Katalog

4 28 ŞUBAT 2020 CUMA haber GÖRÜNÜM A. CELAL BİNZET ‘Taşankara’nın yaşadıkları Jorgen Haugen Sorensen Danimarka’dan kalkıp Ankara’ya gelmişti. Kiraladığı atölyesinde çizdiği taslak ve eskizler üzerinde yoğunlaşan bir çalışma süreci yaşadı. Uzun uğraşlar sonunda ortaya çıkardığı heykel Sakarya ile Selanik caddelerinin kesişme noktasına yerleştirilecek. 1992 yılında gerçekleşen bu olayla birlikte kentimizin adıyla anılan “TaşAnkara” anıtı yaşamımıza girdi. Sorensen kimdir denirse kısaca yanıtını ekleyelim: 1934 Danimarka doğumlu gerçeküstücü (sürrealist) anlayışa sahip heykel sanatçısı. Dünyaca tanınan bir kimliği var. Ankara’da yaşadığı süre içinde toplumumuzu gözleyip fotoğraflar çekmiş. İnsanımızın davranışları üzerine gözlemler yapmış. Bizim ayırdına varmadan geçip gittiğimiz kimi özellikler, davranış kalıpları onun için ilginç birer ipucu. Anıt için çizdiği eskizler Anadolu’nun binlerce yıllık heykel geleneğinden süzülüp soyutlaştırılmış bir güncesi gibi. İlginç olan yön, sanatçının ülkesine döndükten sonra aynı yıl içinde orada bir kitap yayınlaması. 1992 tarihli “Ankara” kitabında kentimizdeki yaşamı sırasında gözlemlediği yönlerle birlikte anıtın serüveni tüm aşamalarıyla belgelenmiş durumda. Sayfalar arasında gezinirken sanatçının atölyesindeki görüntülerden anıtın yerleştirilme aşamaları ile belediye başkanı Murat Karayalçın tarafından açılışı izlenebiliyor. Baştan sona bir hesaplama ve düzen anlayışı içinde disiplin olgusu göze çarpıyor. Bunun önemsendiğinin en büyük kanıtı da ülkesine dönen sanatçının anıtla ilgili çalışmalarını Danimarka’da çıkardığı 1992 tarihli “Ankara” kitabı sayılır. Buraya değin anlatılanlar işin dışarıdan bir gözle değerlendirmesi. Olaya bir de kendi penceremizden baktığımızda ortaya çıkan durum pek iç açıcı değil. Kentin en işlek yerlerinden birindeki anıt, üzerine yazılar yazılmaktan, çevresine çöp atıkları bırakılmaktan kurtulamadı. Belleksiz bir toplum olduğumuzun en önemli kanıtı sayılabilecek bir davranış belirtisi olan adını bile doğru dürüst öğrenemedi insanımız. Yakıştırmalarla dolu taş parçası olarak nitelendirildi. Tüm bunların üzerine geçtiğimiz yıl yerinin değiştirildiğini gördük. 27 yıldan beri yerinde duran ve kent belleğiyle bütünleşen anıt yerinden kaldırılarak aynı doğrultuda Mithatpaşa Caddesi’ne yakın bir konuma taşındı. Yerinde şimdi bir süs havuzu duruyor. Bizdeki ilgililerde açığa çıkan bu havuz tutkusunu anlamak kolay değil. Daha doğrusu, bir sanat yapıtını böylesi bir anlayışla takas etmenin mantığı bilinmez. Denecektir ki, bir ülke sıkıştığı zamanda kendi topraklarındaki türbesini bile sırtlayıp kaçırarak başka yere taşıyorsa bunu çok görmemek gerek. Biri dışarıdan, öteki içeriden sanata iki ayrı bakış açısı. Çağdaş olmak kolay değil galiba. Atatürk “tam bağımsız Türkiye” hedefini iktisat alanına TAŞIDI: İş Bankası Müzesi Bir bağımsızlık öyküsü Mustafa Kemal Atatürk’ün “tam bağımsız Türkiye” hedefini iktisat alanına da taşımak için kurduğu İş Bankası’nın, Ankara Ulus’ta yer alan tarihi binası, bugün