaymayı amaçlayan beyhude bir çaba olduğunu, bu tür çabaların başarıya ulaşamayacağını" vurguladı. Afgan kadınlar eylem yaptı • KÂBİL(AA)- Afganistan'ın başkenti Kâbil'de200'den fazla kadın, ülkenın kuzeyindc kadınlara karşı uygulanan şiddet ile bu bölgede üç kadının öldürülmesini protesto amacıyla gösteri düzenledi. Kadın haklan savunucusu Soraya Parlika, "Hükümetin, Baglan ve Badakşan'da masum kardeşlerimizi öldürenleri adalet önüne çıkarmasını istiyoruz" dedi. İnsan Haklarını Savunma Komisyonu Başkanı Orzala Eşref ise "İlk kez seçilmiş bir hükütnetimiz var ve kadınlara uygulanan bu şiddetin sona erdirilmesini istiyoruz" dedi. 'Neonazi' Israil askeri tutuklandı • KUDÜS(AA)-lsrail'de bir asker, Neo Nazi olduğu gerekçesiyle tutuklandı. lsrail'de ilk kez bir kişi neonazi suçlamasıyla tutuklanıyor. Polis sözcüsü, bir eski Sovyet cumhuriyetinden îsrail'e göç eden 20 yaşındaki askerin uyuşturucu ile ilgili bir suçtan gözaltına alındığını, sorgulaması sırasında "Nazi olduğunu söylediğini" belirtti. Sözcü, askerin bilgisayarıyla tsrail dışındaki neonazi gruplarla haberleştiğini ve vücudunda gamalı haç dövmesi bulunduğunu ve Hıristiyan olduğunu söylediğini belirtti Işçi Partisi, İngiltere seçimlerini 3. kez kazandı, ancak savaş yüzünden ciddi ölçüde oy kaybına uğradı M , Blair'in zaferini gölgelediMUSTAFA K. ERDEMOL LONDRA-İngiltere'de dün düzen- lenen seçimlerin ardından Başbakan Tony Blair liderliğindeki tşçi Partisi, tarihinde 3. kez iktidara geldi, ancak parti önceki seçimlerle karşılaştırıl- dığında ciddi oy kaybına uğradı. Blair'in 3. kez başbakanlığı garan- tilemesi "tarihi bir zafer" olarak gö- rülse de, partinin özellikle de Irak sa- vaşı yüzünden kan kaybetmcsi, eski Maliye Bakanı GordonBrown'ın Bla- ir'in yerine liderlik kol- tuğuna oturabileceği yorumlarına yol açtı. Dün ay- nı zaman- / da doğum 4 gununu \ '"" kutlayan * s Blair, sonuçla- rın açıklanmasın- dan sonra yaptı- ğı açıklamada, Irak konusunun İngiliz toplumıınu böldüğünü kabul et- ti. Blair, seçmeni "din- lediğini" ve "öğrendiği- ni" vurguladı. layan Liberal Demokrat Parti yüzde 23 oyla 60 sandalye kazandı. 'Irak savaşını unutalun' Başbakan Tony Blair, seçim sonuç- larının netleşmesinin ardından yap- tığı konuşmada, önemli bir iş başar- dıklannı belirterek Irak savaşının top- lumda bolünme yarattığını, ancak ar- tık ileriye bakılması gerektiğini söy- ledi. Kraliçe II. Elizabeth'ten hüküme- ti kurma görevi alan Blair, Downing Sokağı 10 Numara'daki Başbakanlık konutunda, eşi ve çocuklarını da ar- kasıııa alarak gazetecılere açıklama yaptı. Dün 52 yaşına basan Blair, halkın kendilerinden okul ve hastaneleri dü- zeltmelenni, okullarda ve kent mer- kezlerindeki toplumsal suçların önlen- melerini, kusurlu bulduklan ıltıca sis- temini yeniden düzenlemelerini bek- lediğini iyi bildiklerini belirtti. Irak konusunda da toplumda fark- lı görüşlerin bulunduğunu kabul eden Tony Blair, "Ancak, tngiüz halkının bu tarüşmaları gcride bırakıp ileriye bakacağına inanıyurum. Bu, Irak hal- kı için de geçerli olacaktır" diye ko*- nuştu. • Irak savaşının toplumu böldüğünü kabul eden Blair, seçmeni dinlediğini vurguladı. Blair 'in 4 yıl boyunca başbakanlık koltuğunda kalıp kalamayacağını şimdiden sorgulamaya başlayan İngiliz basınında, eski Maliye Bakanı Gordon Brown 'ın adı ön plana çıkıyor. 353 sandalye kazandı Genel seçimler sonucunda oy- ların yüzde 36'sını alan İşçi Partisi, 646 sandalyeli parlamentoda, iktidarolmak için gerckli olan 324 sandalyeyi aşa- rak 353 sandalye kazandı. 