Katalog

\ \DI Kkl Yunus Nadi Cumhuriyet yolunda SONER lıtanbul*un itypli ü/frinı* bir turaftu \1nmkinM, Stvr w l/mlr'in lypli ııkı>laı> nı dikkaıtk* % Ugîyk* uk°yı»nv ü/güriük w v hafipımı/Jıkiaın yana ulanhr, diftrr laıraRa ün bu hankaia karp vıkan, pMİifah w «aray yanlısı ulan vc lıagımıiidıklan yana ıılıınbın hıtanrife uıchyaıılar nlmak iimv UIUK ikiyr İMİIünmüftiir. 191823 yıHanm kafMayan bu dftnrmde* bam da bu duruııuı pandel ofauvk l*tanhul hMmı vc Anadolıı hmım ıılnuık itanv ikî merkrate ıcrupta}iniftır. Istanbul ha»nında da holünnw>i .varuıtau ^Kfillî jjnıplaimalar BtirÛlnırktedlr/* Eovtr Behnaıı Şap»l>f»'ııutı kilabında halkın gclişmctcn ı/lcydnlmek iî/crc baMna büyük ilgi göslcrdifti, çuk ilgiııc. jso*lcmlcric anlattlıynt Kogarak gu/clc dagifıuılanıı eliıulen kapı*ılan ga/ctclcnkn habcrtcnn bir an fincv ügıciıilnıc »,»busı aktanlıyor llu ortamda Yiınııs Nadi'ııın Vcni Crön ga/cic*inin Isiunbulıitı ıuıtUıiokenin agır ko*ullarımla haşlayan yayımı, inlul dcvletlcri vc ÜMiuınlı dcvlclinin uyguladıklan agır sansürc rap.mcn 2 Lyliıl 1918'dcıı 12 Ni^an 1 9 2 0 > kadar 380 sayı sürchiliyor. Ara>ıırnucı HnHnr Sürntm, Yıııuıs Nadı'nın "Ycnl CÎÜD*1 ga/clcsiııın di/iuini. yayın polt!ik.iKi iizcrinc ıflcftcrlciKİınıiclcn; dc )vı \vruivk lıj/ıılaıııı^. l>lc İslaııbıırıLı lia^layan bir kavgunııt. Atatürk'ün çapıiM ilc Kııııulıı> Sava^ı'ınn yamnd.ı cılmak ıçin. 9 AAuftUuı 1^211 ılc IV AguMt».s I'J2I ara.sım1.i Ankaıa\l.i ıfcvam ctlen, I Hylül l'Ol ilc 7 Aguslos N2I arasııuiı Kayseri'ye pcçmck yıırumia k:ılan. yinc 22 AfcUNlns hCl'ıkMi II Mayıs 1Q24V kadaı Ankata'da üürvn. 7 Mayıs 1924 »onrası yinc Istanburn W kcı "Oanhurlyel" adı ilc n M N ıkHiccck ulan Yuıü (îttn ga/cıcsinc iliş kîn, yuksck lısans tc?ımk;n kıtnı alıniılar Mülarekcnin buhrunlı ^unlcriııdc Acı Musluk Mtka^ındn kagir bir cvdc yayın hayaiın.ı Uı>];ıvan \xıi7ctc. uygıılanan sanMÜnk'n ctkilcnmcsinc i4£ıııcıı, yayın hayafın.ı Ivı^ladıçı ılk piıılerde açıkladıpı pyclcriııdcıı u/akiavimdatı yaynıına dcviinı ctmt^tır Yunus Nadi, Ankarath Mustara Kcmal ilc gfirf^ınclcrindc sık sik ga/cic ctkaı ına u/mindcn sö/ ıinukictlır Mııstafa Kcmal isc baskı ıııakiııclcrıiıiıı yclcrsi/ligıııc i^ıreı cimckicdır 17 Man L'ccesı niaibaaııin ujgal kuwıi1cıi laıarııulaıı basılıiMM. vab şnnliira \önclık hcklcııılcıı lulck tli|\ıklcri. lahiincii ichdıllcıı Yunus Nailı'nın INlanbul'dan a>nlnııiNi kararını iH.'kı^tiıiı. Hir /aman Nunra idarr mudnrii I /un Fahri, clinc JÎI/IİCC ulu^tıııian Yunus Niidi'nîn mckiııbıımtin alılıjı son lalinuıilan vcrir: "Ankara'ya KÎdiTvgi/. (»îdcrk^n birluu; kasa hurufarı da K»tarm*k. Nc lünabilirM.»k gTılîinvı^/.111 luphatiL'ikn İMLholu'yu dugru ynl alun ilılîyur bir gcmı Kasl:ın»nu (Sicstmkr /<»r ^cvil vcrvn karlı Upt/ daglaıı, Tuhuı aruKılarla gıdîlc pıdilc bıımcycn bu yıtlun MIııuriılu da Ankara. Yırııi Cıüıı^ıııı miıitıiıphaııcsını naklcdcbılınck Kin kac ık:l.