Katalog

Sayfa 10 Şubat 2013 Pazar a4 Yaşam TBMM, tarihi fabrikayı yıkacak SİNAN TARTANOĞLU Derelerini Yerin Altına Gömen Kent afta içleri yoğundur Ankara’da... Bir koşturmaca, bir hareketlilik... Buram buram siyaset kokar kent. Hafta sonu geldi mi, tüm kenti “etkinlik olsun da ne olursa olsun” telaşı sarar. Çoğunluğun dönüp dolaşacağı yerler yine alışveriş merkezleri olur. Ama hafta sonu gazete okuru, özellikle de Cumhuriyet okuru için bir başka keyiftir. Kahvaltı masasına oturur, demliği yanına koyar, keyifle okumaya başlar gazetesini. Bu yüzden tirajı da yükselir gazetenin hafta sonları... Siyaset kokulu kentte, eskinin kokusunu anımsatmak için başlattığımız Sararmış Sayfalar’ı işte bu yüzden bugünden itibaren pazar günlerine kaydırdık. Siz daha keyifle okuyun, anlattığımız mekânları, konuları hafta sonu dinginliğinde daha net yaşayın diye. Madem havalar mevsim normallerinin çok üstünde, yeşil, rengarenk doğa kapıda. O zaman buyrun sizi eski Ankara’nın derelerine götürelim... H Sararmış Sayfalar FIRAT KOZOK tütürk Orman Çiftliği’nin (AOÇ) tarihi çekirdek alanı içindeki Tekel Fabrikası’nın yıkılarak yerine TBMM’ye ait eğitim, arşiv ve kongre merkezi yapılması için Meclis’in 2013 bütçesinden 20 milyon TL ayrıldığı ortaya çıktı. CHP’li Gürkut Acar, tarihi TEKEL Fabrikası’nın bulunduğu bölgenin TBMM’ye tahsis edilmesi ve yerine kongre merkezi ve sosyal tesis yapılması planını TBMM gündemine taşıdı. Acar, TBMM Başkanı Cemil Çiçek’e, “Alınan bölgeye ne yapıacaktır, bu proje için ne kadar harcama yapılacaktır, TBMM’nin AOÇ alanındaki arazi tahsisi başvurusunu geri çekecek misiniz?” sorularını yöneltti. Çiçek adına soru önergesine yanıt veren TBMM Başkanvekili Mehmet Sağlam, “TBMM Başbakanlığı’nın AOÇ’ye ait herhangi bir araziye dair hiçbir tahsis talebi bulunmamaktadır” dedi. Mülkiyeti Tütün, Tütün Mamülleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri A.Ş.’ye ait toplamda 91 bin 195 metrekare, özelleştirme kapsamındaki alandan 46 bin metrekaresinin tahsisi için Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na 19 Nisan 2012’de başvurulduğunu belirten Sağlam, başvurunun henüz sonuçlanmadığını bildirdi. Sağlam, yanıtında, “Tahsisi talep edilen alana kamusal ihtiyaçlara yönelik eğitim, arşiv ve kongre merkezi yapılması planlanmaktadır. Söz konusu proje için 2013 yılı bütçesinden 20 milyon TL ödenek ayrılmıştır” ifadelerini kullandı. firatkozok@gmail.com Twitter.com/firatkozok Avrupa’ya nehir, bize fıskiye düşer Avrupa’nın en güzel kentlerinde mutlaka kent merkezinde bir nehir vardır. Tuna Nehri’yle özdeşleşen Budapeşte, Roma ile özdeşleşen Tevere, Paris’i ikiye bölen Seine, Frankfurt’a can veren Main, Slovenya’dan Sırbistan’a uzanan Sava, Lüksemburg’un ortasından geçen Alzette... Irmağı bulunmayan bazı kentler de su kanalları yaparak bu estetik güzelliğe kapı aralamıştır. Kentler suyla canlanır, dinamizm kazanır. Peki... Teleferik, dönmedolap, plastik dev oyuncak, fıskiye gibi projelerle oyalanan Ankara ne yapmıştır derelerini? Üzerini bir daha açılmamak üzerine kapatıp yerin dibine gömmüştür ya da kurutmuştur! Kim demiş Ankara kurak, bozkır kenti diye? Cumhuriyetin o genç başkenti pırıl pırıl suların, derelerin, çayların sardığı bir kenttir aslında. Deresi, İmrahor Deresi, Bademlik Deresi, KıbrısKusunlar Köyü Deresi, Kutludüğün Deresi, Mekel Deresi, Balaban Deresi, Hacı Kadın Deresi, Bayındır Deresi, Kepir, İğdeli, Macun, Ergazi, Söğütlü ırmakları... Bu dereler şehrin farklı noktalarında buluşarak önce Hatip ve Çubuk çaylarını, sonra da diğerleriyle birlikte Ankara Çayı’nı oluşturur, Sincan ve Polatlı’yı geçerek Sakarya Nehri’ne kavuşurmuş. Bu dere ve çayların üzerlerinde köprüler bile kurulmuştur; Kolej, Harbiye, Tuna köprüleri... Ankara’nın suyu azgındır ha! Çay ve dere kelimelerinin uyandırdığı zayıf çağrışımlara bakmayın siz; Ankara’nın dereleri, çayları taştı mı çok can yakarmış eskiden. Gazete arşivinden karşımıza çıkan ilk örneği tarihi 24 Haziran 1930: “Ankara’ya hücum eden sular epey tahribat yaptı. İncesu Deresi taşmış, açıkta bulduğu eşyayı sürükleyip götürmüştür. Dikmen ve Kavaklıdere meyve ağaçları harap olmuştur. Sular elektrik fabrikasının önündeki meydana dolmuş ve burada çöken toprağa bir otomobil saplanıp kalmıştır.” Yaz ayları gelen seller Ankara için ciddi sorundur. 