2001 ge- nel seçimlerinde meclis çoğunluğun- dan 167 fazla milletvekili çıkarmayı başaran parti, bu seçimde sadece 66 fazla sandalye çıkarabilmiş oldu. Geçen seçimc göre yüzde 6'lık oy kaybına uğrayan İşçi Partisi böylece yakın geçmişte en düşük oy oranı el- de eden iktidar partisi sıfatını kazan- dı.İşçi Partisi özellikle savaş karşıt- larının yoğun gösterilerine sahne olan başkent Londra'da ağır yenilgi aldı. Muhalefetteki Muhafazakâr Parti yüzde 33 oy oranıyla 196 sandalye alır- ken Irak savaşına tepki oylarını top- Brown'uı \ ıldra parüyor Seçimlerde partisini iktidara getir- meyi başaramayan Muhafazakâr Par- ti lideri MichaelHovvard, partisinin ye- ni bir lider seçmeye hazır olduğu an- da istifa edip görevinden ayrılacağı- nı açıkladı. İngiliz basını Blair'in kan kaybettiği yorumun- da bırle- şirken li- derlik için eski Maliye Bakanı Gor- don Brovvn'ın adı öne çıkmaya başladı. The Guardian gazetesi, sonu- cun zafer olduğu- nu, ancak seçme- nin Blair'e ülkenın bütün otoritesini tes- lim edecek kadar büyük bir onay vermediğini kay- detti. The Daily Telegraph gazete- sindeki haberde, Blair'in otorite- sinin sarsıldığı belirtildi. The Times da "Blair Downing Sokağı 10 nııına- raya dönüyor, ama Irakgücünü azalt- tı" başlığıyla yayımladığı haberde, Blair'in geleceğinin "soru işaretle- riyle dolu olduğunu" öne sürdü. Daily Mirror, "Blair ne kadar gö- revde kalacak. Başbakan 4 yıl istiyor, ama Brown bekliyor" yorumu yaptı. EKONOMİ IRAK'TAN BASKIN ÇIKTI Blair'e yönelik onca olumsuz eleştiriye ve tepkiye karşın İşçi Partisi'nin seçimi kazanmasının ancak İngiliz kamuoyunun anlayabileceği kimi nedenleri var. Bunlar arasında Muhafazakâr Parti'nin başlattığı projelere İşçi Partisi'nin sahip çıkıp tamamlaması geliyor. İşçi Partisi, politikacıların müdahalelerine son derece açık olan İngiltere Merkez Bankası'nı özerk yapıya kavuşturarak enflasyonu dizginleyebildi. Muhafazakâr Parti iktidannda yüzde 10'lara ulaşan enflasyon İşçi Partisi iktidannda yüzde 2.5'lerde durdu. Yine Muhafazakâr Parti döneminde yüzde 15'lerde seyreden faiz oranları, yüzde 6-7'ye düştü. Muhafazakâr Parti döneminde 3 milyona ulaşan işsiz sayısı, İşçi Partisi iktidarında 400 bine düştü. İngiltere Avrupa'nın en pahalı ülkelerinden biri olmasına rağmen, Avrupa'daki ekonomik dalgalanmalardan etkilenmedi. Muhafazakâr Parti'nin 1997'den beri tam üç lider değiştirmesi, bu üç liderin de seçim kazanamaması bu partiyi alternatif yapmadı. İşçi Partisi seçmeni, politikalannı onaylamadığı Blair ile seçmeni olduğu partisinin temel ilkelerini birbirinden ayırabildi. SOSYALİST-MÜSLÜMAN İTTİFAKI CEZALANDIRDI Türkler yok Türk asıllı adaylar seçimlerde ba- şanlı olamadılar. İşçi Partisi adayı Ayfer Orhan, Muhafazakâr Parti ada- yı Ertan Hürer ile Sosyalist Emek Partisi adayı Nusret Şen, seçimlerde varlık gösteremediler. işçi Partisi'nin Irak politikasına karşı çıkışları yüzünden partiden uzaklaştırılan George Galloway, kurduğu ve sosyalist-Müslüman ittifakı olarak bilinen Respect adlı partisinden, Müslümanların çoğunlukta olduğu Bethnal Green bölgesinde zafer kazandı. Kararlı bir savaş karşıtı ve yabancı dostu olarak tanınan Galloway'in bölgede 15 bin gibi çok yüksek bir oy sayısına ulaştığı belirtiliyor. İbny Blair'in seçim bölgesi Sedgefield'da, oğlunu Irak savaşında yitiren bir baba, bağımsız aday olduğu seçimlerde 4 bin oy alarak en yüksek protesto oylarını toplayan aday oldu. ANLAŞAMADILAR Başkanlık Kürtleri böldü MAHMUT ORAL DİYARBAKIR - Irak'ta 30 Ocak'ta yapılan seçimlerin ardından, Kuzey Irak'taki Kiirt gruplar, Mesud Bar/ani liderliğindeki Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) ile Devlet Başkanı Celal Talabani önderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB) arası "Kürdistan Başkanlığı" nedeniyle açıldı. 