ziyaretçilerini Cumhuriyetin kuruluş yıllarına götüren bir müze olarak karşılıyor. Dönemin koşullarının bire bir korunduğu müzede; 1920’li yıllara ait paraların, hesap makinelerinin ve daktiloların yanı sıra, Atatürk’ün ve 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın kaldığı odalar da sergileniyor. Ankara’nın kalbi Ulus’ta yer alan tarihi İş Bankası binası, 2019’un Mayıs ayından bu yana müze olarak ziyaretçilerini ağırlıyor. Bina, yapıldığı 1929 yılının koşullarını korumasıyla, gelenleri Cumhuriyet tarihinde bir yolculuğa çıkarıyor. Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin iktisadi bağımsızlık idealini anlatan müzeyi, Cumhuriyet Anadolu ekibi, okurları için gezdi. Atatürk imzalı kanun Müzenin girişinde ziyaretçileri, üzerinde “Türkiye İş Bankası, kuran: Mustafa Kemal Atatürk” yazan bir tabela ve ulu önderin bir büstü karşılıyor. Giriş bölümü, bankanın ilk yıllarındaki haline göre restore edilmiş vezneden oluşuyor. Veznenin ardındaki masalarda, 1920 ve 30’lu yıllara ait, Çanakkale gibi çeşitli illerden Ankara’ya gönderilen İş Bankası şubesi açılması için İş Bankası Müdürü Celal Bayar’a iletilen talep dilekçeleri yer alıyor. Talep dilekçelerinin yanında ise dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk imzalı “Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu” hükümleri sergileniyor. Dilekçelerin ve kanunun sergilendiği masalardan, 1920’li yıllara ait muhasebe defterlerinin sergilendiği masalara geçiliyor. Müzenin duvarlarında, İş Bankası’nın ilk reklamlarına, afişlere rastlanırken, yine giriş bölümünde döneme ait kasalar da görülebiliyor. Ayrıca dönemin delgeç aletleri, daktiloları, çevirmeli telefonları ve hesap makineleri gibi aletleri de bu bölümde yer alıyor. Giriş bölümünden, müzenin “kiralık kasa” bölümüne iniliyor. Kiralık kasa bölümüne inen ziyaretçileri, kasanın dev metal kapısı karşılıyor. İçeride ise, dönemin havasını ziyaretçilere yaşatmak amacıyla bazı kasalardan dışarı taşan satranç takımı, kahve fincanı gibi kişisel eşyalar bulunuyor. Bu bölümde ayrıca 1920’li yıllarda yaşamış insanların fotoğrafları da yer alıyor. Kiralık kasadan çıkıldığında ise, İş Bankası’nın kuruluş yıllarını anlatan serginin olduğu bölüme geçiliyor. Anadolu’dan şube talepleri Sergide kuruluşun öyküsü, birbirinden farklı bölümler üzerinden anlatıyor. İlk bölümde, İş Bankası’nın kurucularının adları ve fotoğrafları yer alıyor. Buradan, “Yurtdışı Şubeler” bölümüne geçiliyor. Bu bölümde 1930’larda, Hamburg’da açılan İş Bankası şubesinin ve şube çalışanlarının fotoğrafları yer alıyor. Bu fotoğrafların hemen yanında ise İskenderiye şubesine ait fotoğraflar dikkat çekiyor. Ayrıca, Celal Bayar’ın yurtdışı şubeleriyle yaptığı yazışmalar da bu bölümde ziyaretçilerin ilgisine sunuluyor. Yurtdışı Şubeler bölümünde ayrıca, Anadolu’nun çeşitli illerinden gelen, “İş Bankası şubesi isteriz” dilekçeleri de görülebiliyor. ‘Traktör üstünde Atatürk’ Serginin “yurtdışı” bölümünden, “üreticiye destek” bölümüne geçiliyor. Bu bölümde, gazetemiz Cumhuriyet’in 1920’lerde açılan fabrikaları duyurduğu haberlerin yanı sıra, bankanın Cumhuriyetin ilk yıllarında üzüm üreticilerine, çiftçilere ve kooperatiflere yaptığı desteklere ilişkin belgeler yer alıyor. Ayrıca düz cam, oto lastik, ampul, dokuma ve çimento sanayilerine yapılan yardımlar da yine bu bölümde anlatılıyor. 