Katalog

Çarşamba 18 Mart 2015 çanakkale zaferi 7 Savaşın seyrini değiştiren pehlivan... Seyit Ali Onbaşı, Çanakkale Cephesi’nde çarpışan kahraman bir Osmanlı askeri. 1909 yılında Osmanlı Ordusu’na katıldı. Balkan Savaşı’nda çarpıştı. I. Dünya Savaşı’nın başlaması ile Çanakkale Cephesi’nde topçu eri olarak göreve başladı. 18 Mart 1915’te Müttefik donanması Çanakkale Boğazı’nı geçmek için saldırıya geçtiğinde Rumeli Mecidiye Tabyası’nda görevliydi. Çanakkale kahramanlarından Seyit Onbaşı, mekanizması bozulan 215 okkalık (275kg) bir topun mermisini sırtına alarak namluya sürmüş, ateşleyip İngiliz zırhlısını vurarak savaşın seyrini değiştirmişti. mermi gelip topun matafora kolunu (vinç kolu) götürdü. Bu vaziyette topumuz artık sukut etti. Çünkü mermileri topun ağzına kaldıracak alet kalmamıştı. Edremitli pehlivan Seyit Hüseyin kolları ve yerde duran 215 okkalık gülleyi sırtladı, topun ağzına götürdü. O benden daha kuvvetli bir delikanlı idi, ama ben bunu kendime yediremedim ve ikinci gülleyi ben sırtladım. Topumuzun bir tane cansız vinci vardı, şimdi ise iki tane canlı matafora kazanmıştı...” Aslan Tufan Bey Cemal Çavuş’tan Unutulan kahraman Cemal mermiÇavuş yi yeniden kaldırmasıOysa o günü yaşayan sadece Seyit Onbaşı değildi. Yanında Topçu Çavuşu Cemal de Seyit Ali Onbaşı 215 okkalık top mermisini taşırken. nı istediğinde, Cemal Çavardı. Ne var ki Cemal Çavuş, aradan geçen yılların içinde unutulup gidecekti... Boğaz’ı zorlamaya başladı. Daha ilk partide biz vuş 21 yıl sonCumhuriyet Gazetesi’nde ra 215 okkaGazetemizden Aslan Tufan Bey 1936 yılında den üç yaralı, arkadan üç şehit verdik. Topun 1936 yılında Cemal Çavuş ile yı tekrar kalCemal Çavuş ile bir söyleşi yaptı: “18 Mart sason nişangahı da kırılınca fena vaziyete girdik. yapılan söyleşi. bahı şafakla beraber düşman, 17 parça gemi ile Fakat ateşe devam ediyorduk. O sırada ufak bir dırdı... Derinlerden Siperlere: Çanakkale Türkiye İş Bankası Müzesi, Çanakkale Savaşları’nın 100. yılında tarihi yeniden canlandıran bir sergiye ev sahipliği yapıyor. 9 Mart 2015’te açılan ‘Derinlerden Siperlere: Çanakkale 1915’ sergisi, 15 Ağustos 2015 tarihine kadar kadar sürecek. Küratörlüğünü deneyimli belgeselci Savaş Karakaş’ın, danışmanlığını da Prof. Dr. Haluk Oral’ın yaptığı sergide saGazi Mustafa Kemal vaş dönemine ait Atatürk’ün el yazısıyla imzafyerli ve yabancı arladığı 3 askeri emirden biri şivlerden derlenen fo 10 Mayıs 1915 tarihinde Ketoğraflar ve askerler maliye Karargâhı’ndan yazıden kalma eşyalar lan bir Tümen emri. yer alıyor. Sergide ayrıca, zafere önemli katkısı olan Nusret gemisinin döşediği mayınların birebir kopyaları da yer alıyor. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün el yazısıyla imzaladığı, daha önce kamuoyuyla paylaşılmamış 3 askeri emir de serginin ilgi çeken belgeleri arasında. Kadınların rolü Çanakkale Savaşları sırasında cephe gerisinde yer alan Türk kadını asker için kılık kıyafet hazırlanmasından, sağlık hizmetlerinin sağlanmasına kadar birçok görevde yer aldı. Türk kadınının, Çanakkale Savaşları sürecinde askeri, ekonomik, sosyal, kültürel alanlarda gösterdiği faaliyetlerle Milli Mücadele döneminde aktif görev üstlenmesine zemin hazırlamış ve yeni Türk devletinin yapılandırılmasında toplumun tamamlayıcı, birleştirici ve dinamik olmasında da etkisi oldu. Avustralya gazetesi olan The Age’in 1915 senesinin Eylül ayındaki bir sayısında konuyla ilgili şöyle bir yazı yer almaktadır: “Erkek kılığındaki Türk kadınları cephede çatışmalara katıldı. Cephede olduğu kadar cephe gerisinde de askerlere mermi ve erzak taşıyarak zafere katkıda bulundular. Anafartalar 56. fırkada silahlı mücadeleye katılmış kadınlardan biri Mücahide Hatica Hanım’dır. Ahmet diye çağrılıyordu ve gerek şarapnelle gerekse kurşunla 9 farklı yerinden yara almıştı. Nezahat Onbaşı da Albay Hafız Hamit Beyin kızı idi ve 3 sene tüm savaşlara katılmıştı. 70. Alay ile birlikte zafer yolunda siperlerde mücadele etmişti” Savaşın sporcu şehitleri Çanakkale Savaşı, spor dünyasında da büyük kayıplara neden oldu. Ölenlerin çoğu, hem eğitim, hem spor alanında gelecek vaat eden isimlerdi. Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş, İdman Ocağı ve İstanbul Erkek Lisesi’ndeki sporcuların başında Hasnun Galip geliyor. Mektebi Sultani’de okurken futbol takımının da formasını giyen Galip, Fransızlar’a karşı direnen Kemal Bey Tepesi savunmasında yaşamını yitirdi. Fenerbahçe’den Nureddin, Haldun, Kemal ve Sabri beyler, Beşiktaş futbol takımının ilk kaptanları Kazım ve Asım beyler, kendilerini düşmana siper ettiler. İdman Ocağı’nın şehidi ise fahri doktor Mehmet Sedat. İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç Genel Yayın Yönetmeni: Can Dündar Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Abbas Yalçın Yayın Yönetmeni: Özlem Yüzak Sayfa Editörü: Tutku Talınlı Yayınlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ Yönetim Yeri: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No.2 Şişliİstanbul Tel: 0 212 343 72 74 Fax: 0 212 343 72 64 Reklam: Cumhuriyet Reklam Genel Müdür: Özlem Ayden Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü Reklam Grup Koordinatörü: Hakan Çankaya Tel: 0 212 251 98 7475 Rezervasyon Yönetmeni: Onur Tunalı Cumhuriyet gazetesinin ekidir. Baskı: DPC?Doğan Medya Tesisleri Çanakkale Savaşları bütün Anadolu’yu ayağa kaldırmıştı. Çanakkale Savaşı’nın kaybedilmesi halinde vatan topraklarının işgal edileceğini bilen yurtsever Türk kadınları genç yaşlı demeden cephedeki kocaları, oğulları, torunları için elbise dikip mermi hazırlıyorlardı. Çizim: B.H.C PRICE (THE ANZAC BOOK,1916) Bu beyaz şey de ne? Kasım ayının sonlarında hava kötüleşir ve büyük bir fırtınanın ardından kar yağar. Anzak askerlerinin büyük bir çoğunluğu hayatlarında ilk defa kar görmüşlerdir. Onlar için bu olağanüstü bir durumdur ve bunu da esprili çizimlerle yansıtırlar. Ama bu çizimler haliyle acıları dindirmeyecektir. Dört gün süren aşırı soğuklar ve yoğun kar, her iki taraftan da yüzlerce askerin donmasına veya hastalanıp ölmesine yol açacaktır. C M Y B