30 Ocak'taki seçimlerde Celal Talabani'nin Devlet Başkanı seçilmesinden sonra Erbil'deki yerel Kürdistan parlamenlosunıın toplanması ve Kürdistan Özerk Bölgesi'nin başkanlığına KDP lideri Mesud Barzani'nin getirilmesi benimsendi. Ancak başkanlığa tanınacak yetkiler kısıtlanırken, bir KYB'linin getirilmesi beklenen başkan yardımcısının yetkilerinin arttınlması tartışma yarattı. Ayrıca bölge nüfusunun Barzani'ye yakın olması nedeniyle başkanın parlamento tarafından seçilmesi karan da gerginliği tırmandırdı. Arabulucular Türkiye'den En büyük sorunu bölge başkanının görev süresi oluşturdu. KYB'liler Kürdistan Bölgesel Parlamentosu'nun başkanının görev süresinin 4 yıl olmasını isterken, KDP'liler bölgesel yönetimin Irak geneli ile paralel olmasını ve başkanlığın 5 yıl sürmesini talep ettiler. Tüm bu tartışmalar nedeniyle parlamento 4 aydır toplanamadı. Anlaşmazlık nedeniyle yeni Irak hükümetinde bakanlığe getirilen Mahmud Osman taraflarla görüştü. Ayrıca Türkiye'den KDP'ye yakınlığı ile bilinen eski Demokratik Kitle Partisi Başkanı Şerafettin Elçi, Mesud Barzani'nin Türkiye'deki en yakın adamı olarak tanıtılan "Denveşe Sado" adıyla anılan Derviş Akgül, eski HADEP'hler Murat Bozlak, Ahmet Türk, Sırrı Sakık da arabuluculuk yapıyor. 'Özgürlük' gündemli Doğu Avrupa gezisinden önce Bush 'a Putin den uyarı geldi 6 Siz kendi demokrasinize bakın'Dış Haberler Servisi -ABD Başkanı Ge- orge Bush ana gündemini "demokrasi ve özgürlük" kavramlannın oluşturacağı Do- ğu Avrupa gezisi kapsamında dün Leton- ya'nın başkenti Riga'ya gitti. Bush'un zi- yareti, özellikle Washington-Moskova iliş- kileri açısından önem taşıyor. Rusya Dev- let Başkanı VladimirPutin ise, Amerikan CBS Televizyonu'nda pazar günü yayım- lanacak söyleşisinde, "ABD kendi demok- rasisinc baksın" dedi. Putin, programın sunucusu Mike Wal- lace'in Rusya 'daki bazı demokratik uygu- lamalan eleştinnesi üzerine ABD'den özel- likle seçim sistemine ilişkin bazı örnek- ler vererek "Biz sizin demokratik sistemi- nize burnumuzu sokmuyoruz. Çünkü bu ABD halkının karar vereceği bir şey. Ay- rıca, başka ülkelere demokrasi ihraç ede- mezsiniz. Demokrasi bir toplunıdaki içsel gelişmenin ürünü olnıalıdır." Pazartesi Rusya'nın başkenti Mosko- va'da İkinci Dünya Savaşı'nın bitişinin 60. yıldönümü törenine katılacak olan • Rusya liderini insan haklan ve demokrasi konusunda sıkıştıracak olan ABD Başkanı Bush, gezisi öncesinde Belarus'u yine 'Avrupa'nın son diktatörlüğü' olarak niteledi. Bush, Rusya gezisini dengelemek için es- ki Sovyet cumhuriyetleri Letonya ve Gür- cistan'ı da ziyaret edıyor. ABD-Baltıkdoruğu Riga'ya dün gece varan Bush için bu- gün resmi karşılama töreni düzenlenecek. Bush bugün Letonya Devlet Başkanı Va- ira Vike-Freiberga, Estonya Devlet Baş- kanı Arnold Ruutel ve Litvanya Devlet Başkanı Valdas Adamkus ile biraraya ge- lecek. "ABD-Balhk ülkeleri" zirvesinde Bush, 1991'deSovyetlerBirliği'ndenba- ğımsızlıklannı kazanan üç ülke liderine "ABD'nin Irak,Afganistan ve Belarus'a öz- gürlük getirme