Katalog

Çukurova’da kurtuluş coşkusu ADANA (Cumhuriyet Bürosu) Çukurova’nın düşman işgalinden kurtuluşunun 89. yıldönümü Mersin’de geçtiğimiz Pazartesi, Adana’da Çarşamba, Ceyhan’da da dün yapılan törenlerle kutlandı. Renkli geçen törenlerin yanı sıra düzenlenen Kurtuluş balolarına da katılımlar yüksek oldu. Mersin Kurtuluş Gecesi’nde coştu İlk Kurtuluş Bayramı kutlamaları Mersin’de gerçekleşti. Belediye binası önünde başlayan ve Cumhuriyet Alanı’ndaki resmi geçit töreniyle sürdü. Anakent Belediyesi Kongre ve Sergi Sarayı’nda akşam 19.00’da düzenlenen, “Kurtuluş Gecesi” Başkan Macit Özcan’ın konuşmasıyla başladı. 89 yıl önce ülkenin birçok bölgesinde olduğu gibi, Mersin’in de emperyalist güçlerin işgaline uğradığını, halkın zulüm ve baskı altında sindirilerek asimile edilmek istendiğini kaydeden Özcan, “Ancak bu senaryo tutmadı. Misakı Milli ve Kuvayi Milliye ruhundan kaynaklanan milli mücadele sonucu, ülke ve insanımız bu işgalden kurtuldu. Bunun haklı gururunu ve vatan sevgisini, günümüzde birlikte yaşamaya, yaşatmaya devam ediyoruz. Bizlere düşen görev, ülkemize, insanımıza yakışır çağdaş, demokratik ve özgürce yaşanacak ortam yaratmaktır. Tüm bu duygu ve düşüncelerle geçmişteki onurlu direnişleriyle topraklarımızı düşman işgalinden kurtaran ve bugün aramızda olmayan kahramanlarımızı minnet ve şükranla anıyorum” dedi. Gece, “Zafere Giden Yol” adlı tiyatral gösterinin ardından havai fişek ve ışık gösterisi eşliğindeki kokteylle son buldu. Adana’nın düşman işgalinden kurtuluşunun 89. yıldönümü de çeşitli etkinlerle, coşkuyla kutlandı. 5 Ocak günü düzenlenen kurtuluş törenleri kapsamında tarihi Büyüksaat Kulesi’ne dev bir Türk bayrağı asıldı. Kurtuluş mücadelesinde şehit düşenlerin mezarları ziyaret edildikten sonra Atatürk Anıtı’na çelenk bırakıldı. Adana Valisi İlhan Atış, 6. Kolordu Komutanı Korgeneral Mehmet Eröz ve Anakent Belediye Başkanvekili Zihni Aldırmaz’ın yanı sıra tüm ve kurum ve kuruluşlar adına anıta çelenkler bırakıldı, saygı duruşunda bulunulup, İstiklal Marşı okundu. Daha sonra Vali Atış, makamında tebrikleri kabul etti. Kurtuluş törenlerinin en görkemlisi Uğur Mumcu Meydanı’nda gerçekleşti. Şiirlerin okunduğu ve halkoyunları gösterisinin yapıldığı törende, Vali Atış, Korgeneral Eröz ve Belediye Başkanvekili Aldırmaz halkı selamladı. Asker ve gazilerin büyük ilgi gördüğü törenleri yaşlı genç yüzlerce yurttaş taşıdıkları Türk bayrakları ve Atatürk posterleriyle töreni izledi. Kutlama etkinlikleri kapsamında resim sergileri açıldı, akşam da Belediye tarafından TÜYAP Fuar Alanı’nda 5 bin kişilik yemek düzenlendi. Ceyhan’daki törenler ise dün sabah Adliye önünde gerçekleşti. Kaymakam Gürbüz Karakuş, Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü ve Garnizon Komutanı Yzb. Erdal Yılmaz’ın Atatürk Anıtı’na çelenkleri bırakmasının ardından saygı duruşunda bulunuldu, İstiklal Marşı bando eşliğinde okundu. Adliye önündeki geçit töreninde, muharip gaziler ile askerlerin geçişini ellerinde Türk bayrakları ve Atatürk posterleriyle izleyen kalabalığın coşkusu ise görülmeye değerdi. KONUK YAZAR FETHİ KARADUMAN