ı Inırulaıdan 8*>aV>'^i ^»d»n ıdarc ıııüdıirü IJ/un hahrı. arkasından ııııırctlıp Kamil.. mukinİNİ llalil ınîlrvtfî|i Ali Ifer gcleıı bir yc\ Icr uciınvtifdu Ml Âgıısim îv.m ranhintk* Isiiklal mücadck'siııi idarc ctkn v'brın ılk gunliik ga/Llcsını cıkarmava mııattak ulmu* Yunuh Nadi. IIUMII mıidiirfi iKnun/adc llamdi M Bastnda bagtmsızlıktan yana olanlar vc olmayanlann savaymı küçük |iargulanı hölünmij* ınakinc w liaıf kasaları ilc kaftnılarlj. hayvanlan ytikicn gailatmanuk ü/crc 10 uundc Ankara «lan KjiVMh'yc ııln^tbihyoıİaitlı. Sakur>a /afcMiıııı ardıııdarı göçcbc maibaa bir kc/ ıLıha Ankanı'ya ycrk>iynulıı Mııi (iün'üıı haşınak.ılclcnnın laıııamına yakını Yunııs Nadi'ııın im/.ısmı ı.i)iym. Islanbul sayılanndı göriilcn arjlıklar. sanKÜnin ctkisinı güNİcrıncktcdır Ankaıa buMmlanmiı IMAMC ha>lı£ımn îistunc HAiwdohıMaM kcliıiK*si eklcnmışlır H«i>makalclcnflc pck ç»k h^ka ünlıi isnıc dc ycı vcrilıııışiir. lifıyük Millct MccliM'nın ccphclcrc aii bıldirilcri rcsjnı icbliglcıin ycrıni Yunuk Nadî* luık ınîlleii i<in dAnılm nnktası olan yıllanla kuınbul'da çıkunikiya ba>ladıgı g*ı/clcsindc. An.ulıılıııLi hav lamı> vc oıvüllcnmış olan ulusal kurtulu^ harckcltnı tlcsicklıycırdıı IXımai Kcriı hiıkıımclinin dü^nıanlıftına kaı^ın. açıktan açıga ülkedc ha^layan ı^ıllcr kıriHnıyıır. Ku\nyı Milliyc lıarckctfcrini hahcı \cicn vc deslcklcycn ya/ılaT yayıınlanıyurdu. Mııslafa Kcmal'iıı faülıvcilcıinc lrnde\ı Mıllıyc ifiı/ckMiKİcn alıntılarlu ycr vvrijiyuıdu. Miısi.ila Kcmal*in İM.ınbula.ı &*\\tlcrdigı. ülkcnın duıtınıunu o/clicycıı ra |M»ru. 16 10 l^l^iarıhııuk va>ııııl.nıır. I rlcsı gun. Yutıus Nadnıın bu ı.i|unıı r.ılılıl vc Mastala Kcıruıl'c dıı\ıiııpu ınarkı ıl'adc cdcn ya/ısı yeı abı. Uî.ıııbtırıın ı>ı>.ılınııı crtcüi püniindc Yunus Nudı, MUSUIİÜ Kc ınal'ın ^agnsına uyarak .irkatla>>lrirının yardııııı iJc lsiaııbulaj<ıı>ayrılfr. Ankara'da ^aAlcMnın lıanıallıgıııı bılc ba/cıı kcııdisi yarıaıuk tclakcı \c mucatkrlc içımickı \atanın rıriınalı ufuklarına biı Ycni (\ün ı^ıklanm sa^iı Ank.ırj'ıfakı ılk M Nayısıiıda Yunus Nadi, %1ıa u lluiıııa \uzffir Bavnda" ha?lıklı >a/isında hılakl vc »alıanal nıakaınmın i»j;>ıl .ılnnda. Ankara'dakı Mcclısin ısc İMj>ıııısı/lik karaıuııLı oldıı^unıı \uı^rııladıfı. cıkı> an>.K*l<ınnı ta anlalaıı ya/iMiula, .. KmprnaNM V^rupa'va harv kc/ar ııldııj>ıııııu/ arlık >i'K#r. /alcn \VÎÛ fıüıt. ıııcııılckd \v ınilktiıııi/v bu vsanmi dahllinde hMnul elmekftginvucuda |srlirilııtl> lıir mumww ML '* di>urdu. b Milli mucaık lcyc dcsıek vcrcn y:i.'il.ın. t>a>ınakalc vc halfcrlcrdc hcı /aıııuıı göı mek miîmkî'nuliır Ugalc dımılıin «Ikc. özclliklc caıılı luiulmak ısicıımı>tıı l«u arada Uıanbuiılakı i^bırhkcılcr dc hcdcf alınııu$. "Ah! llaıııai Pa>a, l.anri Olwn".MKTN l*ai)a llâlâ Sııkaga C, ıkaııııyur" ba^lıklı >;t/ıLır cksik ı>lm.