1950 yılında yapılan tütün kongresine ait bir broşür ve Türkiye Tiftik Cemiyeti’nden gelen bir “yardımlar için teşekkür” notu da bu bölümde sergileniyor. Döneme ait ve üzerinde Mustafa Kemal Atatürk’ün traktör üzerindeki fotoğrafının yer aldığı madeni paralar ise bölümün en dikkat çeken eseri olma özelliğini taşıyor. Bu bölümden serginin Sümer bank için ayrılan bölümüne geçiliyor. Burada “Önce buğdayı bile dışardan alırdık, şimdi ipekliyi bile memlekette işliyoruz” sözleri eşliğinde Sümerbank’ın ulusal hizmetlerine, açtığı üretim fabrikalarına ilişkin bilgiler paylaşılıyor. Ayrıca burada, bugün AKP iktidarı tarafından özel bir okula tahsis edilen tarihi Sümerbank binasına ait fotoğraflar da görülüyor. Daha sonra İş Bankası’nın kuruluşunun 10. yılı anısına Galatasaray Lisesi’nde açılan “10. Yıl” sergisine ait görsellerin olduğu yere geçiliyor. Bu bölümde sergi fotoğraflarıyla birlikte, İş Bankası’nın ilk on yılına ait faaliyet raporları da görülebiliyor. Serginin bir sonraki bölümünde ise bugün AKP iktidarının özelleştirdiği şeker fabrikalarına ait görseller ve belgeler sergileniyor. Burada, 1950 yılında, Türkiye’nin yurtiçi şeker tüketimini kendi ürettiği fabrikalardaki şeker aracılığıyla karşılayabilir hale geldiğinin bilgisi paylaşılıyor. Ayrıca İş Bankası’nın da fabrikaların kurucu ortağı olduğu bilgisinin altı çiziliyor. Mavi Salon Sergi, “İzmir İktisat Kongresi” bölümü de gezilerek tamamlandıktan sonra müzenin ikinci katına geçiliyor. Burada Ulus’taki binanın yapılış öyküsü ve Atatürk’ün binaya yaptığı ziyaret anlatılıyor. Ziyarete ait fotoğrafların sergilendiği bölümde, Atatürk’ün toplantılar yaptığı “Mavi Salon”da misafirlerin ziyaretine açık bir şekilde bekliyor. Mavi Salon’un hemen ardında ise müdür Celal Bayar’ın odası ve Bayar’ın Atatürk’ün Mavi Salon’da bulunan büstüyle çekilmiş bir fotoğrafı da görülüyor. İlk hesap Meclis’in Bayar’ın odasının ardından, bankanın kurucularının adlarının sergilendiği bölüme geçiliyor. Burada, Mustafa Kemal Atatürk’ün, bankanın İskenderiye şubesinde sergilenmesi için gönderdiği imzalı bir resmi yer alıyor. Resmin yanındaki odada ise İş Bankası’nda TBMM Veznedarı Hacı Mehmet Efendi’nin Meclis adına bankada açtığı hesabın belgesi görülüyor. Belgenin yanında da Ulus binasının anahtarı sergileniyor. Müzenin sonunda ise Atatürk’ün 1929’da müzeyi gezerken kullandığı asansör, ziyaretçilerin çıkışına eşlik ediyor. l ANKARA Tramvayda okuma yolculuğu CEMİL CİĞERİM Samsun’da üniversite öğrencileri kitap okumanın önemine dikkat çekmek amacıyla tramvayda kitap okuyarak yolculuk etti. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Bir Projem Var Topluluğu tarafından kitap okumanın önemine yönelik farkındalık oluşturmak amacıyla Samsun tramvayında kitap okuma etkinliği yapıldı. Kitap okuma oranlarının artırılması ve toplumu bu yönde teşvik etmek amacıyla otuza yakın üniversite öğrencisi Eğitim Fakültesi tramvay durağından Tekkeköy Tramvay İstasyonu’na kadar kitap okuyarak seyahat etti. Öğrenciler, ünlü yazar ve şairlerden alıntılar yaparak hazırladıkları pankartları da travmvayda taşıdı. Etkinlik hakkında bilgi veren üniversite öğrencisi Zeynep Şuğra Kabataş, “Üniversite öğrencilerinden oluşan gönüllü arkadaşlarımızla beraber sosyal sorumluluk adına projeler gerçekleştiren bir kültür sanat topluluğuyuz. Türkiye’deki kitap okuma oranının artması için tramvayda gönüllü arkadaşlarımızla beraber kitap okumaya karar verdik. İnsanları kitap okumaya teşvik etmek istiyoruz. Amacımız toplumda bir farkındalık oluşturmak” dedi. Gönüllülerden Sefa Çeçen ise “Daha önce de Samsun’da bazı okullarda kütüphane kurmak, boyasını yapmak ve mesleki atölyeler düzenlemek şeklinde projeler yaptık. Daha önce bu etkinliğimizi sahilde yapmıştık” dedi. Öğrenciler, etkinlik sonunda yanlarında getirdikleri kitapları diğer yolculara hediye etti. l SAMSUN kültür sanat çizelgesi SERGİ ANKARA 4 Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde, “Sippoyaki ve Dekoratif Sanatlar” sergisi 3 Mart’a dek gezilebilecek. (0 312 468 21 05) 4 Nurol Sanat Galerisi’nde, “Uğur Çalışkan Resim ve Heykel Sergisi”, 13 Mart’a dek görülebilecek. (0 312 468 86 70) 4 Galeri Siyah Beyaz’da, Metehan Törer’in “Transobje” adlı sergisi 2 Mart’a dek görülebilecek. (0 312 428 26 41) 4 Sevgi Sanat Galerisi’nde, “Muharrem Pire Resim Sergisi” 7 Mart’a dek görülebilecek. (0 312 441 26 34) 4 Cermodern’de, “Enki Bilal & Moebius” adlı sergi 19 Nisan’a dek görülebilecek. (0 312 310 00 00) 4 Krişna Sanat Merkezi’nde, Murat Oğuz’un “Karakuş’un Çığlığı Sergisi”, 25 Mart’a dek görülebilecek. (0 312 418 02 53) ESKİŞEHİR 4 Odunpazarı Modern Müzesi’nde, “Vuslat” adlı sergi 28 Mart’a dek görülebilecek. (0 222 221 27 37) TİYATRO ANKARA 4 Büyük Tiyatro’da, “Reis Bey” adlı oyun bugün saat 20.00’de. “Cimri” adlı oyun 3 Mart’ta saat 20.00’te. (0 312 324 22 10) 4 Cüneyt Gökçer Sahnesi’nde, “Kapan” adlı oyun bugün saat 20.00’de, yarın saat 15.00’te ve 20.00’de. “Lüküs Hayat” adlı oyun 35 Mart arasında saat 20.00’de. (0 312 240 00 91) 4 Şinasi Sahnesi’nde, “Temiz Ev” adlı oyun bugün saat 20.00’de, yarın saat 15.00’te ve 20.00’de, 35 Mart arasında saat 20.00’de. (0 312 467 17 44) 4 Küçük Tiyatro’da, “Aşkımız Aksaray’ın En Büyük Yangını” adlı oyun bugün saat 20.00’de yarın saat 15.00’te ve 20.00’de. “Annemin Son Çılgınlıkları” adlı oyun 35 Mart arasında saat 20.00’de. (0 312 324 22 10) 4 Akün Sahnesi’nde, “Açık Denizde” adlı oyun bugün saat 20.00’de, yarın saat 15.00’te ve 20.00’de, 35 Mart arasında saat 20.00’de. (0 312 427 19 71) 4 Altındağ Tiyatrosu’nda, “İkinci Bölüm” adlı oyun bugün saat 20.00’de, yarın saat 15.00’te ve 20.00’de. “Gulyabani” adlı oyun 35 Mart arasında saat 20.00’de. (0 312 316 59 02) 4 İrfan Şahinbaş Sahnesi’nde, “Siyahlı Kadın” adlı oyun yarın saat 15.00’te. “12 