KURTULUŞTA GÜNEY CEPHESİ Mondros Silah Bırakışmasının imzalandığı (30 Ekim 1918) günün ertesi, atandığı Yıldırım Ordular Grubu Komutanlığı görevi için Adana’ya gelen M. Kemal, “Kabul edilemez” olarak nitelediği bu anlaşmaya tepki gösterir. Adana’ya bağlı bir mutasarrıflık olan Mersin’e 5 Kasım 1918 günü gelen M. Kemal, “Savaş bitmedi, asıl mücadele bundan sonra başlayacaktır, silahlarınıza sahip olunuz” der. Ayrıca, birlik komutanlarına Silifke sınırı ve Toros Dağları eteklerindeki karakolların artırılmasını, depodaki silah ve cephanelerin dağ köylerine dağıtılması buyruğunu verir. Mondros Silah Bırakışması’na dayanarak, emperyalist İngiltere, Fransa ve İtalya, Osmanlı ordusunun bütünüyle silahsızlandırılmasına girişirler ve Ateşkesin 7. maddesi gereği “asayişi sağlamak üzere” Anadolu’yu işgale başlarlar. Yörede ulusal güçleri destekleyen yerel yayınların yanında işgale destek verenlerde bulunuyordu. Adana’da yayımlanan ve Fransızların desteğiyle bölge dışına da gönderilen Ferda Gazetesi, 24 Temmuz 1920 günlü bir yazısında; “Bir yıldan beri esip yağarak, köpürüp kükreyerek bütün bir milleti çil yavrusu gibi dağlara da düşürdükten sonra; vatanı kurtaracağınızı söyleyerek çaresiz milleti hamama gider gibi birer bohça ile yalınayak ardınıza düşürdükten sonra, milliyetçiler (ulusalcılar) nereye gidiyorsunuz?” diye soruyordu. Teslimiyetçi Ferda, tarihi boyunca bağımsız yaşamış onurlu Türk Ulusu’nun kurtuluşa, özgürlüğe doğru gittiğini öngörememişti. Fransa ve İngiltere’nin 15 Eylül 1920’de imzaladıkları antlaşma gereğince Antep, Maraş, Urfa dolayları İngilizlerden Fransızlara geçer. Sivas Kongresi’nde kurulan Temsilciler Meclisi’nin (Heyeti Temsiliye) başkanlığına getirilen M. Kemal, kurtuluş yolunda savaşmak üzere, askeri birliklerin başına deneyimli komutanlar atar. Bu amaç doğrultusunda 1 Kasım 1919’da Kilikya (Çukurova) Kuvayı Milliye Komutanlığını kurar. İşgale karşı direniş bu yörelerde hızla örgütlenerek gelişir. 1921 yılı başına dek geçen sürede Fransızları birçok çatışmada yenilgiye uğratan ulusal güçler, Feke, Kadirli, Kozan, Karaisalı, Bahçe, Saimbeyli ve Pozantı’yı Fransız ve Ermeni lejyonerlerin işgal, zulüm ve kıyımından kurtarmışlardır. M. Kemal, Söylev’de, Fransız birliklerine karşı doğrudan doğruya Adana’da; Mersin, Tarsus, İslâhiye ve Silifke’de Kuvayı Milliye birlikleri kurulduğunu; bunların yörede başarılar sağladığını, özellikle Doğu Anadolu bölgesinde Tufan Bey sanı ile anılan Yüzbaşı Osman Bey’in yiğitliklerinin anılmaya değer bulunduğunu belirtir. Ayrıca, Maraş, Antep ve Urfa’da önemli çarpışmalar olduğunu, bu çarpışmalar sonunda düşman kuvvetlerinin çekilmek zorunda kaldıklarını anlatır. Bu arada Kılıç Ali ve Ali Saip Beylerin adlarını anmayı görev bildiğini belirtir. Fransa, Güney’de ulusal güçlerin karşısındaki yenilgisinin ve İnönü Savaşlarının utkuyla sonuçlanmasının ardından, Ankara Ulusal Hükümeti ile anlaşmak zorunluluğunu duyar. Bu amaçla Fransız Bakan Fraklin Bouillon’u Ankara’ya gönderir (9 Haziran 1921). Görüşmeler sonunda, Fransızlarla, Yeni Türk Hükümetinin imzaladığı Ankara Antlaşması’yla (20 Ekim 1920) Çukurova resmi olarak işgalden kurtulur. Bu tarihten sonra Fransızlar Türk topraklarından çekilmeye başlar. 