ıını>iır ıırduya kulıltm ivm halk tıtutı lu>ıııa nlmıjtır (cphcılckılcrlc koylcrdc bckkycııtcı aıasinda uıcktıi|ila>>ııuiya ar.nı »1 ıınıv ^hrlcrlc ılııypular caıılı luiulmu^luı Ycni Imn, ınakalrlcn iic oklıtfıı kaılar Mirlcri ilc dc küylüyc ula^ınaya ^ulı^nııMu Mıllı uıÎHaiklc yılUırının unuiulına/ \a\ zctcsi Ycni (iiın. kııriKiiMi vc ba«ya/an Yunus Natlı. Ivklcnılcndcn Ci>k va/îrcsıııı yapmı^iı tsinnbııl. ycni Tüıkıvc hukümcnnin kubul ciiıgı cunıhıııiycl ıciiınini bc ııımscmı* KIMIKI ^ukkilc muhlacıı. Bu rcjimiıı aılı ilc biı .L*JAU vık.mıuyı gcrvvkrcn bir bıılıi) oiıt kabur cıkıi *i unu*ı Nadi. Yctıi C îüiı*ü kapaiıp Islanbııra l'öç cllı. /aınaııa jıürc lumlcrn btr nuıbiuı kurdu hüliin iıtı/ligını |T«isicrcrck jürck fckıl. ^crck ıccnk bakiuııruiiiıı cn mıîkcnııncli mcydaııa y;clirıiKk ı<in ^.linlcrcc çalı>ıı. 7 lvfayı.s IM24'!c adını ıcjıtndcıı aları ('ıımhurivn'i kurdu Yunus Nadi, gpuactenbı lıahfainden İçrrl g|rerkeıt hiılin Daver'c porc Tîîrk basınınm yctişfirdigi cn iyi uazrteci, Atatürk'ün. "kalcminc o kaclar hfıkımdir ki, nmTkui, ycrkcıı, içcrken, konuşurkcn, i'ğlcııirkcn, hulasa lıayatımn lıcı anıtula ya/ar nem dc çok güzcl ysa/ar" cknügî Yunus Naıli, Kıırtuluş Snvaşı'm tuiuîn kalbiylc\ ruhuyla, kaiasıyla beskmiştir. Atatürk'ünSüylcv'i lu'iıîîz M ha/ırlanıadunv Kuımluş Savaşı anılurını, Ycni Cîün'dcn < 'uınliuriet'e" haşlı^ı altında 7 Mayıs 1^24'rc (Iıımhııriyci ua/ctcsinin ilkcık ışgünündcn ba^layarak 31 Ivkim I(>2?V kadaı (chika ciıuişiir. C?azetcciliginin vc yaîearlı^ııuıı luitüu ^ücüıui Aiaiüık ılcvriınlcri. Atatürkçtı ilkclcr vc rıımhııriyıf yöni'timiniıı ciılcınicri dogrultusunda kulhuıınış, ga/rusiııi ıkhıı ilkdcr ı<.ınclinc<Hunmııştıır. ile biriikie. ilk snvıvi M'MIHJIC scyrvıliyıırlartiı. lakat aıadaıı bir ay .uccnıcıui>ıı kı, (juı^îcyi ha.san makinc sak,ıiUıınıı^. hu/ırlanaıı gu/tfc ayııı jıüıı ı^ıikk1 kısılıp dagılıtamamt^lı. IM2I vılının ya/uıda Yutıus Nadi'rıın scvincinc sinıı yokfıı Isianhıırda yamndn yctiştiıdigi KcnmlSalih.vu£uı»ına uyarak Ank.ıra'ya |>clmı^. İNiarıbıırdakı gi/li lc^kitatııı yardıını ilc Augsbıırç ınarkalı biı huskı ııidkıııcM p.ıisıl.n luılındc Ank.irn Ycııı < PÛII Maiba.isi n.ı ulo^tinlmiMiKlcr lam yoltına pırı\mdu kı Yunan or« Uıısu tckıaı laarrıı/a Keçıvm. Af'yıın dfı$tıvor. hcr ıhiımalc kar>ı Ankara'nın buyıllılması gîînılcmc |»rlı>nnlu Kcmal Salıh. ga/ctc v'ubvırıları, yanlaıında Yunus Nadi'ııın c$ı vc çncııklan. cklcn ^cldîjlincc A Vtyımkıyan vc hasun; Ycni Göıı Halıcı Ajansu Basm ve Yayıncilık A.Ş. • Genel Vbyın YörKimcni: Orhın Erinç • Gcncl Yayın KiKirüinatöni: llikmcl Çelinkavv Yazıiijlcrı Müdiırü (Sorumlu): Klkret llldaR • Ya/ıi«lcn MOdOffl: lbrahlm Yıldı/• Ya>ınn hazırlayan: Hkrrt I>a(tİH^Iu • Sayfıı dümıt: Hakan Akaraı