Katalog

ısımıın • IUSI*MRA MIU MSTNMİ 14. Sinemanm Yüz Yıh 1 nt Miıcması ifcndigîndc akla gclcn ilk ısım olan SatyaJÜ Ray'ın, yillar yıh Oçüncü Dunya sinomasının nnde gelcn kUsikicri arasımtı hay çcktMi unlu filmi nnher PHiu'halK \iA A0lı klasıgı. cııiclcktücl ve siiııaK'i hıı aılcıicıı (*clcn 1M2I Kalküta ıkığuııılıı hu Uınııııııi) yoiıclıncıtın dc ilk u/un l"ilmı Eiüyfıkbabası. tanınmı^ I lıııılı şaır 1»gnrr'un yakın arkada^ı olan Ray. lican v>kartanı görc «arilandınlmış hır çarkııı dondürüldügü. cnk sayıda fılmın ört'iiklıgı Mınl Mncnu^ında. hüiünüylc ^cı\'ck<ılı^i onc çıkaran t'ılmlcnylc tanındı. Ikı ya>ındayken hahnstnt kayht^Jcn. ailnlcn ^ck'n nıalfeıacilık ı»ınc gırip çalı^ırak /orhı hır ycn^lık geçircn Ray. nrklanı s«rklöhındc dcMtıatörlök yaptıktan sonra sıııcma aşkının itcklcmcsiylc I947tlc hir Hlm kulühunun kunılmaaııu önayak oldu vc o dönemde UıiKİıslan'da NfrMr adlı ha^yapıiinı çcvirmckic olan Fransız ıısfası Jvam Rcnolr'la tanışlı U L U S L A R A R A S I İ S T A N B U L F İ L M F E S T l V A L t gnngıms/i de kaiamı/a kakan santıcı bır hii>yapıt ularak kuşkusu/ hır kc/ daha sııiL'iiMiLı ı/lcnır1 Mancl f'arm'nın. gclcnekscl Frnnsı/ livatrnsuıııın ruhıınu vc nuh/ını yjnsıian, oAiıı SHI Jatf|iH* Preuert'ııı *cııaryu»undan .taınl ııuK Kumıuli. Maria C'etarvs, ArMl>. l i m v Bnısseur r.ibı Mihncııııı lo/unu yuimu* unlu utuncularla çcktıgı. g >ü/yılda. hır ııyarm grubtındakı mım naıcisıyla kıhaı hır luhışcnın a*kım uıılaian ~l vs Knfann dufcınıdİH i 'rnmiiıı ^ ucuklan". KMIHVI Ifamcr'm Ingılız MiiLııUMiuta s,tıkı.uı >cıını almi) usia akioı Alec CVuinıııvs'ııı nuuıcııluk goslLTiMiıc cıktıgı, *•*• rin M Ingılı/ k«>ıiKadisi vc mı/ahının ha$yapıiı "Kind llcam and < oronrt» Yumupk Kalplcr". yınc Sıncmalek'lc vakiıylc laııı>ik)ık kurdugumuz, Macar sincmasının iik ıkııovınılı. tonfon uslası /«ıliaıı Knbri'ıııiK Mmr;hLın Johıı lluMfm clıylc SyhvMrr Sttl* lıınv LM^I Hir H kıküiuüllPlc ayncn Anicrîkaıı \cr.M>onu çckilmi^. Mtvaı yıllannda trir Na7İ loplama kampındii dü/cnlonon drnmaiık hıı l'utkuıl ııuvını knnu cdincn unululiıın/ k 'kı4 M i d » A PnkoÜMn C'ehrıtnvındc îki IVırv". laurencr Olmtrr'niıı hctıı vuııciıp hırnı dc ba*roltinQ. Ophelıa'şı canLııulının, ecntccik hir Jmn SknnMMu'hı bırlikic UMikndijti sıncınadakı cn ba^arılı Haıulcl Sluıkcspcarc ııyarbmahmıuian sayılan. sıyahhcya/ Mllafnknatı vc llwıı An'ıın yavıına knry gıtgidc kııyıi. ya$lılıgın \c yalnı/lıgin >armaîına hır Vunan köylüsünun (hankîi hir Msnvll» Mulnıianni) dnkunaklı ı>öriınftılorc ılökıügü (tılının MUIIU] inıck'ı ılc ncfıs10 Kı^yapılı M O MdîsMikııııııa Ann H yla M Siıu>nuının \u/ \ ılı" hnlümii tantanılamyor. Uiı dc llintlı Smyajll Rjft'ın MV»I \ftıtı hılhvr hınduılİ*' var i/knmcsi gcrckcı. H İlk yönetmenlik serflveni Dcsınatnr olarak çalifirkcn licnjsıl edebiyatııun ^»k. tuiulan ünlü cscri PaihiT I^UM> haH'dcn çok ctkıkncnek ya/ar BhuliMbav han Bannerjrv'nın. hcın cdchıyai clcştırmcnicrinin lıcnı du okıırlann öv^üsiınii h>playan hu roııiiinını sincmaya aklarıivıya girı*tı Ray. Vc NUII ılcrvcc Mimlı ınıkanlarla güv ko>uliar altımla clı para gördükı^ <cvırmcyc devam etligi liimın orlaya çıkması. 