3 Ocak’ta Mersin’den, 5 Ocak’ta da Adana’dan çekilen son Fransız birlikleriyle Çukurova’nın eylemli işgali bütünüyle sona erer. Antlaşmanın ardından, Güneyde Fransızlara karşı cepheleri tutan birliklerin Batı Cephesine kaydırılması sağlanacak ve Yunanlıların karşısındaki savaş gücü arttırılacaktır. Doğu cephesinde ise; Ankara Hükümeti tarafından 15. Kolordu Komutanlığı’na atanan Kazım Karabekir Paşa’nın, Ermeni kıyımı ve saldırılarının önüne geçmek için 28 Eylül 1920 günü başlattığı savaş Kars ve Gümrü’nün ele geçirilmesiyle sonuçlanır. Ermeniler 6 Kasım’da savaşı bırakarak barış yapmak için başvururlar. 2/3 Aralık 1920 gecesi de Gümrü Antlaşması imzalanır. Ulusal Hükümetin yaptığı Bu ilk antlaşma ile de Doğu Cephesi sınırları güvence altına alınır. Güneydoğu ve Doğu Anadolu’daki savaşların ardından imzalanan Ankara ve Gümrü Antlaşmalarıyla bu cepheler kapatılacak, Türk Ulusunun özgürlük, bağımsızlık ve egemenlik savaşımı Batı’da İngiltere destekli Yunanlılara karşı yoğunlaşarak sürecektir. Türk Ordusu’nun 26 Ağustos 1922 günü başlattığı Büyük Taarruz, görkemli bir utku ile 9 Eylül günü İzmir’de düşmanın denize dökülmesiyle sonuçlanacaktır. MERSİN Mersin kurtuşu törenlerine Kongre ve Sergi Sarayı’nda düzenlenen Kurtuluş Gecesi damgasını vurdu. (Fotoğraflar: ABİDİN YAĞMUR) Adana’daki resmi geçit törenini ellerinde Türk Bayrakları ve Atatürk posterleriyle izleyenlerin coşkusu özellikle askerlerin geçişi sırasında doruğa çıktı. (Fotoğraflar: YUSUF BAŞTUĞ) Ceyhan’daki kurtuluş törenleri Kaymakam Gürbüz Karakuş, Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü ve Garnizon Komutanı Yzb. Erdal Yılmaz’ın Atatürk Anıtı’na çelenk bırakıp saygı duruşunda bulunmasıyla başladı. (Fotoğraf: ZAFER GEZGİN) EĞİTİMİŞ’TEN KUVAYİ MİLLİYE GECESİ Cumhuriyet İçin Adana Güçbirliği Platformu da, Kurtuluş Günü onuruna, “Kuvayi Milliye Gecesi” düzenledi. Yüksek katılımın ve coşkunun yaşandığı Büyükşehir Belediye Tiyatro Salonu’ndaki gece, Ç.Ü. Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Ana Bilim Dalı’ndan Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Sümbül’ün,“Adana’nın İşgali ve Kurtuluşu” adlı sunumuyla başladı. Günün anlam ve önemine yönelik şiirlerin okunmasının ardından, Sanatçı Binay Koçak ve Grup Arkadaşları’nın Yedi Bölgeden Türküler adlı konseri gerçekleşti. OSMANİYE’DE KURTULUŞ TÖRENLERİ BUGÜN Osmaniye’nin düşman işgalinden kurtuluşunun 89. yıldönümü de bugün yapılacak tören ve etkinliklerle kutlanacak. Saat 09.00’da Valilik önündeki Atatürk Anıtına çelenklerin bırakılmasıyla başlayacak törenler, Büyük Cami Şehitliği’ni ziyaretle devam edecek. Devlet Bahçeli Meydanı’nda yine Vali Celalettin Cerrah, Belediye Başkanı Kadir Kara ve Garnizon Komutanı Kd. Alb. Davut Şahin’in halkı selamlamasıyla başlayacak resmi geçit törenlerinin ardından kutlamalar, akşam 19.00’da Cumhuriyet Meydanı’nda gerçekleşecek Grup Ayna konseri ve havai fişek gösterisiyle son bulacak. (Fotoğraf: ALİ TIRAŞ) C MY B C MY B