Katalog

Malatya 1. ve 2. Organize Sanayi Bölgeleri atıklarıyla ölüm saçıyor Tohma ve Karakaya kirleniyor SELAHATTİN GÖKATALAY MALATYA Malatya 1. ve 2. Organize Sanayi Bölgeleri’nin (OSB) sözde arıtılmış atıklarıyla kirlenen Tohma Çayı ve Karakaya Baraj Gölü’nde yarattığı kirliliğin getirdiği çevre felaketi İnönü Üniversitesi tarafından hazırlanan bilimsel raporda tüm gerçekliğiyle ortaya konuldu. Rapora göre, Tohma ve Karakaya kimyasal ve ağır metaller içeren sanayi atıklarıyla hızla kirleniyor ve buradaki biyolojik yaşam adım adım yok oluyor. Malatya’nın en önemli su kaynaklarından ve Dünyanın sayılı “sınır aşan su havzalarından” biri olarak Fırat Nehri’ni besleyen Tohma Çayı’nın OSB’lerin atıkları ile ölümcül derecede kirletildiği bilimsel raporla belgelendi. Malatya Valiliği, İl Özel İdaresi tarafından desteklenen ve yürütücülüğünü İnönü Üniversitesi FenEdebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi, Hidrobiyolog Yrd. Doç. Dr. Didem Gökçe’nin yaptığı, “Tohma Çayı Havzası’nın Hidrobiyolojik Yönden Araştırılması ve Ekosistemin Değerlendirilmesi” projesi kapsamında hazırlanan, “Tohma Çayı Ağız Bölgesinin Su Kalitesi ve Karakaya Baraj Gölü’ne Etkisi” başlıklı rapor, yaşanan çevre felaketini bütün ayrıntılarıyla gözler önüne seriyor. ekolojik dengeyi tehdit ediyor. “Endüstriyel atıkların doğrudan yüzeysel sulara verilmesi bunu yaratan en önemli faktörler arasında yer alır” denilen rapora göre, Tohma suyundaki yağ ve gres oranı da tavan yapmış. Yönetmeliğe göre, sudaki yağ ve gres oranı 0,5 mg/L olması gerekirken, bu de ğer, 44,2 mg/L olarak saptandı. Bu oran suyun 4. sınıf kalite düzeyine düşmesi anlamına da geliyor. Raporda kirliliğin bir başka boyutunu oluşturan ağır metal analiz sonuçları da şöyle anlatılıyor: “Ağır metallerin karıştığı sudaki kurşun oranı su kalitesini 3. sınıf de ğere düşürecek düzeyde. Civa miktarı ise izin verilen maksimum değerin çok üzerinde ve yüksek düzeyde tehlike içerecek oranda. Yine izin verilen alüminyumun maksimum değeri 1 mg/L iken alınan numunelerde bu oran 12.495 mg/L gibi yüksek tehlike arz eden düzeyde tespit edildi.” EKOLOJİ TEHDİT ALTINDA Tohma Çayı’nın, Gürün Tohması kolu kaynağından Karakaya Baraj Gölü’ne dökülme noktasına kadarki kesitlerinde yapılan alan çalışmaları sonucunda alınan su numuneleri İnönü Üniversitesi Bilimsel ve Teknolojik Merkezi Araştırma Laboratuarı’nda yapılan ağır metal, kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) ve yağgres analizleri, Tohma’daki korkunç gerçeği bilimsel verilerle belgeledi. Rapora göre, Tohma Çayı’na ait fiziksel ve kimyasal su kalitesi değişkenlerine ilişkin analiz verileri sadece çay ekosistemini değil, aynı zamanda çayın varış noktası olan Karakaya Baraj Gölü’nü de ciddi biçimde kirletiyor ve OSB’den gelen atıkarın kirlettiği Tohma Çayı’nın Karakaya Baraj Gölü’ne giden kollarında da kirlilik net görülebiliyor. Raporun “Karakaya Baraj Gölü Hasırcılar mevkii Sürür Kasabası ve Civarı Su Kalitesi” başlıklı bölümünde ise, Tohma Çayı’nın Sütlüce Kasabası sonrasında Karakaya Baraj Gölü’ne döküldüğü anımsatılırken şu görüşlere yer veriliyor: “Dolayısıyla çay, taşıdığı tüm kirlilik yükünü başka bir alıcı ortam olan göl ekosistemine aktarmaktadır. Hasırcılar Mevkii, Sürür Kasabası ve Tecirli Kasabaları açıklığında yapılan alan çalışmalarında Tohma Çayı’nın taşıdığı kirlilik yükünün gölün taban sularını etkilediği görülmektedir. Dar bir koy konumunda olan Hasırcılar bölgesine ait sular, Fırat Nehri üzerine kurulu olan Karakaya Baraj Gölü’nün akıntısı ile kendisini yenilemesi sınırlı olmakta aynı zamanda da Tohma Çayı’ndan gelen kirleticiler tarafından da etkilenmektedir. Dolayısıyla yüzeyde dalgalara bağlı havalanma etkileriyle mevcut oksijen miktarı, taban derinliklerinde çok düşük değere sahip olmuştur. Bu durumun sucul canlıları olumsuz olarak etkilemesi kaçınılmazdır.” C MY B C MY B