1^50'dcıi I955'e kadar tam 5 yıl süıdü. Filmınt lamamlayahılıııek ıvin kansının müccvhcrliTini dıhi salan vc snnıında llcngal hükrırnciıııııı dc kısmı yarüımıııı sağlayarak FnttNT frnrinll'yı hıiirchilcn Ray'ın hıı ilk joncimcrılık scrüvcnı. gosıcrildigı IM56 C'anncs lcümali'ndc olayfilmc dönüşcrck (tıpkı Rashonıon örncgindc oldugu gibı> tum dünyanın gö/ıinün Hint sıncmasma çevnlmcsınc ynl a^tı. IlclgCNirl sineınanın uMalanndan Haheriy'nHi ıiuküınantcrlcnıtdekine cvdcgcr yügun hır Im/mııı ha^laıı bona stndîfi filmiylc 34 yaşındu ha^arıya ula^an Ray'ın, ö/cllıkic hır loıidra yolculugunda ı/kdigi lle Ska*ııın tikâkki HIÎM/IUn'ndan kaynaklanan YcnıCictvckvıhk lıayranlıgı. dogallık vc yalınlıkla kavna^arak d»ruga t'ikıyordu I ^ Ü K T hınchaıliMc. Cannes'dan özel Jüri ödüüü~ Sonradan tıpkı Ray gihı uluslurarası alanda büyük hir ünc kavıı^acak knlan Ravi Shankar'ın mii/iklcdıği. kaıiKra\la ilk kcz bu fılmin cvkiınindc ha^ır nc^ır olan Subnh Ca Mitra'ıun vckhfti. ya/arm sülalCNindcn KflMi Bamvrfcv, Kanına llannvıjct, SuWr RannerJıvMc l'nıa Ihmlîupla vc ( I I I I I I İ M la'nın da ha^lıca rullcnm payja^iıjtı Pathcr nuırhaH. C'anncs lcsfivalinuc jüri ö/ct IMIÜlü>lcdcjıerltfndınldi I W d a Insancıllı^i. duygusal. k'li sahnclcri. yüregc scslcncn yalınlıgı vc gerçekvıligiylc MHI 4(1 yılın sinemu lanhindc sivrilen haşyapıilanndan sayılan vc yıllar önccsındc Sinemalck'ic. sıncma kulüplcrindc özcl ularak bır iki kc/ toVbl Ik'Manr adıyla gösterilcn Salyajii Ray'ın bu ünlü yapıiı, sincrna cn* Satyajit Ray'm ünlü fflmi: *Yol Ağpü' düsirısındckı hclirii kli^clcıc dayannn ri çarkın" her /aman karşısında ycr alaıı "arartftr, idnlhl «v ndünm/ nlnctna yapnu laifinın" da uzuıı siıa •iampıvonuvdu. Filmdc. HindiMan'da, Mcnıral'ın kıivök hir köyündc yoksulluk içındti yaşayan hir ailc. habafannın ba$ka ^chırlcrv i« aranuya yoilanmasıyİH daha da sıkınlıya düşcr. Bir «flie ücınnı hahanın tıimünü toparlayıp Eknares'c uöv eirnek ıı/orc ddndügü ailc. hu anda ahialan vc kıztanm kayhdmı$lır. IKîntli Safyaıit Ray'ın ilk kc/ dünyaya adını duyurdugu lanınmış îiçlcnwsmin ilk höluınü olan Pathcr Panchnh. yoksuliugun irajik buyullara ulaşiıgı bîr onamda gcçen hıkaycsiylc yılhırca MımlİNfan vc fıçüncti Dünya sıncmasının kö^c lu$ı sayıldı. Püfher hmchall, aslımbı, gündclik ya^anılan a> rnuıda farktılıklar göhttTNC dc tııın ınsanlartn ırk. rcrık. cîııs. dil aytunına kar>ın yıtıc dc hırtıîrinc hcn/ctli^inı oruya ktıyan hır ha^yapıi Yavaş yava^ gcfı^cn. UÜUI ıısııl insani sanın hu fılııı, yalın gcrvckçiliğî un plana alarak scyiıcıyi cfkileyvn nimfcrdcn. Salyajiı Ray'ın PaChtr Panchali, Aparajito vc Apu*nun Diknym aıllı filııılcnmkrn olu^an ünlü MApn flçjemcıl^nin bu ilk " d u r j f t r , kuşkusuz lüm sincmascycrlcrv salık vcnlccck lürdcn. fcAlivaldc kcsinliklc Hu£ranııudan vdilmvynvk** bır Mncma klasifti özdle. SAYFA: 27