Katalog

M Ü Z İ K Burak Eldem Elektronik devriminden sonra Heavy Metal ile... Gürültünün estetiği Yaşları yirminin altında seyreden gençler için, 1990'ların müziği olarak görülen heavy metal, kısa bir zaman dilimi içinde beklenmedik oranda yaygınlaştı ve ilgi gördü... la bakılan bu garip ve gürültücü müzik tıirıı nün hı/la yaygmlasmasına sahnc olurken, plak ve kasel endııslıisi içinde heavy mctalin payı hiv sedilir biçinıde yııkseldi. Artık başlı başına metal tutkunlarımn beğenilerine hiztnet eden ve sayıları gunden gune arlan muzik dergileri yayımİanıyor Balı'da. Yelpa/esi daha geııis olan özcl bölüm ayrılıyor. Bugün heın Batı'da, lıenı bizde miızık dınlcyicisi gençlerin rağbel ettiği televizyoıı şovlarında cn az birkaç parça da he avy metal topluluklanndan seçiliyor. Hatta "Tele 5 " ve "Sky" gibi ağırhklı müzik yayını yapan ııydu kanallarında "Hard'n'heavv" adı altında ayrı "heavy metal" programlan yayımlanıyor ki bunların izleyicisı pck dc azımsanacak oranda değil. Kısacası yakın zamana dek sınırlı bir dinleyicisi oldıığu sanılan bu gürültülü müzik, artık endüstrinin ileri gelen sirketleri taralından kârlı bir yatırım olarak görülmeye başlandı. "Heavy metal"in ne zaman ve nasıl ortaya çıktığı, bu aclın ilk kez ne zaman kullamldığı yolunda çok kesin bilgilcr yok. Bir rivayete göre, daha roek'n'roll l'ırtınası bilc başlamadaıı ABD'nin sanayi merkezi bölgelerinde işçi sınıfı kokeııli muzisycnleri bir araya gctiren kimi topluluklaı, biı lüı protcsto amacı tasımak üzcre, üzerlerinde metal lakılar ve zincirler asılı olduğu halde sahneye çıkar, oldukça gürültülü bir müzik yaparlarmış. Yogun tezahüratla onları izlcycn dinleyiciler de du/ene olan hınçlarını gürültü ve şiddetlc ifade etnıeyi yeğleyeıı genç ı> çilenııiş. Bunun doğruluk derecesi hakkmda pek bir şey söylemek mümkün dcğil. ÇUnku bugun bizim bildığimi/ biçimiyle heavy metal, muzik enstrüınanlarında gerçekleşen elektronik devriminden sonra hızıııı alıp kendini tormüle etmiş bir tuı. Altmışlı yılların ikincı yansında, klasik tock'n'roll muziğinin serlleşmesı ve özellikle gitar tekniğinde ayrı stilleıin beliımesıylc adı konmuş. İlk dönemlerinde, "hard roek" ıle aynı anlamı vermek uzere kııllanılmı;, "heavy metal" sözcüğü. Bir zamanların "acid rock" ya da "psychodolic rock" furyası sirasında, Led Zeppelin, Ut'tp l'ıırplt, Iron Bullerfly ve Who gibi lopluluklar, distorsiyonlu sesler ureten, gitarı on [ilaııa (,ıkaran tarzlarıyla "hard rock" luııınıın oııde gelen isimleri olmuşlardı. Yetmişlerin ikinci yaı ısıııdaıı iliharen daha scrt bir bıçim olarak ortaya çıkan heavy metal isc "gürüllünün estetigi"ni bulmaya çalı^ıyor on küsur yıldır... Müzik tekniği olarak çok fazla ayırt edici özelliği yok heavy metal türünun. Tipik birkaç "püf noktası"nı şöylc sıralamak mumkuıı: Unison: Birden l'azla enstrümanın aynı sesi calmaM. Heavy mctalde bu, çift gitar oluyor geneliikle. Distorsiyon: Gitar amplifikatörü abartılı düzeyde açıldığtnda, sesi zorlayan, gürültülü bir volüm elde ediliyor. Feedback: Gitardan amplifikatöre giden scs. eko yaparak gerı dönüncc titreşim uzun süre dcvam ediyoı. Buıııı sağlamak için gitarı amplifikalore iyice yaslayaıılar bile var. Ppdallar ve ek donuıııın: Gilarclan çıkan sesin toıuımı ve biçimini oldııkça degişliıen pedallar, melakiler larafından çok daha yoğuıı olarak kııllanılıyor. Bunlar dışında, garip biçimsel ozellikler de höz konusu. Her heavy metal toplulıığu, "ConaıT'daki savasçıları andıran giysilerlc çıkıyor konscrleıine. Bu vahsı görüntü, parçalar sirasında vokalistlcıin attığı çığlıklar ve alabildiğınce yukselen guıııllü ile pekisiyoı. Heavy metal toplıılııklarıııın