1 yıl sonra, 10 Haziran 1931’deki tablo ise tam bir felaketi anlatır: “Şiddetli yağan yağmurlardan Bentderesi taşmış, sular civar köylerin üzerine yüklenmiştir. O civardaki evler sualtında kalmıştır. Otuz kadar insanın sular tarafından götürüldüğü anlaşılıyor. Sular Akköprü civarını ve o civardaki fabrikaları da basmış, fabrikalar su altında kalmıştır.” İsimleri semtlerde yaşıyor Bugün artık isimleri yalnızca semtlerde yaşayan Bülbülderesi, Kavaklıdere, Dikmen Deresi, İncesu Deresi, Bentderesi, Hoşdere, Kirazlı Dere, Cevizlidere... Daha? Hatip Çayı, Çubuk Çayı, Büyükesat Bentderesi’nde ince saz ve rakı Bakın Vehbi Koç ve Ankara Araştırmaları Merkezi’nin internet ortamındaki arşivinde, iki dere nasıl anlatılıyor: “İdris Dağı’ndan gelen Hatip Çayı, yüzyıllarca Ankara Kalesi ile Hıdırlık Tepesi arasındaki vadiden kıvrılarak Dışkapı’dan ovaya açılmıştır. Yağmurun bol olduğu mevsimlerde bendine sığmayan Hatip Çayı çevresine zarar verse de şehrin sayılı yeşil alanlarından ve ağaçlıklı semtlerinden biri olması nedeniyle burası geçen yüzyıl mesire yeri olarak kullanılmaktaydı. Ayrıca eski Roma bendinin yeniden kazanımı düşünülerek Hatip Çayı üzerine beton takviyeli mini bir baraj yapılması planlanarak yapılmıştır. Daha sonra bu baraj kaldırılmış, Hatip Çayı’nın üzeri tümden kapatılarak, Dışkapı’yı Cebeci’ye bağlayan günümüzdeki yol yapılmıştır.” “Eskiden beri Ankara’nın sayılı mesire yerlerinden biri olan Bentderesi yeşil ve ağacı bol ve suyu olan bir yerdi. Burada en kaliteli rakının içildiği ve ince sazın çalındığı eğlence alemleri yapılmaktaydı. Hafta sonu tatili olan perşembe ve cuma günleri Ankaralılar dere boyunca mesireye çıkıyorlardı. Bazen burada tuluat kampanyaları bile temsil verirdi. Bentderesi’nde iki kıyıyı birleştiren bir tahta köprü ile birkaç taş köprü bulunurdu. Derenin aşağı bölümlerinde deri işleyen atölyeler bulunduğu için bu yere Tabakhane Mahallesi adı verilmişti. 1957 tarihinde Ankara’da meydana gelen yağışlardan sonra oluşan su baskınından sonra, derenin üzeri tümden kapatılarak Dışkapı’dan Cebeci’ye giden yol yapılmıştır.” Bu iki paragraf bile bir zihniyet dönüşümünün en net göstergesidir. Öyle bir zihniyet sorunudur ki bu, Bülbülderesi’nde bülbül bırakmadığı gibi, Kavalıdere’de kavağın, Cevizlidere’de ceviz ağacının, Kirazlı Dere’de kirazın esamesi okunmaz artık... Bu yüzden son sözü Nâzım Hikmet söyler: “Onlar ümidin düşmanıdır, sevgilim akar suyun, meyve çağında ağacın, serpilip gelişen hayatin düşmanı.” Kuzey Ankara aydınlanacak nakent Belediye Meclisi’nin aldığı karar ile Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında yapılan binaların dış cephe aydınlatması yapılacak. Anakent Belediye Meclisi’nde Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi kapsamında yapılan konutların, rekreasyon alanı içinde bulunan yeşil alanların, binaların dış cephe aydınlatmalarının kent estetiği açısından uygun olarak yapılması oybirliği ile kabul edildi. Kutlu Doğum Haftası Arena’da Mecliste ayrıca, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın teklifi ile Kutlu Doğum Haftası nedeniyle 13 Nisan’da Ankara Arena Spor Salonu’nda geniş kapsamlı ve yüksek katılımlı resmi açılış programı düzenlenmesi oybirliği ile kabul edildi. Ankara’ya prestij kitabı Ankara’nın tarihini, turistik alanlarını ve tüm güzelliklerini gelecek nesillere aktarabilmek, duyurabilmek amacıyla, kentsel dönüşüm, köprüler, bulvarlar, sosyal kültürel faaliyetler, rekreasyon alanları, Ankara’da yapılan hizmetlerle ilgili bir prestij kitap hazırlanması, broşür ve kitapçık basılması ile önerge oybirliği ile kabul edildi. Oybirliği ile kabul edilen bir başka önergede ise Ankara’daki okullarda okuyan öğrencilere, spor kulüplerine, sokak çocuklarına, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı yurtlarda kalan çocuklara dağıtılmak üzere badminton raketi ve topu alınması için belediye ile Badminton Federasyonu arasında işbirliği protokolü imzalanması kararlaştırıldı. C MY B