çabalarına verdikleri des- teklerden ötürü" teşekkür edecek. Üç Bal- tık ülkesinin de Irak ve Afganistan'da as- keri bulunuyor. Bush, göriişmede demok- rasi ve özgürlüğün önemini bir kez daha vurgulayacak. Letonya, Bush'un Rusya'ya Baltık dev- letlerinın Avrupa'nın birparçası olduğu yö- nünde mesaj verip 2. Dünya Savaşı'nın ar- dından Moskova'nın Baltık devletlerini işgal ettiğinı kabul etnıesi için baskı yap- masını istiyor. Bush, ziyaretinden önce Vike-Freiberga'ya yolladığı mektupta, "2. Dünya Savaşı'nın bitinıi Orta ve Doğu Av- rupa'da Sovyetlerin üç Baltık ülkesini iş- gal ve ilhakedip komünizmidayatmasıan- lamına geliyor" dedi. Baltık cumhuriyetleri ve Doğu Avrupa ülkeleri bugün, 2. Dünya Savaşı'nın biti- şini Nazi işgalinin ardından Sovyet etki- sıne gırme sürecı olarak görüyor. Bush, pa- zar günü Hollanda'ya giderek Amerikan Mezarlığı'nı ziyaret edecek. Başkan Bush pazartesi günü Mosko- va'da İkinci Dünya Savaşı'nın Avrupa'da bitişinin 60. yıldönümü törenine katılacak. Putin, Sovyet ordusunun Nazi Almanya- sı'nı yenmesüıin kutlanması anlamına ge- len töreni büyük bir gövde gösterisi ola- rak görüyor. Tiflis'te halka komışacak Bush, Putin'le buluşmasında demokra- tik reformlar ve insan hakları konusunda baskı yapacak. Bush, Moskova'dan Gür- cistan'a geçerek başkent Tiflis'teki Öz- gürlük Meydanı'nda halka bir konuşma ya- pacak. Bush, ziyareti öncesinde Belarus'a da mesaj göndermeyi ihmal etmedi. Baş- kan Bush, Litvanya televizyonuna verdi- ği demeçte, Devlet Başkanı Aleksander Lu- kaşenko yönetimindeki Belarus'un "Av- rupa'da kalan son diktatörlük" olduğunu belirterek, "ABD'ye düşen rollerden biri de Belarus'un özgür olması gerektiğini di- le getirmek ve seçimlerin özgürce yapıl- masından emiıı olmak" dedi. GüVden Bişkek'e destek Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, kanunlara, ni/amlaıa, yolsuzlukla mücadele ve hukııka üstünlük veren bir Kırgızistan'ın Orta Asya'nın parlayan yıldızı olacağmı söyledi. İki günlük resmi ziyaret için Kırgızistan'da bulunan Gül, dün Başbakan ve Geçici Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev ile görüştü. Gül, henı Türk halkının lıcııı de Türk hükiinıetinin Kırgızistan'da yeni yönetimin ve halkın yanında olduğunu vurguladı. (Fotoğraf: AP) TİKRİTTE POLİSLERE SALDIRI Irak'ta kan durmuyorDış Haberler Servisi - Irak'ın Tikrit kenti yakın- larında dün düzenlenen intihar saldırısında 12 ki- şi yaşamını yitirdi. Tikrit yakınlannda bir kontrol noktasında, polis- leri taşıyan nıinibüse bom- ba yüklü bir aracın çarp- ması sonucu, 8'i polis, 1 'i çocuk olmak üzere 12 ki- şi öldü. Saldırıda 4'ü si- vil 7 kişi de yaralandı. Bağdat'ta ise enselerin- den tek kurşunla vurula- rak öldürülmüş 14 kişi- nin cesedi bulundu. Irak polisi, başkentin kuzey kesimindeki bir çöplükte cesedi bulunanlardan ba- zılarınm gözlerinin bağlı olduğunu söyledi. Polis, biradamın buldozerle me^ zar kazdığını gören yöre sakinlerinin kendilerine ihbarda bulunması üzeri- ne cesetleri bulduklannı belirtti. 28 Nisan'da hükümetin kurulduğu günden bu ya- na Irak'ta ölenlerin sayı- sı 255'e ulaştı. Öte yandan, Ebu Garib Cezaevi'ndeki işkence skandalı patlak verdiği dönemde Irak'taki cezaev- lerinden sorumlu olan ka- dın Tuğgeneral Janis Kar- pinski'nin rütbesi indiril- di. Karpinski, görevi ih- malden suçlu bulunmuş- tu. Rütbesi albayhğa indi- rilen Karpinski, skandal- la ilgili olarak rütbesi in- dirimiyle cezalandırılan ilk subay oldu.