Öfkeli” adlı oyun 35 Mart’ta saat 20.00’de. (0 312 397 30 24) 4 Stüdyo Sahne’de, “Terörist” adlı oyun bugün saat 20.00’de, 1 Mart’ta saat 15.00’te. “Meraklısı İçin Öyle Bir Hikâye” adlı oyun 3 Mart’ta saat 20.00’de. (0 312 397 30 24) 4 Oda Tiyatrosu’nda, “Vatan Yahut Namık Kemal” adlı oyun bugün ve yarın saat 18.30’da. “Satranç” adlı oyun 35 Mart tarihleri arasında saat 18.30’da. (0 312 311 11 69) 4 Ziraat Sahnesi’nde, “Satranç” adlı oyun bugün saat 20.00’de, yarın saat 15.00’te ve 20.00’de. “Maskeliler” adlı oyun 35 Mart arasında saat 20.00’de. (0 312 311 75 53) 4 75. Yıl Sahnesi’nde, “Papağan Kaçtı” adlı oyun bugün ve yarın saat 11.00’de. “Yedi Kapılı Kent” adlı oyun 35 Mart arasında 11.00’de. (0 312 432 27 46) 4 Cermodern Sahnesi’nde, “Eyvah Nadir” adlı oyun bu akşam saat 20.00’de, yarın saat 15.00’te ve 20.00’de, 1 Mart’ta saat 15.00’te. (0 312 310 00 00) OPERA VE BALE ANKARA 4 Opera Sahnesi’nde, “Fındık kıran” balesi yarın saat 13.00’te, 5 Mart’ta saat 20.00’de. “MDT Gangsteri” adlı bale yarın saat 20.00’de, 4 Mart’ta saat 20.00’de. “Sevil Berberi” adlı opera 2 Mart’ta saat 20.00’de. (0 312 229 76 25) SAMSUN 4 Aydın Gün Salonu’nda, “His seli Harikalar Kumpanyası” adlı müzikal bugün, yarın ve 2 Mart’ta saat 20.00’de. KONSER ANKARA 4 CCSO Konser Salonu’nda, şef Theodore Kuchar yönetiminde Bethooven’in “8. senfonisi” konseri, bugün saat 20.00’de. (0 312 309 13 43) 4 Satranç Müzesi’nde, “Fransız Ezgileri” konseri yarın saat 18.00’de. (0 312 312 13 0405) SAMSUN 4 C Zehra Yıldız Salonu’nda, “Türkçe Şarkılar Konseri” 4 Mart’ta saat 20.00’de. BİLKENT MÜZİK GÜNLERİ 4 B29 Şubat tarihindeki konser Bilkent Üniversitesi’nin kurucusu İhsan Doğramacı anısına gerçekleştirilecek. “Hoca Bey’e Saygı” başlıklı konserde Bilkent Gençlik Senfoni Orkestrasını Işın Metin yönetecek. Konserde Beethoven’in Leonore Uvertürü No.3 ile Mozart’ın “Haffner” başlıklı 35. Senfonisi seslendirilecek. Konserin solisti seçmeleri kazanan Bilkent Üniversitesi Müzik Bölümü öğrencilerinden belirlenecek. Ankara Kitap Fuarı kapılarını açıyor 14.Ankara Kitap Fuarı, bugün kapılarını açıyor. 300’e yakın yayınevinin standının yer aldığı fuar, 8 Mart’a dek kitapseverleri ağırlayacak. Konuk ülkenin Fransa olduğu fuarda, eserleri 30’dan fazla dile çevrilen polisiyegerilimin dünyaca ünlü ustası Fransız gazeteci, yazar ve senarist JeanChristophe Grange konuk yazar, Türk öykücülüğünün usta ismi Gülten Dayıoğlu ise onur konuğu. ATO Congreisum’da Eylül Fuarcılık tarafından 28 Şubat8 Mart tarihleri arasında düzenlenecek fuarda, yaklaşık 300 yayınevi stant açacak. Yüzlerce Türk ve yabancı yazarın okurlarıyla buluşacağı fuar, her gün 10.0020.00 saatlerinde ziyaret edilebilecek. l ANKARA Akyürek, ‘Girişimcinin Serüveni’ kitabıyla fuarda İç Anadolu Sanayici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu Başkanı Mehmet Akyürek, Ankara Kitap Fuarı’nda “Girişimcinin Serüveni” adlı kitabını imzalayacak. Akyürek, yarın saat 14.00 ile 16.00 arasında, E5 numaralı İşler Yayınevi standında okurlarıyla buluşacak. l ANKARA