isimleıi de sert ve vahşi çağrışınılaı yaıatmak ıı/ere seçiliyor çoğu kez. Iştc birkaç ornek: Sımııı, I..A. Gııns, Guns'n' Roses, TNT, Molnrhead, Muj(nunı, Arınored Saiııl, Melal Chıırch, Tyranl. Do/u gideıek arlan gıirullü ve şiddel çağıısımları yapan şovlar, heavy metal konserlcrinin tipik goruntıllcri arasında. Türün ilk starlarından "Iron Maiden" ve bir ara konseı afişleriııe logosunu "KISS" biçiminde ya/dıran "Kivs", Batı Avrupa'daki Neofaşist gençlik gruplarınııı gözdclerıydi yakın zamana dek. Ne var ki geıek heavy metal hayıarıları gcrek bu müziği yapan toplulukların çoğıı, sıddct çağrı^ımları yarattıklaıı ve Neofasist iıngelerı kullandıkları yolıındaki iddiaları ıcddediyoılaı. Vun Halen vc l)cf leppard gibi topluluklaı, heavy mctalin klasikleri olarak gösteıilirken, Ynj{wic J.Malınsteen için, "Tüm zamanların en iyi on gilarislindvn biri" nitclcndirilmesi kullauıhyuı metal tutkıınlaıı laratından. Heavy metal için "isyankâr o/ünü yitirıneyen rock mii/igi" diyenleıde de az değil. Soııuçta, yasları yirminin altında seyreden genç i ler için, 1990'ların müziği olarak gortllen h c avy melal, kısa bir zaman dilimi içinde beklenmedik oranda yaygınlaştı vc ilgi gördu. Ama altnuslı yılların "hard rock"ını tanımış ve yasanıı.ş olanlaı için hâlâ "ilkesizgürültü"den baş j ka biı şey dtgil! D Heavy metal diskografisi %Jlerıde bıraktığımız yıl, Türkiye'de de buyük ilgi gördu heavy metal kasetleri. Hemen her şirkel, en az yarım düzine heavy metal kasetı yayımladı Bız burada, 1988'in heavy metal kasetlerınden küçük bir seçme sunuyor ve "Aman dikkat," dıyoruz, "dlnlerken sesi olablldlğlnce kısık tutun, çünkü bütun komşuları toplamaya yetecek kadar gürültülü zaten kasetlerdekl müzik! ^ ^ ^ ^ ^ ^ And Justice For All Metallica (Vertigo/Yonca) Vokalıst ve rıtm gitar çalan James Hetfleld'ın topluluğu Metallica'nın bu albümu, 1988'ın en çok satan heavy metal kasetlerınden birı oldu. Mötley Crue, giyiminden sahne tavrına dek heavy metal alt kültürüne tipık bir urnek oluşturuyor. Topluluğun Ingiltere ve Almanya'da yüz binlerce fanatik hayranı var... No Sleep Til Hammersmith Motörhead (RCA/Alfa) Uç kışıden oluşan Motörhead, tam bir gürültu rekortmeni! Bu kasetlen, Leeds'de verdıkleri konser sirasında canlı kaydedılmış Heavy Metal Shock, Vol. lll Derleme (Mercury/Yonca) fcodlac Mindwarp, Kuni, L.A Guns, Chlna gibi çok sayıda unlu heavy metal topluluğunu bir araya getıren karma bir set Chına ve Malmsteen'in parçaları pek (ena değil... QU 812 Van Halen (Warner Bros/MMY) dolıstı David Lee Roth'u yltirmesine karşın etkınlığını koruyan heavy metal türünun bu eskı topluluğu. Eddle Van Halen ımzalı "When It'S Love" ıle televızyon programlarının da gözdesı Van Halen toplulufiunun "müstafi" solisti David Lee Roth, solo çalışmalarıyla heavy metal turünun en popüler isimlerinden biri oldu. Seventh Son Of A Seventh Son Iron Maiden (EMI/Kent) Motal'ın en ünlü topluluklanndan "Demir Bakire"nın bu kasetı. ABD ve Ingıltore'de satış rekorları kırdı geçen yıl imiiK' göre kulak zannı alabildiğine zorlayan, tahanımül edılmcsi zor bir gürüllü histerisi, kimine goıe dc sert ve uzlaşmaz tavrını ısrarla koruyup ftduıı vermeye yanaşmayan "rocker'Marın urettiği gerçek rock müziği. Üzerindeki spekülasyon ve tartışmalar hızım yitirmeksizin süredursun, "heavy metal" deııen tür, sekscnlcrin başında artan ivmesiyle hem Batı'da hcm bizde, tırmanmayı sürdürüyor. özellikle son birkaç yıl. yakın zamana dek kuşkuy K Appetite For Destruction Guns'n' Roses (Geffen/MMY) Kasetın adı, "Yıkıcılık istahı". Bu kasette yer alan "VVelcome To The Jungle " adlı parça televızyonda sık sık çalınıyor 18